ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމްކޯޓްގް ނަންބަރު 2014/SC-A/26 ޤަޟިއްޔާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު
4
ދިވެހިރާއްޖެ
ޝަރީޢަތް ނިމުނުގޮތުގެ ޚުލާޞާ
• ޤަޟިއްޔާ ނަންބަރު.
0
2014/SC-A{26
ދަޢުވާކުރާ ފަރާތް
ޢަދުނާނު ޙުސައިން، ގުލްބަހާރުގެ، ބ. ތުޅާދޫ (ދރ. އަންގައިދޭ
ކާޑު ނަންބަރު A067100)
0
• ދަޢުވާލިބޭ ފަރާތް:
• މައްސަލައިގެ ބާވަތް.
ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އޮފީސް
ބާލިޣުނުވާ އުފަން ދަރިއަކާމެދު ބަދުއަޚްލާޤީ ޢަމަލު ހިންގުން
އިސްތިއުނާފު ކުރުމުގެ ހުއްދައަށް އެދި ހުށަހަޅާ ފޯމުން
• މައްސަލަ އައިގޮތް:
• ހުށަހެޅުނު ތާރީޚު:
19 މެއި 2014
0
• ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވުނު ތާރީޚު: 11 ޖޫން 2014
• ނިމުނު ތާރީޚު:
01 ޖޫން 2020
• މައްސަލަބެލި ފަނޑިޔާރުންގެ މަޖިލިސް:
ފަނޑިޔާރު މަޙާޒު ޢަލީ ޒާހިރު، ފަނޑިޔާރު
އަޒްމިރާލްދާ ޒާހިރު، ފަނޑިޔާރު ޢާއިޝާ ޝުޖޫން
މުޙައްމަދު
އިސްތިއުނާފު ކުރެވުނު ޤަޟިއްޔާ
• ނަންބަރު:
2013/HC-A/82
• ނިންމެވި ކޯޓު:
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު
0
27 ފެބްރުއަރީ 2013
• ހުށަހެޅުނު ތާރީޚު:
• ނިމުނު ތާރީޚު:
---
16 ޖަނަވަރީ 2014
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 1
ފަނޑިޔާރު މަޙާޒު ޢަލީ ޒާހިރުގެ ރައުޔު: (ފަނޑިޔާރު ޑރ. އަޒްމިރާލްދާ ޒާހިރު އަދި ފަނޑިޔާރު ޢާއިޝާ
ޝުޖޫން މުޙައްމަދު ތާއީދު ކުރައްވާފައި)
ތަޢާރުފު
-1
ދައުލަތުން ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ޖިނާއީ ކޯޓުގައި އުފުލި ބާލިޣު ނުވާ އުފަން ދަރިއަކާމެދު
ބަދުއަޚްލާޤީ ޢަމަލު ހިންގުމުގެ ކުށުގެ ދަޢުވާ ސާބިތުވާކަމަށް އެ ކޯޓުގެ ނަންބަރު
(2008/Cr
-
C
/
2010
(
1142
/
JC/113 ޤަޟިއްޔާއިން ނިންމާފައިވެއެވެ.
-2
ދައުލަތުން މި ދަޢުވާ އުފުލާފައިވަނީ ޢަދުނާނު ޙުސައިން ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މަންމަ (މީގެފަހުން،
އްޖާގެ މަންމަ") އާ ކައިވެނި ކޮށްގެން ލިބިފައިވާ އަންހެން ދަރިފުޅާ މީގެފަހުން، "ޝަކުވާކުރި
ކުއްޖާ") ކުޑައިރުން ފެށިގެން ޢަދުނާނު ޙުސައިން ބަދުއަޚްލާޤީ ޢަމަލު ހިންގަމުން އައިސްފައިވާތީއެވެ.
މި ޢަމަލުތަކުގެ ތެރޭގައި ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މަންމަ ގޭގައި ނޫޅޭ ވަގުތުތަކުގައްޔާއި، ރަށުން
ބޭރުގައި ހޭދަ ކުރާ ދުވަސްތަކުގައި ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާމެދު ބަދުއަޚްލާޤީ ޢަމަލު ހިންގައި ޒިނޭ
ކުރުން ހިމެނެއެވެ. އަދި ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ އެހެން މީހުންނާ އެކަހެރިކޮށް ހުންނަ ވަގުތުތަކުގައި މި
ބާވަތުގެ
ގގެ ޢަމަލުތައް ޢަދުނާނު ޙުސައިން ހިންގުމާއި، ގޭތެރެއާއި ޢާންމު ތަންތަނުގައި އާދަޔާ ޚިލާފަށް
ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ ގައިގޯޅިކޮށްގެން ގެންގުޅުމާއި، ކޮމްޕިއުޓަރުން އޮރިޔާން މަންޒަރު ހިމެނޭ
ފޮޓޯތަކާއި ވީޑިއޯތައް ދެއްކުން ހިމެނެއެވެ. އަދި މީގެ އިތުރުން ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ އުމުރުން
ގާތްގަނޑަކަށް 10 އަހަރު ފުރެންދެން ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ ގޮވައިގެން ފެންވަރަން ވަނުންފަދަ ކަންކަން
¢ ¢ ¢ ¢
ހިމެނެއެވެ.
މި
ދަޢުވާ ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ހުށަހެޅުނީ ޖިނާއީ ކޯޓަށެވެ. ނަމަވެސް، އެ ކޯޓުން މި މައްސަލައިގެ ޙުކުމް ކުރުމުގެ ކުރިން ޤާނޫނު
22/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނު) އަށް 2013 އޮކްޓޯބަރ 21 ވަނަ ދުވަހު ޢަމަލު ކުރަން ފެނުމުން އެ ޤާނޫނުގެ 45 ވަނަ
(ނ) ގައިވާ ގޮތުގެ މަތިން ޖިނާއީ ކޯޓުގެ ނަންވަނީ ކްރިމިނަލް ކޯޓަށް ބަދަލުވެފައެވެ. ވުމާއެކު މި ރިޕޯޓުގައި ބޭނުންކޮށްފައިވާނީ ޖިނާއީ ކޯޓުގެ
ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ ނަމެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
ދިވެހިރު
ވެއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 2
24
-3
ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތުވުމުން، އޭނާގެ ފަރާތުން މި މައްސަލަ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފު ކޮށްފައިވެއެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން މި މައްސަލަ
ބަލާފައިވަނީ އެ ކޯޓުގެ ނަންބަރު 82/HC
-
A/2013 ޤަޟިއްޔާއިންނެވެ. ކްރިމިނަލް ކޯޓުން
މައްސަލަ ނިންމި ގޮތަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ތާއީދުކޮށްފައިވެއެވެ.
.
-4
މިއީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 82/HC
-
A/2013 ޤަޟިއްޔާ ނިންމާފައިވާ ގޮތް ޤާނޫނީ
ގޮތުން ރަނގަޅު ނޫންކަމުގައި ބުނެ ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން އެ މައްސަލަ ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފު ކުރުމުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުން އެ މައްސަލަ ބަލައި
ކަނޑައެޅި ނިޔާއެވެ.
¢ ¢ /
އިޖުރާއީ އިޢުތިރާޟު
މި މައްސަލައިގައި އިސްތިއުނާފުކުރާ ފަރާތް ތަމްސީލުކުރާ ޤާނޫނީ ވަކީލަކީ ޕްރެޒިޑެންޝަލް
ކޮމިޝަން އޮން ކޮރަޕްޝަން އެންޑް އެސެޓް ރިކަވަރީ ކޮމިޝަނުގެ މެމްބަރެއްކަމުގައިވާތީ، ދައުލަތުގެ
މުވައްޒަފަކު ދައުލަތާ ދެކޮޅަށް ވަކާލާތު ކުރުމަކީ ވަކީލުންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑާ ތަޢާރުޟުވާ
ކަމެއްކަމުގައިވާތީ، އިސްތިއުނާފުކުރާ ފަރާތުގެ ވަކީލަށް މި މައްސަލައިގައި އެ ފަރާތް ތަމްސީލު
ކުރެވިދާނެކަން ނުވަތަ ނޫންކަމާމެދު ޝަރީޢަތުން ގޮތެއް ކަނޑައަޅައި ދިނުމަށް ދައުލަތުގެ ފަރާތުން
އެދިފައިވެއެވެ.
-6
މަތީގައިވާ ނުކުތާ ދައުލަތުން ފާހަގަކުރި ނަމަވެސް، ދައުލަތުގެ މުވައްޒަފަކު ދައުލަތާ ދެކޮޅަށް ވަކާލާތު
ކުރުމަކީ ވަކީލުންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑާ ޚިލާފުވާކަމެއްކަމުގައި ބަޔާންވެފައިވާ ޤާނޫނީ ނައް ޞިއް
ނުވަތަ ޤާނޫނީ އުސޫލެއް ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ފާހަގަކޮށްފައިނުވެއެވެ. މި ނުކުތާއާ ގުޅިގެން ޤާނޫނު
ނަންބަރު 05/2019 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤާނޫނީ ފަންނުގެ ޤާނޫނު) އާއި، ޤާނޫނު ނަންބަރު 04019
¢ ¢3
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 3
ރިޔާސީ ކޮމިޝަންތަކުގެ ޤާނޫނު) އާއި، މި ދެ ޤާނޫނުގެ ދަށުން ހެދިފައިވާ ކަމާބެހޭ ޤަވާއިދުތަކުގައި
ދައުލަތުގެ މުވައްޒަފަކު ދައުލަތާ ދެކޮޅަށް ވަކާލާތު ކުރުމަކީ ވަކީލުންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑާ
ޚިލާފުވާކަމެއް ކަމުގައި ބަޔާންވެފައިނުވާތީ، އިސްތިއުނާފުކުރާ ފަރާތުގެ ވަކީލަށް ޝަރީޢަތުގެ
މަޖިލީހުގައި އެ ފަރާތް ތަމްސީލު ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ދިނުމަށް ނިންމުނެވެ.
ކްރިމިނަލް ކޯޓުން އިސްތިއުނާފު ކުރެވޭ މައްސަލަ ނިމުނު ގޮތް
-7
ދައުލަތުގެ ފަރާތުން މި މައްސަލައިގައި ކްރިމިނަލް ކޯޓުގައި ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ބާލިޣު
ނުވާ އުފަން ދަރިއަކާމެދު ހުތުރުކަން ބޮޑުވެގެންވާ ބަދުއަޚުލާޤީ ޢަމަލު ހިންގުމުގެ ދަޢުވާ އުފުލުމުން
އޭނާ ދައުވާއަށް އިންކާރުކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި އޭނާގެ ފަރާތުން ވާހަކަ ދައްކާނީ ޤާނޫނީ ވަކީލު
ކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ. މި މައްސަލައިގައި ޢަދުނާނު ޙުސައިން ދަޢުވާއަށް އިންކާރު ކުރުމުން ދަޢުވާ
ސާބިތު ކުރުމަށްޓަކައި ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ހެކި ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ.
އޭނަގެ
¢ ¢ ¢
-8
¢ ¢ ¢ ¢
މި ހެކިތަކުގެ ތެރޭގައި އަނިޔާ ލިބުނު، ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާއި، އެ ކުއްޖާއާމެދު ބަދުއަޚްލާޤީ ޢަމަލު
ހިންގި މަންޒަރު ދުށް އެހެން ކުޑަ ކުއްޖަކު ހިމެނެއެވެ. އަދި ޢަދުނާނު ޙުސައިން އާދަޔާ ޚިލާފަށް
ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާއެކު ގައިގޯޅިކޮށް އުޅޭ މަންޒަރު ފެނިފައިވާކަން ސާބިތުކުރުމަށާއި، ޝަކުވާކުރި
ކުއްޖާ ގޮވައިގެން ޢަދުނާނު ޙުސައިން ފާޚާނާއަށް ވަދެ، ދޮރުތަޅުލައިގެން އޮރިޔާމުން ފެންވަރަން
ވަދެތިބިކަން ސާބިތު ކުރުމަށް ހެކިން ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ ލެޑިކޯ
ލީގަލް ރެކޯޑުވެސް ދައުލަތުން ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ.
¢ ¢ ¢
-9
ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ދަޢުވާ ސާބިތުކުރުމަށް ހެކި ހުށަހެޅުމުން،
ފެމުން، އެ ހެކިވެރިންނާއި ދަޢުވާ ލިބޭ ފަރާތާ
ހުރި ގުޅުން ސާފުކުރުމަށް ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން އެދިފައިވީ ނަމަވެސް، ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ
ދިފާޢުގައި ޖިނާއީ ކޯޓަށް ހެކި ހުށަހަޅާފައި ނުވެއެވެ.
¢ ¢ ¢9
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 4
10- ކްރިމިނަލް ކޯޓުގައި ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ޢަދުނާނު ޙުސައިނާ ދެކޮޅަށް ހުށަހެޅި ހެކިން ޢަދުނާނު
ޙުސައިނާ ދެކޮޅަށް ހެކިބަސް ދީފައިވެއެވެ. މި ހެކިބަހުން މައިގަނޑު ތިން ކަމެއް ފާހަގަ ކުރެވެއެވެ.
¢ ¢ ¢ ¢
cos
10.1- ފުރަތަމަ ކަމަކީ، ޢަދުނާނު ޙުސައިން އޭނާގެ އުފަން ދަރި، ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާއެކު
ބަދުއަޚްލާޤީ ޢަމަލު ހިންގާކަމަށް ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ ތަޙްޤީޤުގައްޔާއި ޝަރީޢަތުގެ
މަޖިލީހުގައި ބުނާކަމެވެ. އަދި ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ޢަމަލުތައް ހުންނަގޮތާމެދު، ޝަކުވާކުރި
ކުއްޖާ އެކި ދުވަސްމަތިން ހިއްސާ ކޮށްފައިވާ މީހުންގެ ތެރެއިން ކްރިމިނަލް ކޯޓަށް ހާޒިރު
ކުރެވުނު މީހުން، ތަފާތެއްނެތި އެ ކޯޓުގައި ހެކިބަސް ދީފައިވާކަމެވެ.
10.2- ދެވަނަ ކަމަކީ، ޢަދުނާނު ޙުސައިން ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާއެކު ބަދުއަޚްލާޤީ ޢަމަލު ހިންގި ދެ
ހާދިސާއެއް ފެނިފައިވާ ކަމަށް އަންހެން ކުއްޖަކު ކްރިމިނަލް ކޯޓުގައި ހެކިބަސް
ދީފައިވާކަމެވެ.
10.3- ތިންވަނަ ކަމަކީ، ޢަދުނާނު ޙުސައިން ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާއެކު އާދަޔާ ޚިލާފަށް ގައިގޯޅިކޮށް
މިޅޭކަމާއި، ޢަދުނާނު ޙުސައިން ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ ގޮވައިގެން ފާޚާނާއަށް ފެންވަރަން
ވަދެފައިވާ ހާދިސާއާމެދު ހެކިވެރިން ތަފާތެއްނެތި އެއްގޮތަކަށް ހެކިބަސް ދީފައިވާކަމެވެ.
11- ދައުލަތުން މި މައްސަލައިގައި ހުށަހަޅާފައިވާ ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މެޑިކޯ ލީގަލް ރިޕޯޓާ ގުޅިގެން
އަންނަނިވި ކަންކަން ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ފާހަގަ ކޮށްފައިވެއެވެ.
11.1- ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާމެދު އޭނާގެ ބައްޕަ ޢަދުނާނު ޙުސައިން ބަދުއަޚްލާޤީ ޢަމަލު ހިންގަމުން
އަންނަކަމާއި، އެ ޢަމަލުތަކުގެ ތަފުސީލު ޑޮކްޓަރާ ހިއްސާކޮށްފައިވާކަން.
OX
4 22
11.2- ޖިންސީ ގޮތުން ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާ ބެހިފައިވާކަމަށް ތުހުމަތު ކުރެވޭ ކަމަށާއި، ކުރިމަތި
ފަރާތަށް ވައްދާފައިވާކަން ހޯދުންތަކުން ފެންނަކަން.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 5
-12
މި މައްސަލައިގައި ދެ ފަރާތުން ދެއްކި ވާހަކަތަކަށާއި، މައްސަލައިގެ ވަށައިގެންހުރި ކަންތައްތަކަށް
ބަލާއިރު، ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ދައުލަތުން އުފުލާފައިވާ ދަޢުވާގައިވާ ތުހުމަތުތަކަކީ
ހިނގާފައިވާ ކަންތައްތަކެއް ކަމަށް ޝަރީޢަތުން ކަނޑައަޅަންޖެހޭ ވަރަށް ހެކި ލިބިފައިވާކަން މައްސަލަ
ބެލި ޤާޟީ ނިންމާފައިވެއެވެ. އަދި ބާލިޣު ނުވާ އުފަން ދަރިއަކާމެދު ބަދުއަޚްލާޤީ ޢަމަލު ހިންގުމުގެ
ކުށުން ޢަދުނާނު ޙުސައިން ކުށްވެރިވާކަމަށް ކަނޑައަޅާފައިއެވެ. އަދަބެއްގެ ގޮތުން މި ހާދިސާ
ހިނގިއިރު، މި ބާވަތުގެ މައްސަލަތަކުގައި އަދަބު ކަނޑައަޅަމުން އަންނަ ގަވާއިދު ކަމުގައިވާ،
ޝަރީޢަތް ކުރުމާބެހޭ ގޮތުން ހެދިފައިވާ ގަވާއިދު 6 ގެ 193 ވަނަ މާއްދާގެ 7 ވަނަ ނަންބަރުގެ
ދަށުން 39 އެތިފަހަރުން ޢަދުނާނު ޙުސައިން ތަޢުޒީރުކު
ރުކުރުމާއެކު، 06 އަހަރު ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް
ޢަދުނާނު ޙުސައިން ޖަލަށްލުމަށް ޙުކުމް ކޮށްފައިވެއެވެ
.ވެއެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން އިސްތިއުނާފު ކުރެވޭ މައްސަލަ ނިމުނު ގޮތް
-13
O XOC
ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު (2008/Cr
-
C
/
2010
(
1142
/
JC/113 ޤަޟިއްޔާ އެ ކޯޓުން
ބަލައި ޙުކުމް ކޮށްފައިވަނީ ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ހަމަތަކާ އެއްގޮތަށް ނޫންކަމަށް ބުނެ ޢަދުނާނު
ޙުސައިން ދިވެހިރާއްޖޭ ހައިކޯޓުގައި 08 ނުކުތާއެއް ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ. މި 08 ނުކުތާގައި ވާހަކަ
ދެކެވިފައިވަނީ އަންނަނިވި 05 ކަމުގެ މައްޗަށެވެ.
ހދ / 2 ހ 0
13.1- ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ދަޢުވާ އުފުލާފައިވަނީ ޤާނޫނީ ކޮން ކުށެއްގެ
ކްރިމިނަލް ކޯޓުގައި ދައުލަތުން ބުނެފައި ނުވާކަން.
13.2- ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ކްރިމިނަލް ކޯޓުގައި ހެކިބަސް ދީފައިވާ މީހުންނަކީ ޝަރުޢީ
އަދި ޤާނޫނީ ގޮތުން އެ މީހުންގެ ހެކިބަސް ބަލައި ނުގަނެވޭނެ ބައެއްކަމަށްވާއިރު،
ހެކިންގެ ހެކިބަހަކީ މައްސަލަ ސާބިތު ކުރުމުގެ އަސާސްތަކެއް ކަމުގައި ކްރިމިނަލް
ބަލައިގެންފައިވުން.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
ޕްރީމް
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
ހ-
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 6
13.3- ކްރިމިނަލް ކޯޓުން މި މައްސަލައިގައި ކުށް ސާބިތުކުރުމުގައި ގެންގުޅެފައިވަނީ ޤާނޫނު
ނަންބަރު 24/76 (ހެއްކާބެހޭ ޤާނޫނު) ގެ 06 ވަނަ މާއްދާގައިވާ މިންގަނޑުކަމާއި، އެ
މިންގަނޑަކީ ޖިނާއީ ކުށް ސާބިތުވާންޖެހޭނެ މިންގަނޑުކަމަށް ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ
މާއްދާގެ (އ) ގައި ބަޔާންވެފައިވާ މިންގަނޑަށްވުރެ ލުއި މިންގަނޑެއްކަން.
134- ލެޑިކޯ ލީގަލް ރިޕޯޓަކީ ކާފީ ހެއްކެއް ކަމުގައި ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ބަލާފައިވާކަން.
13.5- ކްރިމިނަލް ކޯޓުން މައްސަލަ ތަޙްޤީޤު ކުރުމުގައި ބަލާފައިވަނީ ތަޙްޤީޤަށް އެކި މީހުން
ދީފައިވާ ބަޔާންތަކުގެ މައްޗަށްކަން.
14- ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި ފާހަގަކުރި ނުކުތާތަކާ ގުޅިގެން،
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން މި މައްސަލަ ބެލި ފަނޑިޔާރުން އަންނަނިވި ކަންކަން ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.
-14
¢ ¢ ¢
ox
OX
14.1- ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ކޮށްފައިވާ ދަޢުވާގައި އެ ދަޢުވާ ކުރި
ސަބަބުތައް ތަފުސީލުކޮށް ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަމާއި، ކްރިމިނަލް ކޯޓުގައި ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ
މައްޗަށް ދަޢުވާ ހުށަހެޅުމުން އެ ދަޢުވާ ސާފު ނުވާކަމަށް، ނުވަތަ އެ ދަޢުވާ އިތުރަށް
ސާފުކޮށްދިނުމަށް އެދިފައިވާކަން އެނގެން ނެތްކަމާއި، ދަޢުވާ އޮޅުން ނުފިލުމުގެ ސަބަބުން
ދިފާޢުވުމަށް ޢަދުނާނު ޙުސައިންއަށް ހުރަސްތަކެއް ކުރިމަތިވެފައިވާކަމަށް ޤަބޫލު ކުރެވޭ
ސަބަބެއް ނެތްކަން.
14.2- ޢަދުނާނު ޙުސައިންއާ ދެކޮޅަށް ހެކިބަސް ދިން މީހުންނަކީ ޢަދުނާނު ޙުސައިންއާމެދު ޒާތީ
ތަޢައްޞުބެއް ނުވަތަ ޙަސަދަވެރިކަމެއް އޮވެގެން ޢަދުނާނު ޙުސައިންއާ ދެކޮޅަށް ހެކިބަސް
،
ދީފައިވަނީ އެފަދަ ކަމެއްގެ ސަބަބުންކަމަށް ބެލެވޭ ވަރުގެ ޙުއްޖަތެއް ޢަދުނާނު ޙުސައިނަށް
ދެއްކިފައި ނުވާ ކަމަށާއި، މި ފަދަ މައްސަލަތަކުގައި ވަކި ބާވަތެއްގެ
¢¢ ¢ ¢
OCO
ކައްކާއި
ހެކި ހުރުން
ސުޕްރީމް ކޯ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 7
COG
ގޮތުން ނުވަތަ ޤާނޫނީ ގޮތުން ލާޒިމް ނުވާ ކަމަށާއި، އެހެންކަމުން ވަކި ބާވަތެއްގެ ހެކިތަކެއްގެ
މައްޗަށް ބުރަވުން ފަނޑިޔާރުގެ މައްޗަށް ލާޒިމް ނުވާނެކަން.
14.3- ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތުވާކަމަށް ކަނޑައެޅުމުގައި ފަނޑިޔާރު ހަމައެކަނި
ބަރޯސާވެފައިވަނީ ހަމައެކަނި ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މެޑިކޯ ލީގަލް ރިޕޯޓަށް ނޫންކަމާއި، ކުށް
ސާބިތުވާކަމަށް ކަނޑައެޅުމުގައި މި މައްސަލައިގައި ޝަރީޢަތަށް ހުށަހެޅުނު ހުރިހާ ހެކިތަކަށް
ދަށު ކޯޓުން މައްސަލަ ބެލި ޤާޟީ ރިޢާޔަތްކޮށްފައިވާކަން.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފުކޮށްފައިވާ ނުކުތާތަކާއި އެ ނުކުތާތަކަށް ދީފައިވާ ރައްދު
15- ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 82/HC
-
A/2013 ޤަޟިއްޔާ ނިންމާފައިވަނީ ޝަރުޢީ އަދި
ޤާނޫނީ އުޞޫލުތަކާ ޚިލާފަށް ކަމަށް ބުނެ ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް
ކޯޓަށް މައިގަނޑު 06 (ހައެއް) ސަބަބެއް ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ.
¢ ¢ ¢
cccc
O
15.1- ފުރަތަމަ ސަބަބަކީ، އެ މީހެއްގެ މައްޗަށް ތުހުމަތު ކުރެވޭ ކުށަކީ ކޮބައިކަން ބުނެދޭން
ޖެހޭނެކަން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގައި
ބުނެފައިވާއިރު، ޢަދުނާނު ޙުސައިން ބަދުއަޚްލާޤީ ޢަމަލެއް ފުރިހަމަކުރުމަށް ކުރި ކަމަކީ
ކޮބައިކަން ހުށަހެޅުނު ދަޢުވާގައިވެސް އަދި ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައިވެސް ބުނެދެވިފައި
ނުވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ސަބަބެވެ.
15.2- ދެވަނަ ސަބަބަކީ، ޖިނާއީ ދަޢުވާއެއް ސާބިތުވާކަމަށް ކަނޑައަޅައި ކޯޓުން ކުރާ ޙުކުމް
ބިނާވާން ޖެހޭނީ އަބަދުވެސް ޤާނޫނީ ގޮތުން ޞައްޙަ ދަލީލުތަކާއި ޤަރީނާތަކެއްގެ
ކަމުގައި
ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ސުޕްރީމް
ކޯޓުގެ ނަންބަރު
ވެއެވެ
03x
heނ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 8
342/SC
-
A/2011 ޤަޟިއްޔާއާއި، 013/SC
-
A/2012 ޤަޟިއްޔާއާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 1874/HC
-
A/2012 ޤަޟިއްޔާގައި ކަނޑައަޅާފައިވާއިރު، މި
މައްސަލަ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ނިންމުމުގައި ބުރަވެފައިވަނީ އިސްވެ ބުނެވުނު
ޤަޟިއްޔާތަކުގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ އުސޫލާ ޚިލާފަށް ދަށު ކޯޓުގެ ހެކިބަސްތަކަށް ބުރަވެ
ކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ސަބަބެވެ.
15.3- ތިންވަނަ ސަބަބަކީ، ޖިނާއީ މައްސަލަތައް ސާބިތު ކުރުމަށް ހެއްކާބެހޭ ޤާނޫނަށްވުރެ މަތީ
މިންގަނޑެއް (ފްރެޝް ހޯލްޑެއް) ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (އ) ގައި
ބުނެފައިވާއިރު، އެ އުސޫލަށް ޢަމަލު ކުރުމުގެ ބަދަލުގައި އެއަށްވުރެ ދަރަޖައިގެ ގޮތުން
ދަށް މިންގަނޑަކުން މި މައްސަލަ ސާބިތުވާކަމަށް ނިންމާފައިވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ސަބަބެވެ.
