ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 2019/HC-N-A/26 ޤަޟިއްޔާގެ ޙުކުމް
l
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
2017/HC-N-A/26
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު| އުތުރު ގޮފި
ހދ.ކުޅުދުއްފުށި،
ދިވެހިރާއްޖެ.
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
ޤަޟިއްޔާ ނަންބަރު: 26/HC
-
N
-
A/2019
• އިސްތިއުނާފުކުރި ފަރާތް:
z ނަން: ޙުސައިން ދާއޫދު
އައިޑީކާޑު ނަންބަރު:- A089534
• އިސްތިއުނާފު ރައްދުވި ފަރާތް:
ބ. ތުޅާދޫ ކައުންސިލް އިދާރާ
އައިޑީ ކާޑު ނަންބަރު:-
އެޑްރެސް: ކާނިމާގެ | ބ. ތުޅާދޫ
މިހާރުގެ އެޑްރެސް: ކާނިމާގެ
މލމުގެ
ތެޅުދި
ހ2 8
* ނަން:
ދާއިމީ އެޑްރެސް:
މިހާރުގެ އެޑްރެސް
ތުޅާދޫ ންސިލް އިދާރާ
ތުޅާދޫ ކައުންސިލް އިދާރާ
*
، ރަޖިސްޓްރީކުރެވުނު ތާރީޚް: 17 ރަބީޢުލްއައްވަލް 1440
0
ނިމުނު ތާރީޚް: 08 ރަބީޢުލްއާޚިރު 1441
05 ޑިސެންބަރު 2019
25
ނޮވެމްބަރ 2018
0
0
އިސްތިއުނާފު ކުރެވުނު ޤާޟިއްޔާ ނަންބަރު: 2016/F12C/35
ނިންމެވި ކޯޓު: މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރީ ތުޅާދޫ މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓު
ޤަޟިއްޔާގެ ބާވަތް: ބާޑީ ހިއްކަން ގޯތީގެ ބަދަލުގައި އެމިނުގެ އެހެން ގޯއްޗެއް ހޯދުމަށް އެދި
ހުށަހެޅުނު ތާރީޚް: 22 ސެޕްޓެންބަރު 2016
ނިންމެވި ތާރީޚް: 18 ޖުލައި 2019
• މައްސަލަ ބެއްލެވި ފަނޑިޔާރުންގެ މަޖިލިސް
ފަނޑިޔާރު މުޙައްމަދު ނިޔާޒް ފަނޑިޔާރު މުޙައްމަދު ފައިޞަލް ފަނޑިޔާރު ހުސައިން މަޒީދު
(ރިޔާސަތު)
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ އުތުރު ގޮފި ނޮދަން އޮފީސް ކޮމްޕްލެކްސް، ފުރަތަމަ ފަންގިފިލާ، ހދ.ކުޅުދުއްފުނި! ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯނު: 6521516
އީމެއިލް [email protected] ވެބް ސައިޓް www.highcourt.gov.mv
ދ. ކުޅުދުޑްފ
2
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
2017/HC-N-A/26
•ދަޢުވާގެ ޚުލާޞާ
& 33
މާޅޮސްމަޑު
މިއީ، ސްމަޑުލު ދެކުނުބުރީ ތުޅާދޫ މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުގެ ނަންބަރު
2016/F12C/35 ޤަޟިއްޔާ، އެ ކޯޓުން ނިންމެވީ ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ އުޞޫލުތަކާ ޚިލާފަށްކަމަށް ބުނެ
ބ. ތުޅާދޫ / ކާނިމާގެ، ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ފަރާތުން އެ ޤަޟިއްޔާ އިސްތިއުނާފު ކޮށްދިނުމަށް އެދި ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ހައިކޯޓަށް ހުށަހެޅުމުން ބެލެވުނު ޤަޟިއްޔާއެކެވެ.
