ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 2010/HC-A/115 ޤަޟިއްޔާގެ ޙުކުމް
1
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޙުލާޞާ
2010/HC-A/115
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު
ދިވެހިރާއްޖެ
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
*
• ޤަޟިއްޔާ ނަންބަރު: 115/HC
-
A/2010
• އިސްތިއުނާފު ކުރި ފަރާތް
* ނަން: ޢިޝާދު ޢަފީފް
ދާއިމީ އެޑްރެސް: ސޫރަޖް/ ރ. އަލިފުށި
* އައި.ޑީ.ކާޑު ނަންބަރު: A242585 * މިހާރުގެ އެޑްރެސް: ހުޅުމާލެ ސަނދުރަ8
* ވަކީލް: އޖ. ޝަޙީމް އަޙްމަދު އޮނުޕީނިގެ! ކ. ދިއްފުށި
* ވަކީލް: އޒް. މުޙައްމަދު ޢީސާފުޅު ދަފްތަރު 4269
• އިސްތިއުނާފު ރައްދުވި ފަރާތް:
* ނަން: ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އޮފީސް
* ވަކީލު: އ. ޕަބްލިކް ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޑެޕިއުޓީ ޕްރޮސިކިއުޓަރޖެނެރަލް މޒ. ޙުސައިން ޝަމީމް
ވަކީލު: އ. ޕަބްލިކް ޕްރޮސިކިއުޓަރ އދއ. ޝަމްރާ ޝަމީމް
• ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވުނު ތާރީޚް: 20 ޖުމާދަލްއޫލާ 1431 * ނިމުނު ތާރީޚް: 18 ޝަޢުބާން 1433
މެއި
ޖުލައި 2012
18
2010
08
އިސްތިއުނާފު ކުރެވުނު ޤާޟިއްޔާ ނަންބަރު: 2009/JC/2103
• ނިންމިކޯޓު: ޖިނާއީ ކޯޓު
ޤަޟިއްޔާގެ ބާވަތް: ޣައިރުޤާނޫނީ އެއްވުމަކުން އަމަންނަގާލުން
ފަހިރާއްޖޭގެ
މައްސަލަ ބެލި ފަނޑިޔާރުންގެ މަޖިލިސް:
ފަނޑިޔާރު: ޝުޢައިބު ޙުސައިން ޒަކަރިއްޔާށ،ފަނޑިޔާރު:ޢައްބާސް ޝަރީފް،ކިފަނޑިޔާރު:ޢަބްދުއްރައޫފު އިބްރާހީމް
2
2010HC-A/115
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
20
ދަޢުވާގެ ޚުލާޞާ
މިއީ، ޖިނާއީކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/JC/2103 ޤަޟިއްޔާ ނިމިފައިވާގޮތް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ
ހަމަތަކާ އެއްގޮތްނުވާކަމަށްބުނެ، އެޤަޟިއްޔާ އިސްތިއުނާފު ކޮށްދިނުމަށްއެދި ރ. އަލިފުށި/ ސޫރަޖް، ޢިނާދު
ޢަފީފުގެ ފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓަށް ހުށަހެޅުމުން ބެލެވިފައިވާ ޤަޟި ޟިއްޔާއެކެވެ.
މިޤަޟިއްޔާގައި، މައްސަލަ ރައްދުވާ ފަރާތަކީ ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހެވެ.
ފާހަގަކުރެވުނު ނުކުތާތައް:
1. ޖިނާއީކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/JC/2103 ޤަޟިއްޔާ ނިމިފައިވާގޮތް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ
އެއްގޮތްނުވާކަމަށްބުނެ، އެޤަޟިއްޔާ އިސްތިއުނާފު ކޮށްދިނުމަށްއެދި އަލިފުށި/ ސޫރަޖް، ޢިނާދު
ޢަފީފްގެ ފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓަށް ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ.
2003
ހަމަތަކާ
:/
2. ޖިނާއީކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/JC/2103 ޤަޟިއްޔާ ނިމުނުގޮތުގެ ރިޕޯޓަށް ބެލިއިރު،
އެޤަޟިއްޔާއަކީ، ޢިނާދު ޢަފީފް އިތުރުބަޔަކާއެކު 21 ނޮވެމްބަރ 2007 ދުވަހު 21:00 އެހާކަންހާއިރު
އަލިފުށީ ކަތީބު ރައްޔިތުންނާ ބައްދަލުކުރުމަށް ބޭއްވި ބައްދަލުވުން ނިމުމަށްފަހު، މީނާގެ ބައްޕައާއި، ރ.