15.4- ހަތަރުވަނަ ސަބަބަކީ، ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ ގޮވައިގެން ޢަދުނާނު ޙުސައިން ފާޚާނާއަށް
ފެންވަރަން ވަންނަކަމަށް އިބްރާހީމް ޝިހާމް ހެކިބަސް ދީފައިވާއިރު، ހުރިހާ އިރެއްގައި
ގޭގައި އިންނަ ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މާމައަށް ޢަދުނާނު ޙުސައިން، ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ
ގޮވައިގެން ފާޚާނާއަށް ފެންވަރަން ވަންނަ މަންޒަރު ފެނިފައި ނުވާއިރު، މާމަގެ ބަހެއް
ޝަރީޢަތުން ނުހޯދައި އިބްރާހީމް ޝިހާމްގެ ހެކިބަހަށް ބަރޯސާވެ މައްސަލަ ނިންމާފައިވުމާއި،
ޤާނޫނީ އަދި ޝަރުޢީ ގޮތުން ބަލައި ނުގަނެވޭނެ ހެކިވެރިންތަކެއް ދީފައިވާ ހެކިބަހުގެ މައްޗަށް
ބުރަވެ މައްސަލަ ނިންމާފައިވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ސަބަބެވެ.
---
2 އާމިނަތު ސައްފަތު ވ. ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އޮފީސް
3 ނެކްސްބިޒް ލިމިޓެޑް (އޮސްޓްރޭލިއާ) ވ. އެންޓި ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަން
4 ޙުސައިން ނިސާމް އަދި އަޙްމަދު މުހައްމަދު ވ. ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އޮފީސް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 9
¢ ¢ ¢
15.5- ފަސްވަނަ ސަބަބަކީ، މި މައްސަލަ ނިންމުމުގައި ހެއްކެއްގެ ގޮތުގައި ބަލާފައިވާ ޝަކުވާކުރި
ކުއްޖާގެ މެޑިކޯ ލީގަލް ރިޕޯޓަކީ ހާދިސާ ހިނގިކަމަށް ބުނާ ތާރީޚުގެ ފަހުން ތައްޔާރުކުރި
ރިޕޯޓެއްކަމާއި، އެ ރިޕޯޓަކީ ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތު ކުރުމުގައި އެއްވެސް
ގޮތަކުން ބޭނުން ކުރެވޭނެ ލިޔުމަކަށް ނުވާއިރު، އެ ލިޔުމަކީ ކާފި ހެއްކެއް ކަމަށް ބަލައި
މައްސަލަ ނިންމާފައިވާ ކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ސަބަބެވެ.
0¢ ¢
¢ ¢ ¢ ¢ ¢
15.6- ހަވަނަ ސަބަބަކީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 52 ވަނަ މާއްދާއަކީ ހެއްކާއި އިޢުތިރާފާއި ޤާނޫނާ
ޚިލާފަށް ހޯދާ ހެކި ބަޔާންކުރާ މާއްދާއެއް ކަމަށްވާއިރު، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 52 ވަނަ މާއްދާގައި
ޝަރީޢަތުގައި މީހަކުވާ އިޢުތިރާފު ފިޔަވައި އެނޫން އެހެން އިޢުތިރާފުތައް ހެއްކެއްގެ ގޮތުގައި
ނުބެލޭނެ ކަމަށް ބުނެފައިވާއިރު، މި މައްސަލައިގައި ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ކުށް
ސާބިތު ކުރުމަށް ބަލާފައިވަނީ މައްސަލައިގެ ތަޙްޤީޤަށް އެކި މީހުން ދީފައިވާ ބަޔާންތަކުގެ
މައްޗަށް ކަމަށާއި، ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ދައުލަތުގެ ހެކިންގެ ހެކިބަސް ނެގިފައިވަނީ
"ވިޓްނެސް ލީޑް" ކޮށްގެން ކަމަށާއި، އަދި ހެކިބަސް ދީފައިވާ މީހުންނަކީ ޢަދުލުވެރިކަން
ގެއްލިފައިވާ ބައެއް ކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ސަބަބެވެ.
16- ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 82/HC
-
A/2013 ޤަޟިއްޔާ ނިންމާފައިވަނީ ޝަރުޢީ ނުވަތަ
ޤާނޫނީ އުޞޫލުތަކާ ޚިލާފަށްކަމަށް ބުނެ ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ސަބަބުތަކަށް
ރައްދުދިނުމުގެ ގޮތުން ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ ފަރާތުން މައިގަނޑު 06 (ހައެއް) ނުކުތާއެއް
ފާހަގަ ކޮށްފައިވެއެވެ.
16.1- ދައުލަތުން ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް އުފުލާފައިވާ ދަޢުވާއަކީ ބާލިޣު ނުވާ އުފަން
ދަރިއަކާމެދު ހުތުރުކަން ބޮޑުވެގެންވާ ބަދުއަޚުލާޤީ ޢަމަލު ހިންގުމުގެ ކުށުގެ ދަޢުވާ ކަމަނާއިޓްގެ
އެ ދަޢުވާ ޖިނާއީ ކޯޓަށް ހުށަހަޅާފައިވަނީ ތުހުމަތުކުރެވޭ ކުށަކީ ކޮބައި ކަމާއި،
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/'
SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 10
ޢަދުނާނު ޙުސައިން ކޮށްފައިވާ ކަމަށް ބެލެވޭ ތަފުސީލުތަކާ އެކުގައި ކަމަށާއި، ދަޢުވާ
ހުށަހެޅުމުން އެ ދަޢުވާ ސާފު ނުވާ ކަމަށް ނުވަތަ އިތުރަށް ސާފުކޮށްދިނުމަށް ޢަދުނާނު
ޙުސައިންގެ ފަރާތުން އެދިފައި ނުވާ ކަމަށާއި، ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް އުފުލާފައިވާ
ދަޢުވާގެ ސީޣާ ވަކި ގޮތަކަށް އޮތުން ޤާނޫނު ލާޒިމް ނުކުރާކަން.
OX
¢ ¢ ¢92
16.2- ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން ފާހަގަކޮށްފައިވާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ނަންބަރު
34/SC
-
A/2011 ޤަސ
ޤަޟިއްޔާއާއި 01/SC
-
A/2012 ޤަޟިއްޔާއާއި، ދިވެހިރާއްޖޭ
ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 187/HC
-
A/2012 ޤަޟިއްޔާއަކީ ހުށަހެޅިފައިވާ މައްސަލައާ ތަފާތު
މައުޟޫޢެއްގެ މައްސަލަތަކެއް ކަމާއި، އެ މައްސަލަތައް ނިންމުމުގައި ރިޢާޔަތްކޮށްފައިވާ ގިނަ
އަކީ މި ބާވަތުގެ މައުޟޫޢުގެ މައްސަލަތަކުގައި ޢަމަލު ކުރެވިދާނެ ކަންކަން ނޫންކަމާއި،
ޤާނޫނު ނަންބަރު 24/76 (ހެއްކާބެހޭ ޤާނޫނު) ގެ 07 ވަނަ މާއްދާއަށް ރިޢާޔަތްކުރާއިރު،
މި ބާވަތުގެ މައްސަލަތައް ސާބިތުވާ ކަމަށް ކަނޑައެޅުމުގައި ވަކި ބާވަތެއްގެ ވަކި އަދަދެއްގެ
ހެކިތަކެއްގެ މައްޗަށް
ބަރޯސާވުން ފަނޑިޔާރުގެ މައްޗަށް ލާޒިމުވާނެ ކަމަށް ނުދެކޭކަން.
ކަންކަމަކީ މި
COC
OCCC
16.3- ޤާނޫނު ނަންބަރު 24/76 (ހެއްކާބެހޭ ޤާނޫނު) ގެ 06 ވަނަ މާއްދާއަށް ރިޢާޔަތްކޮށް
ސާބިތުވާ ކަމަށް ކަނޑައަޅަންޖެހޭނީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (އ) ގައިވާ
ފަދައިން އެކަށީގެންވާ މިންވަރެއްގެ ޝައްކެއްނެތި އެ ކުށް ސާބިތުވާން އޮންނަ ހާލަތުގައި
ކަމަށާއި، ޤާނޫނު ނަންބަރު 24/76 (ހެއްކާބެހޭ ޤާނޫނު) ގެ 06 ވަނަ މާއްދާއާއި
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (އ) އާ ފުށުއެރުމެއް ހުރިކަމަށް ނުދެކޭކަން.
16.4- މި މައްސަލައިގައި ޢަދުނާނު ޙުސައިންއާ ދެކޮޅަށް ޝަރީޢަތުގައި ހެކިބަސް ދީފައިވާ
ހެކިވެރިންނަކީ މި ހާދިސާ އެންމެ ރަނގަޅަށް އެނގޭ، މައްސަލައިގެ ޙަޤީޤަތް
އެންމެ އެކަށީގެންވާ މަޤާމުގައި ތިބި މީހުން ކަމަށާއި، އެ ހެކިވެރިންގެ ހެކިބަސް ޤަބޫ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ ، ދިވެހިރާއްޖެ
ޕްރީލް
632
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 11
¢ ¢¢ ¢?
ނުކުރެވޭނެ މަޤުބޫލު ސަބަބެއް ޢަދުނާނު ޙުސައިންއަށް ދެއްކިފައި ނުވާ ކަމަށާއި، ހާދިސާ
ހިނގާފައިވާ ވަގުތާއި ހާލަތަށް ބަލާއިރު، ޢާއިލީ ގޮތުން ތިމާގެ މީހުންގެ ހެކިބަސް
ބަލައިގަތުމަކީ އިސްލާމީ ޝަރުޢީ އުސޫލުތަކުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ހަމަތަކާއި ތަޢާރުޟުވާ
ކަމެއް ނޫން ކަމަށާއި، މައިންބަފައިން އެ މީހުންގެ ދަރިންނާ އެއްކޮޅަށް ދޭ ހެކިބަސް
ޤަރީނާގެ ގޮތުގައި ރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުން ބަލައިގެންފައިވާކަން.
16.5- ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ހުށަހެޅުނު ދަޢުވާ ސާބިތުވާ ކަމަށް ކްރިމިނަލް ކޯޓުން
ނިންމާފައިވަނީ ހަމައެކަނި ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މެޑިކޯ ލީގަލް ރިޕޯޓުގެ މައްޗަށް ނޫން
ކަމާއި، ކުށް ސާބިތުވާކަމަށް ކަނޑައެޅުމުގައި، މެޑިކޯ ލީގަލް ރިޕޯޓުގެ އިތުރުން، މި
މައްސަލައިގައި ދެ ފަރާތުން ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކަށާއި، ޢަދުނާނު ޙުސައިންއާ ދެކޮޅަށް
ޝަރީޢަތަށް ހާޒިރު ކުރެވުނު ހެކިން ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކަށާއި، މައްސަލައިގެ ވަށައިގެންވާ
އިންމެހައި ކަންކަމަށް ކޯޓުން ރިޢާޔަތްކޮށްފައިވާކަން.
-16.6
މައްސަލައިގައި ކުށް ސާބިތުވާ ކަމަށް ކަނޑައަޅާފައިވަނީ މައްސަލައިގެ ތަޙްޤީޤަށް އެކި
ފަރާތްތަކުން ދީފައިވާ ބަޔާންތަކުގެ މައްޗަށް ނޫން ކަމަށާއި، މައްސަލައިގައި ދެ ފަރާތުން
ދެއްކި ވާހަކަތަކުގެ އިތުރުން ހާޒިރު ކުރެވުނު ހެކިންގެ ހެކިބަހަށާއި، ހުށަހެޅުނު އެންމެހައި
ޤަރީނާތަކަށް ކުށް ސާބިތުވާކަމަށް ކަނޑައެޅުމުގައި ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ރިޢާޔަތް ކޮށްފައިވާ
ކަމަށާއި، މި މައްސަލައިގައި ހެކިބަސް ނަގާފައިވަނީ އެހެނިހެން މައްސަލަތަކެކޭ އެއްފަދައިން
ޝަރީޢަތަށް ހެކިވެރިން ހާޒިރުކުރުމަށްފަހު، ހެކިބަސް ނެގުމުގައި ޢާންމުކޮށް ޢަމަލުކުރާ
އުސޫލުތަކާ އެއްގޮތަށް ކަމަށާއި، ހެކިބަސް ނެގުމުގައި ޤާނޫނަކާ ނުވަތަ ޤަވާއިދަކާ
ޚިލާފުވެފައިވާކަމަށް ނުދެކޭ ކަމަށާއި، ހެކިވެރިއެއްގެ ކިބައިން އަދުލުވެރިކަމުގެ
ގެއްލޭފަދަ ކަމެއް ކުރިމަތިވެފައިވާކަމަށް ނުދެކޭ ކަމަށާއި، މި މައްސަލައިގައި
OXOC
¢ ¢ ¢.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
ސާފުކޮށްދިނުމަށް ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން ވާހަކައެއް ދައްކާފައިވާކަން އެނގެން ނެތްކަން
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 12
ހެކިބަސް ލައިދީ، "ވިޓްނެސް ލީޑް" ކޮށްފައި ނުވާނެ ކަމަށާއި، ދައުލަތުގެ ހެކިންނާ
ކުރިމަތިލައި، އެ ހެކިންނާ ސުވާލު ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ޢަދުނާނު ޙުސައިންއަށް
ލިބިދީފައިވާނެކަން.
ތުހުމަތު ކުރެވޭ ކުށް ސާފު ނުވާ ކަމަށް ބުނާ ބުނުން
-17
ކުށިއ
OXO
ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ތުހުމަތުކޮށްފައިވާ ކުށުގެ ޢަމަލު ފުރިހަމަ ކުރުމުގެ ގޮތުން ޢަދުނާނު
ޙުސައިން ކުރި ކަމެއް ދަޢުވާގައިއާއި ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައިވެސް ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ބުނެދީފައި
ނުވާކަމަށް ޢަދުނާނު ޙުސައިން ބުނެއެވެ. ޢަދުނާނު ޙުސައިން މި ނުކުތާ ފާހަގަ ކޮށްފައިވަނީ،
ކުރިކަމުގެ ދަޢުވާ އުފުލިފައިވާ މީހުންގެ ޙައްޤުތައް ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ
މާއްދާގެ (ހ) އަށް ރިޢާޔަތްކޮށެވެ. މި އަކުރުގައި އޮންނަނީ، "އެ މީހެއްގެ މައްޗަށް ތުހުމަތު
ކުރެވިފައިވާ ކުށަކީ ކޮބައިކަން، އެ މީހަކަށް ރަނގަޅަށް ދޭހަވާ ބަހަކުން، ލަސްނުކޮށް
އަން" ފެނެއެވެ
މި ފަދައިންނެވެ.
CCXO
¢ ¢ ¢
it
¢ ¢ e
c 0
cu o
18- މި ނުކުތާއާމެދު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން މައްސަލަ ބެލި ފަނޑިޔާރުން އަންނަނިވި ކަންކަން ފާހަގަ
-18
ކޮށްފައިވެއެވެ.
co
¢¢ ¢ ¢
OX
18.1- ދަށު ކޯޓަށް ހުށަހަޅާފައިވާ ދަޢުވާގައި ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ތުހުމަތު ކުރެވޭ ކުށަކީ
ކޮބައިކަމާއި، އެ ކުށް ޢަދުނާނު ޙުސައިން ކޮށްފައިވާ ކަމަށް ބެލެވޭ ސަބަބުތައް ތަފުސީލުކޮށް
ބަޔާން ކޮށްފައިވާކަން.
02
18.2- ދަށު ކޯޓުގައި ދަޢުވާ އުފުލުމުން ދަޢުވާ ސާފު ނުވާ ކަމަށް ބުނެ ނުވަތަ ދަޢުވާ އިތުރަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/'SC-A26
ސަފްޙާ 32 ގެ 13
18.3- ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް އުފުލާފައިވަނީ ކޮން ކުށެއްގެ ދަޢުވާއެއްކަން އޮޅުންފިލާފައި
ނުވާތީ ޢަދުނާނު ޙުސައިނަށް ދިފާޢު ވުމަށް ހުރަސްތަކެއް ކުރިމަތިވި ކަމަށް ޤަބޫލު ކުރެވޭފަދަ
ސަބަބެއް ފެންނަން ނެތްކަން.
-19
ދަޢުވާ ސާފު ނުވާ ކަމަށް ބުނެ ޢަދުނާނު ޙުސައިން މި ނުކުތާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި
ފާހަގަކުރި ނަމަވެސް، ޤާނޫނު ނަންބަރު 22/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނު) ގެ 16
ވަނަ މާއްދާގެ ބޭނުމަށްޓަކައި ނުކުތާއާމެދު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ނިންމާފައިވާ ނިންމުން
ޤާނޫނާ ޚިލާފުވާ ސަބަބަބެއް ނުވަތަ ޤާނޫނާ ޚިލާފުވާ ގޮތެއް ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން
ސާފުކޮށްދީފައި ނުވެއެވެ.
4 22
ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ދަޢުވާ އިއްވާފައިވަނީ
2008 ނޮވެމްބަރު 20 ވަނަ ދުވަހުގައެވެ. މި ތާރީޚުގައި، ޖިނާއީ މައްސަލަތައް ކޯޓުން ކުރިއަށް
ގެންގޮސްފައިވަނީ، 2008 އޮގަސްޓް 05 ވަނަ ދުވަހުން ފެށިގެން ޢަމަލު ކުރަމުން އަންނަ، ޤާނޫނު
ނަންބަރު 06/2008 (ޢާންމު ގަވާއިދުތަކާބެހޭ ޤާނޫނު) ގެ ޖަދުވަލު 02 ގެ 07 ވަނަ ނަންބަރުގައި
ބަޔާންވެފައިވާ "ޖިނާއީ މައްސަލަތަކުގައި ޝަރީޢަތް ހިންގުމާބެހޭ ގަވާއިދު" ގެ ދަށުންނެވެ.
¢ ¢ 02.
21- ޖިނާއީ މައްސަލަތަކުގައި ޝަރީޢަތް ހިންގުމާބެހޭ ގަވާއިދަށް ބަލާއިރު، މީހެއްގެ މައްޗަށް ދަޢުވާ
ހުށަހެޅުމުން ދަޢުވާއަށް ޖަވާބުދާރީވެ ދަޢުވާއަށް އިންކާރު ކުރާ ހާލަތުގައި ޢަމަލު ކުރާނެ ގޮތް އެ
ގަވާއިދުގެ 1.2 ވަނަ ނަންބަރުގެ (ހ) ގައި އަންނަނިވި ފަދައިން ބަޔާން ކޮށްފައިވެއެވެ.
OX ?
"ދަޢުވާ ލިބޭ މީހާ ދަޢުވާއަށް އިންކާރުކޮށްފިނަމަ، ދަޢުވާ ލިބޭ މީހާގެ މައްޗަށް
ދައުލަތުން ކުރާ ދަޢުވާގެ ތަފުސީލާއި، ދަޢުވާ ސާބިތު ކުރުމަށް ހުށަހަޅާ ހެކިތައް
ހޗ 8 7މހ ބ
ބަކުރުމަށް
ޤާއި
ސީ، ދައުލަތުގެ ވަކީލަށް އަންގާނީއެވެ. މިގޮތަށް އެންގުމުން ދައުލަތުގެ ވަކީލު
94
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 14
ތަފުސީލާއި، އެ ދަޢުވާ ސާބިތު ކުރުމަށް ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާނޭ ހެކިތައް ބަޔާން
ކުރާނީއެވެ. ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ދަޢުވާ ހުށަހަޅައި، ހުށަހަޅާނޭ ހެކިތައް ބަޔާން ކުރުމުން އެ
އަށް ޖަވާބު ދިނުމަށް ދަޢުވާ ލިބޭ މީހާއަށް އަންގާނީއެވެ. މި ގޮތަށް އެންގުމުން ދަޢުވާ ލިބޭ
މީހާ ދަޢުވާއަށް ޖަވާބުދީ ދަޢުވާ ލިބޭ މީހާ ހުށަހަޅާނޭ ހެކިތައް ބަޔާން ކުރާނީއެވެ."
¢ ¢
22- މި މައްސަލައިގައި ކްރިމިނަލް ކޯޓުގައި ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ދަޢުވާ އުފުލުމުން ޢަދުނާނު
ޙުސައިން އެ ދަޢުވާއަށް ކަނޑައެޅިގެން އިންކާރު ކުރާ ކަމުގައި ބުނުމަށްފަހު، ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ
ފަރާތުން ވާހަކަ ދައްކާނީ ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ޤާނޫނީ ވަކީލު ކަމުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.5
5 ¢ ¢ ¢
23- ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ޤާނޫނީ ވަކީލު، އޭނަގެ މުވައްކިލު ދަޢުވާއަށް އިންކާރު ކުރާކަން
ހާމަކުރުމަށްފަހު، އެދިފައިވަނީ ދަޢުވާ ސާބިތު ކުރުމަށްޓަކައި ދައުލަތުން ހުށަހަޅާ ހެކިތަކާއި ޤަރީނާ
ތަކަކީ ކޮބައިކަން ސާފު ކޮށްދިނުމަށެވެ. އަދި ދަޢުވާ ސާބިތު ކުރުމަށް ދައުލަތުން ހެކި ހުށަހެޅުމުން
"މައްސަލައާ ގުޅިގެން ދައުލަތުން ދެންމެ ވަނީ ހެކިންގެ ނަންތަކެއް ހުށަހަޅުއްވާފައެވެ. މައްސަލައިގައި
ހެކިންގެ ގޮތުގައި ހުށަހެޅުއްވި ފަރާތްތަކާ މި މައްސަލައާ އަދި މައްސަލައިގެ ދަޢުވާ ލިބޭ ފަރާތާ
ހުރި ގުޅުންތައް ދައުލަތުގެ ވަކީލުގެ އަރިހުން އަޅުގަނޑު ކޮންމެވެސް ވަރަކަށް ސާފުކޮށްލަން
¢ ¢ ¢
ބޭނުންވެއެވެ.
މި ފަދައިން ބުނެފައިވެއެވެ.
-24
އެ މީހެއްގެ މައްޗަށް ތުހުމަތު ކުރެވިފައިވާ ކުށަކީ ކޮބައިކަން، އެ މީހަކަށް ރަނގަޅަށް ދޭހަވާ
ބަހަކުން، ލަސްނުކޮށް އެންގުމުގެ މައިގަނޑު މަޤުޞަދަކީ ކުށުގެ ތުހުމަތު ކުރެވޭ
ކުރެވޭ މީހާއަށް، އެ މީހާގެ
---
5
އިސްތިއުނާފު ކުރާފަރާތް ޢަދުނާނު ޙުސައިން 2008 ނޮވެމްބަރު 20 ވަނަ ދުވަހު ޖިނާއީ ކޯޓަށް ދީފައިވާ ބަޔާން.
6 ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ވަކީލު، އަޙްމަދު ޒަނީން އާދަމް 2008 ނޮވެމްބަރު 20 ދުވަހު ޖިނާއީ ކޯޓަށް ދީފައިވާ ބަޔާން.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 15
މައްޗަށް ތުހުމަތު ކުރެވިފައިވާ ކުށުގެ ޢަމަލުތަކުގެ ތަފުސީލުތައް ފަހުމުވުމާއި، އެ ކުށުން ދިފާޢުވުމުގެ
ފުރުސަތު ލިބުމެވެ.2
-25
OXO
ބަޔާންކުރެވުނު މަޤުޞަދުތައް މި މައްސަލައިގައި ހާސިލުވެފައިވާކަން ނުވަތަ ނޫންކަން
ވަޒަންކުރާއިރު، ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ދަޢުވާ ހުށަހެޅުމުން ދަޢުވާ ސާފު ނުވާކަމަށް ބުނެފައި
ނުވެއެވެ. އަދި ދަޢުވާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކުށާއި، އަދަބު ބަޔާންކޮށްފައިވަނީ ކޮން ޤާނޫނެއްގައި
ކަމާމެދު ސުވާލު އުފައްދާފައި ނުވެއެވެ. މިކަންކަމުގެ ބަދަލުގައި، ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން
ހުށަހަޅާފައިވަނީ އޭނާއާ ދެކޮޅަށް ހުރި ހެކިތައް ހާމަކޮށް ޝަރީޢަތް ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށެވެ. އަދި
މި މައްސަލައިގައި ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތުވާ ކަމަށް ކަނޑައަޅައި ޙުކުމް ކުރުމާ
ހަމައަށް ކުރިއަށް ދިޔަ ޝަރީޢަތުގެ އަޑުއެހުންތަކުގައި ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް އުފުލިފައިވާ
ދަޢުވާ، ނުވަތަ ދަޢުވާއިން ވަކި ބައެއް ސާފު ނުވާ ކަމަށް ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން
ފާހަގަކޮށްފައި
ވެއެވެ.
ދަޢުވާ ވަކި ގޮތަކަށް އޮތުން ލާޒިމުކަން ނުވަތަ ނޫންކަން
-26
ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް އުފުލާފައިވާ ދަޢުވާގައި، ދަޢުވާ ކުރެވޭ ކުށާއި އަދަބު ބަޔާ
ބަޔާންކުރާ
ޤާނޫނީ ނައް ޞަކަށް ޙަވާލާދެވިފައި ނުވާ ކަމަށް ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާ ނުކުތާއަށް
ބަލާއިރު، ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ދަޢުވާ އުފުލި ދުވަސްވަރު، ޖިނާއީ ދަޢުވާއެއްގައި
ހިމަނަންޖެހޭ ވަކި ބައިތަކެއް ޤާނޫނެއްގައި، ނުވަތަ ޤާނޫނަކުން ބާރު ލިބިގެން ހަދާފައިވާ
ގަވާއިދެއްގައި ބަޔާންވެފައި ނުވެއެވެ. ވުމާއެކު، ޤާނޫނެއްގައި ވަކި ގޮތަކަށް ބަޔާންކޮށްފައި ނުވާހައި
ހިނދަކު، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 223 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ދަޢުވާ އުފުލުމުގެ
OXO
Brozitek v Italy (1990) 12 EHRR 371 sa Kamasinski v. Austria (1989) 13 E.H.R.R. 36
v
.
(
)
Eއަދި، v
(
) "
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
-eޓއި
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 16
ބާރުގެ ބޭނުން ކުރުމުގައި ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލް ވަކި ގޮތަކަށް ޢަމަލު ކުރުން ލާޒިމު ކުރެވޭނެ
ޤާނޫނީ ހަމައެއް އޮތްކަމަށް ޤަބޫލެއް ނުކުރެވެއެވެ.
¢ ¢ ¢ ¢39
CCC
¢
OC
OG
oxo
27- ޖިނާއީ ދަޢުވާއެއް ފަރުމާ ކުރެވިފައި އޮންނަންވާނެ ގޮތުގެ އުސޫލުތަކެއް ޤާނޫނެއްގައި ބަޔާންވެފައި
ނުވިނަމަވެސް، އެފަދަ ދަޢުވާއެއް އޮންނަން ޖެހޭނީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގައި
ބަޔާންވެފައިވާ ކުށެއް ކުރިކަމުގެ ދަޢުވާ އުފުލިފައިވާ މީހުންގެ ޙައްޤުތައް އޭގެ އެންމެ ފުރިހަމައަށް
ލިބިދެވޭނެ ފަދައަކުންނެވެ. އަދި މި ފަދަ ދަޢުވާއެއް ސާބިތުވާކަމަށް ކަނޑައަޅައި މީހެއްގެ މައްޗަށް
އަދަބެއް ދެވޭނީ ސާބިތުވި ކުށާއި އަދަބު ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޤާނޫނަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 61 ވަނަ
މާއްދާގެ (ށ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ8 ޝަރުޠުތައް ފުރިހަމަވާ ޤާނޫނެއް ނުވަތަ ޤަވާޢިދެއް
ކަމުގައިވާނަމައެވެ. މި
ކަންކަމުގެ މައްޗަށް ބަލާއިރު، ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ކްރިމިނަލް
ކޯޓުގައި އުފުލިފައިވާ ދަޢުވާއަކީ، ދަޢުވާ ކުރެވޭ ހާދިސާތަކުގެ ތަފުސީލުތަކާއި، އެ ހާދިސާތައް
ސާބިތުކުރުމަށް ހުށަހަޅާ ހެކި ފަދަ މުހިންމު ބައިތައް ހިމެނިފައިވާ، އެ ދަޢުވާގެ ދިފާޢު
ތައްޔާރުވެވޭނޭހެން ފަރުމާ ކުރެވިފައިވާ ދަޢުވާއެއްކަން ފާހަގަ ކުރެވެއެވެ. އަދި ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ
މައްޗަށް އަދަބު ކަނޑައެޅިފައިވާ ޤަވާޢިދަކީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 61 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގައި
ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޝަރުޠުތައް ފުރިހަމަވާ ޤަވާޢިދެކެވެ.
¢ ¢ ¢ ¢
28- ބުނެވިދިޔަ ނުކުތާތަކުގެ އަލީގައި، ކްރިމިނަލް ކޯޓުގައި މައްސަލަ ހިނގަމުން ދިޔައިރު، ދަޢުވާ ނުވަތަ
ދަޢުވާއިން ބައެއް ޢަދުނާނު ޙުސައިންއަށް ސާފުވެފައި ނުވާ ކަމަށް ބެލެވޭނެ ފާހަގަ
ނުކުރެވެއެވެ. އަދި ދަޢުވާ ނުވަތަ ދަޢުވާއިން ބައެއް ސާފު ނުވުމުގެ ސަބަބުން ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ
މައްޗަށް އުފުލިފައިވާ ކުށުން ދިފާޢު ވުމަށްޓަކައި ހުރަހެއް ކުރިމަތިވެފައިވާ ކަމަށް ނުވަތަ،
8
ހު
ކޮށް ދެވޭނޭ
އަކުރުގައި އޮންނަނީ، "ޤާނޫނެއް ނުވަތަ ޤާނޫނަކުން ބާރު ލިބިގެން ހަދާ ޤަވާޢިދެއްގެ ދަށުން ވިޔަސް އެއްވެސް މީހަކަށް އަދަބެއް
ޤާނޫނެއް ނުވަތަ އެޤަވާއިދަކީ އާންމުކޮށް ޝާއިޢުކޮށްފައިވާ އެއްޗަކަށް ވާނަމައެވެ. އަދި މަނާ ކުރެވޭ ކަންތަކާއި، އެއިން ކަމެއް ކޮށް
އަދަބު ސާފުކޮށް ބަޔާން ކޮށްފައި އޮވެގެންނެވެ." މި ފަދައިންނެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 17
51
ޤާނޫނުއަސާސީގެ
ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންވެފައިވާ ޙައްޤުތަކުގެ ތެރެއިން ޙައްޤެއް
ގެއްލިފައިވާކަމަށް ނުބެލެވެއެވެ.
-29
ވުމާއެކު، ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް އުފުލުން ދަޢުވާ ސާފުވެފައި ނުވާ ކަމަށާއި، ދަޢުވާގައި،
ދަޢުވާ ކުރެވޭ ކުށާއި އަދަބު ބަޔާންކުރާ ޤާނޫނީ ނައްޔަކަށް ޙަވާލާދެވިފައި ނުވާ ކަމަށް ޢަދުނާނު
ޙުސައިންގެ ފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި ފާހަގަކުރި ނުކުތާތަކާ ގުޅިގެން އެ ކޯޓުން
ނިންމާފައިވާ ނިންމުންތަކަކީ ޤާނޫނާ އެއްގޮތަށް ނިންމާފައިވާ ނިންމުންތަކެއް ކަމުގައި އަހުރެން
O
¢ ¢¢0
O XOC
c &
ކަމެވެ.
ދަށު ކޯޓަށް ހުށަހެޅުނު ހެކީގެ ޞައްޙަކަން ކަނޑައެޅުން
-30
ACCO
މި މައްސަލަ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ނިންމާފައިވަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ނަންބަރު
34/SC
-
A/2011 ޤަޟިއްޔާއާއި 01/SC
-
A/2012 ޤަޟިއްޔާގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ޖިނާއީ
ދަޢުވާއެއް ސާބިތުވާ ކަމަށް ކަނޑައަޅައި ކޯޓުން ކުރާ ޙުކުމް ބިނާވާންޖެހޭނީ ޤާނޫނީ ގޮތުން ޞައްޙަ
ދަލީލުތަކާއި ޤަރީނާތަކެއްގެ
ނާތަކެއްގެ މައްޗަށް ކަމަށް ބުނާ އުސޫލާ ޚިލާފަށް ކަމަށް ޢަދުނާނު ޙުސައިން
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި ފާހަގަ ކޮށްފައިވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން މި މައްސަލައިގައި ދަށު
ކޯޓުން ބަލައިގެންފައިވާ ހެކިންނަކީ ޤާނޫނީ ގޮތުންނާއި ޝަރުޢީ ގޮތުން ބަލައި ނުގަނެވޭނެ
ހެކިންތަކެއް ކަމުގައި ޢަދުނާނު ޙުސައިން ބުނާ ބުނުމަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ރިޢާޔަތް ކޮށްފައި
¢ ¢ ¢
¢ ¢ ¢
OX
ނުވާ ކަމަށްވެސް ފާހަގަ ކޮށްފައިވެއެވެ.
31- ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ދަށު ކޯޓުގައި ހުށަހެޅުނު ހެއްކާއި ޤަރީނާތަކަށް ބަލާއިރު، ޢަދުނާނު
ޙުސައިންއާ ދެކޮޅަށް ހެކިބަސް ދިނުމަށް އަންނަނިވި ހެކިން ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ.
¢ ¢ ¢
31.1- ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ އަންހެން ދަރިފުޅު، ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 18
31.2- ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މަންމައާއި، މާމައާއި، އިބްރާހީމް ޝިހާމްއާއި، އާތިފާ އަބޫބަކުރާއި،
އާތިފާ އަބޫބަކުރުގެ ފިރިމީހާ، އަޙްމަދު ފިޔާޒްއާއި މި ދެމަފިރިންގެ ދަރި ކުޑަ އަންހެން ކުއްޖާ.
32- މަތީގައި ބުނެވިދިޔަ ހެކިންގެ އިތުރުން ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ ޑިކޯ ލީގަލް ރިޕޯޓާއި، މި މައްސަލައިގެ
ތަޙްޤީޤަށް އެކި ފަރާތްތަކުން ދީފައިވާ ބަޔާންތައް ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ.
9
-33
ޢަދުނާނު ޙުސައިނާ ދެކޮޅަށް ދަށު ކޯޓަށް ހުށަހެޅުނު ހެކިތައް ބަލައިގަތުމާމެދު ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ހައިކޯޓުން މައްސަލަ ބެލި ފަނޑިޔާރުން އަންނަނިވި ކަންކަން ފާހަގަ ކޮށްފައިވެއެވެ.
ބަވާގނވާ
33.1- ވަކި ގޮތަކަށް ހެކި ލިބިފައިވުން ބޭނުންވާނެ ކަމަށް ޤުރުއާނުގައި ކަނޑައެޅި
ކަމެއްގައި މެނުވީ ހެކި ދިނުމާއި، ހޯދުމުގައި ޢަމަލު ކުރެވޭނީ ޤާނޫނު ނަންބަރު 24/76
(ހެއްކާބެހޭ ޤާނޫނު) ގެ 07 ވަނަ މާއްދާއަށްކަން.
33.2- ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ކޮށްފައި
އިފައިވާ ބާވަތުގެ ދަޢުވާތައް ސާބިތު ކުރުމަށް ވަކި ބާވަތެއްގެ
ވަކި ހެކިތަކެއް މެނުވީ ޤަބޫލު ނުކުރެވޭނެ ކަމަށް ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި، އަދި މި ހާދިސާ
ހިނގާދިޔަ ދުވަސްވަރު ޢަމަލު ކުރެވެމުންދިޔަ އެއްވެސް ޤާނޫނެއްގައި ބަޔާންވެފައި ނުވާކަން.
33.3- ވުމާއެކު،
ޚި
ބާވަތުގެ މައްސަލަތައް ސާބިތުވާ ކަމަށް ކަނޑައެޅުމުގައި ވަކި ބާވަތެއްގެ ވަކި
ޢަދަދެއްގެ ހެކިތަކެއްގެ މައްޗަށް ބަރޯސާވުން ފަނޑިޔާރުންގެ މައްޗަށް ލާޒިމު ނުވާނެކަމާއި،
ހުށަހެޅޭ ހެކިތަކުގެ ތެރެއިން ޝަރީޢަތާއި ޤާނޫނު ހުއްދަކުރާ އެންމެހައި ހެކިތަކަށް ފަނޑިޔާރު
ރިޢާޔަތް ކުރަންޖެހޭނެކަ
ނެކަން.
ދައުލަތުގެ ވަކީލު، އެސިސްޓެންޓް ސްޓޭޓް އެޓަރނީ، މަޙްމޫދު ސަލީމް 20 ނޮވެމްބަރު 2008 ގައި ޖިނާއީ ކޯޓަށް ދީފައިވާ ބަޔާން.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 19
34- ޢަދުނާނު ޙުސައިންއާ ދެކޮޅަށް މި މައްސަލައިގައި ހެކިބަސް ދީފައިވާ ހެކިވެރިންނަކީ ޝަރުޢީ
އުސޫލުތަކުގެ މަތިން ހެކިބަސް ބަލައި ނުގަނެވޭނެ މީހުން ކަމަށާއި، މިކަމަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން
ބުނުން މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި
ރިޢާޔަތް ކޮށްފައި ނުވާ ކަމަށް ޢަދުނާނު ޙުސައިން ބުނެއެވެ.
ބިނާކޮށްފައިވަނީ ތިރީގައިވާ ތިން ސަބަބުގެ މައްޗަށެވެ.
OX
34.1- މި ހާދިސާގައި އަނިޔާ ލިބުނު ކުއްޖާ، ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ދަރިފުޅު، ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާ
އެއްކޮޅަށް ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ ޢާއިލާގެ މެމްބަރުން ހެކިބަސް ދީފައިވުން.
34.2- ހެކިބަސް ދީފައިވާ ފަރާތްތަކަކީ ޢަދުނާނު ޙުސައިންއަށް "ބޮޑިއެއް ދިނުމަށް" ދުރާލައި
ރާވައިގެން ހަސަދަވެރިކަމެއް އޮވެގެން ހެކިބަސް ދީފައިވާ ބައެއް ކަމުގައިވުން.
OCO 76
34.3- ހެކިން ޝަރީޢަތުގައި ދީފައިވާ ބަޔާންތަކުގައި ބޮޑެތި ފުށުއެރުންތަކެއް ހުރުން.
35- ޝަރުޢީ އުސޫލުތަކުގެ މަތިން ޢަދުނާނު ޙުސައިންއާ ދެކޮޅަށް ހުށަހެޅުނު ހެކިން ޝަރީޢަތަށް
ބަލައިގަތުމާމެދު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން އަންނަނިވި ކަންކަން ފާހަގަ ކޮށްފައިވެއެވެ.
35.1- މައިން ނުވަތަ ބަފައިން ދަރިންނާ އެއްކޮޅަށް ދަރިންގެ މަސްލަހަތުގައި ދޭ ހެކިބަސް ޢާންމު
އުސޫލެއްގެ ގޮތުން ހެކިބަހުގެ ދަރަޖައިގައި ގަބޫލު ނުކުރެވުނު ނަމަވެސް އެފަދަ ހެކިބަސް
ޤަރީނާއެއްގެ ގޮތުގައި ބަލައިގަތުން ޝަރުޢީ އުސޫލުތަކުގެ މަތިން ބަލައިގަނެވޭނެކަން.
35.2- މައްސަލައިގެ ހާދިސާ ހިނގާފައިވާ ތަނާއި، ބާވަތާއި ޒާތަށާއި ހާލަތަށް ބަލައި ހެކިބަސް
ދީފައިވާ މީހުންގެ ބަސް ޤަބޫލު ނުކުރެވިއްޖެނަމަ އެކަމަކީ އިންސާފު ގާއިމު ކުރުމަށް އޮތް
ހުރަހެއް ކަމުގައި ބެލެވޭނެކަން.
އެންޑް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
7ހނުން
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 20
35.3- މަތީގައިވާ ސަބަބުތަކަށްޓަކައި މި ހާދިސާގައި ހެކިބަސް ދީފައިވަނީ މި މައްސަލައިގެ ޙަޤީޤަތް
އެނގުން އެންމެ އެކަށީގެންވާ މަޤާމުގައި ތިބި، މި ހާދިސާ ހިނގަމުންދިޔަ ވަގުތު ހާދިސާ
ހިނގި ތަނުގައި ދިރިއުޅުނު ނުވަތަ އެ ގޭތެރެއަށް ވަދެ އުޅުނު، ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ
މަންމައާއި، މާމައާއި، އިބްރާހީމް ޝިހާމް، އާތިފާ ޢަބޫބަކުރާއި، އާޠިފާ އަބޫބަކުރުގެ
ފިރިމީހާފަދަ ގާތްތިމާގެ މީހުންނަށްވުމީ، އެ މީހުންގެ ހެކިބަސް ބަލައި ނުގަނެވޭނެ ސަބަބެއް
ނޫންކަން.
36- ވަކި ކުށެއް ސާބިތު ކުރުމަށްޓަކައި ޤާނޫނުގައި ވަކި ޢަދަދެއްގެ ނުވަތަ ވަކި ބާވަތެއްގެ ހެކި ހުރުން
ލާޒިމު ނުކުރާނަމަ، އެ ކުށެއް ސާބިތު ކުރުމަށްޓަކައި ވަކި ހެކިތަކަކަށް ބަރޯސާވުން ފަނޑިޔާރަށް
ލާޒިމް ނުކުރެވޭނެއެވެ. އަދި ހުށަހެޅޭ ހެކިތަކާއި ޤަރީނާތަކަކީ ޤާނޫނާ އެއްގޮތަށް ހޯދާފައިވާ ހެކިތަކެއް
ކަމަށް ފަނޑިޔާރަށް ޤަބޫލު ކުރެވިފައި، އަދި އެ ހެކިތަކަކީ މައްސަލައާ ގުޅުން ހުރި ހެކިތަކެއް ކަމަށް
ޤަބޫލު ކުރެވޭނަމަ، ކުށް ސާބިތު ކުރުމުގައި އެ ހެކިތައް ވަޒަންކޮށް އެ ހެކިތަކަށް ރިޢާޔަތް
2 4 26 62
37- ގާތްތިމާގެ މީހުންގެ ހެކިބަސް އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގައި ޤަބޫލު ކުރުމާމެދު ފިޤުހުވެރިން ބަހުސް
ކޮށްފައިވަނީ ވަކި މައުޟޫޢެއްގެ ދަށުންނެވެ. އެއީ "ހެކިބަސް ދޭ މީހާއަކީ އޭނާގެ ހެކިބަހުގައި
ތުހުމަތު އުފެދޭ މަގާމެއްގައި ހުރި މީހަކު ކަމުގައި ނުވުން"،
ން"، މި މައުޟޫޢުގެ ދަށުންނެވެ.
މައުޟޫޢު އިތުރަށް ތަފުސީލު ކުރަމުން އެ ހެކިވެރިންނަކީ ހެކިބަސް އަދާ ކުރުމުގެ
10 الدكتور محمد المصطفى الزحيلي، وسائل الإثبات في الشريعة الإسلامية في المعاملات المدنية والأحوال
لޏެޑެهللا، لللލޑޯ للللللا، (އ&:لاފ للل، لهلޏެ، 2016) • ދ 145، لللللޅ ههلهلj <هلل، ههله
ޤަޖެޖޫ& | لهل هلޖޫޕީ للދهއޑޫ، (لاފ لله5ފ لهللق، 2012) 648، للللا هللޝޯ، ޖެޖޫ& للله، (&2
هللޝޯ، للل، 2005) •
ص 396، الدكتور محمد رأفت عثمان، النظام القضائي في الفقه الإله
(للللهل، لههވާ، 2010) •
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
ގައި
371
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 21
ހެކިވެރިޔާއަށް މަންފާއެއް ލިބޭ ނުވަތަ ގެއްލުމެއް ދުރުކޮށްދޭ ހާލަތުގައި ހުރި މީހަކު ކަމުގައި ވެގެން
ނުވާނެކަމަށް ފިޤުހުވެރިން ބަޔާން ކުރެއެވެ.11
-38
]2
ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ދަށު ކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހަށް ހާޒިރުވެ ހެކިބަސް ދީފައިވާ
ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާ ޢާއިލީ ގޮތުން ތިމާގެ ހެކިވެރިން ހެކިބަސް ދީފައިވަނީ ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާ
އެއްކޮޅަށެވެ. ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއަކީ ކުޑަކުއްޖަކަށްވެފައި،12 މި ކުއްޖާއަކީ ހެކިބަސް އަދާކުރުމުގެ
ސަބަބުން ހެކިވެރިއަކަށް މަންފާއެއް ފޯރުކޮށްދީ، އަދި އެއިން މީހަކަށް ކުރިމަތިވެދާނެ ގެއްލުމެއް
ދުރުކޮށްދެވޭ ހާލަތުގައި ހުރި ކުއްޖެއް ނޫނެވެ. މީގެ އިތުރަށް މި ކުއްޖާއަކީ، އެހެން މީހުންގެ
ފަރާތުން ހިމާޔަތާއި ރައްކާތެރިކަމަށް ލިބުން ލާޒިމު ކުއްޖެކެވެ.
-39
39- ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާ އެއްކޮޅަށް ހެކިބަސް ދީފައިވާ އޭނާގެ ތިމާގެ މީހުންނަށް ބަލާއިރު، ޝަރުޢީ
ގޮތުން އެ ހެކިބަހާމެދު ބަހުސް ކުރެވިދާނެ ދެ މީހުންނަކީ ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މަންމައާއި މާމަގެ
ހެކިބަހެވެ. މި ދެ މީހުންގެ އިތުރުން ހެކިބަސް ދީފައިވާ ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ ބޮޑުދައިތައާއި،
ބޮޑުބޭބެއާއި، ބޮޑުދައިތަގެ ފިރިމީހާގެ ހެކިބަހަކީ މި މައުޟޫޢުގައި އެ މީހުންގެ ހެކިބަހާމެދު ސުވާލު
އުފެއްދުމުގެ ޖާގަ ޝަރުޢީ ގޮތުން އޮތް ބައެއް
"]4 ¢ ¢>
-40
ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މަންމައާއި މާމަގެ ހެކިބަހަށް ޝަރުޢީ އުސޫލުތައް ތަޠުބީޤު ކުރާއިރު،
ފާހަގަކުރެވުނު 36 ވަނަ ނުކުތާގައި ފާހަގަ ކުރި ސަބަބުތައް އެ ގޮތަށް ހުރެފައި، ޝަކުވާކުރި
"2
31 އކމ. (އތމ ލިޔެވިފައިވަނީ "އިސްވެ ބަޔާންކުރެވުނު މަޞްދަރު" އަށް ހަވާލާ ދިނުމަށެވެ.)
މި ހާދިސާ ހިނގި ދުވަސްވަރު ޢަމަލު ކުރަމުންދިޔަ، ނަމަވެސް މިހާރު ބާޠިލުވެފައިވާ، ޤާނޫނު ނަންބަރު 9/91 (ކުޑަކުދިންގެ ހައްޤުތައް
ރައްކާތެރިކުރުމާބެހޭ ޤާނޫނު) ގެ 30 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ)
13 އބވ. 16 ވަނަ މާއްދާ
14 الدكتور محمد المصطفى الزحيلي، وسائل الإثبات في الشريعة الإسلامية في المعاملات المدنية و
الشخصية، ، ދ 146، للالޤފީ ,هللا لا هلل، ههلވ ސޣާ ޤޖެޖު [ للهل هللهللا لދهللا ވޮ، هA87
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
888
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
8e3207
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 22
ކުއްޖާގެ މަންމައާއި މާމަގެ ހެކިބަހަށް ބާރު ލިއްބައިދޭ (ކޮރޮބޮރޭޓް ކުރެވޭ ގިނަ ކަންތައްތަކެއް
ފާހަގަ ކުރެވެއެވެ. ތިރީގައި މިވަނީ އެފަދަ ބައެއް ކަންކަމެވެ.
40.1- ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މަންމައާއި މާމަ، ޝަރީޢަތަށް ދީފައިވާ ބަޔާނުގައި އަނބިމީހާއަށް ވުރެ
ބޮޑަށް ޢަދުނާނު ޙުސައިން ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާ ސަމާސާކޮށް ހަދާ ކަމަށާއި، އާދަޔާ ޚިލާފަށް
ގައިގޯޅިވެ އުޅޭކަމަށް ބުނެފައިވާއިރު، ޢަދުނާނު ޙުސައިން އާދަޔާ ޚިލާފަށް ޝަކުވާކުރި
ކުއްޖާއާ އެހެން މީހުންނަށް ފެންނަ ހިސާބުގައި ގައިގޯޅިވެ އުޅޭ ކަމަށް ޝަކުވާކުރި
ކިއްޖާއާއި، އެ ކުއްޖާގެ މާމައާއި، މަންމަ ފަރާތު ބޮޑު ދައިތައާއި، އިބްރާހީމް ޝިހާމް
މަޖިލީހުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
40.2- ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މަންމަ ޝަރީޢަތަށް ދީފައިވާ ބަޔާނުގައި ސަބަބެއް ނެތި ޢަދުނާނު
ޙުސައިން ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާދެކެ ނުރުހުންތެރިވާ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާއިރު، ޝަކުވާކުރި
ކުއްޖާގެ ފަރާތުންވެސް ސަބަބެއް ނެތި އޭނާގެ ބައްޕައާމެދު ނުރުހުންތެ
ނުރުހުންތެރިކަމެއް އޮންނަކަން
ފާހަގަ ވެފައިވާކަމަށް ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މާމަ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
40.3- ގޭގައި ހުރި ކޮމްޕިއުޓަރުން އޮރިޔާން މަންޒަރު ދައްކުވައިދޭ ފޮޓޯތަކެއް ފެނުނު ކަމަށާއި،
އެކަމާބެހޭ ގޮތުން ޢަދުނާނު ޙުސައިންއާ ސުވާލު ކުރިކަމަށް ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މަންމަ
ބުނެފައިވާއިރު، އެ ކޮމްޕިއުޓަރުން އެފަދަ ފޮޓޯތައް ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއަށް އޭނާގެ ބައްޕަ
ދެއްކި ކަމުގައި ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
OO
¢ ¢ ¢
40.4- ޢަދުނާނު ޙުސައިން ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާ ބަދުއަޚުލާޤީ ޢަމަލު ހިންގި ގޮތުގެ ތަފުސީލު
ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ އޭނާގެ މަންމައާއި މާމައަށް ކިޔައިދީފައިވާއިރު، އެ ވާހަކަތައް ޝަކުވާކުރި
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 23
ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މެޑިކޯ ލީގަލް ރިޕޯޓުގައި ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ ކުރިމަތި ފަރާތަށް
ވައްދާފައިވާ ކަމަށް ހޯދުންތަކުން ދައްކާ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.
41. ފާހަގަ ކުރެވުނު ނުކުތާތަކުގެ 36 ވަނަ ނަންބަރާއި 38 ވަނަ ނަންބަރުގައި ބަޔާން ކުރެވިދިޔަ ކަންކަން
އެ ގޮތަށް ހުރުމުން ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މަންމައާއި މާމަ ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި
ދީފައިވާ ހެކިބަހަކީ، ބާރުގަދަ ޤަރީނާއެއްކަމުގައި އަހުރެން ދެކެމެވެ. ސަބަބަކީ އެ ދެ ފަރާތުން ދީފައިވާ
ހެކިބަސް، ހެކިބަހުގެ ގޮތުގައި ބަލައިގަތުމަށް ހުރަސްއެޅޭ ސަބަބުތައް ނެތިގެން ނުދިއުމެވެ. މި
ސަބަބުތައް ނައްތައިލެވޭނަމަ، އެ ދެ ފަރާތުގެ ހެކިބަސް ޝަރުޢީ ހަމަތަކުގެ މަތިން ހެކިބަހެއްގެ
ގޮތުގައި ބަލައިގަތުމުގައި ހުރަހެއް އޮތްކަމަށް ނުފެނެއެވެ.15
.42
¢ ¢ ¢ ¢3.
ޢަދުނާނު ޙުސައިންއާ ދެކޮޅަށް ހުށަހެޅުނު ހުރިހާ ހެކިން، އެ މީހުންނަށް މައްސަލައިގެ ވާޤިޢާތައް
އެނގޭ މިންވަރުން ހެކިބަސް ދީފައިވާކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ. އަދި މި ހެކިބަސް، ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ
ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި އޭނާއާމެދު ކަންހިނގާފައިވާ ގޮތް ކިޔައިދީފައިވާ ކިޔައިދިނުމާ އެއްގޮތްކަން
ފާހަގަވެއެވެ.
OOX OC
.43
ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ހެކިންގެ ހެކިބަސް ނެގުމުގައި، އެ ހެކިންނާ ކުރިމަތިލައި ސުވާލު ކުރުމުގެ
ފުރުސަތު ޢަދުނާނު ޙުސައިންއަށް ޝަރީޢަތުން ލިބިދީފައިވެއެވެ. މި އުސޫލުން ހެކިބަސް ދީފައިވާ
ހުރިހާ ހެކިންގެ ހެކިބަހަށް ބަލާއިރު، އެކި ފަރާތްތަކުގެ ހެކިބަހުގައި ކުދި ތަފާތު ތަކެއް ހުރިނަމަވެސް،
މައްސަލައިގެ ވާޤިޢާތައް ނަފީކުރެވޭވަރުގެ، ނުވަތަ އެ ވާޤިޢާތައް އެނޫން ގޮތަކަށް ހުރިކަމަށް ޤަބޫލު
ކުރެވޭ ފުށުއެރުންތަކެއް ނުވަތަ ތަފާތުތަކެއް ފާހަގަ ކުރެވިފައި ނުވެއެވެ.
ބޭންޑް
15
محمد بن أبي بكر بن أيوب ابن قيم الجوزية أبو عبد الله، الطرق الحكمية في السياسة الشرعية (
لޖެهلللا) → 01، ބ 469، هلهل لللهل، Q للދ ނޑޫهلވިޝުދވޝާ (اފ للޏެދ ވިޏާ) 2001، •
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
240
888
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/'
SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 24
.44
ޢަދުނާނު ޙުސައިންއާ ދެކޮޅަށް ހުށަހެޅުނު ހެކިންނަކީ ދުރާލައި ރާވައިގެން ޢަދުނާނު ޙުސައިންއަށް
ބޮނޑިއެއް ދިނުމަށް ނިންމައިގެން ތިބި ބައެއްކަމަށް ޢަދުނާނު ޙުސައިން ބުނެއެވެ. ނަމަވެސް،
މިފަދައިން ޢަދުނާނު ޙުސައިން ބުނާ ބުނުން ފިޔަވައި، މިކަމަށް ބާރުލިބޭ އެހެން ހުއްޖަތެއް ޢަދުނާނު
ޙުސައިންގެ ފަރާތުން ދަށު ކޯޓަށް ހުށަހަޅާފައި ނުވެއެވެ. އަދި މި ފަދައިން ހެއްކެއްނެތި، ޢަދުނާނު
ޙުސައިން ބުނާ ބުނުމަކީ އެކަމުގެ ސަބަބުން ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ
ކުރިކަމާމެދު އެކަށީގެންވާ ޝައްކެއް އުފެދޭނެ ކަމެއް ނޫނެވެ.
