ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 2016/HC-A/583 ޤަޟިއްޔާގެ ޙުކުމް
l
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2{016/HC-A/583
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު
ދިވެހިރާއްޖެ
s
ހިރާއްޖޭ
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
0
ޤަޟިއްޔާ ނަންބަރ: 583/HC
-
A/2016
• އިސްތިއުނާފުކުރި ފަރާތް:
* ނަން: ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް
* ޕާސްޕޯޓް ނަންބަރު: Z2883149
* ދާއިމީ އެޑްރެސް: ޗެންނާއީ، ޓެމިލްނާޑޫ އިންޑިއާ
* މިހާރުގެ އެޑްރެސް: ޗެންނާއީ، ޓެމިލްނާޑޫ އިންޑިއާ
• އިސްތިއުނާފު ރައްދުވި ފަރާތް:
* ނަން ދައުލަތް ( މޯލްޑިވްސް ކަސްޓަމްސް ސަރވިސް )
* ދާއިމީ އެޑްރެސް: އެޓާރނީ ޖެނެރަލް އޮފީސް * މިހާރުގެ އެޑްރެސް: އެޓާރނީ ޖެނެރަލްގެ އޮފީސް
04 02
ރަޖިސްޓްރީ ތާރީޚް: 22 މުޙައްރަމް 1438 ނިމުނު ތާރީޚް: 23 ޖުމާދުލްއާޚިރް 1440
2 ނޮވެމްބަރ 2016
28 ފެބްރުއަރީ 2019
އިސްތިއުނާފުކުރެވުނު ޤަޟިއްޔާ ނަންބަރު: 2016/Cv
-
C/77
• ނިންމެވި ކޯޓު: ސިވިލް ކޯޓު
• މައްސަލައިގެ ބާވަތް: އިދާރީ ފިޔަވަޅުތަކާއި ބެހޭ މައްސަލަ
ހުށަހެޅި ތާރީޚް: 14.01.2016
ނިމުނު ތާރީޚް: 27.09.2016
• މައްސަލަބެލި ފަނޑިޔާރުންގެ މަޖިލީސް:
• ފަނޑިޔާރު ޢަލީ ސަމީރު އިސްފަނޑިޔާރު ޝުޖާޢު ޢުޘްމާން ފަނޑިޔާރު ޙަސަން ޢަ
(ރިޔާސަތު)
ހައިކޯޓް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، ޢަބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 331647
އީމެއިލް info
@
highcourt.gov.mv ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
ދިވެހިރާއްޖެ
2
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2{016/HC-A/583
ޚުލާޞާ:
މިއީ، ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2016/Cv
-
C/77 ޤަޟިއްޔާ އެކޯޓުން ނިންމަވާފައިވަނީ،
ޝަރުޢީ ނުވަތަ ޤާނޫނީ އުސޫލުތަކާއި ޚިލާފަށްކަމަށް ބުނެ އިންޑިއާގެ ޓެމިލްނާޑޫ ޗެންނާއީގެ ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް
ޕާސްޕޯރޓް ނަންބަރު: Z2883149) ގެ ފަރާތުން އެޤަޟިއްޔާ އިސްތިއުނާފުކޮށްދިނުމަށް އެދި ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ހައިކޯޓަށް ހުށަހެޅުމުން ބެލެވުނު ޤަޟިއްޔާއެކެވެ.
މިޤަޟިއްޔާގައި އިސްތިއުނާފު ރައްދުވާ ފަރާތަކީ މޯލްޑިވް ކަސްޓަމްސް ސަރވިސް) ދިވެހި
ދައުލަތެވެ.