ފާހަގަ ކުރެވުނު ނުކުތާތައް
43 މެޖް
ou oo
-01
ތުޅުދަ
މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރީ
މެޖިސްޓްރޭޓް
ނަންބަރު
2016/F12C/35 ޤަޟިއްޔާއަކީ، ތުޅާދޫ ފަޅުން ބާޑީ ހިއްކުމަށް ދޫކޮށްފައިވާ ގޯތިތައް ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތް
ކޮށްފައިވާ ގޯތިތަކުގެ ތެރެއިން ބައެއް ގޯތިތައް ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތް އެކަށީގެންވާ ވަރަށް ކޮށްފައިނުވާކަމަށް
ބުނެ، ގޯތިތައް ވަކިކުރުމުގައި ހަމަހަމަ އުޞޫލެއް ގެންގުޅެވިފައި ނުވުމުގެ ސަބަބުން ބ. ތުޅާދޫ ކާނިމާގެ ޙުސައިން
ދާއޫދު ކުރި މަސައްކަތުން އޭނާއަށް ޙައްޤުވެގެންވާޖެހޭ މިންވަރަށް ނުލިބި އޭނާގެ ޙައްޤު ގެއްލިފައިވާކަމަށް
ޤަބޫލުކުރެވޭތީ ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ޙައްޤު ހޯދުމަށްއެދި، ތުޅާދޫ ކައުންސިލްގެ މައްޗަށް
ބ. ތުޅާދޫ ކާނިމާގެ
ޙުސައިން ދާއޫދު
ދަޢުވާކުރުމުން މަޑުލު ދެކުނުބުރީ ތުޅާދޫ މެޖިސްޓްރޭޓް
ކޯޓުން ބަލާފައިވާ
މައްސަލައެއްކަމާއި،
2 ޖެ3ވ
/ % 6 ށ 32
މުޅި42
އެޤަޟިއްޔާ ނިންމަވާފައިވަނީ "ދެންފަހެ، ތުޅާދޫ ފަޅުން ބާޑީ ހިއްކުމަށް ދޫކޮށްފައިވާ ގޯތިތައް
ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތް ކޮށްފައިވާ ގޯތިތަކުގެ ތެރެއިން ބައެއް ގޯތިތައް ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތް އެކަށީގެންވާ ވަރަށް
ކޮށްފައިނުވާކަމަށް ބުނެ، ގޯތިތައް ވަކިކުރުމުގައި ހަމަހަމަ އުޞޫލެއް ކައުންސިލުން ގެންގުޅެވިފައި ނުވުމުގެ
، އެތެއް 3
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު( އުތުރު ގޮފި. ނޮދަން އޮފީސް ކޮމްޕްލެކްސް، ފުރަތަމަ ފަންގިފިލާ، ހދ.ކުޅުދުއްފުނި ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯނު: 652156
އީމެއިލް [email protected] ވެބް ސައިޓް www.highcourt.gov.mv
3
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
2017/HC-N-A/26
.
ސަބަބުން ތުޅާދޫ ކާނިމާގެ ޙުސައިން ދާއޫދު ކުރި މަސައްކަތުން އޭނާއަށް ޙައްޤުވާންޖެހޭ މިންވަރަށް ނުލިބި،
އޭނާގެ ޙައްޤު ގެއްލިފައިވާކަމަށް ޤަބޫލުކުރެވޭތީ ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ޙައްޤު ހޯދުމަށްއެދި، ދިވެހި ދައުލަތް (ތުޅާދޫ
ކައުންސިލް)ގެ މައްޗަށް ބ. ތުޅާދޫ ކާނިމާގެ ޙުސައިން ދާއޫދު (އައިޑީކާޑު ނަންބަރު A108459) ހުށަހެޅި މި
މައްސަލައާއި ގުޅިގެން މިޤަޟިއްޔާގައި ހުށަހަޅާފައިވާ ލިޔުންތަކަށާއި ދެފަރާތުގެ ވާހަކަތަކަށް އަދި ހެކިންގެ
ހެކިބަހަށް ރިޢާޔަތްކޮށް ބެލިބެލުމުން މިހާރު ޙުސައިން ދާއޫދަށް ތުޅާދޫ ހިއްކިބިމުގެ 03 ނަންބަރު ކޮށިން
ދޫކޮށްފައިވާ 27 ނަންބަރު ގޯތި ބާޠިލްކޮށް ބާޑީން ހިއްކުމަށް ދޫކުރި ބިން ޙުސައިން ދާއޫދާ ޙަވާލުކުރުމަށް
މައްސަލަ ހުށަހެޅި ތުޅާދޫ ކާނިމާގެ ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ފަރާތުން މި މައްސަލައިގައި އެދިފައިވީނަމަވެސް
އެގޯތި އޮތް ސަރަހައްދަކީ މިހާރު މީހުން ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދެއްކަމަށް ވާއިރު، އެބިން މައްސަލަ ހުށަހެޅި ޙުސައިން
ދާއޫދަށް ލިބިދިނުމަކީ އެބިމުގައި މިހާރު ދިރިއުޅޭ ފަރާތްތަކުގެ ޙައްޤު ގެއްލި އެފަރާތްތަކަށް އިއާދަ ނުކު
ނުކުރެވޭނެ
ވަރުގެ ގެއްލުންތަކެއް ލިބިގެންދާނެކަމެއްކަމަށް ޝަރީޢަތަށް ފާހަގަކުރެވޭތީއާއި، މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތަށް
ތުޅާދޫއިން 1410 އަކަފޫޓުގެ ގޯއްޗެއް