އަލިފުށި ސީނަރީ މުޢާވިޔަތު ޢަބްދުއްލަޠީފުއާ ދެމެދު ހިނގި ހަމަނުޖެހުމަކާ ގުޅިގެން ޢިމާދު ޢަފީފް މުޢާވިޔަތު
ލަޠީފުގެ ބުރަކަށީގައި ޖަހައި މާރާމާރީހިންގިތަން ދުށްކަމަށް ރ. އަލިފުށި ބާރުލީގެ ޢުމަރު އިސްމާޢީލްފުޅާއި،
އެރަށު ތިލޭރުގޭ ޙަސަން މުޙައްމަދު ބުނާތީއާއި، މާރާމާރީއެއްގެ ސަބަބުން މުޢާވިޔަތު ޢަބްދުއްލަޠީފަށް
އަނިޔާވެފައިވާކަން އޭނާގެ ލެޑިކޯ ލީގަލް ރިޕޯޓުން އެނގެން އޮންނާތީ، ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގެ 46 ވަނަ މާއްދާގެ
3 ވަނަ ނަންބަރާ ހަވާލާދީ، އެޤާނޫނުގެ 50 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ޢިނާދު ޢަފީފްގެ މައްޗަށް ޣައިރުޤާނޫނީ
ކުށުގެ ދަޢުވާ ދައުލަތުން ކުރުމުން ބެލެވިފައިވާ މައްސަލައެއްކަން އެނގެން
2c72c
9 30 304
ހ 2
0
20
23
4
3944ކން
* * * *
އަވައވ.
3. ޖިނާއީކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/JC/2103 ޤަޟިއްޔާގައި ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމަށް ބެލިއިރު
އެޤަޟިއްޔާގައި ޙުކުމް ކުރައްވާފައިވަނީ މިފަދައިންނެވެ.
ރ. އަލިފުށީ ސޫރަޖް ޢިނާދު ޢަފީފުގެ މައްޗަށް ދައުލަތުން ކުޅަ ޣައިރުޤާނޫނީ އެމްޑުމަ
އަމަންނަގާލުމުގެ ކުށުގެ މިދަޢުވާ ޝަރީޢަތުން ބެލިބެލުމުން، 21 ނޮވެމްބަރ 2007 ދުވަހުގެ 21
:
8
އެހައިކަށްހައިއިރު، އަލިފުށީ ކަތީބު ރައްޔިތުންނާ ބައްދަލުކުރެއްވުމަށް
ކުރެއްވުމަށް ބޭއްވި ބައްދަލުޤުން
މީނާގެ ބައްޕައާއި، ރ. އަލިފުށީ ސީނަރީ މުޢާވިޔަތު ޢަބްދުއްލަޠީފާދެމެދު ހިނގި ހަމަނުޖެހުމަކާމީވެމް،
**
3
2010/HC-A/115
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޙުލާޞާ
22 / 2
2x 2 0 2 22
މީނާ މުޢާވިޔަތު ޢަބްދުއްލަޠީފްގެ ބުރަކަށީގައި ޖަހައި މާރާމާރީހިންގާފައިވާކަން ހެކިންގެ ހެކިބަހުން ޝަރީޢަތަށް
ސާބިތުވާތީ، ޣައިރުޤާނޫނީ އެއްވުމަކުން އަމަންނަގާލުމުގެ ކުށުން ޢިނާދު ޢަފީފު ކުށްވެރިވެއްޖެކަމަށް
ކަނޑައަޅައި، މިއީ ޢިނާދު ޢަފީފުގެ މައްޗަށް ކުށެއް ސާބިތުވި ފުރަތަމަފަހަރުކަމަށްވާތީ، މިކުށުގެ
ޢުޤޫބާތެއްގެގޮތުން ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގެ 46 ވަނަ މާއްދާގެ 3 ވަނަ ނަންބަރާ ޙަވާލާދީ، އެޤާނޫނުގެ 50 ވަނަ
މާއްދާގެ ދަށުން ޢިނާދު ޢަފީފު -/4000ރ (ހަތަރުހާސް) ރުފިޔާއިން ޖޫރިމަނާކޮށް، މިފައިސާ މިއަދު (14
ފެބްރުއަރީ 2010) ންފެށިގެން 01 (އެކެއް) މަސްދުވަހުގެތެރޭގައި މިކޯޓަށް ދައްކާ ޚަލާޞްކުރުމަށް އިނާދު
ޢަފީފަށް އަންގާ މިޤަޟިއްޔާނިންމީއެވެ." މިފަދައިންނެވެ.