04,
އ؟
1. ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2016/Cv-C/77 ޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ރިޕޯޓަށް
ބެލިއިރު، ދައުލަތުން ކޮށްފައިވާ ދަޢުވާއަކީ، އިންޑިޔާގެ ރައްޔިތެއްކަމުގައިވާ، ކަޕުރުﷲ ޔޫސުފް (ޕާސްޕޯރޓް
ނަންބަރު: Z2883149) 05 ސެޕްޓެމްބަރު 2014 ވަނަ ދުވަހު މެލޭޝިޔާގެ ވެރިރަށް ކުއަލަރލަންޕޫރުން
ރާއްޖެ އައިއިރު އޭނާ ލައިގެންހުރި ޖެކެޓްގެ ތެރެއަށާއި، ފަޓްލޫނުގެ ޖީބަށް ލައިގެން ފޮރުވައިގެން 1700 ގްރާމް
ރަން (މުދަލުގެ އެފްއޯ.ބީ އަގު 1107154
/
16ރ. (އެއްމިލިއަން އެއްލަކަ ހަތްހާސް އެއްސަތޭކަ ފަންސާސް
ހަތަރު ރުފިޔާ ސޯޅަ ލާރި)، ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011 (ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު)ގެ 101 ވަނަ
މައްދާއާއި ޚިލާފަށް މޯލްޑިވްސް ކަސްޓަމްސް ސަރވިސް އަށް ޑިކްލެއަރ ނުކޮށް ރާއްޖެއަށް އެތެރެކޮށްފައިވާތީ،
ދަޢުވާލިބޭ ފަރާތުން ޑިކްލެއަރ ނުކޮށް އެތެރެކޮށްފައިވާ މުދާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނުގެ 90 ވަނަ
މާއްދާއަށް ޙަވާލާދީ، އެޤާނޫނުގެ 93 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ)ގެ ދަށުން ކޯޓު އަމުރެއްގެ ދަށުން ދައުލަތަށް ނެގުމަށް
އެދި ކޮށްފައިވާ ދަޢުވާއެއްކަމާއި،
އެޤަޟިއްޔާ ބައްލަވައި ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމުގައި، "ދެންފަހެ، އިސްވެދިޔަ ބަޔާންތަކާއި
ފާހަގަކުރެވުނު ނުކުތާތަކަށާއި ހުށަހެޅިފައިވާ ލިޔުންތަކަށާއި، ކަމާގުޅޭ ޤާނޫނުތަކަށް ރިޢާޔަތްކޮށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް info
@
highcourt.gov.mv ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯ"
3
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2{016/HC-A/583
އިންޑިޔާގެ ރައްޔިތެއްކަމުގައިވާ ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް 05 ސެޕްޓެމްބަރު 2014 ވަނަ ދުވަހު މެލޭޝިޔާގެ ވެރިރަށް
ކުއަލަލަންޕޫރުން ރާއްޖެއައި އިރު، ގެނެސްފައިވާ 1700 (ސަތާރަ ސަތޭކަ) ގްރާމް ރަން، ރާއްޖެ
އެތެރެކޮށްފައިވަނީ ކަސްޓަމްސް އަށް ޑިކްލެއަރ ނުކޮށް، ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު)ގެ 101 ވަނަ މާއްދާއާ ޚިލާފަށްކަން ހުށަހެޅިފައިވާ ލިޔުންތަކުން ޝަރީއަތަށް ޘާބިތުވާތީ،
ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް 05 ސެޕްޓެމްބަރު 2014 ވަނަ ދުވަހު މެލޭޝިޔާގެ ވެރިރަށް ކުއަލަރލަންޕޫރުން ރާއްޖެ
އައިއިރު، ގެނެސްފައިވާ 1700 (ސަތާރަ ސަތޭކަ) ގްރާމް ރަނަކީ، ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު)ގެ 90 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ)،(ނ) (ރ)،(ކ) އާ ޙަވާލާދީ، އެޤާނޫނުގެ 93 ވަނަ މާއްދާގެ
(ހ) ގެ ދަށުން، ދިވެހި ދައުލަތަށް ނެގެވިގެންވާ، ދިވެހި ދައުލަތުގެ މިލްކެއްކަމަށް ކަނޑައަޅައި ޙުކުމް
ކޮށްފީމެވެ." މިފަދައިން ޙުކުމްކޮށްފައިވާކަން އެޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ރިޕޯޓަށް ބެލުމުން އެނގެން
xތ 2
2
4
އޮންނަކަމެވެ.
2- އިސްވެ
ބަޔާންކުރެވުނު ގޮތުގެ މަތީން ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2016/Cv-C/77
ޤަޟިއްޔާގައި ޙުކުމްކުރެ
.ކުރެއްވުމާއި ގުޅިގެން ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް (ޕާސްޕޯރޓް ނަންބަރު: Z2883149) ގެ ފަރާތުން
އެޤަޟިއްޔާ އިސްތިއުނާފު ކުރަމުން އަންނަނިވި ނުކުތާތައް ފާހަގަކޮށް، އެ ނުކުތާތަކާމެދު ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ވާހަކަދައްކާފައިވެއެވެ.