ޑިގެ ގޯއްޗެއް ދޫކުރެވި އެގޯއްޗާއި ޙަވާލުވެ ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ފަރާތުން ޤަބޫލުކޮށް،
އެގޯތި ބަލައިގެންފައިވާތީއާއި، އަދި މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތުން ބޭނުންވާ
ފުންވާ ބިމަކީ މިހާރު އެހެން ފަރާތަކަށް
ދޫކުރެވިފައިވާ ބިމެއްކަން މައްސަލަ ރައްދުވާ ފަރާތުގެ ބަހުން އެނގެން އޮންނާތީ، މި މައްސަލަ ހުށަހެޅި
ތުޅާދޫ ކާނިމާގެ ޙުސައިން ދާއޫދު ( އައިޑީކާޑު ނަންބަރު A108459) އެދިފައިވާ ފަދައިން އެފަރާތަށް
ތުޅާދޫއިން އިތުރު އެހެން ގޯއްޗެއް ދޫކުރެވޭނެ ޤާނޫނީ ޝަރުޢީ ހަމައެއް ނެތްކަން ކަނޑައަޅައި މިގޮތުގެ
މަތިން ޙުކުމްކޮށް މި ޤަޟިއްޔާ ނިންމީއެވެ" މިފަދައިންކަން އެޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ރިޕޯޓުން
22 ހއ
ކެއެnށް
48
¢ ¢ ¢ at
އެނގެން އޮވެއެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު/ އުތުރު ގޮފި. ނޮދަން އޮފީސް ކޮމްޕްލެކްސް، ފުރަތަމަ ފަންގިފިލާ، ހދ.ކުޅުދުއްފުނި! ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯނު: 6521516
އީމެއިލް: [email protected] ވެބް ސައިޓް www.highcourt.gov.mv
4
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
2017/HC-N-A126
243މ
ou oo
-02
CO
މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރީ މެޖިސްޓްރޭޓް
ނަންބަރު
2016/F12C/35 ޤަޟިއްޔާ، އެކޯޓުން ނިންމެވީ ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ އުޞޫލުތަކާ ޚިލާފަށްކަމަށް ބުނެ އެ
ޤަޟިއްޔާ އިސްތިއުނާފު ކުރުމަށް އެދި ބ. ތުޅާދޫ ކާނިމާގެ ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ފަރާތުން 02 (ދޭއް) ނުކުތާ
ހުށަހަޅައި އެނުކުތާތަކާއި ގުޅޭ ގޮތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ވާހަކަ ދައްކާފައިވެއެވެ.
ފުރަތަމަ ނުކުތާއަކީ، ޝަރީޢަތުން މައްސަލަ ނިންމަވާފައިވަނީ ޤާނޫނު އަސާސީގެ
20 ވަނަ މާއްދާއާއި ޚިލާފަށް ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ފަރާތުން ޝަރީއަތަށް ހުށަހަޅާފައިވާ ލިޔުންތަކަށާއި
ބަޔާންތަކުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވާ ކަންކަމަށް ރިޢާޔަތްކުރުމެއްނެތި ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ އުޞޫލުތަކާއި ޚިލާފަށް
ކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެވެ.
ދެވަނަ ނުކުތާއަކީ، ދެފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ކިތާބީ ހެއްކާއި އަދި ޙުސައިން ދާއޫދުގެ
ފަރާތުން ޝަރީޢަތަށް ޙާޟިރުކޮށް ބަޔާން ނަގާފައިވާ ހެކިންގެ ހެކިބަހުން ތުޅާދޫ ފަޅުން ބާޑީ ހިއްކައިގެން
ޙުސައިން ދާއޫދު ބިން ހިއްކާފައިވާކަން އެނގޭއިރު މިކަންކަމަށް ޝަރީޢަތުން ބެލެމެއްނެތި މައްސަލަ
ބ. ތޮޅެދި
2 0¢ ¢ ¢
ނިންމާފައިވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެވެ.
03- މިމައްސަލައާ ގުޅިގެން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލިހުގައި ދެފަރާތުން
ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކަށާއި މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރީ ތުޅާދޫ
މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުގެ
ނަންބަރު
2016/F12C/35 ޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ރިޕޯޓަށާއި، މިމައްސަލައާ ގުޅޭ ގޮތުން ޝަރީޢަތަށް
ހުށަހެޅިފައިވާ މިމައްސަލައާ ގުޅޭ ލިޔެކިއުންތަކަށް ބަލާއިރު، އަންނަނިވި ކަންތައްތައް ފާހަގަކުރެވިފައިވެއެވެ.