20
04 (2)
4 ޖިނާއީކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/JC/2103 ޤަޟިއްޔާ ނިމިފައިވާ ގޮތް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ
އަލިފުށި/ ސޫރަޖް، ޢިނާދު ޢަފީފްގެ ފަރާތުން 3 (ތިނެއް)
ހުށަހަޅައި އެނުކުތާތަކާ ބެހޭގޮތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ވާހަކަ ދައްކާފައިވެއެވެ.
02 ހ 02
ހަމަތަކާއެއްގޮތް ނޫންކަމަށް
ކުމަށްބުނެ، ރ.
ންކުތއ
(ހ) ފުރަތަމަ ނުކުތާއަކީ: ޤާނޫނުއަސާސީގެ 16 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އާއި ޙަވާލާދީ،
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (ބ) އާއި، (ށ) އާއި، (ކ) އާއި، ހަމަ މިމާއްދާގެ (އ) ގައިވާ
ޙައްޤުތައް ޖިނާއީކޯޓުން އެންމެ އެދެވޭގޮތުގައި ޢިނާދު ޢަފީފުއަށް ލިބިދީފައިނުވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެވެ.
(ށ) ދެވަނަ ނުކުތާއަކީ، ޖިނާއީ މައްސަލައެއްގައިނަމަ ތިންރުކުނެއް ފުރިހަމަވާންޖެހޭއިރު،
މިމައްސަލައިގައި ފުރިހަމަ ވާންޖެހޭ ތިން ރުކުންވެސް ފުރިހަމަ ވެފައިނުވާކަން ފާހަގަ ކުރެވޭކަމަށް ބުނެ
ހުށަހެޅި ނުކުތާއެވެ.
(ނ) ތިންވަނަ ނުކުތާއަކީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 133 ވަނަ މާއްދާއާ 220 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) އާއި
ޤާނޫނު ނަންބަރު 9/2008 ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ ޤާނޫނުގެ 12 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ 6 ވަނަ
ނަންބަރުގެ ދަށުން ބާރު ލިބިގެން ހެދިފައިވާ ޖިނާއީ މައްސަލަތަކުގައި ޢަމަލު ކުރަންޖެހޭ މައިގަނޑު
ސިޔާސަތުގެ މަޤްޞަދުގެ ތެރޭގައި ޖިނާއީ ޢަދުލުގެ ނިޒާމަށް ވަންނަންޖެހޭ ފަރާތްތަކުގެ މައްސަލަތައް ނޫނީ
ނުވެއްދުން ހިމެނޭއިރު މިކަމަށް ރިޢާޔަތް ކުރުމެއްނެތި ދަޢުވާ ކުރައްވާފައިވުން ކަމަށްބުނެ ހުށަހެޅި
2 253
42
16
5. މިމައްސަލައާއި ގުޅިގެން ޖިނާއީކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/JC/2103 ޤަޟިއްޔާ
އަލިފުށި/ ސޫރަޖް، ޢިނާފް ޢަފީފުގެ ފަރާތުން ހުށަހެޅި ނުކުތާތަކަށާއި، އެނުކުތާއާ
ކުރުމަށް ރ.
4
2010/HC-A/115
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޙުލާޞާ
މިމައްސަލާގައި ހިމެނޭ ފަރާތްތަކުން ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކަށާއި،
މައްސަލައާއި ގުޅުންހުރި ލިޔެކިޔުންތަކަށް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ނަޒަރަކުން ވިސްނައި ބެލިއިރު، މިމައްސަލަ
ބެލި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންނަށް އަންނަނިވި ކަންތައްތައް ފާހަގަކުރެވިފައިވެއެވެ.