ފުރަތަމަ ނުކުތާއަކީ: ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު)ގެ
93 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ)، (ނ)، (ރ)،(ކ) އާ ޙަވާލާދީ، އެ ޤާނޫނުގެ 03 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން މޯލްޑިވްސް
ކަސްޓަމްސް ސާރވިސްއިން މުދަލެއް ދައުލަތަށް ނަގާފައިވަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 40 ވަނަ މާއްދާގެ
(ނ) އަދި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 124/HC
-
A/2012 ޤަޟިއްޔާގައި ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ
އުޞޫލުތަކާ
ތަކާ ޚިލާފަށް ކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 331647
އީމެއިލް info
@
highcourt.gov.mv ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
ވާ
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2016/HC-A/583
* ދެވަނަ ނުކުތާއަކީ: ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު)ގެ
97 ވަނަ މާއްދާއަށް ބަލާއިރު، ޑިއުޓީއެއް ދައްކަންޖެހޭ މުދަލެއް ޑިއުޓީއެއް ދެއްކުމުން މަނާވެގަތުމަށްޓަކައި
ރާއްޖެއަށް ސިއްރުން އެތެރެކުރުމަކީ އެއީ ކުށެއްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅާފައިވީ ނަމަވެސް، ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް
(ޕާސްޕޯރޓް ނަންބަރު: Z2883149) ގެމައްޗަށް މިފަދަ ޖިނާއީ ކުށެއްގެ ދަޢުވާއެއް އުފުލުމެއްނެތި، އަދި އެފަދަ
އެއްވެސް ސާބިތު ވެފައި ނުވާއިރު، ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް (ޕާސްޕޯރޓް ނަންބަރު: Z2883149) އަތުން ފެނުނު
އެފަރާތުގެ އަމިއްލަ މުދާ ދައުލަތަށް ނެގުމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހަޅާފައިވާ ނުކުތާއެވެ.
މ 04
4
0
77/Cv-C/2016
3-ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ފީޤާޟިއްޔާއާއި ގުޅިގެން
ނަންބަރު
ޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ރިޕޯޓަށާއި، އެޤަޟިއްޔާ
އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް (ޕާސްޕޯރޓް ނަންބަރު: Z2883149) ގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ
ނުކުތާތަކަށާއި، އެނުކުތާތަކާއި ގުޅިގެން ދެފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި
ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކަށާއި، މައްސަލައާއި ގުޅުންހުރި ލިޔުންތަކަށް ބަލާއިރު އަންނަނިވި ކަންތައްތައް ޝަރީޢަތަށް
ފާހަގަކުރެވެއެވެ.
(ހ) ފުރަތަމަ ކަމަކީ، ކަސްޓަމްސްއަށް ދައްކަންޖެހޭ ޑިއުޓީއާއި އެހެނިހެން ފައިސާ ދެއްކުމާއި
ކަސްޓަމްސްއަށް ޑިކްލެއަރ ކުރަންޖެހޭ ތަކެތި ޑިކްލެއަރ ކުރުމާއި މުދަލާގުޅޭ ގޮތުން ޞައްޙަ މަޢުލޫމާތު
ހުށަހެޅުމަކީ ރާއްޖެއަށް މުދާ އިމްޕޯޓްކުރާ ނުވަތަ ރާއްޖެއިން މުދާ އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކާއި، ރާއްޖެއަށް
އަންނަ އަދި ފުރާ މީހުންގެ ޒިންމާއެއްކަމަށާއި، ރާއްޖެއަށް މުދަލެއް އިމްޕޯޓްކުރަނީ ނުވަތަ އެކްސްޕޯޓުކުރަނީ،
އެކަކަށްވުރެ ގިނަމީހުން ބައިވެރިވެގެން ކަމަށްވާނަމަ، އެ އެންމެން އެކުގައި ނުވަތަ ކޮންމެ މީހަކު
ވަކިވަކިންވެސް އުފުލަން ވާނެކަމަށް ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު) ގެ
101 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި،
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް info
@
highcourt.gov.mv ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
