ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމްކޯޓްގް ނަންބަރު 2009/SC-L/23 ޤަޟިއްޔާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
[ޞަފްޙާ 11
ަންބަރު: 2010/SC1/1 ދުސްތޫރީ މައްސަލަ. ހުށަހެޅުމުގެ ހުއްދައަށް، އެދޭ. މައްސަލަ ނިންމިގޮތް
ފޯމު، ނަންބަރު: 2000/SC-/23 ހުއްދައަށް އެދޭ ފަރާތް: އެާނީ ެނެރަލްގެ އޮފީސް: ހުއްދައަށް އެދުނު، މައްސަލައިގެ ބާވަތް: ދުސްތޫރީ މައްސަލަ ހުށަހެޅި މި ތާރީޚް: 14 ސެޕްޓެމްބަރ 2009 ނިމުނު ތާރިޚް: 03 މާރޗް 2010 ނިންމި، ގަޑި: 12:10 މައްސަލަ ބެލި ފަނޑިޔާރުންގެ މަޖިލިސް އުއްތަމަ ފަނޑިޔާރު ޢަބްދުﷲ ސަޢީދު، ފަނޑިޔާރު މުޖްތާޒް ފަހުމީ ފަނޑިޔާރ ޔޫސުފް ުސައިން، ފަނޑިޔާރު ޢަބްދުﷲ ޢަރީފް،، ފަނޑިޔާރު "އަޙުމަދު ފާއިޒު ހުސައިން
މިއީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫންއަސްގީގެ 200 ވަނަ މާއްދާގެ ( (ށ އާއި ޤާނޫނު ނަންބަރު 13/2008; އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން) ކޮމިޝަނުގެ (ޤާނޫނު، ގެ 4_ ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައިވާގޮތުގެމަތިން އެކޮމިޝަނަށް، މެންބަރުން: ޢައްޔަން. ކުރުމަށްޓަކައި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާއަށް ފެނިވަޑައިގަންނަވާ ފަސް ބޭފުޅުންގެ ނަން 13 ޖޫން 2009 ގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ފޮނުއްވުމަށްފަހު އެނަންތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ސަހިތަދޫ ރަންފަސް ޙަސަން ލުތްޕީގެ ނަން އަނބުރާގެންނަވައި،
ރިވެހިއާއްޖޭގެ ުޕްރިމް ކޯޓް ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު މާ ހއިވެހިއާއްޖެ Supreme Court tof theealives Themuge Iorcnal Male' Repubie of Maldives ވެބްސައިޓް a w.supeoouruuovmv ފެކްސް:. Fax: +960005554 "ފޯން: Tel: +9630009990;
مِْرِتِهْلُهۚ
އޭނާގެ ބަދަލުގައި އެހެން މީހަކު، ޢައްޔަންކުރުމަށް 25 ޖޫން 2009 ގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާފައިވަނިކޮށް 6 ޖލައި 2009 ގައި ބޭއްވުނު 17 ވަނަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ 16 ވަނަ ޖަލްސާއިން ޙަސަން، ުތޕީގެ ނަން ފާސްކުރެއްވި ނަމަވެސް، އެނަމަކީ، ައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އަނބުރާގެންނަވާފައިވާ. ނަމަކަށްވާތީ، ގާނޫންއަސާސީގެ 200 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގެ ދަށުން އަދި ޤާނޫނު.. ނަންބަރު 13/2008; ގެ 4 ވަނަ މާއްދާގެ، (ހ1) ގ ދަށުން "ޙަސަން ލުޢުފީ އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަންގެ މެންބަރުކަމުގެ. މަޤާމަށް. ޢައްޔަން. ކުރެއްވުމަކީ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ މައްޗަށް ލާޒިމް ކަމެއްތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ ކަނޑައަޅައި ދިނުންއެދޭކަމަށް ބުނެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ޤަވާޢިދުގެ 38 ވަނަ މާއްދާގެ. (ށ) - އިން٠ ސުޕްރީމް- ކޯޓަށް ލިބިފައިވާ އަސްލީ އިޚްތިސާސްގެ ދަށުން މިމައްސަލާގައި ގޮތެއްކަނޑައަޅައި ދިނުން އެދި ދިވެހި ދައުލަތުގެ، ބަންޑާރަނައިބުގެ ފަރާތުން، ހުށަހެޅުމުން އިޖްރާއީގޮތުން، ބެލެވިފައިވާ -މައްސަލައެކެވެ
ޞަފްޙާ 211
ފާހަގަ، ކުރެވިފައިވާ ނުކުތާތައް:
x