(ހ) ފުރަތަމަކަމަކީ، ޤާނޫނު އަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (ބ) ގައި ބަޔާން ވެގެންވަނީ ކުށުން
ބަރީއަވުމަށް މަސައްކަތް ކުރުމަށްޓަކާ އެކަށީގެންވާ ވަގުތާއި، އެކަށީގެންވާ ވަސީލަތްތައް ލިބެންވާނެ ކަމަށާއި
އަދި އެމީހަކު އިޚްތިޔާރުކުރާ ޤާނޫނީ ވަކީލަކާއި މަޝްވަރާ ކުރުމަށް ފުރުޞަތު ދޭންވާނެކަމަށާއި އަދި މިމާއްދާގެ
(ޅ) ގައިވަނީ އެމީހެއްގެ ޙާޟިރުގައި ޝަރީޢަތް ކުރެއްވުމާއި އެމީހަކު އިޚްތިޔާރުކުރާ ޤާނޫނީ ވަކީލެއްގެ
އެހީގައި ކުށުން ބަރީއަވުމަށް މަސައްކަތް ކުރުމުގެ ޙައްޤު ލިބިގެންވާކަމަށް ކަމުގައިވާއިރު،
0722/
އަޑީއަހނ ބ
މިމައްސަލާގައި ކަން ހިނގާފައިވާ ގޮތަށް ބަލާއިރު، ޖިނާއީ ކޯޓުގައި މިމައްސަލައިގެ ފުރަތަމަ
ބޭއްވިފައިވަނީ 2 ނޮވެންބަރު 2009 ގައިކަމާއި، އެދުވަހު ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ދަޢުވާ ހުށަހެޅުމުން
އެދަޢުވާއަށް ޢިނާދު ޢަފީފް އިންކާރުކޮށް، ޢިނާދު ޢަފީފްގެ ފަރާތުން ޤާނޫނީ ވަކީލަކު ހަމަޖައްސަން
ބޭނުންކަމުގައި ބުނެފައިވާކަން އެނގޭކަމާއި، މިއަށްފަހު ޢިނާދު ޢަފީފްގެ އިތުރު އެއްވެސް ބަހެއް ހޯއްދަވައި،
ބަޔާނެއް ނަންގަވާފައިނުވާކަން އެނގޭކަމާއި،
OX
އަދި މިމައްސަލަ ސާބިތުވާކަމަށް ނިންމަވާފައިވަނީ ހެކިންގެ ހެކިބަހުގެ މައްޗަށް ބިނާކުރައްވައިގެން
ކަން އެނގޭއިރު، އެހެކިންގެ ހެކިބަހާމެދު އެއްޗެއްބުނުމުގެ ފުރުސަތުވެސް ދެއްވާފައިވާކަން އެނގެންނެތްކަމާއި،
އެހެންކަމުން ޖިނާއީ ކޯޓުގައި މިމައްސަލައިގެ ފުރަތަމަ އަޑުއެހުން ބޭއްވުނު ދުވަސްކަމުގައިވާ 2 ނޮވެންބަރު
2009 ގައި ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ދަޢުވާ ހުށަހެޅުމުން އެދަޢުވާއަށް ޢިނާދު ޢަފީފް އިންކާރުކޮށް، ޢިނާދު ޢަފީފްގެ
ފަރާތުން ޤާނޫނީ ވަކީލަކު ހަމަޖައްސަން ބޭނުންކަމުގައި ބުނެފައިވަނިކޮށް އޭގެ ފަހުން ޢިނާދު ޢަފީފަށް އޭނާގެ
ދިފާޢުގައި ވާހަކަދައްކައި ހެކި ހުށަހެޅުމަށް ފުރުސަތު ނުދެއްވައި 14 ފެބުރުއަރީ 2010 ގައި އެ
މައްސަލައިގައި ޙުކުމްކުރައްވާފައިވުމުން، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (ބ) ގައި ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ،
ކުށުން ބަރީޢަވުމަށް މަސައްކަތްކުރުމަށްޓަކައި އެކަށިގެންވާ ވަގުތާއި، އެކަށިގެންވާ ވަސީލަތްތައް
ލިބެންވާނެކަމަށާއި، އަދި އެމީހަކު އިޚްތިޔާރުކުރާ ޤާނޫނީ ވަކީލަކާ މަޝްވަރާކޮށް އަދި ހަމަ ޤާނޫނުއަ
51 ވަނަ މާއްދާގެ (ޅ) ގައި ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ، އެމީހަކު އިޚްތިޔާރުކުރާ ޤާނޫނީ ވަކީލެއްގެ
ބަރީއަވުމަށް މަސައްކަތްކުރުމުގެ ޙައްޤު ޢިނާދު ޢަފީފަށް ޖިނާއީ ކޯޓުގައި ހިންގުނު މިމަސަލައިގެ
ލިބިދީފައިނުވާކަން އެނގޭކަމެވެ.
2 20
05 ޑ20
5
2010HC-A/115
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޙުލާޞާ
(ށ) ދެވަނަ ކަމަކީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އަށްބަލާއިރު، ދަޢުވާކުރާ ފަރާތުން
ޝަރީއަތަށް ޙާޟިރުކުރާ ހެކިންނާއި ސުވާލުކުރުމާއި، އެމީހަކު ބޭނުން ހެކިން ޝަރީޢަތަށް ޙާޟިރުކޮށްދިނުމަށް
ކޯޓުގައި އެދުމާއި، އެހެންނާއި ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ސުވާލުކުރުމުގެ ޙައްޤު، ކުށެއްކުރިކަމުގެ ދަޢުވާ
އެމީހެއްގެ މައްޗަށް އުފުލިފައިވާ ކޮންމެމީހަކަށް ލިބިގެންވާކަމުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާއިރު،
އިސްތިއުނާފު ކުރެވިފައިމިވާ، ޖިނާއީކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/JC/2103 ޤަޟިއްޔާއާ ގުޅިގެން
ހެކިބަސް ނެގިފައިވާ ދެމީހުންގެ ހެކިބަހަށް ބަލާއިރު، އެދެމީހުންކުރެ، ރ. އަލިފުށީ ތިލޭރުގެ ޙަސަން
މުޙައްމަދުގެ ހެކިބަސް ނަންގަވާފައިވަނީ ޖިނާއީ ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009
/
3615/G
(
2103-09
)
M7C-145
(15 ޑިސެންބަރު 2009) ގެ މެސެޖާ ގުޅިގެން 21 ޑިސެންބަރު 2009 ގައި މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓަކުންކަމާއި،
އަދި ރ. އަލިފުށީ ބާރުލީގެ ޢުމަރު އިސްމާޢީލްފުޅުގެ ހެކިބަސް ނަގާފައިވަނީ ޖިނާއީ ކޯޓުގެ ނަންބަރު
2010
/
218/G2103-09
)
D
-
15
-
C-145 (26 ޖެނުއަރީ 2010) ގެ މެސެޖާ ގުޅިގެން 27 ޖެނުއަރީ
2010 ގައި މިލަދުންމަޑުލު ދެކުނުބުރީ ވެލިދޫ ކޯޓުންކަމާއި،
ކޯޓުތަކުން ޖިނާއީ މައްސަލަތަކުގައި މިފަދައިން ހެކިބަސް އަދާކުރަންޖެހޭ ފަރާތުގެ ތަޙުޤީޤު ބަޔާން،
ކޯޓުން ކުރަންބޭނުންވާ ސުވާލުތައް ހިމަނައި މެސެޖަކާއެކު އެމީހަކު ހުރި ރަށުގެ ކޯޓަށް ފޮނުވައިގެން،
އެތަޙުޤީޤު ބަޔާން އެކޯޓުން އެމީހާއަށް ކިޔައިދީ އެބަޔާނާއި އަދި އެސުވާލުތަކާމެދު އެމީހަކު ބުނާ އެއްޗެއްބަލައި،
އެމީހާ ދޭބަޔާން ނަގައި، މައްސަލަ ހުށަހެޅިފައިވާ ކޯޓަށް ފޮނުވުމުން އެބަޔާނަށް ބަލައި މައްސަލަ ނިންމާ
އުޞޫލު މިހާރު ޢަމަލު ކުރެވެމުންމިދާ ޤާނޫނުއަސާސީއަށް 07 އޯގަސްޓް 2008 ގައި ޢަމަލުކުރަން ފެށުމުގެ
ކުރިން ކޯޓުތަކުން ގެންގުޅެފައިވާކަމާއި ނަމަވެސް އެގޮތަށް ޢަމަލުކުރުމުގައި، 07 އޯގަސްޓް 2008 ގައި
ޢަމަލުކުރަން ފަށާފައިވާ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (ޅ) އާއި (ބ) ގައި ބަޔާން ކުރެވިފައިވާ
ޙައްޤުތަކަށް ބަލާއިރު، އެގޮތަށް ހެކިބަސް ނެގުމަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (ރ) އާއި (ބ) ގައި
ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޙައްޤުތަކުން، ކުށުގެ ދަޢުވާ އެމީހެއްގެ މައްޗަށް އުފުލިފައިވާމީހާ މަޙުރޫމުވެގެން ހިނގައިދާނެ
ކަމެއްކަން އެނގޭކަމާއި،
ހައިކޯ
އެހެނީ، ހުށަހެޅިފައިވާ ހެއްކަކު ޙާޟިރުކޮށް ހެކިބަސް ނެގުމަކީ ހަމަހަމަކަމާއި
ކަމާއެކު ޝަރީޢަތެއް ކުރުމުގެ އެންމެ މުހިންމު އެއްކަން ކަމަށްވާއިރު، ދަޢުވާލިބޭ ފަޣާތްގެ.