5
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2{016/HC-A/583
އަދި ކަސްޓަމްސް ދާއިރާގެ ތެރެއިން ހިފެހެއްޓިދާނެ މުދަލާއި ތަކެއްޗާއި، އުޅަނދު ފަހަރަކީ
ކޮބައިކަން އެޤާނޫނުގެ 90 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި، އެގޮތުން 90 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައި،
ސިއްރުން ރާއްޖެއަށް އެތެރެކޮށްފައިވާ މުދާ ނުވަތަ ޤާނޫނާއި ޤަވާއިދާ ޚިލާފަށް ރާއްޖެއަށް އިމްޕޯޓްކުރާ ނުވަތަ
ރާއްޖެއިން އެކްސްޕޯޓްކުރާ މުދާ ނުވަތަ މިފަދަ ގޮތަކަށް ރާއްޖޭގައި ގެންގުޅޭ މުދާ. އެމާއްދާގެ (ނ) ގައި، ޑިއުޓީ
ދެއްކުމުން މަނާވެގަތުމަށްޓަކައި ފޮރުވާފައިވާ މުދާ، އަދި އެމާއްދާގެ (ރ) ގައި، އެކްސްޕޯޓް އިމްޕޯޓާގުޅިގެން
މުދަލުގެ މަޢުލޫމާތު ހުށަހަޅަންޖެހޭ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އެ މުދަލެއްގެ މަޢުލޫމާތު ހުށަހަޅާފައިނުވާ މުދާ. އަދި
އެމާއްދާގެ (ށ) ގައި، ޑިއުޓީ ނަގަންޖެހޭ މުދަލެއް މީހެއްގެ އަތުގައި ހުރިތޯ ކަސްޓަމްސްއިން ސުވާލުކުރުމުން،
ނެތްކަމަށް ބުނެފައި ވަނިކޮށް، ނުވަތަ ނުދައްކާ ވަނިކޮށް، އޭނާގެ އަތުން ނުވަތަ އޭނާގެ ފޮށިތަންމަތިން ފެންނަ
އެފަދަ މުދާ. މިފަދަ އެންމެހައި މުދާ ކަސްޓަމް އަށް ހިފެހެއްޓިދާނެ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި، އަދި
އެފަދައިންކަސްޓަމްސް މުދަލެއް ހިފެހެއްޓުމުން އެކަމާ މެދު ހިތްހަމަ ނުޖެހޭނަމަ އެމައްސަލަ ޝަރީޢަތަށް
ހުށަހެޅުމުގެ ޙައްޤު އެމުދަލެއް ނިސްބަތްވާ ފަރާތަށް ލިބިގެންވާކަމަށް އެޤާނޫނުގެ 92 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގައި
ބަޔާންކުރެވިފައިވާ ކަމާއި،
ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު) ގައި ނުވަތަ އެހެން
ޤާނޫނެއްގައި އެހެން ގޮތަކަށް ބަޔާންކޮށްފައިނުވާހާ ހިނދަކު، ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނުގެ ދަށުން ހިފެހެއްޓޭ ކޮންމެ
މުދަލަކީ ނުވަތަ އެއްޗަކީ ނުވަތަ އުޅަނދަކީ ކޯޓު އަމުރެއްގެ ދަށުން ދައުލަތަށް ނެގިދާނެ ތަކެތިކަމަށް އެޤާނޫނުގެ
93 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައި ވާކަމާއި، އަދި މިމާއްދާގެ ދަށުން ދައުލަތަށް ނެގޭ ކޮންމެ އެއްޗަކީ
ދައުލަތުގެ މިލްކެއް ކަމުގައި ބެލެވޭނެ ކަމަށާއި، އަދި ސަރުކާރުން ކަނޑައަޅާ ގޮތެއްގެމަތިން އެ އެއްޗަކާމެދު
ޢަމަލުކުރުމުގެ އިޚްތިޔާރު ސަރުކާރަށް ލިބިގެންވާކަމަށް އެ މާއްދާގެ (ނ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާއިރު، މި މާއްދާގެ
(ހ) ގެ ދަށުން ހިފެހެއްޓޭ މުދަލުގެ ޖުމްލަ އަގު -/
100،000.00ރ. (އެއްލައްކަ ރުފިޔާ) އަށްވުރެ ދަށްނަމަ،
އެފަދަ މުދަލެއް ދައުލަތަށް ނެގުމުގައި ޝަރުޢީ މަރުޙަލާ ނިންމާކަށް ނުޖެހޭނެކަމަށް އެމާއްދާގެ (ށ) ގައި
ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި،
t
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް info
@
highcourt.gov.mv ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
6
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2{016/HC-A/583
4 x 04
ہی ہی کورم
އެހެންކަމުން ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު) އާއި
ގޮތުގެ މަތީން ކަސްޓަމްސް އިން ހިފެހެއްޓޭ މުދަލުގެ ޖުމްލަ އަގު -/100،000.00ރ. (އެއްލައްކަ ރުފިޔާ) އަށް
ވުރެ މަތިވާ ޙާލަތުގައި، އެމުދަލެއް ޝަރުޢީ ކޯޓެއްގެ އަމުރެއްގެ ދަށުން ދައުލަތަށް ނެގިދާނެކަން ސާފުކޮށް
އެނގެން އޮންނަކަމެވެ.