¢ ¢ ¢
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު( އުތުރު ގޮފި. ނޮދަން އޮފީސް ކޮމްޕްލެކްސް، ފުރަތަމަ ފަންގިފިލާ، ހދ.ކުޅުދުއްފުނި ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯނު: 652156
އީމެއިލް: [email protected] ވެބް ސައިޓް www.highcourt.gov.mv
5
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
2017/HC-N-A/26
* 2
(ހ) ފުރަތަމަ ކަމަކީ، އިސްތިއުނާފު މިކުރެވޭ މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރީ ތުޅާދޫ މެޖިސްޓްރޭޓް
ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2016/F12C/35 ޤަޟިއްޔާގައި ކަންހިނގާފައިވާ ގޮތަށް ބަލާއިރު މިއީ ތުޅާދޫ ފަޅުން ބާޑީ
ހިއްކުމަށް ދޫކޮށްފައިވާ ގޯތިތައް ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތް ކޮށްފައިވާ ގޯތިތަކުގެ ތެރެއިން ބައެއް ގޯތިތައް ހިއްކުމުގެ
މަސައްކަތް އެކަށީގެންވާ ވަރަށް ކޮށްފައިނުވާކަމަށް ބުނެ، ގޯތިތައް ވަކިކުރުމުގައި ހަމަހަމަ އުޞޫލެއް ގެންގުޅެވިފައި
ނުވުމުގެ ސަބަބުން ތުޅާދޫ ކާނިމާގެ ޙުސައިން ދާއޫދު ކުރި މަސައްކަތުން އޭނާއަށް ޙައްޤުވެގެންވާޖެހޭ
މިންވަރަށް ނުލިބި އޭނާގެ ޙައްޤު ގެއްލިފައިވާކަމަށް ޤަބޫލުކުރެވޭތީ ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ޙައްޤު ހޯދުމަށްއެދި، ތުޅާދޫ
ކައުންސިލްގެ މައްޗަށް ތުޅާދޫ ކާނިމާގެ ޙުސައިން ދާއޫދު ދަޢުވާކުރުމުން ބެލުނު މައްސަލައެއްކަމާއި،
ބ. ތުޅާދޫ ޙުސައިން ދާއޫދަކީ ބ. ތުޅާދޫއިން 1410 އަކަފޫޓުގެ ގޯއްޗެއް ދޫކުރެވި އެގޯއްޗާއި
ޙަވާލުވެ ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ފަރާތުން ޤަބޫލުކޮށް، އެގޯތި ބަލައިގެންފައިވާ ފަރާތެއްކަމަށާއި އަދި ޙުސައިން ދާއޫދުގެ
ފަރާތުން ބޭނުންވާ ބިމަކީ މިހާރު އެހެން ފަރާތަކަށް ކުއްޔަށް ދޫކުރެވިފައިވާ ބިމެއްކަން މައްސަލަ ރައްދުވާ ފަރާތުގެ
ބަހުން އެނގެން އޮންނާތީ، މި މައްސަލަ ހުށަހެޅި ތުޅާދޫ ކާނިމާގެ ޙުސައިން ދާއޫދު ( އައިޑީކާޑު ނަންބަރު
A108459) އެދިފައިވާ ފަދައިން އެފަރާތަށް ބ. ތުޅާދޫއިން އިތުރު އެހެން ގޯއްޗެއް ދޫކުރެވޭނެ ޤާނޫނީ ޝަރުޢީ
ހަމައެއް ނެތްކަމަށް ކަނޑައަޅައި މިގޮތުގެ މަތިން ޙުކުމް ކޮށްފައިވާކަން
Ox
4
2
3
4 ހއ ¢ ¢
އެނގެންއޮންނަކަމެވެ.
(ށ) ދެވަނަ ކަމަކީ، މިމައްސަލައިގައި ދެފަރާތުން ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކަށާއި މައްސަލައާ
ގުޅިގެން ހުށަހެޅިފައިވާ އެންމެހާ ލިޔެކިޔުންތަކަށް ބަލާއިރު، ބ. ތުޅާދޫ ފަޅުން ބާޑީ ހިއްކައިގެން ގޯތި އަމިއްލަ
ކުރެވޭ ގޮތަށް ގޯއްޗެއް ބ. ތުޅާދޫ ކާނިމާގެ ޙުސައިން ދާއޫދުއަށް ދީފައިވާކަން މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރީ އަތޮޅު
އޮފީހާއި ތުޅާދޫ ކާނިމާގެ ޙުސައިން ދާއޫދު އާއި ދެމެދު 05 ޖޫން 1989 ވަނަ ދުވަހު ސޮއިކޮށްފައިވާ "5
* 2
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު/ އުތުރު ގޮފި. ނޮދަން އޮފީސް ކޮމްޕްލެކްސް، ފުރަތަމަ ފަންގިފިލާ، ހދ.ކުޅުދުއްފުނި! ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯނު: 6521516