ކުށް
¢ ¢¢ ¢3
ecco
45. ކަން މިހެން ހުރުމާއެކު، މި މައްސަލައިގައި ދަށު ކޯޓަށް ހުށަހެޅުނު ހެކިތަކާމެދު ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ހައިކޯޓުން ނިންމާފައިވާ ގޮތް ރަނގަޅު ކަމުގައި އަހުރެން ދެކެމެވެ.
ކުށުގެ ޢަމަލުތަކުގައި ހިމެނޭ ވަކި ހާދިސާއެއް ސާބިތުކުރުން
.46
oc
ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ ގޮވައިގެން ޢަދުނާނު ޙުސައިން ފާޚާނާއަށް ފެންވަރަން ވަންނަކަމަށް އިބްރާހީމް
ޝިހާމް ހެކިބަސް ދޭއިރު، ހުރިހާ އިރެއްގައި ގޭގައި އިންނަ ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މާމައަށް ޢަދުނާނު
ޙުސައިން، ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ ގޮވައިގެން ފާޚާނާއަށް ފެންވަރަން ވަންނަ މަންޒަރު ފެނިފައި ނުވާއިރު،
ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މާމަގެ ބަހެއް ޝަރީޢަތުން ނުހޯދައި އިބްރާހީމް ޝިހާމްގެ ހެކިބަހަށް ބަރޯސާވެ
މައްސަލަ ނިންމާފައިވާއިރު، މިކަމަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ރިޢާޔަތްކޮށްފައި ނުވާކަމަށް ޢަދުނާނު
ޙުސައިން ބުނެއެވެ.
-OX O
.47
ޢަދުނާނު ޙުސައިން ހުށަހަޅާފައިވާ ފަދައިން، ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މާމައަށް ޢަދުނާނު ޙުސައިން،
ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ ގޮވައިގެން ފާޚާނާއަށް ފެންވަރަން ވަންނަ މަންޒަރު ފެނިފައި ނުވާ ކަމަށް
ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ބުނެފައި ނުވެއެވެ. އަދި ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ޢަދުނާނު ޙުސައިންއާ
ދެކޮޅަށް ހެކިބަސް ދިން ފަރާތްތަކާ ސުވާލު ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ޢަދުނާނު ޙުސައިންއަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
ވިމައެކު*
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 25
މިކަމާ ގުޅިގެން ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މާމައާ ސުވާލުކޮށްފައިވާކަން
އެނގެން ނެތެވެ.
48. މަތީގައި ބުނެވިދިޔަ އުސޫލަށް ބަލާއިރު، ޢަދުނާނު ޙުސައިން، ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާ ގޮވައިގެން
ފެންވަރަން ފާޚާނާއަށް ވަންނަ ކަމަށް ކްރިމިނަލް ކޯޓުގައި ހެކިބަސް ދީފައިވަނީ ހަމައެކަނި އިބްރާހީމް
ޝިހާމެއް ނޫނެވެ. އިބްރާހީމް ޝިހާމްގެ އިތުރުން އެ މަންޒަރު އެކި ދުވަސްމަތިން ފެނިފައިވާ ކަމަށް
އާޒިފާ އަބޫބަކުރާއި،16 އަޙްމަދު ފިޔާޒު11 ދަށު ކޯޓުގައި ހެކިބަސް ދީފައިވެއެވެ. އަދި ޚުދު ޝަކުވާކުރި
¢ ¢ ¢
ކުއްޖާ އޭނާގެ ބައްޕަ ޢަދުނާނު ޙުސައިން އޭނާ ގޮވައިގެން ފާޚާނާއަށް ފެންވަރަން ވަންނަކަމާއި،
ވަންނައިރު ތިބޭ ގޮތާއި، ފާޚާނާއަށް ވަނުމަށްފަހު ކަންތައް ކުރާ ގޮތް ތަފުސީލުކޮށް ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ
ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ކިޔައިދީފައިވެއެވެ.
"] 8
.49
49. ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ހުށަހެޅިފައިވާ ދަޢުވާއަކީ ބާލިޣު ނުވާ އުފަން ދަރިއަކާމެދު ބަދުއަޚްލާޤީ
ޢަމަލު ހިންގުމުގެ ކުށުގެ ދަޢުވާއަށް ވެފައި، އެ ދަޢުވާގައިވާ ތަފާތު ހާދިސާތަކުގެ ތެރެއިން، ޢަދުނާނު
ޙުސައިން، ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާއާއެކު ފާޚާނާއަށް ވަންނަ ކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ ހާދިސާއަކީ ހިނގާފައިވާ
ހާދިސާއެއް ކަމަށް ޝަރީޢަތަށް ޤަބޫލު ކުރެވޭ މިންވަރަށް ހެކި ލިބިފައިވާ ހާދިސާއެކެވެ. މިފަދައިން
ހެކި ލިބިފައިވާނަމަ، ދަޢުވާގައިވާ ހާދިސާތަކުގެ ތެރެއިން އެ ހާދިސާއަކީ ހިނގާފައިވާ
¢ ¢ ¢ /
20 0 8
9["
/ ,
"lé
"]8
ޝަކުވެކުރީ
ދީފައިވާ ބަޔާން
"]g
*9
ޢާޠިފާ އަބޫބަކުރު 08 ޖޫން 2009 ޖިނާއީ ކޯޓަށް ދީފައިވާ ބަޔާން
އަޙްމަދު ފިޔާޒް 08 ޖޫން 2009 ޖިނާއީ 2 ދީފައިވާ
ކުއްޖާ 08 ޖޫން 2009 ޖިނާއީ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުން ނިންމާފައިވާ ނަންބަރު 27/SC
-
A/2012 ޤަޟިއްޔާ (އެޓާރނީ ޖެނެރަލްގެ އޮފީސް ވ. ޙުސައިން ،
އާއި ނަންބަރު 53/SC-A/2013 ޤަޟިއްޔާ (ޢަލީ މޫސާ ވ. އާސިޔަތު ނިޒާރު) އާއި ނަންބަރު 19/SC-A/2017 ޤަޟިއްޔާ (ޝަރުމީލާ
ވ. ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އޮފީސް) ޤަޟިއްޔާއިން މިއީ ދިވެހިރާއްޖޭގައި ޢަމަލުކުރާ ގޮތްކަން އެނގެއެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
888
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 26
ނުކުރެވި އޮތުމަކީ، މި މައްސަލައިގެ އެ ޙަޤީޤަތް އޮތީ އެނޫން ގޮތަކަށް ކަމަށް ބަލަންޖެހޭ ސަބަބެއް
ނޫނެވެ.
2
OXO
50
މި މައްސަލަ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ނިންމުމުގައި ރިޢާޔަތްކޮށްފައިވަނީ މަތީގައި ބުނެވިދިޔަ
އުސޫލުންނެވެ.20 ވުމާއެކު، މި ނުކުތާގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ނިންމާފައިވާ ގޮތް ރަނގަޅު
ނޫން ކަމަށް ބަލަންޖެހޭ ޤާނޫނީ ސަބަބެއް ނެތެވެ.
ޤާނޫނު ނަންބަރު 24/76 (ހެއްކާބެހޭ ޤާނޫނު) ގެ 06 ވަނަ މާއްދާ އާއި ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ
މާއްދާގެ އ)
.51
ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތުވެފައިވަނީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (އ)
ގައިވާ މިންގަނޑަށްވުރެ ދަށް މިންގަނޑަކުން ކަމަށާއި، އެއީ ޤާނޫނު ނަންބަރު 24/76 (ހެއްކާބެހޭ
ޤާނޫނު) ގެ 06 ވަނަ މާއްދާގައިވާ މިންގަނޑު ކަމަށާއި، މިކަން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި ޢަދުނާނު
ޙުސައިންގެ ފަރާތުން ފާހަގަ ކުރިނަމަވެސް، އެކަމަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ރިޢާޔަތް ކޮށްފައި
ނުވާ ކަމުގައި ޢަދުނާނު ޙުސައިން ބުނެއެވެ.
¢ ¢ ¢
.52
4 22
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (އ) އާއި، ޤާނޫނު ނަންބަރު 24/76 (ހެއްކާބެހޭ ޤާނޫނު) ގެ
06 ވަނަ މާއްދާއާ ގުޅިގެން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން މައްސަލަ ބެލި ފަނޑިޔާރުން ފާހަގަ
ކޮށްފައިވަނީ، "މި ދެ މާއްދާ އެކުއެކީގައި ކިޔުމުން މި ދެ މާއްދާގައި ފުށުއެރުމެއް އޮތް ކަމުގައި
ނުބެލެވޭ ކަމާއި، އެހެނީ ހެއްކާބެހޭ ޤާނޫނުގެ 06 ވަނަ މާއްދާއަށް ރިޢާޔަތް ކުރައްވައި ކުށް
ސާބިތުވާކަމަށް ނިންމަންޖެހެނީވެސް ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (އ) ގައިވާ ފަދައިން
23
އިސްތިއުނާފު ކުރެވިފައިވާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 82/HC
-
A/2013 ޤަޟިއްޔާގެ ފާހަގަ ކުރެވޭ ނުކުތާތަކުގެ 02
S03
ވަނަ ނުކުތާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 27
އެކަށީގެންވާ މިންވަރެއްގެ ޝައްކެއް ނެތި، އެ ކުށެއް ސާބިތުވާން އޮންނަ ހާލަތްތަކުގައި ކަން
އެނގޭކަމާއި..." މި ފަދައިންނެވެ.[2
fr
2] 2 20
.53
ޤާނޫނު ނަންބަރު 24/76 (ހެއްކާބެހޭ ޤާނޫނު) ގެ 06 ގައި ބަޔާންވެފައިވަނީ އަންނަނިވި
ފަދައިންނެވެ.
OG
"ހަގީގަތެއް ސާބިތު ވެއްޖެކަމަށް ޝަރީޢަތުން ބެލޭނީ އެކަން ސާބިތު ކުރުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ
ހަމަތަކުގެމަތިން އެކަމެއް ހިނގާކަމަށް ނުވަތަ ހިނގާފައިވާކަމަށް ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހަށް ގަބޫލު
ކުރެވިއްޖެ ހިނދެއްގައެވެ. އަދި ބުއްދި ސަލާމަތުން ހުރި މީހަކު އެކަމެއް ހިނގާފައިވާކަމަށް ބަލައި،
އެ މައްޗަށް ޢަމަލު ކުރަންޖެހޭ ފަދަ މިންވަރަކަށް އެކަމެއް ހިނގާފައިވާކަމަށް ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހަށް
ބުރަވެވިއްޖެނަމަ، އެފަދަ ޚާއްޞަ ޙާލަތަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ އުސޫލެއްގެމަތިން އެކަމެއްގެ ހަގީގަތް
ސާބިތު ވެއްޖެކަމަށް ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުން ނިންމިދާނެއެވެ."
.54
ޤާނޫނު ނަންބަރު 24/76 (ހެއްކާބެހޭ ޤާނޫނު) ގެ 06 ވަނަ މާއްދާއަށް ބަލާއިރު މި މާއްދާގައި
06 Oc
ބަޔާންވެފައިވަނީ ހުށަހެޅޭ ހެކިތަކުގެ އަލީގައި މައްސަލައިގެ ޙަޤީޤަތެއް ސާބިތު ވެއްޖެކަމަށް
ޝަރީޢަތުން ނިންމުމުގައި އަމަލުކުރާނެ އުސޫލެވެ. އަދި އެ އުސޫލަކީ ބުއްދި ސަލާމަތުން ހުރި މީހަކު
އެ ކަމަކީ ހިނގާފައިވާ ކަމެއްކަން ނުވަތަ ނޫންކަން ކަނޑައަޅާ އުސޫލުކަން މި މާއްދާއަށް ބެލުމުން
އެނގެއެވެ.
55. ޖިނާއީ ކުށް ސާބިތުވާންޖެހޭ މިންގަނޑު ބަޔާންވެފައިވަނީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (އ)
ގައެވެ. އެ އަކުރުގައި އޮންނަނީ "އެ މީހަކު ކުށެއްކޮށްފިކަން، އެކަށީގެންވާ މިންވަރެއްގެ ޝައްކެއްނެތި
OXOC
=
21 އިސްތިއުނާފު ކުރެވިފައިވާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 82/HC
-
A/2013 ޤަޟިއްޔާގެ ފާހަގަ ކުރެވޭ ނުކުތާތަކުގެ 06 ވަނަ ނުކުތާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 28
ޝަރީޢަތުން ސާބިތު ނުކުރެވޭނަމަ އެ މީހަކީ ކުށެއް ނެތް މީހަކު ކަމުގައި ބެލުމުގެ ޙައްޤު
ލިބިގެންވެއެވެ." މި ފަދައިންނެވެ.
56. ޖިނާއީ ކުށެއް ސާބިތުވުމަކީ، އެކަށީގެންވާ މިންވަރެއްގެ ޝައްކެއްނެތި ކުށުގެ ހުރިހާ ރުކުނެއް
ސާބިތުވުމެވެ. ކުށެއްގެ ހުރިހާ ރުކުނެއް ސާބިތުވާކަމަށް ކަނޑައެޅުމުގައި، އެ ކުށުގެ ޢަމަލާ
ގުޅިފައިވާ ވަކިވަކި ވާޤިޢާތައް ސާބިތުވާކަމަށް ކަނޑައެޅުމުގައި ބަލަންޖެހޭ އުސޫލާއި، ކުށުގެ
އެންމެހައި ރުކުންތައް އެކަށީގެންވާ މިންވަރެއްގެ ޝައްކެތް ނެތި ސާބިތުވާންޖެހޭ މިންގަނޑަކީ މުޅިން
ތަފާތު ދެ ކަމެކެވެ.
.57
¢ ¢ ¢ ¢ ¢
ވުމާއެކު، ޤާނޫނު ނަންބަރު 24/76 (ހެއްކާބެހޭ ޤާނޫނު) ގެ 06 ވަނަ މާއްދާއާއި ޤާނޫނުއަސާސީގެ
51 ވަނަ މާއްދާގެ (އ) އަކީ ފުށުއެރުމެއް އޮތް މާއްދާތަކެއް ކަމުގައި ނުބެލެވެއެވެ. އަދި ހެއްކާބެހޭ
ޤާނޫނުގެ 06 ވަނަ މާއްދާއަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (އ) ގައި ބަޔާންވެފައިވާ ޖިނާއީ
ކުށް ސާބިތުވާންޖެހޭ މިންގަނޑަށްވުރެ ލުއި، ނުވަތަ ޖިނާއީ ކުށް ސާބިތު ކުރެވިދާނެ ދެވަނަ
މިންގަނޑެއްކަމުގައިވެސް ނުބެލެވެއެވެ.
¢ ¢ ¢ ¢ ¢9
މެޑިކޯ ލީގަލް ރިޕޯޓަކީ ކާފީ ހެއްކެއްކަން ނުވަތަ ނޫންކަން
¢ ¢ ¢ ¢ ¢
.58
58. މި މައްސަލަ ނިންމުމުގައި ހެއްކެއްގެ ގޮތުގައި ބަލާފައިވާ ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މެޑިކޯ ލީގަލް
ރިޕޯޓަކީ ހާދިސާ ހިނގިކަމަށް ބުނާ ތާރީޚުގެ ފަހުން ތައްޔާރުކުރި ރިޕޯޓެއްކަމާއި، އެ ރިޕޯޓަކީ
ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތު ކުރުމުގައި އެއްވެސް ގޮތަކުން ބޭނުން ކުރެވޭނެ .
ލިޔުމަކަށް
ނުވާއިރު، އެ ލިޔުމަކީ ކާފީ ހެއްކެއް ކަމަށް ބަލައި މައްސަލަ ނިންމާފައިވާ ކަމަށާއި، މި ނުކުތާ
22 ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގެ 15 ވަނަ މާއްދާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
.55
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 29
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި ފާހަގަކުރި ނަމަވެސް އެ ކޯޓުން މިކަމަށް ރިޢާޔަތް ކޮށްފައި ނުވާ ކަމަށް
ޢަދުނާނު ޙުސައިން ބުނެއެވެ.
¢ ¢ ¢
59. މަތީގައިވާ ނުކުތާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި ފާހަގަކުރި ނަމަވެސް، ޤާނޫނު ނަންބަރު
22/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނު) ގެ 16 ވަނަ މާއްދާގެ ބޭނުމަށްޓަކައި މި ނުކުތާއާމެދު
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ނިންމާފައިވާ ނިންމުން ޤާނޫނާ ޚިލާފުވާ ސަބަބަބެއް ނުވަތަ ޤާނޫނާ ޚިލާފުވާ
ގޮތެއް ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން ސާފުކޮށްދީފައި ނުވެއެވެ.
OCX
¢ ¢ ¢ 2
60. ކާރީ ހެއްކަކީ (Presumptive or Prima Facie) މައްސަލައިގެ ވާޤިޢާއެއް ސާބިތު
ކުރުމަށްޓަކައި ފުދޭ ހެއްކެވެ. އެއީ އެ ވާޤިއާއެއް ސާބިތު ކުރުމަށް އިތުރު ގެ
އެހެން ހެއްކެއްގެ ބޭނުން
ޖެހުމަކާ ނުލައެވެ. އަދި އެއީ އެ ވާޤިޢާއެއް ނަފީ ކުރާނެ ހެކިތަކެއް ނެތް ހާލަތުގައެވެ.
.61
¢ ¢ ¢ 2
/ ތ ލ0
&c
co
މި މައްސަލައިގައި ހުށަހެޅުނު ޝަކުވާކުރި ކުއްޖާގެ މެޑިކޯ ލީގަލް ރިޕޯޓަކީ ކާފީ ހެއްކެއް ކަމުގައި
ދަށު ކޯޓުން ކަނޑައަޅާފައި ނުވެއެވެ. ލެޑިކޯ ލީގަލް ރިޕޯޓަކީ މި މައްސަލައިގައި ހުށަހެޅުނު އެހެން
މައްޗަށް ކުށް ސާބިތުވާ ކަމަށް ކަނޑައަޅާފައިވަނީ، މި މައްސަލައިގައި ލިބިފައިވާ އެންމެހައި
ހެކިތަކާއި، މައްސަލައިގެ ވަށައިގެންވާ އެންމެހައި ކަންތައްތަކުގެ މައްޗަށް ރިޢާޔަތް ކޮށްގެން ކަމަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.21 އަދި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން މި ނުކުތާގައި
ނިންމާފައިވާ ނިންމުމަކީ ޤާނޫނީ ގޮތުން ރަނގަޅު ނިންމުމެއްކަމުގައި ދެކެމެވެ.
23 Richard M. Glover, Murphy on Evidence, (Oxford University Press, 15th edition, 2015), 19
24
އިސްތިއުނާފު ކުރެވިފައިވާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 82/HC
-
A/2013 ޤަޟިއްޔާގެ ފާހަގަ ކުރެވޭ ނުކުތާތަކުގެ 08 ވަނަ ނުކުތާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 30
ވިޓްނެސް ލީޑްކުރުން
.62
މި މައްސަލައިގައި ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ހެކިބަސް ދިން ހެކިވެރިން، ހެކިބަސް ދީފައިވަނީ
ތަޙްޤީޤަށް އެ ފަރާތްތަކުން ދީފައިވާ ބަޔާން އިއްވުމުން އެ ބަޔާންތަކުގެ ތަފުސީލުތަކަށް ބުރަވެތިބެ
ކަމަށާއި، ތަޙްޤީޤު ބަޔާންތައް އިއްވުމަކީ ވިޓްނެސް ލީޑްކުރުން ކަމަށް ޢަދުނާނު ޙުސައިން ބުނެއެވެ.
އަދި މި ކަމަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 52 ވަނަ މާއްދާއާ ޚިލާފު ކަމެއް ކަމުގައިވެސް ޢަދުނާނު ޙުސައިން
¢ ¢ ¢ 2
.63
މަތީގައިވާ ނުކުތާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި ފާހަގަކުރި ނަމަވެސް، ޤާނޫނު ނަންބަރު
22/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނު) ގެ 16 ވަނަ މާއްދާގެ ބޭނުމަށްޓަކައި މި ނުކުތާއާމެދު
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ނިންމާފައިވާ ނިންމުން ޤާނޫނާ ޚިލާފުވާ ސަބަބަބެއް ނުވަތަ ޤާނޫނާ ޚިލާފުވާ
ގޮތެއް ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން ސާފުކޮށްދީފައި ނުވެއެވެ.
.64
ވިޓްނެސް ލީޑް ކުރުމަކީ ހެކިވެރިޔާއަށް ހެކިބަސް ލައިދީ، ސުވާލުކުރާ ފަރާތަށް ފަހިވާގޮތަށް
ހެކިވެރިޔާގެ ކިބައިން ޖަވާބު ހޯދުމެވެ.2 އިސްތިއުނާފު ކުރާ މައްސަލައިގައި ޢަދުނާނު ޙުސައިންއާ
ދެކޮޅަށް ހުށަހެޅުނު ހެކިންގެ ހެކިބަސް ނެގިފައިވަނީ، ހެކިން ހާޒިރުކުރުމަށްފަހު، އެ ހެކިންނާ
މައްސަލައިގެ ދެ ފަރާތަށް ސުވާލު ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ދީގެންނެވެ. މިފަދައިން ހެކިންނާ ސުވާލު
ކުރުމަށް ދީފައިވާ ފުރުސަތުތަކުގައި ލީޑިންގ ސުވާލުކޮށް ވަކި ގޮތަކަށް ޖަވާބު ހޯދާފައިވާކަން
OX >
ޝަރީޢަތަށް ހުށަހެޅިފައިވާ ލިޔުންތަކުން އެނގެން ނެތެވެ.
އަދި މިފަދަ ސުވާލުތައް ކުރިމަތި
Steve Uglow, Evidence Text and Materials, (Sweet & Maxwell, South Asian Edition, 2nd edition,
2016 349, Dennis, The Law of Evidence, (Sweet & Maxwell, South Asian Edition, 5th edition, 2016),
i574
26 އިސްތިއުނާފު ކުރެވިފައިވާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 82/HC
-
A/2013 ޤަޟިއްޔާގެ ފާހަގަ ކުރެވޭ ނުކުތާތަކުގެ 07 ވަނަ ނުކުތާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
889
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 31
ކުރުމުން އެކަމަށް ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން ޝަރީޢަތުގެ މަރުޙަލާގައި އިޢުތިރާޟު
ކޮށްފައިވާކަންވެސް އެނގެންނެތެވެ.
OX
43
65. ހެކިން ތަޙްޤީޤު މަރުޙަލާގައި ދީފައިވާ ބަޔާން ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި އިއްވައި، ހެކިވެރިންގެ ހަނދާން
އާކޮށްދިނުމަކީ، ވިޓްނެސް ލީޑް ކުރުންކަމުގައި ޢަދުނާނު ޙުސައިން ދެކެއެވެ. ނަމަވެސް، މިފަދައިން
ހަނދާން އާކޮށްދިނުމާއި، (Memory refresh) ހެކިބަސް ލައިދިނުމަށް (Leading Questions)
ހެކިންނާ ސުވާލު ކުރުމަކީ މުޅިން ދެ މަފްހޫމެކެވެ.27 މިކަން މިފަދައިން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން
މައްސަލަ ބެލި ފަނޑިޔާރުންވެސް ފާހަގަ ކޮށްފައިވެއެވެ.23
28 ¢ ¢ ¢
.66
ވީމާ، އިސްވެ ބަޔާންވެދިޔަ ކަންކަން އެގޮތުގެމަތިން ހުރުމާއެކު،
ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 82/HC
-
A/2013 ޤަޟިއްޔާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި
އިސްތިއުނާފު ކުރަމުން ހުށަހަޅާފައިވާ ނުކުތާތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް، އެ ޤަޟިއްޔާގައި ނިންމާފައިވާ
¢ ¢ ¢ ¢3
ނިންމުމަށް ބަދަލު ގެންނަންޖެހޭ ކަމަށް އަހުރެންނަށް ނުފެނެއެވެ.
ފަނޑިޔާރު ޑރ. އަޒްމިރާލްދާ ޒާހިރުގެ ރައުޔު
.67
މި މައްސަލައިގައި ފަނޑިޔާރު މަޙާޒު ޢަލީ ޒާހިރު ފާހަގަކުރައްވާފައިވާ ނުކުތާތަކަށް އަހުރެން ތާއީދު
ކުރަމެވެ.
ފަނޑިޔާރު ޢާއިޝާ ޝުޖޫން މުޙައްމަދުގެ ރައުޔު
މި މައްސަލައިގައި ފަނޑިޔާރު މަޙާޒު ޢަލީ ޒާހިރު ފާހަގަކުރައްވާފައިވާ ނުކުތާތަކަށް އަހުރެން ތާއީދު
ކުރަމެވެ.
ދިވެހިރާއް
Richard M. Glover, Murphy on Evidence, (Oxford University Press, 15th edition, 2015), 19
28
އިސްތިއުނާފު ކުރެވިފައިވާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 82/HC
-
A/2013 ޤަޟިއްޔާގެ ފާހަގަ ކުރެވޭ ނުކުތާތަކުގެ 07 ވަނަ ނުކުތާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +
2014/SC-A/26
ސަފްޙާ 32 ގެ 32
ޙުކުމް
ދެންފަހެ އިސްވެ ބުނެވުނު ކަންކަން އެގޮތުގެމަތިން ހުރުމާއެކު، ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ މައްޗަށް ބާލިޣު
ނުވާ އުފަން ދަރިއަކާމެދު ބަދުއަޚްލާޤީ ޢަމަލު ހިންގުމުގެ ކުށް ސާބިތުވާ ކަމަށް ކަނޑައަޅައި އެ ކުށުގެ
ޢުޤޫބާތެއްގެ ގޮތުން ޝަރީޢަތްކުރުމާބެހޭ ގޮތުން ހެދިފައިވާ ގަވާއިދުގެ 06 ގެ 193 ވަނަ މާއްދާގެ 07 ވަނަ
ނަންބަރުގެ ދަށުން 39 އެތިފަހަރުން ޢަދުނާނު ޙުސައިން ތަޢުޒީރު ކުރުމާއެކު 06 އަހަރު ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް
ޢަދުނާނު ޙުސައިން ޖަލަށް ލުމަށް ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2010/JC
/
2008
)
113
/
Cr
-
C/1142)
ޤަޟިއްޔާއިން ކޮށްފައިވާ ޙުކުމަށް، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 82/HC
-
A/2013 ޤަޟިއްޔާއިން
ތާއީދުކޮށްފައިވާ މައްސަލައާ ގުޅިގެން، ޢަދުނާނު ޙުސައިންގެ ފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި
އިސްތިއުނާފު ކުރަމުން ހުށަހަޅާފައިވާ ނުކުތާތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ އެ ޙުކުމަށް
ބަދަލު ގެންނަންޖެހޭ ތަނެއް ނެތްކަމަށް ކަނޑައަޅައި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި މި މައްސަލަ ބެލި
ފަނޑިޔާރުންގެ އިއްތިފާޤުން ޙުކުމްކޮށްފީމެވެ.
OX
މި ޤަޟިއްޔާ ބަލާ ޙުކުމް ކުރީގެ
(14 |
Compte
(
އަޒްމިރާލްދާ ޒާހިރު
މަޙާޒު ޢަލީ ޒާހިރު
ޢާއިޝާ ޝުޖޫން މުޙައްމަދު
(ފަނޑިޔާރު)
ފަނޑިޔާރު)
(ފަނޑިޔާރު)
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު | ތީމުގެ| އޯކިޑްމަގު| މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv | ފެކްސް: 3008554
960 + :Fax | ފޯން:3009990
960 +