(ނ) ދެވަނަ ކަމަކީ، ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2016/Cv
-
C/77 ޤަޟިއްޔާގައި
ކަންހިނގާފައިވާ ގޮތަށް ބަލާއިރު، މައްސަލައަކީ، ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް، 05 ސެޕްޓެމްބަރު 2014 ވަނަ ދުވަހު
މެލޭޝިޔާގެ ވެރިރަށް ކުއަލަލަންޕޫރުން ރާއްޖެ އައިއިރު އޭނާ ލައިގެންހުރި ޖެކެޓްގެ ތެރެއަށާއި، ފަޓްލޫނުގެ
ޖީބުގައި ފޮރުވައިގެން 1700 ގްރާމް ގެ ރަން (މުދަލުގެ އެފް.އޭ.ބީ އަގު 1107154
/
16ރ. (އެއްމިލިއަން
އެއްލަކަ ހަތްހާސް އެއްސަތޭކަ ފަންސާސް ހަތަރު ރުފިޔާ ސޯޅަ ލާރި) ކަސްޓަމްސް އަށް ޑިކްލެއަރ ނުކޮށް
އެތެރެކޮށްފައިވާތީ، މޯލްޑިވްސް ކަސްޓަމްސް ސަރވިސް އިން އެތަކެތި ހިފަހައްޓައި، ސިއްރުން ދިވެހިރާއްޖެއަށް
ރަން އެތެރެކުރަން އުޅުމުގެ ތުހުމަތުގައި ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް ހައްޔަރުކޮށް އެމައްސަލަ މޯލްޑިވްސް ކަސްޓަމްސް
ސަރވިސް އާއި މޯލްޑިވްސް ޕޮލިސް ސަރވިސްއިން ތަޙްޤީޤުކޮށް ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފުގެ މައްޗަށް ތުހުމަތުކުރެވުނު،
ކުށުގެ މައްސަލައިގައި ދަޢުވާނުކޮށް އެމައްސަލަ ނިންމާފައިވާކަމަށް މޯލްޑިވްސް ޕޮލިސް ސަރވިސްގެ ނަންބަރު
LC2014
/
13285 ލިޔުމުން ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފްއަށް އެންގުމަށްފަހު، ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް ކަސްޓަމްސްއަށް
ޑިކްލެއަރ ނުކޮށް ދިވެހިރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރި 1700 ގްރާމުގެ ރަން، މޯލްޑިވްސް ޕޮލިސް ސަރވިސް އިން 22
އޮކްޓޯބަރު 2014 ދުވަހު ކަސްޓަމްސްއާ ޙަވާލުކުރުމާ ގުޅިގެން، ހިފެހެއްޓިފައިވާ 1000 ގުރާމުގެ ރަން
ދައުލަތަށް ނެގުމަށްޓަކައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނުގެ 90 ވަނަ މާއްދާއަށް ޙަވާލާދީ، އެޤާނޫނުގެ 93
ވަނަ މާއްދާގެ (ހ)ގެ ދަށުން އަމުރެއް ނެރެދިނުމަށް އެދި ދައުލަތުން ހުށަހަޅާފައިވާ މައްސަލައެއް ކަމާއި،
ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު) ގެ 93 ވަނަ މާއްދާގެ
(ހ) އަށް ބަލާއިރު އެޤާނޫނުގެ ދަށުން ހިފެހެއްޓޭ ކޮންމެ މުދަލަކީ ނުވަތަ އެއްޗަކީ ނުވަތަ އުޅަނދަކީ ކޯޓު
އަމުރެއްގެ ދަށުން ދައުލަތަށް ނެގިދާނެ ތަކެތިކަން ސާފު ޢިބާރާތުން ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި، އެމާއްދާގެ ދަށުންވީ
ބޯޑުގެ
އައިކޯޓް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އުބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް info
@
highcourt.gov.mv ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2{016/HC-A/583
2x
ދައުލަތަށް މުދަލެއް ނެގުމުގައި އެމުދަލުގެ ޖުމްލަ އަގު -/
100,000.00ރ. (އެއްލައްކަ ރުފިޔާ)އަށް ވުރެ ދަށްވާ