އީމެއިލް [email protected] ވެބް ސައިޓް www.highcourt.gov.mv
6
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
2017/HC-N-A/26
ޖޫން 1989 ގައި ތުޅާދޫ ފަޅުން ހިއްކަން ދޫކުރާ ގޯތިތައް ޙަވާލުކުރި ގޮތް"
އެއްބަސްވުމަށް ބެލުމުން އެނގެން
އނނކ9އ،
ހއ 22ޑ &
މަށް ޙަވާލުކުރެވޭ
COCG
ތުޅާދޫ ފަޅުން ހިއްކުމަށްޓަކައި ދޫކުރެވޭ ގޯތީގެ ވަށާތޮށި އެ ގޯއްޗެއް ހިއްކުމަށް
ތާރީޚުން ފެށިގެން 1 އަހަރު ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ނިންމަންވާނެކަމަށާއި، އަދި ޙަވާލުކުރެވޭ ތާރީޚުން ފެށިގެން 3
(ތިނެއް) އަހަރު ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ހިއްކާ ނިންމަންވާނެކަމަށް އެއްބަސްވުމުގެ 1 އަދި 2 ވަނަ މާއްދާއަށް ބެލުމުން
އެނގޭކަމާއި، ގޯތި ޙަވާލުކުރެވޭތާ 3 (ތިނެއް) އަހަރު ދުވަހުގެ މުއްދަތުގައި އެ ގޯތީގައި އެކަށީގެންވާ ވަރުގެ
މަސައްކަތެއް ނުކުރާނަމަ އެފަރާތެއްގެ އަތުން ގޯތި އަތުލެވިދާނެކަމަށް އެއްބަސްވުމުގެ 7 ވަނަ މާއްދާގައި
ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި،
12 ޖޫން 2008 ގައި ޙުސައިން ދާއޫދު ބ. ތުޅާދޫ އޮފީހަށް ލިޔެފައިވާ ސިޓީގައި ޙުސައިން
ދާއޫދު އަށް ބ.ތުޅާދޫ ފަޅުން ބާޑީ ހިއްކުމަށް ދިން ގޯތި އެފަރާތަށް ހިއްކިފައިނުވާކަމަށާއި، ނަމަވެސް އެ ގޯތީގެ
ބޮޑު ބައެއްގައި ތޮށިލާފައިވާކަމަށް ބުނެފައިވާކަމާއި، ޙުސައިން ދާއޫދާއި މި ގޯތި ޙަވާލުކޮށްފައިވަނީ 1989 ގައި
ކަމަށް ވެފައި، ގޯތި އެއްކޮށް ހިއްކުމަށް ދީފައިވާ މުއްދަތަކީ 03 އަހަރު ދުވަސް ކަން އެއްބަސްވުމަށް ބެލުމުން
އެނގެންއޮންނަ އިރު، ގޯތި ޙަވާލުކުރި ދުވަހުން ފެށިގެން 03 އަހަރު ހަމަވަނީ 1992 ގައި ކަމަށް ވެފައި، ބިން
ހިއްކުމުގެ މަޝްރޫޢުގެ ދަށުން ބ.ތުޅާދޫ ފަޅުން ބާޑީ ހިއްކުމަށް ދިން ގޯތިތަކުގެ ތެރެއިން ނުހިއްކާ ހުރި ގޯތިތައް
ދައުލަތަށް ނަގާފައިވަނީ 2008 ގައި ކަމަށްވާއިރު، މުއްދަތު ހަމަވި ތާރީޚުން ފެށިގެން 2008 ވަނަ އަހަރާއި
ހަމައަށް 16 (ސޯޅަ) އަހަރު ފާއިތުވެގެން ދިޔައިރުވެސް ޙުސައިން ދާއޫދާއި ޙަވާލުކޮށްފައިވާ ގޯތި ހިއްކައި
ނިންފައިނުވާކަން އެނގެންއޮންނަކަމުން މި މުއްދަތަކީ ބިން ހިއްކުމަށް ދެވިދާނެ އެކަށީގެންވާ މުއްދަތަށްވުރެ ވެސް
ދިގު މުއްދަތެއްކަން އެނގެންއޮންނަކަމެވެ.
2 0¢ ¢
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު/ އުތުރު ގޮފި. ނޮދަން އޮފީސް ކޮމްޕްލެކްސް، ފުރަތަމަ ފަންގިފިލާ، ހދ.ކުޅުދުއްފުނި! ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯނު: 6521516
އީމެއިލް [email protected] ވެބް ސައިޓް www.highcourt.gov.mv
7
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
2017/HC-N-A/26
(ނ) ތިންވަނަ ކަމަކީ، ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ އިސްތިއުނާފް ނުކުތާތަކަށް
ބަލާއިރު، ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ފަރާތުން ޝަރީޢަތަށް ޙާޟިރުކޮށް ބަޔާން ނަގާފައިވާ ހެކިންގެ ހެކިބަހަށް ރިޢާޔަތް
ނުކޮށް ދަށުކޯޓުން މައްސަލަ ނިންމާފައިވާކަމަށާއި، ބ. ތުޅާދޫ ފަޅުން ބާޑީ ހިއްކުމަށް އޭރު ދިން ފަރާތްތަކުގެ