ހެކިބަސް ނެގުމަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (ޅ)
هلا 0 ތ ތކ
ނަންގަ.ކށް
6
2010/HC-A/115
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
ކޮށްދީފައިވާ، ކުށުގެ ތުހުމަތު ކުރެވިފައިވާ މީހާގެ ޙާޟިރުގައި ޝަރީޢަތް ކުރެވުމުގެ ޙައްޤު، ތުހުމަތު
ކުރެވިފައިވާމީހާގެ ކިބައިން ނިގުޅައިގަނެވޭނެ ކަމެއްކަމާއި އަދި އެގޮތަށް އެއްހާޟިރެއްގައި ނޫންގޮތަކަށް
ހެކިބަސް ނެގުމަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައި ކަށަވަރުކޮށްދީފައިވާ، ދަޢުވާ ހުށަހަޅާ
ފަރާތުން ޝަރީޢަތަށް ޙާޟިރުކުރާ ހެކިންނާއި ސުވާލުކުރުމަށް ލިބިދޭ ޙައްޤުން، ތުހުމަތު ކުރެވިފައިވާމީހާ
މަޙުރޫމް ކުރުވާނެ ކަމެއްކަމާއި އެހެންކަމުން، ޤާނޫނުއަސާސީއާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން، ޤާނޫނަކުން ޙައްޤު
ހަނިކުރެވިފައިވާ ޙާލަތެއްގައި މެނުވީ، ޝަރީޢަތް ހިންގާ ކޯޓުގެ ޝަރީޢަތް ހިންގާ މަޖިލީހަށް ހާޟިރުކޮށްގެން
ނުވަތަ އޯޑިއޯ ނުވަތަ ވީޑިއޯ ކޮންފަރެންސް ފަދަ ވަސީލަތެއް މެދުވެރިކޮށް، މުއްތަހަމުގެ ފަރާތުން ހެއްކާ
ކުރަންޖެހޭ ސުވާލުތައް ފުރިހަމައަށް ކުރެވޭގޮތަށް ނޫންގޮތަކަށް މިފަދަ ޖިނާއީ މައްސަލައެއްގައި ހިމެނޭ
ހެއްކެއްގެ ހެކިބަސްނެގުމަކީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 51 ވަނަ މާއްދާގެ (ރ) އާއި (ބ) ގައި ބަޔާން ކުރެވިފައިވާ
ޙައްޤުތައް، ތުހުމަތުކުރެވޭ.
ދެވޭމީހާއަށް ލިބިދިނުމަށް ހުރަސްއަޅާނެ ކަމެއްކަން އެނގޭކަމާއި،
ހު
މައްސަލާގައި ހިމެނޭ ބަޔާންތަކަށާއި މައްސަލާގައި ކަންހިނގާފައިވާގޮތުގެ މައްޗަށް ބަލާއިރު،
މިމައްސަލާގައި ހެކިބަސް ނެގިފައިވާ ހެކިންނާއި ސުވާލުކުރުމުގެ ޙައްޤު ޢިނާދު ޢަފީފަށް ލިބިދީފައިނުވާކަމާއި
އަދި ޢިނާދު ޢަފީފުގެ ފަރާތުން ހެކި ހުށަހަޅައި އެހެކީންނާ ސުވާލުކުރުމުގެ ފުރުޞަތުވެސް ޢިނާދު ޢަފީފަށް
ލިބިދީފައިނުވާކަން އެނގޭކަމެވެ.
(ނ) ތިންވަނަކަމަކީ، ޢިނާދު ޢަފީފުގެ މައްޗަށް ދަޢުވާކޮށްފައިވަނީ ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގެ 46 ވަނަ
މާއްދާގެ 3 ވަނަ ނަންބަރާ ޙަވާލާދީ، އެޤާނޫނުގެ 50 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުންކަމާއި، ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގެ 46
ވަނަ މާއްދާގައިވަނީ، "ތިންމީހަކު ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ގިނަ ބަޔަކުގެ އެއްވުން "ޣައިރުޤާނޫނީ
ވާކަމުގައި ބެލޭނީ، ތިރީގައި މިވާ އެއްވެސް ކަމަކީ އެއްވުމުގެ މަޤްޞަދު ކަމުގައި ވާނަމައެވެ."
04
2 ހ I10
0944ކށް"
ބަޔާންކުރެވިދިޔަ މާއްދާގެ 3 ވަނަ ނަންބަރުގައި ވަނީ "އެއްވެސް މީހެއްގެ މިލްކަށް ނުވަތަ
ނަފްސަށް އެއްވެސް މާނައެއްގެ ހަލާކެއް، އުނިކަމެއް، ޖެއްސުމެއް، ނުވަތަ ރުޅިވެރިކަމެއް، މެދުވެރިކުރުމާއި،
ޣަސްބުން އަތްލުން، ގަޔަށް އެރުން، ނުވަތަ މިނޫންވެސް ކުށެއްކު
ވިއްކުރުން." މިފަދައިންކަމަށްވާއިރު،
ހައިކޯޓް
މިމައްސަލާގައި ބަޔާންކުރެވިފައިވާ ޙާދިސާއަށް ބަލާއިރު އެޙާދިސާއަކީ، 21 ނޮވެމްބަ200
ދުވަހު 21:00 އެހާކަންހާއިރު ރ. އަލިފުށީ ކަތީބު ޙުސައިން ޢަފީފް ރައްޔިތުންނާ ބައްދަލުކުރު
ބައްދަލުވުން ނިންމާލުމުން، އެތަނުގައި ތިބި މީހުންކުރެ ބަޔަކު ކަތީބާމެދު ހިންހަމަނުޖެހިތިބެ ކަތީބު ކައިރިއަށް
7
2010HC-A/115
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
ގޮސް އޭގެ ތެރެއިން މިމައްސަލާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޙާދިސާގައި އަނިޔާ ލިބުނުކަމަށްބުނާ ރ. އަލިފުށީ
ސީނަރީ މުޢާވިޔަތު ޢަބްދުއްލަޠީފު ކަތީބާ ބޭއަދަބީކޮށް މުޚާތަބުކޮށް، ހިނގައިދިޔަ ހަމަނުޖެހުމުގައި ކަތީބު
ސަލާމަތްކުރަން ދިޔަ މީހުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ، ކަތީބުގެ ދަރިފުޅު ޢިނާދު ޢަފީފް، މުޢާވިޔަތު އަބްދުއްލަޠީފުގެ
ބުރަކަށީގައި ޖަހައި މާރާމާރީހިންގިކަމަށް ބުނާ ޙާދިސާއެއްކަމާއި،
އަނެކެއްގެ މަރުވުން ފިޔަވައި ތިމާގެ އަމިއްލަ ނަފްސުގެ ދިފާޢުގައި ކުއްލިއަކަށް ކުރާ ކަމަކީ
ކުށެއްނޫންކަމާއި، އަމިއްލަ ނަފްސުގެ މާނައިގެ ތެރޭގައި ތިމާގެ އަމިއްލަ ޖާނާއި މައިންބަފައިންނާއި،
އަނބިދަރީންނާއި އަދި ދީނީގޮތުން ތިމާއަށް ބަލަދުއަރާ މީހުންނާއި ގާތްތިމާގެ މީހުން ހިމެނޭކަމުގައި
ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގެ 25 ވަނަ މާއްދާއިން އެނގެން އޮތްއިރު،
20
04ހ4
و وی کرم