ޙާލަތުގައި އެމުދާ ދައުލަތަށް ނެގުމުގައި ޝަރުޢީ ކޯޓަކަށް ހުށަހަޅަން ނުޖެހޭނެކަން އެމާއްދާގެ (ށ) ގައި
ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި، މިމައްސަލައިގައި ކޯޓުގެ އަމުރަކަށް ދައުލަތުން އެދިފައިވަނީ ހިފެހެއްޓިފައިވާ ތަކެތީގެ
ޖުމްލަ އަގު -/000'100ރ. (އެއްލައްކަ ރުފިޔާ) އަށްވުރެ މަތިވުމުން ކަން އެނގެން އޮންނަކަމާއި،
އެހެންކަމުން ދައުލަތުން ހުށަހެޅި އެދަޢުވާއާ ގުޅިގެން ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު
2016/Cv
-
C/77 ޤަޟިއްޔާގައި ދައުލަތުން ޘާބިތުކޮށްދޭން
ތިކޮށްދޭންޖެހޭ ކަމަކީ، ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011
(ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު) ގައި ބަޔާން ކޮށްފައިވާ ގޮތާއި ޚިލާފަށް، ކަސްޓަމްސް އަށް
ޑިކްލެއަރކުރަންޖެހޭ މުދަލެއް ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް (ޕާސްޕޯރޓް ނަންބަރު: Z2883149) ފޮރުވައިގެން ޑިކްލެއަރ
ނުކޮށް ރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރި ކަމާއި، އެހެންވުމުގެ ސަބަބުން އެމުދައު ކަސްޓަމްސް އިން ހިފަހައްޓާފައިވާކަމާއި،
ކަސްޓަމްސްއިން ހިފަހައްޓާފައިވާ އެމުދަލަކީ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނުގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ އުޞޫލުތަކާއެއްގޮތަށް
ހިފެހެއްޓިފައިވާ މުދާކަން އެނގެން އޮންނައިރު، ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް 05 ސެޕްޓެމްބަރު 2014 ވަނަ ދުވަހު
މެލޭޝިޔާގެ ވެރިރަށް ކުއަލަލަންޕޫރުން ފުރައިގެން ދިވެހިރާއްޖެ އައިއިރު 1700 ގްރާމް ގެ ރަން ދިވެހިރާއްޖެއަށް
އެތެރެކޮށްފައިވަނީ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނާ ޚިލާފަށް ޑިކްލެއަރ ނުކޮށްކަން މިމައްސަލައިގައި ދެފަރާތުންވެސް
ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކުން އެނގެން އޮތްއިރު، އެތަކެއްޗަކީ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނުގެ 90 ވަނަ މާއްދާގައިވާ ގޮތުގެ
މަތީން ހިފެހެއްޓިފައިވާ ތަކެތިކަން އެނގެން އޮންނަކަމާއި އަދި އެތަކެތި ކަސްޓަމްސް އިން ހިފެހެއްޓާފައިވާ
ގޮތާއި މެދު ހިތްހަމަ ނުޖެހިގެން ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް ހިތްހަމަ ނުޖެހޭނަމަ، ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011
(ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު) ގެ 92 (ނ) ގެ ދަށުން އެމައްސަލަ ޝަރީޢަތަށް ހުށަހެޅުމުގެ ޙައްޤު
ލިބިދީފައިވާއިރު، އެފަދަ އެއްވެސް މައްސަލައެއް ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފްގެ ފަރާތުން ޝަރުޢީ ކޯޓަކަށް
ހުށަހަޅާފައިނުވާކަން އެނގެން އޮންނަކަމެވެ.