މިމައްސަލާގައި މައްސަލަހުށަހެޅިފަރާތުން، ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި، ތައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކަށާއި ޝަރީޢަތުގެ "ަޖިލީހަށް ހުށަހެޅި ލިޔުންތަކަށާއި އަދި، މިމައްސަލައާ، ގުޅިގެން، މައްސަލައިގެ ތެރެއަށް ތަދައްޚުލުވުމުގެ ޙައްޤު ބޭނުންކޮށްފައިވާ ފަރާތުގެ ވާހަކަތަކުގެ މައްޗަށާއި، ދުސްތޫރީ މައްސަލަތަކާ ގުޅިގެން ކޯޓުތަކަށް ހުށަހެޅޭ އެޑްވައިޒަރީ އޮފީނިއަންތަކާ ބެހޭގޮތުން އެކިއެކީ، ޖްރިސްޑިކްޝަންތަކުގައި ޢަމަލުކުރެވޭ. ގޮތަށާއި، ޤާނޫނީ އުޞޫލުތަކުގެ މައްޗަށް ޝަރްޢީ އަދި ޤާނޫނީ ނަޒަރަކުން ވިސްނައި ބަލާއިރު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމްކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންނަށް އަންނަނިވި ކަންތައްތައް ފާހަގަކުރެވިފައިވެއެވެ؛
"ދިވެހިރާއްޖޭގެ ނުޕްރިމް ކޯޓް ތީމުގެ "އޯކިޑްމަގ މާލެ ] ދިވެހިޔާއްޖެ supreme lcourntof theaae Themuge Iorcna ae Male' Pepubic of Maldives ވެބްސައިޓް "ެަ ްAureoކrr Fax: +960005554 ފޯން Tel: +960009990
مِْرِقْهۚ
(ހ) ފުރަތަމަަ، ކަމަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 200 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އާއި ޤނޫނު ނަންބަރު 13/2008 އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން) ކޮމިޝަނުގެ (ޤާނޫނު 4 ގެ ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އުފުއްލަވަންޖެހޭ މަސްއޫލިއްޔަތަކީ ޤާނޫނުގައިވާގޮތުގެ މަތިން އެންޓި-ކޮރޕްޝަން: ކޮމިޝަނަށް: މެންބަރެއް ނުވަތަ މެންބަރުން ޢައްޔަން. ކުރަން ބޭނުންވާ. ކޮންމެ ފަހަރަކު،، އެފަހަރަކު، ޢައްޔަން ކުރަންޖެހޭ މެންބަރުންގެ ޢަދަދަށްވުރެ. މަދުނޫން. ޢަދަދަކަށް މީހުންގެ ނަން ދިވެހި، ދައުލަތުގެ. ތިންބާރުގެ ތެރެއިން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅުއްވުންކަމަށް ވާއިރު މިކަމުގައި ރައްޔިތުންގެ. މަޖިލީހުގެ މައްޗަށް. ޤާނޫނީ ގޮތުން އޮތް. މަސްއޫލިއްޔަތަކީ އެނަންތަކާމެދު، ނުވަތަ. އެނަންތަކުގެ. ތެރެއިން ނަމަކާމެދު، އެމަޖިލީހުން، ބައްލަވަންޖެހޭ ކަންތައްތައް ބެއްލެވުމަށްފަހު އެމަޖިލީހުގެ ރުހުންއޮތްކަން. ނުވަތަ ނޫންކަން: ކަނޑައަޅައި، އެކަން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާއަށް އެންގެވުންކަން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 200 'ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އާއި ޤާނޫނު ނަންބަރު، 13/2008 ގެ 4 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އަށް. ބެލުމުން، ރަނގަޅަށް އެނގެން، އޮންނައިރު،، ބުނެވި ދިޔަ ގޮތުގެ މަތިން ރައްޔިތުންގެ ަޖިލީހަށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ފޮނުއްވަން ޖެހޭ ނަންތައް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އެމަޖިލީހަށް، ފޮނުއްވާފައިވާކަމާއި އަދި، އެމަޖިލީހުން އެނަންތަކާމެދު، ނިންމަން، ޖެހޭ ނިންމުން 17 ވަނަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ 16 ވަނަ ޖަލްސާއިން ނިންމެވިއިރު ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްއާ އެމަޖިލީހަށް ފޮނުއްވި، ފަސް ނަމުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ސހިތަދ ރަންފަސް ޙަސަން. ލުތުޕީގެ ނަންވެސް، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށް، އެމަޖިލީހުގެ ރުހުން އޭނާއަށް، ދިފައިވާކަން ދައުލަތުގެ ބަންޑާރަނައިބު ހުށަހެޅުއްވި ލިއުންތަކުންނާއި ޝަރީޢަތުގައި ދެއްކިފައިވާ ވާހަކަތަކުން އެނގެން، އޮންނަ. އޮތުމެވ
ޞަފްޙާ 311
(ށ) ދެވަނަކަމަކީ، އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަނުގެ މެންބަރުކަމަށް، މީހަކު ޢައްޔަން، ކުރެވޭނީ ބުނެވި ދިޔަ ގޮތުގެ ަ ަތިން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ފޮނުއްވާފައިވާ. ނަންތަކާމެދު، ރައްޔިތުންގެ
-ދިވެހިއާއްޖޭގެ ނޕްރިމް ކޯޓް ީމުގެ :އޯކިޑްމަގ! މާލ ]އިވެހިޔާއްެ Supreme lcourntof thewaaves Themue Iorcnl Male' Repubic of Maldves ވެބްސައިޓް C wsupeooruoov ެކސް:. Fax: +9600055554 "ފޯން: Tel: +960009990
مِْرِقْهۚ
ަޖިލީހުން "ވަކިގޮތެއް ކަނޑައެޅުއްވުމަށްފަހު ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ހުށަހަޅުއްވާ ަންތަކުގެ ތެރެއިން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ސްކުރާ ބަޔަކު އެކޮމިޝަނުގެ މެންބަރުކަމަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޢައްޔަން ކުރެއްވުމުންކަން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 200 ވަނަ ާއްދާއިން އެނގެން އޮންނާތީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ރައސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ަންތައް ފޮނުއްވުމާއި އަދި އެނަންތައ މަޖިލީހުން ފާސްކުރެއްވުމާއި، މިއީ ތަފާތު ދެ މަސްއޫލިއްޔަތެއް ހިމެނޭ ދެ މަރްޙަލާއެއްގެ ތެރޭގައި ހިނގާ ދެކަމެއްކަމާއި އަދި އެހިސާބުން، އެމުޢާމަލާ. ނިމުމަކަށް ނާންނާނެ ކަމާއި އެ މުޢާމަލާ ނިމުމަކަށް، އަންނާނ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ މީހެއް ނުވަތަ ބަޔަކު އެންޓި-ކޮރޕްޝަން: ކޮމިޝަންގެ މެމްބަރުކަމަށް ޢައްޔަން ކުރުމުންކަމަށްވިޔަސް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން، މިމައްސަލައިގައި ހިމެނޭ ޙަސަން، ުތުޕީގެ ނަންފާސްކުރިފަހުން ޙަސަން ުތުފީ ކޮމިޝަނަށް ޢައްޔަން، ކުރުމާމެދު ޤާނޫނު، ނަންބަރު 13/2008 އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން) ކޮމިޝަނުގެ (ޤާނޫނު، .ގެ !4_ ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އެއްވެސް، ނިންމުމެއް ނިންމަވާފައިވާކަން އެނގެން، -ނެތުމެވެ
ޞަފްޙާ 411
(ނ) ތިންވަނކަމަކީ އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން: ކޮމިޝަނަށް މެންބަރުން: ނުވަތަ މެންބަރަކު، ޢައްޔަން، ކުރަން ބޭނުންވާ ކޮންމެ، ފަހަރަކު، އެފަހަރަކު، ޢައްޔަން. ކުރަން ޖެހޭ މެންބަރުންގެ ޢަދަދަށްވުރެ މަދު. ނޫން ޢަދަދަކަށް، މީހުންގެ ނަން ރައްޔިތުންގެ ަޖިލީހަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ހުށަހަޅަންވާނެކަމަށް އެންޓ-ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަނުގެ ޤާނޫނުގެ 4 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ ގައި ސާފުބަހުން ބުނުމަށްފަހު އެމާއްދާގެ (ށ) ގެ ދަށުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ހުށަހަޅާ ނަންތަކުގެތެރެއިން، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާއެއްގައި ޙާޟިރުވ، ވޯޓުގައި ބައިވެރިވި މެންބަރުންގެ އައްލަބިއްޔަތުން، ފާސްކުރާބަޔަކު އެމަޤާމަށް، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޢައްޔަން ކުރަންވާނެކަމަށް ބުނެވިދިޔަ ޤާނޫނުގެ 4 ވަނަ މާއްދާގެ (ރ) ގައި ސާފު ބަހުން ބުނެފައި އޮތުުމުން، އެޤާނޫނުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގެމަތިން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން
ރިވެހިއާއްޖޭގެ ުރިމް ކޯޓު ތމުގެ އޯކިޑްމަގު! މލެ އިވެހިއާއްޖެ Supreme Court tof the alies Themue Iorcnl Male' Republic or alves ވެބްސައިޓް a w.supeouov ެކސް:. Fax: +9600055554 "ފޯން: Tel: +96009990;
مِْرِقْهۚ
ފާސްކުރާ މީހކު ނުވަތަ ބަޔަކު އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަނުގެ މެންބަރުކަމަށް ޢައްޔަންކުރުމަކީ، ޤާނޫނީގޮތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ މަސްޢޫލިއްޔަތުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކަމެއްކަމާއި އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަނަށް ެންބަރުން ޢައްޔަން ކުރެވޭނެ. އެނޫން، ދެވަނަގޮތެއް ޤާނޫނީގޮތުން ފަހިވެފައިނުވާކަންވެސް ރަގަޅަށް އެނގެން، -އޮތުމެވެ
ޞަފްޙާ 511
(ރ) ހަތަރުވަނކަމަކީ ވަކި ފަރާތަކަށް ބުރަނުވާ އަދި ޤާނޫނުއަސާސީއާއި، ޤާނޫނު ތަކަށް މެނުވީ ތަބަޢަނުވާ މުސްތަޤިއްލު މުއައްސަސާއެއްގެ ގޮތުގައި، އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަނެއް އޮންނަންވާނެކަމަށް، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާީގެ 199 ވަނަ މާއްދާއިން ލާޒިމްކޮށްފައި ވިޔަސް އަދި ޤާނޫނު ނަންބަރު 13/2008 އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން) ކޮމިޝަނުގެ (ޤާނޫނު، ގެ .4 ވަނަ މާއްދާގެ (ރ ގައި ވާގޮތުގެ މަތިން އެކޮމިޝަނަށް ޢައްޔަން ކުރުމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ބަޔަކު އެކޮމިޝަނަށް ޢައްޔަން ކުރުމަށްޓަކައި ކަނޑައެޅޭ ވަކި މުއްދަތެއް. ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީއާއި އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަނުގެ ޤާނޫނުގައި ކަނޑައެޅި ބަޔާންވެފައި ނުވިނަމަވެސް އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަނުގައި އެކޮމިޝަނުގެ ރައީސާއެކު މަދުވެގެން ފަސް މެންބަރުން ތިބެންވާނެ ކަމަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަާސީގެ 220 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ޞަރީޙަ ބަުން ބުނެފައިވާކަން ފާހަގަ (ކުރެވުމެވެ
() ފަސްވަނަކަމަކީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ އެޑްވައިޒަރީ އޮޕީނިއަނަކަށް، އެދި އިވެހިރާއްޖޭގެ ބަންޑާަނައިބު ހުށަހަޅާފައިވާ މައްސަލައަކީ އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަނުގެ ޤާނޫނުގެ 4, ވަނަ މާއްދާގެ (ކ) ގެ ދަށުން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްއ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅި ނަންތަކުގެ ތެރެއިން ނަމެއް އަނބުރާ ގެނެސްފައިވާކަން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްއާ އެމަޖިލީހަށް އަންގަވާފައިވަނިކޮށް، އެނަން،
ރިވެހިއާއްޖޭގެ ުޕްރިމް ކޯޓު ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު! ާލެ [ދިވެހިރާއްޖ supreme lcourntof theaae Themuge Iorcna ae Male' Repubic 20r alives ވެބްސައިޓް C wsupeooruoov ެކސް:. Fax: +9600055554 "ފޯން: Tel: +960009990
مَِرِيْنُْه ۚ
ރައްޔިތުންގެ މޖިލީހުން ފާސްކުރެއްވުމާގުޅިގެން ޤާނޫނީގޮތުން އުފެދޭ. ސުވާލުގެ. ޤނޫނީ ލަފާ ބޭނުންވެގެން ުށަހަޅާފައިވާ މައްސަލަ އަކަށްވާއިރު،، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 200 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ އާއި އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަނުގެ ާނޫނުގެ 4 ވަނަ މާއްދާގެ. (ރ) ގެ ދަށުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ޤާނޫނީގޮތުން އަދާކުރަންޖެހޭ. މަސްއޫލިއްޔަތު އެމަޖިލީހުން އަދާކޮށް ނިންމާފައި ވުމާއެކުވެސް އެމާއްދާގެ (ރ) ގެ ދަށުން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްާ އަދާ. ކުރަންޖެހޭ. މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާކޮށްފައިނުވާނަމަ އެކަމަކީ، ދައުލަތުގެ. ތިން ބާރުގެތެރެއިން ޤާނޫނުގެ، ޙުދޫދުގެތެރޭގައި ސިޔާދަތީ، އިޚްތިޞާސް ލިބިގެންވާ ދައުލަތުގެ. ތިން ބާރުގެތެރެއިން ދެބާރުގެ މެދުގައި، އޮތް. މައްސަލައެއްކަން އެނގެން، އޮންނަކަމާއި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫންއަސާސީގެ 133 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ1) ގެ ދަށުން، ބަންޑާރަނައިބުގެ މަސްއޫލިއްޔަތުގެ ތެރޭގައި ސަރުކާރަށް ޤާނޫނީ ލަފާދިނުން ހިމެނުނުކަމުގައި ވިޔަސް އަދި އެމާއްދާގެ. (ށ) ގެ ދަށުން: ދައުލަތާ. ގުޅުން ހުރި ކޮންމެ، ކަމެއްގައި ސަރުކާރަށް ޤާނޫނީ ލަފާދިނުމަކީ ބަންޑާރަނައިބުގެ މަސްއޫލިއްޔަތަކަށް، ވިޔަސް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 13ވަނަ މާއްދާގެ. .(ނ) އާއި އަދި، އެމާއްދާގެ. (ء ގައި ކަނޑައެޅި ބަޔާންވެފައިވާ ބަންޑާރަނައިބުގެ މަސްއޫލިއްޔަތަށް ބަލާއިރު، ބަންޑާރަނައިބަކީ ދައުލަތުގެ. ތިންބާރު ހިމެނޭގޮތަށް މުޅި ދައުލަތް. ތަމްސީލު ކުރަންޖެހޭ ފަރާތަކަށް، ވުމާއެކު ދިވެހިރާއްޖޭގައި ވެރިކަން ހިންގުމުގެ ބާރާއި ޤާނޫނު ހެދުމުގެ ބާރާއި ޢަދުލު އިންޞާފު، ޤާއިމު ކުރުމުގެ ބާރާއި މިތިންބާރު އެކުވެގެން، އުފެދިފައިވާ ޤާނޫނީ ދައުލަތުގެ. ތިންބާރުގެތެރެއިން ދެބާރަކުން، ނިންމެވި ދެނިންމެވުމަކާގުޅިގެން އުފެދޭ. ޤާނޫނީ، ޚިލާފެއްގައި ބަންޑާރަނައިބު ޝަރީޢަތަށް މައްސަލަ ހުށަހެޅުއްވުން ފަދަކަންކަމުގައި ހަމައެކަނި އެއްފަރާތެއްގެ ނިންމެވުމުގެ ދިފާޢުގައި ވަކާލާތު ކުރެއްވުމުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ (3 މާއްދާގެ. (ނ) ާއި، އަދި އެމާއްދާގެ. (ء) ގައި "ބުނެފައިވާފަދައިނ މުޅި ދިވެހި ދައުލަތް ތަމްސީލުނުކުރެއްވޭކަން "ފާހަގަކުރެވޭކަމެވެ
ޞަފްޙާ 611
-ދިވެހިއާއްޖޭގެ ުޕްރިމް ކޯު ތީމުގެ އްކިޑްމަގ މާލެ [ދިވެހިޔާއްޖެ supreme lcourntof thewaaves Themue Iorcnl Male' Repubic 20r aldves ވެބްސައިޓް "ެަ ްAuror Fax: +9600055554 "ޯން Tel: +960009990
އ
مِقْرِِهْلُهۚ
(ء) ހަވަނަކަމަކީ ދިވެހި ދައުލަތުގެ ތިންބާރުގެތެރެއިން ދެބާރެއްގެ ދެމެދުގައި އުފެދޭ. ކޮންމެ އެބަސްވުމަކީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަާސީގެ 133 ވަނަ މާއްދާގެ. (ށ) ގައި ބުނެފައިވާފަދައިން ދިވެހި ދައުލަތާ ގުޅުންހުރި ކަމަކަށްމެންވީ ނުވާނެތީ އެފަދަ، ކޮންމެ ކަމެއްގައި ދިވެހި ސަރުކާރަށް ނުވަތަ ވެރިކަން ހިންގުމުގެ ބާރަށް ޤާނޫނީ ލަފާއާއި މަޝްވަރާ ދިނުމަކީ، ދިވެހި ދައުލަތުގެ ބަންޑާރަނައބުގެ މަސްއޫލިއްޔަތެއްކަމަށް އެމާއްދާގެ (ށ) ގައި ސާފުބަހުން ކަނޑައެޅި ބައާންވެފައި އޮތުމާއެކު އިސްވެ އިޝާރާތް ކުރެވުނު ފަދަ ޙާލަތެއް މެދުވެރިވިޔަސް "ދިވެހިރާއްޖޭގެ، ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 133 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ކަނޑައެޅި ބަޔާންވެފައިވާ ގޮތުގެމައްޗަށް ބަލާއިރް، ދައުލަތާ ގުޅުންހުރި މިފަދަ މައްސަލަތަކުގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 133 ވަނަ. މާއްދާގެ () ގައި ކަނޑައެޅި ބަޔާންވެފައިވާ ގޮތުގެ މަތިން ސަރުކާރަށް ޤާނޫނީ ލަފާ ދިނުމަކީ ީދާ. ބަންޑާރަނައިބުގެ މަސްއޫލިއްޔަތަކަށްވާއިރު، އެފަދަ ކަންކަމުގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ، ސުޕްރީމް ކޯޓުން ލަފާގެ ގޮތުގައި ޤާނޫނީ ރައުޔު ދިނުމަކީ، އެއީ ޤާނޫނީގޮތުން، ބަންޑާރަނައިބު އުފުއްލަވަންޖެހޭ ޒިންމާއާއި -މަސްއޫލިއްޔަތު ސީދާ. ބަންޑާރަނައިބު އުފުއްލެވުމާ، ތަޢާރުޝުވާ ކަމެއްކަން .ފާހަގަކުރެވޭކަމެވެ
[ޞަފްާ 111
(ކ) ހަތްވަނަ ކަމަކީ ޝަރުޢީ އަދި، ޤާނޫނީ: އުޞޫލުތައް ނިޔާކުރާ ގޮތުގެމައްޗަށް، ވިްނާ ބަލާއިރު، ކޯޓުތަކަކީ އެކޯޓުތަކަށް، ހުށަހެޅޭ. ޚުސޫމަތްތެރި ދެބަސްވުންތަކާއި، ކޯޓުތަކުން ޝަރޢީ އަދި ޤާނޫނީ: ޙައްލު ހޯދާދޭންޖެހޭ މައްސަލަ ތަކުގައި ފައިސަލާކުރަނިވި ޙައްލު ނުވަތަ ނިންމުން، ނިންމަންޖެހޭ ތަންތަނަށްވެފައި، ކޯޓުތަކުގެ ނިންމުންތަކަކީ ހުރިހާ ޑިމޮކްރެޓިކް ސޮސައިޓީތަކެއްގައި ވެސް، އިޙްތިރާމް ލިބެނިވި އަދި، ޤާނޫނީގޮތުން: އެމައްޗަށް، ޢަމަލުކުރުން، ލާޒިމްވާ ތަންފީދީ ބާރު ލިބިގެންވާ ނިންމުންތަކަށްވާއިރު، އެޑްވައިޒަރީ އޮޕީނިއަންތަކަކީ އޭގޒާތުގައި، ޤާނޫނީ ަފާ ހޯދާ ފަރާތްތަކުގެ މައްޗަށް. އެލަފައެއްގެ. މައްޗަށް. ޢަމަލުކުރުން ޤނޫނީގޮތުން، ލޒިމްނުވާ ރައުޔުތަކަކަށްވުމާއެކު ޤާނޫނީ ލަާ
"ރިވެހިއާއްޖޭގެ ނޕްރިމް ކޯޓް ތމުގެ :އޯކިޑްމަގ! މާލ ]އިވެހިޔާއްެ Supreme lcourntof thewaaves Themue Dornav Male' Repubic 20r aldves "ވެބްސައިް a w.supeouov ެކސް:. Fax: +9600055554 "ފޯން: Te: +960009990
مِْرِتَْلُهۚ
ޞަފްޙާ 811 ކޯޓުތަކުން ޢާއްމު: ގޮތެއްގައި ދެމުން، ގެންދިއުމާމެދު ޑިމޮކްރެޓިކް ސޮސައިޓީތަކުގެ މެދުގައި ވިސްނުމުގެ ތަފާތެއް ހުރިކަމުގައި ވިޔަސް ވެރިކަން ހިންގުމުގެ ބާރާއި ޤާނޫނު ހެދުމުގެ. "ބާރާއި، ޢަދުލު އިންޞާފު ޤާއިމް ކުރުމުގެ ބާރާއި މިތިންބާރުގެތެރެއިން އެއްވެސް ބާރަކަށް އަނެއްބާރެއްގެ. މައްޗަށް ނުފޫޒެއް ނުފޯރުވޭ ގޮތަކަށް އެބރުތަކަކީ އިންވަކިވެފައިވާ މިނިވަން ޑިމޮކްރެޓިކް ސޮސައިޓީތަކުގައި، ކޯޓުތަކުން މިފަދަ މައްސަލަތަކުގައި ޤާނޫނީ ލަފާ ދިނުމަކީ މިނިވަން މުސްތަޤިއްލު: ޖުޑިޝަރީގެ ތަޞައްވުރާއި އަދި އާރުލާ ޑިމޮކްރަސީއެއްގެ އެންމެ، ހަރުދަނާ އެއް އަސާސް. ކަމުގައިވާ ޖުޑީޝަލް އިންޑިޕެންޑެންސީގެ ޕްރިންސިޕަލާއި އަދި ޖުޑިޝަލް އިންޓެގްރިޓީއާމެދު ސުވާލު އުފެދި ޑިމޮކްރެޓިކް ވެށި ނުރައްކަލާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިދާނެ ކަމަކަށްވާތީ އެމެރިކާގެ ސުޕްރީމް "ކޯޓުފަދަ ބައެއް ކުރިއަރާފައިވާ ޑިމޮކްރަސީތަކުގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުތަކުގައިވެސް ދައުލަތުގެ ތަންފީޒީ ބާރުގެ ނުވަތަ ސަރުކާރުގެ ޤާނޫނީ އެޑްވައިޒަރަކަށްވެ ޤާނޫނީ ލަފާދިނުމަކީ ޢަދްލު. އިންޞާފު ޤާއިމްކުރުމުގެ ބާރު ދައުލަތުގެ ތަންފިޒީ ބާރާ "ވަކިވެ މުސްތަޤިއްލު ބާއެއްގެގޮތުގައި އޮންނަންވާނެކަމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ދުސްތޫރީ އުޞޫލާ ޚިލާފުވާކަމެއްކަމަށްވާތީ މަނާކުރެވިފައިވާ ކަންތައްތަކެއްކަން އެނގެން، އޮތުމާއި،، ޤޝިއްޔާއެއްގެ ސިފައިގައިވެސް އެޑްވައިޒަރީ އޮފީނިއަން ހޯދުމަކީ މިއުޞލަށް އޮތް އިސްތިޗްނާއެއްނޫންކަން އެނގޭކަމާއި، އަދި އެއީ ޝަރީޢަތަށް ހުށަހެޅި ޝަރީޢަތުގެ ފަރާތުން، ފައިސަލާކުރަނިވި ނިންމުމެއް ނިންމަން ޖެހިދާފަދަ މައްސަލައަކާމެދު އެމައްސަލައެއްގައި، ސުޕްރީމް ކޯޓުން ނިންމާ އެންމެ، ފަހުގެ ނިންމުން ނިންމުމުގެ ކުރީގައި ސުޕްރީމް: ކޯޓު ޤާނޫނީގޮތުން ބަނދެވޭފަދަ ނިންމުމެއް ނިންމަން ޖެހިދާނެ ކަމަކަށްވާތީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ، ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުން ދެކެނީ، ދައުލަތާ ގުޅުން ހުންނަ، ކަންކަމުގައި ސަރުކާރަށް ލަފާ ދިނުމަކީ، ދިވެހި ދައުލަތުގެ ބަންޑާރަނައިބުގެ މަސްއޫލިއްއަތެއްކަމަށާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން ގާ ލަާދިނުން ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ާޒިމުވާ ޙާލަތުތައް ފިޔަވައި، އެނޫންގޮތަކަށް، އެއްވެސް، ފަރާތަކަށް ޤާނޫނީ ލަފާ. ދިނުމަކީ އިސްވެ، ބަޔާން ކުެވުނު ސަބަބުތައް އެހެން ހުުމާއެކު އެއީ ހަމަޖެހޭ ކަމެއްނޫންކަމަށާއި
"ރިވެހިއާއްޖޭގެ "ްރިމް ކޯޓު ީމުގެ :އޯކިޑްމަގ! މާލ ]އިވެހިޔާއްެ Supreme lcourntof theaaie Themuge Iorcnu Male' Repubic of Maldves "ވެބްސައިޒް a w.supeortovv ފެކްސް:. Fax: +960005554 "ފޯން: Te: +960009990
مِؤرِتْْكُه
ދިވެހިރާއްޖޭގައި ރޫލް އޮފް: ލޯއާއި ޤާނޫނުގެ ވެރިކަން ނެގެހެއްޓުމަށްޓަކައި ކޮންމެ ފަރާތަކުންވެސް އެފަރާތަކަށް، ޤާނޫނީގޮތުން ަވާލުވެފައިވާ މަސްއޫލިއްޔަތު ޤާނޫނުގައިވާ، ގޮތުގެ މަތީން އަދާ. ކުރުންމަތީ ދެމިތިބުން، ދިވެހި ރައްޔިތުންގެ، ޙައްޤުގައި މުހިންމުކަން ބޮޑުކަމަށާއި އަދި ދިވެހި، ޤައުމުގެ އައގުގައި މަޞްލަޙަތު. ބޮޑުގޮތަކ އެއކަމަށެވެ
ޞަފްޙާ 9111
() އަށްވަނކަމަކީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސަރަޙައްދުގެ ތެރޭގައި، - ހިމެނޭ ބިމާއި، [ކަނޑާއި އަދި ޖައްވުގެ މައްޗަށްވެސް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީއާއި ދިވެހިރާއްޖޭގައި ޢަމަލު ކުރަންޖެހޭ. ޤާނޫނުތަކުގެ ބާރު ހިނގާނެތީއާއި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަންކޮޅުތަކުގައި އެކިއެކި، ފަރާތްތަކާއި ޙަވާލުވެފައިވާ ކަންތައްތަކާއި އެފަރާތްތަކުން ޙަވާލުވެފައިވަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ. ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީއާއި ރާއްޖޭގައި ޢަމަލު ކުރަންޖެހޭ ޤާނޫނުތަކާއި، ޤަވާއިދުތަކާ އެއްގޮތް ވާގޮތުގެ މަތިން ޢަމަލު ކުރުމުގެ ޝަރުޢާއި އަޙްދުގެ މަތިން ކަމަށްވެފައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީއާއި ޤާނޫނުތަކާއި ޤަވާޢިދުތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެ މަތިން ހިނގާ ކަމަކަށް ޤާނޫނާ ޚިލާފަށް ހުރަސް އެޅުމުގެ. ޙައްޤު އެއްވެސް، ފަރާތަކަށް ލިބިގެން ނުވާނެތީއާއި އެއްވެސް ފަރާތަކުން، ހިންގާ ޢަމަލެއްގެ ސަބަބުން އަނެއް ފަރާތެއްގެ ޙައްޤަކަށް އުނިކަމެއް ލިބިއްޖެކަމަށް ދެކޭ ފަރާތަކުން އެމައްސަލައަކާމެދު ައިސަލާ ކުރަނީވި ނިންމުމެއް ނިންމައި ދިނުން އެދި.. ހުޅުވާލެވިފައިވާ މިނިވަން މުސްތަޤިއްލު: ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހަކަށް ޙާިރުވެ. އެކަމާބެހޭ ދަޢުވާ އުފުލުމުގެ، ޙައްޤު ހަމަ ކޮންމެ، މީހަކަށްވެސް، އަސާީ ޙައްޤެއްގެ ގޮތުގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 43 ވަނަ މާއްދާއިން ކަށަވަރުކޮށްދީފައިވާތީ ޤާނޫނުއަސާސީއިން ނުވަތަ ޤާނޫނަކުން ޚާއްޞަ މަސްއޫލިއަތެއް ޙަވާލުކުރެވިފައިވާ ފަރާތެއް ނުވަތަ ފަރާތްތައް އެ. ޤާނޫނީ: މަސްއޫލިއްޔަތުއަދާކުރުމުގެ މައްޗަށް. ބަރޯސާވެފައިވާ ފަރުދީ ޙައްޤުތަކެއް، އޮވެފައި އެޙައްޤުތައް ގެއްލިފައިވާކަމަށް ދެކޭ. ފަރުދަކަށް އެޙައްޤުތައް ހޯދުމަށާއި އެޙައްޤުތަކަށް. ުނިކަން ައުމުގެ
ރިވެހިއާއްޖޭގެ ނޕްރިމް ކޯޓ ތމުގެ :އޯކިޑްމަގ! މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ supreme lcourntof thewaaves Themue Iorcnl Male' Repubic 20r aldves ވެބްސައިޓް C wsupeooruoov ެކސް:. Fax: +9600055554 "ފޯން: Tel: +960009990
مِرِْتُ.
ސަބަބުން ގެއްލުމެއް ލިބިފައިވާކަމަށް ދެކޭނަމަ، އެގެއްލުމެއްގެ ބަދަލު ހޯދަން ދަޢުވާކުރުމުގެ ޙައްޤު ލިބިފައިވާކަން ވަރަށް ސާފުކޮށް. އެނގެން، -ޮންނަ އޮތުމެވެ:
ޞަފްޙާ 101ގެ
ވީމާ އިސްވެ، ބަޔާންކުރެވުނު ސަބަބުތައް އެގޮތަށް ހުރުމުން، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 133 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަންޑާރަނައިބަކީ ސަރުކާރަށް ޤާނޫނީ ލަފަޔާއި މަޝްވަރާދޭ މީހާކަމަށާއި ދައުލަތާ ގުޅުންހުރި ޤާނޫނީ އެންމެހައި ކަންކަމުގައި ސަރުކާރަށް ލަފާދިނުމަކީ ބަންޑާރަނައިބުގެ މަސްއޫލިއްޔަތުތަކުގެ ތެރޭގައި، ހިމެނޭ ކަމެއް ކަމަށް ޤާނޫނުއަސާސީގެ 133 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އިން ސާފުކޮށް އެނގެން، އޮންނާތީއާއި މިމައްސަލައަކީ، ދުސްތޫރީ މައްސަލަތައް ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި ޖުޑިޝަލް ރިވިޔު ކުރުމަށް ހުށަހެޅޭ ޢުޞޫލާ އެއްގޮތަށް ހުށަހެޅިފައިވާ މައްސަލައަކަށް ނުވާތީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަާސީގެ 200 ވަނަ މާއްދާގެ. (ހ) ގައި ވާގޮތުގެ މަތިން، އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން: ކޮމިޝަނުގެ މެންބަރުކަމަށް ޢައްޔަން. ކުރުމަށްޓަކައި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާއަށް ފެންނަ. ފަސް މީހުންގެ ނަންތައް 13 ޖޫން 2009 ގައި ރައްޔިތުންގެ. މަޖިލީހަށް ފޮނުއްވުމުން އެނަންތަކުގެ. ތެރޭގައި ހިމެނޭ ސ.ހިތަދޫ ރަންފަސް ޙަސަން ލުޢުފީގެ ނަން އަނބުރާ. ގެންނަވާފައިވަނިކޮށް 6 ޖުލައި 2009 ވަނަ ދުވަހު. ބޭއްވުނު 17 ވަނަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ 16 ވަނަ ޖަލްސާއިން ޙަސަން ލުޢުޕީގެ ނަން ފާސް" ކުރެއްވި، ނަމަވެސް، އެނަމަކީ، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްއާ އަނބުރާ، ގެންނަވާފައިވާ ނަމަކަށްވާތީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 200 ވަނަ. މާއްދާގެ (ށ) ގެ ދަށުން، އަދި ޤާނޫނު ނަންބަރު 13/2008 އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން) ކޮމިޝަނުގެ (ޤާނޫނު، ގެ 44 ވަނަ "މާއްދާގެ. (ހ ގެ "ދަށުން "ޙަސަން ލުުފީ އެންޓި-ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަނުގެ މެންބަރު ކަމުގެ މަޤާމަށް. ޢައްޔަން. ކުރުމަކީ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ މައްޗަށް ލާޒިމު ކަމެއްތޯ ނުވަތަ ޫންތ. މިކަމުގެ: ޤާނޫނީ ލަފައަކަށް އެދި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް
ދިެހިއާއްޖޭގެ ުޕްރިމް ކޯު [ތީމްގެ އްކިޑްމަގ މާލެ [ދިވެހިޔާއްޖެ supreme lcourntof thewaaves Themue Iorcnl Male' Repubic 20r aldves ވެބްސައިޓް "ެަ ްAuror Fax: +9600055554 "ފޯން: Te: +960009990
مِْرِتْنُْ ۚ
ކޯޓަށް ދައުލަތުގެ ބަންޑާރަނައިބު ށަހަޅުއްވާފައިވާ މި މައްސަލައަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުން ބެލޭގޮތަށް، ުށަހެޅިފައިވާ މައްސަލައެއްނޫންކަމަށް. ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ 5 ަނޑިޔާރުންގެ އިއްތިފާގުން ކަނޑައަޅައިފީމެވެ
ޞަފްޙާ 111ެ
ޖޭގެ
ين
ދިވެހިއާއްޖޭގެ ުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު މާެ ]ދިވެހިޔާއްޖ supreme acourt of the Maadives Themuge Iornal Male' [Republc Lof Maldives "ވެބްސައިޓް aެަ ްu: nnoކސre Fax: +960005554 "ފޯން: Tel: +960009990
مِْرِيِْلُه.