ތެރެއިން ޙުސައިން ދާއޫދު ބާޑީ އިން ހިއްކާފައިވާ މިންވަރަށްވުރެ ކުޑަކޮށް ހިއްކާފައިވާ ފަރާތްތަކަށް އެތަނުން
ގޯތި އަނބުރާ ދީފައިވާ ކަމަށް ބުނާ ނުކުތާއަށް ބަލާއިރު، . ތުޅާދޫ ފަޅުން ބާޑީ ހިއްކުމަށް ޙަވާލުކުރެ
ފަރާތްތަކުގެ ތެރެއިން، ބާޑީ އަތުލުމަށް ފަހު އެފަރާތްތަކަށް އެގޯތިތައް އަނބުރާ ޙަވާލުކޮށްފައިވަނީ އުޞޫލެއްގެ
ގޮތުން
ހިއްކަން ޙަވާލުކުރި ބިމުގެ 2/3 ހިއްކާފައިވާ ފަރާތްތަކުގެ އިތުރުން، ޝަރުޢީ ކޯޓަކުން ބިން ޙަވާލު
ކުރުމަށް ޙުކުމް ކުރުމުގެ ސަބަބުން އެޙުކުމް ތަންފީޛުކުރުމުގެ ގޮތުން ކަމަށް ދައުލަތުން ބުނެފައިވާކަން
އެނގޭކަމާއި، ޙުސައިން ދާއޫދާއި އެހެން އެއްވެސް ފަރާތަކާއި މެދު ތަފާތު ކޮށްފައިނުވާނެކަމަށާއި ހުރިހާ
އެންމެންނާމެދު ވެސް ޢަމަލުކޮށްފައިވަނީ ހަމަހަމަ އުޞޫލުން ކަމަށް މިނިސްޓްރީ އޮފް އެޓޮލްސް ޑިވެލޮޕްމެންޓްގެ
ނަންބަރު 2007
/
384-IK) (24 ޑިސެންބަރު 2007) ނަންބަރު ސިޓީއަށް ބެލުމުން އެނގެއޮންނަކަމާއި،
ފަޅުން ބާޑީ ހިއްކައި ގޯތި އަމިއްލަ ކުރެވޭ ގޮތަށް ތުޅާދޫ، ކާނިމާގެ ޙުސައިން ދާއޫދުއަށް
ދީފައިވާ
ހިއްކުމަށްޓަކައި އެފަރާތުން މަސައްކަތްކޮށްފައިވާކަމާއި މެދު ދައުލަތުގެ ފަރާތުން އެއްވެސް އިރެއްގައި،
އިންކާރުކޮށްފައި ނުވާކަން އެނގެންއޮންނަކަމާއި، ޙުސައިން ދާއޫދު އަތުން ބާޑީ އަތުލާފައިވަނީ އެފަރާތާއި
ޙަވާލުކުރެވުނު ބަޑީގެ 2/3 ހިއްކާފައިނުވާތީކަމަށާއި،
ތުޅާދޫ ފަޅުން ހިއްކުމަށް ޙުސައިން ދާއޫދަށް ޙަވާލުކުރެވުނު
ވާލުކުރެވުނު ބާޑިގެ ބޮޑުމިނާއި ޙުސައިން
ދާއޫދު ކުރި މަސައްކަތުން ބާޑީ އިން ހިއްކާފައިވަނީ ކިހާ ވަރަކަށްކަން ބުނަން ނޭނގޭ ކަމަށް ޙުސައިން ދާއޫދު
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލިހުގައި ބުނެފައިވާކަމާއި، ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ފަރާތުން ދަށުކޯޓަށް
OXC
COOCOX G
ތުޅާދޫ
8ޑ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު/ އުތުރު ގޮފި. ނޮދަން އޮފީސް ކޮމްޕްލެކްސް، ފުރަތަމަ ފަންގިފިލާ، ހދ.ކުޅުދުއްފުނި! ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯނު: 6521516
އީމެއިލް [email protected] ވެބް ސައިޓް www.highcourt.gov.mv
ދ. ކުޅުދުޑްފ
8
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
2017/HC-N-A/26
GO
ހުށަހެޅި ހެކިންގެ ހެކިބަހަށް ރިޢާޔަތްކުރާއިރު، ޙުސައިން ދާއޫދު ބާޑީ ހިއްކުމަށްޓަކައި މަސައްކަތްކޮށްފައިވާކަމަށް
ހުރިހާ ހެކިންވެސް ހެކިބަސް ދީފައިވާކަމާއި، ޙުސައިން ދާއޫދު އަށް ބާޑީއިން ހިއްކާފައިވާ ވަރާއި މެދު ބޮޑެތި
ފުށުއެރުންތައް ހުރިކަން އެހެކިންގެ ބަޔާންތަކަށް ބެލުމުން އެނގެންއޮންނަކަމުން ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ފަރާތުން ބާޑީ
ހިއްކުމަށްޓަކައި މަސައްކަތްތަކެއް ކޮށްފައިވާކަން މަދަނީ މިންގަނޑުން ސާބިތުވާން އޮތްނަމަވެސް، ދައުލަތުން
ބަޑިއެއް އެކަށީގެންވާ މިންވަރަށް ހިއްކިކަމަށް ބެލެވޭ މިންގަނޑު ކަމަށް ވާ ބާޑީގެ 2/3 ޙުސައިން ދާއޫދުގެ
ފަރާތުން ހިއްކާފައިވާކަން ޝަރީޢަތަށް ސާބިތުނުވާކަން އެނގެންއޮންނަކަމެވެ.
CON
ކަނ2
: e c
(ރ) ހަތަރުވަނަ ކަމަކީ، މިމައްސަލަ ދަށު ކޯޓުން ނިންމުމުގައި، ޤާނޫނު އަސާސީގެ 20 ވަނަ
މާއްދާއާއި ޚިލާފަށް ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ފަރާތުން ޝަރީއަތަށް ހުށަހަޅާފައިވާ ލިޔުންތަކަށާއި ބަޔާންތަކުގައި
ފާހަގަކޮށްފައިވާ ކަންކަމަށް ރިޢާޔަތްކުރުމެއްނެތި ނިންމާފައިވާ ކަމަށް ބުނާ ނުކުތާއަށް ބަލާއިރު، ޤާނޫނުއަސާސީގެ
20 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާން ކުރާ ޤާނޫނުގެ ކުރިމަތީގައި، އަދި އެ މީހެއްގެ މައްޗަށް ޤާނޫނު ހިންގުމުގައި
މީހަކީ ވެސް ހަމަހަމަވެގެންވާ މީހެކެވެ. އަދި ޤާނޫނުގެ ރައްކާތެރިކަމާއި ޤާނޫނުން ލިބިދޭ މަންފާތައް
ހަމަހަމަކަމާއެކު ލިބުމަކީ ހަމަ ކޮންމެ މީހެއްގެ ވެސް ޙައްޤެކެވެ. މިފަދައިން ބަޔާން ކޮށްފައި އޮންނަ އޮތުމަށް
ބަލާއިރު، ޤާނޫނުގެ ކުރިމަތީގައި ކޮންމެ މީހަކީ ހަމަހަމަ މީހެކޭ ބުނެވޭ ބަހުގެ މަފްހޫމަކީ ހުރިހާ އެންމެނާ މެދު
ހުރިހާ ޙާލަތެއްގައި އެއްގޮތަކަށް ކަން ކުރުން ނޫންކަމާއި، ބ.ތުޅާދޫން ބާޑީ ހިއްކަން ޙަވާލު ކުރި މީހުންގެ
ތެރެއިން، އެގޯތިތައް އަބުރާ އެމީހުންނަށް ޙަވާލު ކޮށްފައިވަނީ ބާޑީގެ 2/3 ހިއްކާފައިވާ މީހުންނަށްކަން ދައުލަތުން
ބަޔާން ކޮށްދީފައިވާއިރު، އިސްތިއުނާފް ކުރާ ޙުސައިން ދާއޫދަކީ އެޙާލަތުގައި ހުރި މީހެއްނޫންކަމާއި ޙުސައިން
ދާއޫދަށް ޙަވާލު ކުރި ބާޑީގެ 2/3 ހިއްކިފައި ނުވާކަމާއި، އެހެންކަމުން، ބާޑީ ހިއްކަން ޙަވާލު ކުރި ފަރާތްތަކުގެ
ތެރެއިން 2/3 އަށްވުރެ ކުޑަކޮށް އެމީހެއްގެ ބާޑީ ހިއްކާފައިވާ ފަރާތަކަށް އެބާޑީ ދައުލަތުން ޙަވާލުކޮށްފައި އޮވެގެން
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު/ އުތުރު ގޮފި. ނޮދަން އޮފީސް ކޮމްޕްލެކްސް، ފުރަތަމަ ފަންގިފިލާ، ހދ.ކުޅުދުއްފުނި! ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯނު: 6521516
އީމެއިލް [email protected] ވެބް ސައިޓް www.highcourt.gov.mv
9
2017/HC-N-A/26
8 ¢ ¢
.ބާއީ ޙަވާލު ކުރި
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
މެނުވީ ޤާނޫނު އަސާސީގެ 20 ވަނަ މާއްދާއާ ޚިލާފަށް ދައުލަތުން ޢަމަލު ކޮށްފައިވާ ކަމަށް މިޙާލަތުގައި ނުބެލެވޭނެ
ކަމާއި، އެހެންކަމުން، ބާޑީ ޙަވާލު ކުރެވުނު ކަމަށް ޙުސައިން ދާއޫދު ބުނާ މީހުންގެ ތެރޭގައި ޙުސައިން ދާއޫދާ
އެއްހާލަތެއްގައި ހުރި އެހެންމީހަކު ދެއްކުމަކީ ޙުސައިން ދާއޫދު ކުރަންޖެހޭ ކަމެއްކަމާއި ނަމަވެސް ޙުސައިން
ދާއޫދަށް އެކަން ކުރެވިފައިނެތްކަމާއި، ހަމައެހެންމެ، ޙުސައިން ދާއޫދަށް ޙަވާލު ކުރެވުނު ބާޑީގެ 2/3 ގައި
ހިއްކިފައިވާކަންވެސް ޙުސައިން ދާއޫދަށް ސާބިތު ކޮށްދެވިފައި ނުވާތީ، ދަށުކޯޓުން މައްސަލަ ނިންމުމުގައި
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 20 ވަނަ މާއްދާއާ ޚިލާފުވެފައިވާ ކަމަށް ބެލެވެން ނެތްކަމެވެ .
(ބ) ފަސްވަނަ ކަމަކީ، 10 މާރިޗު 1998 ގައި ތުޅާދޫ ބިން ހިއްކުމުގެ މަޝްރޫޢުގެ
ފުރަތަމަ ފިޔަވަހީގެ ދަށުން ހިއްކުނު ބިމުން . ގޯތި ދޫކުރި ފުރަތަމަ ބުރުގައި ޙުސައިން ދާއޫދުގެ ފަރާތުން ގޯއްޗަކަށް
އެދި ފޯމު ހުށަހަޅުމުން ޙުސައިން ދާއޫދަށް ބ.ތުޅާދޫ އިން ދިރިއުޅުމަށް ގޯތި ދޫކޮށްފައިވާ ކަމާއި، އެއީ ބިމާބެގެ
ޤާނޫނުގައި ވާގޮތަށް އޭގެ ބަދަލުގައި އަގެއް ނެގުމަކާއި ނުލައި ސަރުކާރުން ހިލޭ ދޫކޮށްފައިވާ ގޯއްޗެއްކަމާއި،
އެގޯއްޗަކީ ތުޅާދޫގެ ހިއްކިބިމުގެ 03 ނަންބަރު ކޮށީގެ 27 ނަންބަރު ގޯތި ކަމާއި އެއީ 1410 (ސާދަސަތޭކަ
ދިހަ) އަކަފޫޓުގެ ބަންޑާރަ ގޯއްޗެއް ކަމާއި، ކުރިން ބަޔާން ކުރިހެން، ޙުސައިން ދާއޫދަށް ޙަވާލު ކުރި ބޮޑީ
ބެލި މިންގަނޑު ކަމުގައިވާ ބޮޑީތަކުގެ 2/3 ވެސް ޙުސައިން ދާއޫދަށް ހިއްކިފައިވާކަން ސާބިތު ކޮށްދެވިފައި
ނުވާތީ، ޙުސައިން ދާއޫދަށް ސަރުކާރުން މިހާރު ދޫކޮށްފައިވާ ބަންޑާރަ ގޯތި ބާޠިލު ކޮށް ޙުސައިން ދާއޫދަށް ބާޑީ
ކުރިން ދިން ތަންކަމަށް ބުނާ ތަނުން ދައުލަތުގެ ނުރުހުމުގައި ޙުސައިން ދާއޫދަށް ގޯއްޗެއް ދޭން ކޯޓުން އަމުރު
ކުރަންޖެހޭ ޤާނޫނީ ހަމައެއް ނެތް ކަމާއި، ބިމާބެހޭ ޤާނޫނު ބަޔާން ކުރާ ގޮތުން ދިރިއުޅުމަށް ގޯތި ދޫކުރާއިރު
އެދޭ މީހާ އެދޭ ތަނަކުން ބަންޑާރަ ގޯތި ދޫކުރެވޭނެ ހަމައެއް ފެންނާން ނެތްކަމެވެ.
ce ހ
, ދ
e c
030 37
2
ދ
CCC
އެއީޗަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު( އުތުރު ގޮފި. ނޮދަން އޮފީސް ކޮމްޕްލެކްސް، ފުރަތަމަ ފަންގިފިލާ، ހދ.ކުޅުދުއްފުނި ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯނު: 652156
އީމެއިލް [email protected] ވެބް ސައިޓް www.highcourt.gov.mv
ދ. ކުޅުދުޑްފ
77
2
0
e c ހއcބ
"10
2017/HC-N-A2
އްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
ޤަޟިއްޔާ
COCO
ޑ ޖ ޗ 25
އެހެންކަމުން،
މި މައްސަލަ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި ބެލި މަޖިލިހުގެ ފަނޑިޔާރުންނަށް
އެއްބަސްވެވުނީ، މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރީ ތުޅާދޫ މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓު ނަންބަރު 2016/F12C!35 ޤަޟިއްޔާގައި
0
occo
އެ ކޯޓުން ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމަށް ބަދަލު ގެންނަންޖެހޭ
ހ ބީ ޑީހޭ ސަބަބެއް ނެތްކަމަށެވެ.
ޙުކުމް:
ދެންފަހެ، އިސްވެ ފާހަގަކުރެވުނު ކަންކަން އެގޮތަށް ހުރުމާއެކު، މާޅޮސްމަޑުލު ދެކުނުބުރީ ތުޅާދޫ
މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓު ނަންބަރު 2016/F12C/35 ޤަޟިއްޔާގައި އެ ކޯޓުން ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމަށް ބަދަލު
ގެންނަންޖެހޭ ފަދަ ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ
ޤަޟިއްޔާ
ވިއްޔާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި ބެލި
ފަނޑިޔާރުންގެ އިއްތިފާޤުން ޙުކުމްކޮށްފީމެވެ.
OXO
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު/ އުތުރު ގޮފި. ނޮދަން އޮފީސް ކޮމްޕްލެކްސް، ފުރަތަމަ ފަންގިފިލާ، ހދ.ކުޅުދުއްފުނި! ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯނު: 6521516
އީމެއިލް: [email protected] ވެބް ސައިޓް www.highcourt.gov.mv