(ނ) ތިންވަނަ ކަމަކީ، ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2016/Cv
-
C/77 ޤަޟިއްޔާގައި ކަޕޫރު
ޔޫސުފް 05 ސެޕްޓެމްބަރު 2014 ވަނަ ދުވަހު މެލޭޝިޔާގެ ވެރިރަށް ކުއަލަލަންޕޫރުން ރާއްޖެ އައިއި
*
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް info
@
highcourt.gov.mv ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
8
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2016/HC-A/583
404
· 2
ގެނެސްފައިވާ 1700 (ސަތާރަ ސަތޭކަ) ގްރާމް ރަން، ރާއްޖެއަށް އެތެރެކޮށްފައިވަނީ ކަސްޓަމްސް އަށް
ޑިކްލެއަރ ނުކޮށް، ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު) އާ ޚިލާފަށްކަން
ހުށަހެޅިފައިވާ ލިޔުންތަކުން ޝަރީއަތަށް ޘާބިތުވާކަމަށް ކަނޑައަޅުއްވައި އެތަކެއްޗަކީ ދައުލަތަށް ނެގިގެންވާ
ދައުލަތުގެ މިލްކެއްކަމަށް ކަނޑައަޅައި އެޤަޟިއްޔާގައި ޙުކުމް ކުރައްވާފައިވަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ
40 ވަނަ (ށ) އާ ޚިލާފަށް ކަމަށް ބަޔާންކޮށް ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފްގެ ފަރާތުން ފާހަގަކޮށްފައިވާ ކަންތައްތަކަށް
ބަލާއިރު،
ދިވެހިޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 40 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ވަނަ މާއްދާގައި
ބަޔާންކޮށްފައިވަނީ، "މީސްމީހުންގެ މުދަލަކީ ނިގުޅައިގަނެގެންވާނޭ ތަކެއްޗެއް ނޫނެވެ. ފަހެ، ޢާންމުވެގެންވާ
މަންފާއަކަށްޓަކައި، ގާނޫނުގައި ކަނޑައެޅި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތެއްގެމަތީން، އަދި އެކަމަށްޓަކައި ކޯޓަކުން ކުރާ
ޙުކުމަކުން މެނުވީ އެއްވެސް މީހެއްގެ މުދަލެއް އެމީހެއްގެ ރުހުމެއްނެތި ދައުލަތަށް ނަގައިގެނެއް ނުވާނެއެވެ. އަދި
މީހެއްގެ މުދަލެއް ދައުލަތަށް ނަގާންވާނީ ކޯޓުން ކަނޑައަޅާ ޢަދުލުވެރި ބަދަލެއް އެ މުދަލެއްގެ ވެރިފަރާތަށް
ދިނުމަށްފަހުގައެވެ."
ބުނެވިދިޔަ މާއްދާއަށް ބަލާއިރު އެމާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޙާލަތަކީ ޢާންމުވެގެންވާ
މަންފާއަކަށްޓަކައި މީހެއްގެ މިލްކުގައިވާ މުދަލެއް ދައުލަތުން ނަގަންޖެހިއްޖެ ޙާލަތެއްގައި ޢަމަލުކުރަންޖެހޭ
އުޞޫލުކަމާއި، ނަމަވެސް އިސްތިއުނާފް މިކުރެވޭ ޤަޟިއްޔާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޙާލަތަކީ ޤާނޫނާ ޚިލާފަށް
ދިވެހިރާއްޖެއަށް އެތެރެކޮށް ކަސްޓަމްސްއިން ހިފެހެއްޓިފައިވާ މުދަލެއް ދައުލަތަށް ނެގުމުގެ އަމުރަކަށް އެދި
ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު) އާއި އެއްގޮތްވާގޮތުގެ މަތިން ހުށަހެޅިފައިވާ
މައްސަލައެއް ކަމަށްވާއިރު، އެއްގޮތް ނޫން ތަފާތު ބޮޑު ދެކަމެއް އެއްކަމަކާ އަނެއްކަމެއް އަޅާކިޔާ ނުވަތަ ޤިޔާސް
ކުރުމަކީ، ޝަރުޢީ ޤާޢިދާއެއް ކަމުގައިވާ ((اتلل هޓ لل3 هللل}} "އަލްޤިޔާސް މަޢަލް ފާރީޤް ބާޠިލް" ގެ
ޤާޢިދާގެ ދަށުން ބާޠިލް ކަމެއްކަމަށް އިސްލާމީ ފިޤުހުގެ ޢިލްމުވެރިން ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާކަމާއި،
024
<< O
42 0
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 331647
އީމެއިލް info
@
highcourt.gov.mv ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
9
2{016/HC-A/583
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 40 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައި، ޢާންމުވެގެންވާ މަންފާއަކަށްޓަށް
މަންފާއަކަށްޓަކައި މީސްމީހުންގެ