މިޙާދިސާގައި ޢިނާދު ޢަފީފްގެ ފަރާތުން ފެނިފައިވާކަން އެނގެންއޮތް ޢަމަލުތައް، އަމިއްލަ ނަފްސުގެ
ދިފާއުގައި ކުރާކަމެއްގެ މަފްހޫމާއި އިންތަކުން ބޭރުވެފައިވާކަމަށް ޝަރީޢަތަށް ޤަބޫލުކުރެވޭވަރުގެ ކަންތައްތަކެއް،
ޝަރީޢަތްކުރުމުގައި ގެންގުޅެންޖެހޭ ހަމަތަކާއި އިޖްރާއާތުތަކާ ދެއްކިފައި ނުވާކަން އެނގޭކަމާއި،
މިހާދިސާ ހިނގާފައިވާ ގޮތަށާއި، މިމައްސަލައިގެ ވަށައިގެންވާ ކަންކަމުގެ މައްޗަށް ބަލާއިރު، ޢިނާދު ޢަފީފްގެ
ފަރާތުން ކޮށްފައިވާ ކަމަކީ ޢިނާދު ޢަފީފުގެ ބައްޕައަށް ބައެއްގެ ފަރާތުން ނުރައްކަލެއް ކުރިމަތިވެފައިވާކަމަށް
ޤަބޫލުކުރެވޭފަދަ ޙާލަތެއް ކުރިމަތިވިހިނދު، ޢިނާދު ޢަފީފްގެ ބައްޕަގެ ދިފާޢުގައި ކޮށްފައިވާކަމެއްކަމަށް
2
27 26ދ ޑޑ
ބުރަވެވެކެވެ.
(ރ) ހަތަރުވަނަ ކަމަކީ، އިސްވެ ބަޔާންކުރެވިދިޔަ ނުކުތާތަކުގައި ފާހަގަކުރެވިފައިވާ ކަންކަން
އެފަދައިން ހުރުމުން، ޣައިރުޤާނޫނީ އެއްވުމަކުން އަމަންނަގާލުމުގެ ކުށް ޢިނާދު ޢަފީފުގެ މައްޗަށް ސާބިތުވާކަމަށް
ކަނޑައަޅުއްވައި، ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގެ 46 ވަނަ މާއްދާގެ 3 ވަނަ ނަންބަރާ ޙަވާލާދީ، އެޤާނޫނުގެ 50 ވަނަ
މާއްދާގެ ދަށުން ޢިނާދު ޢަފީފު -/
4000ރ. (ހަތަރުހާސް ރުފިޔާ) އިން ޖޫރިމަނާކޮށް، ޖިނާއީކޯޓުގެ ނަންބަރު
2009/JC/2103 ޤަޟިއްޔާގައި ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމަށް ބަދަލުގެންނަން ޖެހޭކަމަށް، މިކޯޓުގައި މިމައްސަލަ
ބެލި ފަނޑިޔާރުން އިއްތިފާޤުވެފައިވެއެވެ.
ދިވެހިރާއްޖެ
ހައިކޯޓް
8
2010/HC-A/115
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
ޙުކުމް:-
در ترکی
ދެންފަހެ، ބަޔާންކުރެވިދިޔަ ސަބަބުތައް އެފަދައިން ހުރުމުން، ޣައިރުޤާނޫނީ އެއްވުމަކުން
އަމަންނަގާލުމުގެ ކުށް ޢިނާދު ޢަފީފްގެ މައްޗަށް ސާބިތުވާކަމަށް ކަނޑައަޅުއްވައި، ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގެ 46 ވަނަ
3 ވަނަ ނަންބަރާ ޙަވާލާދީ، އެޤާނޫނުގެ 50 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ޢިނާދު ޢަފީފު -/4000ރ.
(ހަތަރުހާސް ރުފިޔާ) އިން ޖޫރިމަނާކޮށް ޖިނާއީކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/JC/2103
ޤަޟިއްޔާގައި
ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމަކީ ބާޠިލް ޙުކުމެއްކަމުގައި މިމައްސަލަ ބެލި މިކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންގެ އިއްތިފާޤުން
ކަނޑައަޅައި ޙުކުމްކޮށްފީމެވެ.
-ރާއްޖޭގެ ކު
މައިކް
ދިވެހިރާއްޖެ