މުދައު ނެގުމުގެ ހުއްދަ އިސްތިޘްނާއީ ގޮތެއްގައި ދީފައިވާއިރުވެސް އެ ހުއްދަ ދީފައިވަނީ ޝަރުޢީ ކޯޓުން
އެމުދަލަކަށް ކަނޑައަޅައި ޢަދުލުވެރި ބަދަލެއް ދިނުމަށްފަހުގައި ކަމަށްވާއިރު، ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011
(ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު) ފަދަ ވަކި ޚާއްޞަ ޤާނޫނަކުން ވަކިކަމެއް ވަކި ގޮތަކަށް ކުރުމަކީ
ކުށެއްކަމަށް ބަޔާންކުރުމަ
ކުރުމަށްފަހު، އެކުށްކުރާ ފަރާތުގެ އެކުށަކާ ގުޅުންހުރި މުދާ ދައުލަތަށް ނެގޭނެކަމަށް
ބަޔާންކޮށްފައިވާނަމަ، އެކަމަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 40 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައިވާ އިސްތިޘްނާއީ ޙާލަތާ ޤިޔާސް
ކުރެވޭނެ ކަމެއްނޫންކަމާއި، އެފަދަ ޤިޔާސަކީ ބާޠިލް ޤިޔާސެއް ކަމާމެދަކު ޢިލްމުވެރިންގެ މެދުގައި ޚިލާފެއް
ނެތްކަމާއި،
އެހެންކަމުން 05 ސެޕްޓެމްބަރު 2014 ވަނަ ދުވަހު މެލޭޝިޔާގެ ވެރިރަށް ކުއަލަލަންޕޫރުން
ފުރައިގެން ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް ރާއްޖެ އައިއިރު ގެނައި 1700 ގުރާމްގެ ނަން ޤާނޫނު ނަންބަރު 8/2011
(ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަސްޓަމްސްގެ ޤާނޫނު) ގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ ގޮތާއި ޚިލާފަށް ރާއްޖެއަށް އެތެރެކޮށްފައިވާތީ،
އެމުދައު ދިވެހި ދައުލަތަށް ނެގުމުގައި އޭނާއަށް ބަދަލު ދޭންޖެހޭނެކަމަށް ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފްގެ ފަރާތުން ބުނެފައިވާ
ބުނުމަކީ ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ހަމަތަކުން އެބުނުމަށް އެއްވެސް ބުރަދަނެއް ލިބިދެވޭނެ ބުނުމެއް ނޫންކަން
އެނގެން އޮންނަ ކަމެވެ.
ހެރެމެނޭ،
ވީމާ، އިސްވެ ފާހަގަކުރެވުނު
ރެވުނު ކަންކަން އެގޮތަށް
ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު
2016/Cv-C/77 ޤަޟިއްޔާގައި އެކޯޓުން ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމަކީ ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ އުޞޫލުތަކާ ޚިލާފަށް
ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމެއްކަމަށް ބުނެ އިންޑިއާގެ ޓެމިލްނާޑޫ ޗެންނާއީގެ ކަޕޫރުﷲ ޔޫސުފް (ޕާސްޕޯރޓް
ނަންބަރު: Z2883149)ގެ ފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓަށް ހުށަހެޅި ނުކުތާތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް،
އެޙުކުމަށް ބަގާ
ބަދަލުގެންނަންޖެހޭފަދަ އެއްވެސް ސަބަބެއް އޮތް ކަމަކަށް މިޤަޟިއްޔާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި ބެލި
އެއްވެސް ފަނޑިޔާރަކަށް ނުފެނުނެވެ.
0/
<
އީމެއިލް info
@
highcourt.gov.mv ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
ދިވެހިން184 މައިކް"
10
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2{016/HC-A/583
ޙުކުމް:
77/Cv-C/2016
ދެންފަހެ، އިސްވެ ބަޔާންވެދިޔަ ކަންކަން އެގޮތަށް ހުރުމާއެކު، ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު
ޤަޟިއްޔާގައި އެކޯޓުން ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން
ބަދަލުގެންނަންޖެހޭފަދަ އެއްވެސް ސަބަބެއް ނެތްކަމަށް މިޤާޟިއްޔާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި ބެލި
ފަނޑިޔާރުންގެ އިއްތިފާޤުން ކަނޑައަޅައި ޙުކުމް ކޮށްފީމެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 331647
އީމެއިލް info
@
highcourt.gov.mv ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv