ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 2017/HC-A/180 ޤަޟިއްޔާގެ ޙުކުމް
l
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2017/HC-A/18{
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު
ދިވެހިރާއްޖެ
s
ހިރާއްޖޭ
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުވާ.
ޤަޟިއްޔާ ނަންބަރ: 180/HC
-
A/2017
• އިސްތިއުނާފުކުރި ފަރާތް:
* ނަން: ނަޞްރުﷲ ކަމާލުއްދީން
އައި.ޑީ.ކާޑް ނަންބަރު: A011800
*
: ދާއިމީ އެޑްރެސް: މއ.ހުރަވީގެ / ކ.މާލެ
މިހާރުގެ އެޑްރެސް: ހ.މީރާޒް / ކ.މާލެ
• އިސްތިއުނާފު ރައްދުވި ފަރާތް:
* ނަން: އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢު
އައި.ޑީ.ކާރޑް ނަންބަރ: A034857
* ދާއިމީ އެޑްރެސް: ގ.ޗާންދަނީ ޕެލަސް / ކ.މާލެ
މިހާރުގެ އެޑްރެސް: ގ.ޗާންދަނީ ޕެލަސް | ކ.މާލެ
• ރަޖިސްޓްރީ ތާރީޚް: 27 ޖުމާދަލްއާޚިރާ 1438
ނިމުނު ތާރީޚް: 14 ޛުލްޤަޢިދާ 1440
26
މާރޗް
2017
17 ޖުލައި 2019
އިސްތިއުނާފުކުރެވުނު ޤާޟީއްޔާ ނަންބަރު: 2016/Cv-C/616
• ނިންމެވި ކޯޓު: ސިވިލް ކޯޓު
• މައްސަލައިގެ ބާވަތް: ބިމާއި އިމާރާތް ކުއްޔަށް ދިނުމާއިބެހޭ މައްސަލަ
ހުށަހެޅި ތާރީޚް: 03.04.2016
ނިމުނު ތާރީޚް: 23.11.2016
މައްސަލަބެލި ފަނޑިޔާރުންގެ މަޖިލީސްގެ
ފަނޑިޔާރު މުޙައްމަދު ނިޔާޒު އިސްފަނޑިޔާރު ޝުޖާޢު ޢުޘްމާން
ފަނޑިޔާރު ޙަސަން ޢަލީ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ
އައިކޯޓް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އުބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
2
2{017/HC-A/18
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
• ދަޢުވާގެ ޚުލާޞާ
މިއީ، ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2016/Cv
-
C/616 ޤަޟިއްޔާ އެކޯޓުން ނިންމަވާފައިވަނީ،
ޝަރުޢީ ނުވަތަ ޤާނޫނީ އުޞޫލަތަކާ ޚިލާފަށްކަމަށް ބުނެ މއ.ހުރަވީގެ | ނަޞްރުﷲ ކަމާލުއްދީންގެ ފަރާތުން
އެޤަޟިއްޔާ އިސްތިއުނާފުކޮށްދިނުމަށް އެދި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓަށް ހުށަހެޅުމުން ބަލާފައިވާ ޤަޟިއްޔާއެކެވެ.
0 0
<< O
ޤަޟިއްޔާގައި އިސްތިއުނާފު ރައްދުވާ ފަރާތަކީ ގ.ޗާންދަނީ ޕެލަސް ގެ އިސްމާޢީލް
ޝުޖާއުއެވެ.
ފާހަގަކުރެވުނު ނުކުތާތައް:
2
1. ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2016/Cv
-
C/616 ޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ
ރިޕޯޓަށް ބެލިއިރު، މިއީ މއ.ހުރަވީގެ : ނަޞްރުﷲ ކަމާލުއްދީނު ގެނަމުގައި ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވިފައިވާ
މއ.ހުރަވިގޭގައި ހަދާފައިވާ 5 ބުރީގެ ޢިމާރާތުގައި ހުރި ގްރައުންޑް ފްލޯރ އާއި ފުރަތަމަ ބުރީގައި ހަދާފައިވާ 1
ކޮޓަރީގެ އެޕާޓްމަންޓް ފިޔަވައި ދެންހުރި ތަންތަން ދަޢުވާލިބޭ ފަރާތަށް ކުއްޔަށް ދިނުމަށް 2 ފެބްރުއަރީ 2012
ގައި ދަޢުވާކުރާ ފަރާތާއި ދަޢުވާލިބޭ ފަރާތަށް ނުޙައްޤު މަންފާތަކެއް ލިބޭ ގޮތަށް އަދި ދަޢުވާކުރާ ފަރާތަށް
އަދި ޢަދުލުވެރިކަމުގެ ހަމަތަކާ ޚިލާފަށް އަދި އެއްބަސްވުމުގެ މުޤާބިލެއް
އެކުލަވާލެވިފައިވާ ސައްޙަނޫން އެއްބަސްވުމަކަށްވާތީ، އެއެއްބަސްވުމަކީ ބާޠިލް އެއްބަސްވުމެއް ކަމުގައި
ކަނޑައަޅުއްވައި ދެއްވުން އެދި މއ.ހުރަވީގެ | ނަޞްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ ފަރާތުން ގ.ޗާންދަނީ ޕެލަސް
އިސްމާޢީލް ޝުޖާއުގެ މައްޗަށް ހުށަހެޅުމުން ބެލުނު ޤަޟިއްޔާއެއްކަމާއި،
22
2
0
2 ހތ
کر سرو کر فری
02
xތތ
نسیمی کرگرمی
އެޤަޟިއްޔާ ބައްލަވައި ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމުގައި، "ދެންފަހެ، އިސްވެ ފާހަގަކުރެވުނު
ނުކުތާތަކަށާއި ބަޔާންތަކަށް ބަލައި ބުނެވިދިޔަ ކަންކަން އެގޮތުގައި ހުރުމުން، މއ.ހުރަވީގެ | ނަޞްރު
ކަމާލުއްދީނުގެ ނަމުގައި ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވިފައިވާ މއ.ހުރަވީގޭގައި ހަދާފައިވާ 5 ބުރީގެ ޢިމާރާތުގައި
ފްލޯރ
ފޯރ އާއި ފުރަތަމަ ބުރީގައި ހަދާފައިވާ 1 ކޮޓަރީގެ އެޕާޓްމަންޓް ފިޔަވައި ދެންހު
0 ތ 0
0
ޤަރއަޑީ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް: [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
;
3
2{017/HC-A/180
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
ދަޢުވާލިބޭ ފަރާތަށް ކުއްޔަށް ދިނުމަށް 2 ފެބްރުއަރީ 2012 ގައި ދަޢުވާކުރާ ފަރާތާއި ދެމެދު ވެވުނު
އެއްބަސްވުމަކީ، ދަޢުވާލިބޭ ފަރާތުން ނުފޫޒު ބޭނުން ކޮށްގެން ދަޢުވާލިބޭ ފަރާތަށް ނުޙައްޤު މަންފާތަކެއް ލިބޭ
ގޮތަށް އަދި ދަޢުވާކުރާ ފަރާތަށް ގެއްލުންވާގޮތަށް، ދުލުވެރިކަމުގެ ހަމަތަކާ ޚިލާފަށް އަދި އެއްބަސްވުމުގެ
މުޤާބިލެއް ނެތްގޮތަށް އެކުލަވާލާފައިވާ ޞައްޙަ ނޫން އެއްބަސްވުމެއްކަމަ
ސްވުމެއްކަމަށްބުނެ، މއ.ހުރަވީގެ | ނަޞްރު
ކަމާލުއްދީނުގެ ފަރާތުން ގ.ޗާންދަނީ ޕެލަސް ގެ އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢުގެ މައްޗަށް ކޮށްފައިވާ މިދަޢުވާ ޝަރީޢަތަށް
ޘާބިތުނުވާކަމަށް ކަނޑައަޅައި، ދައުވާކުރާ ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީން އެދިފައިވާ ފަދައިން ދަޢުވާކުރާ ފަރާތާއި
ދަޢުވާލިބޭ ފަރާތާ ދެމެދު 2 ފެބްރުއަރީ 2012 ގައި ވެފައި އޮތް އެއްބަސްވުމަކީ ބާޠިލް އެއްބަސްވުމެއްކަމު
ޝަރީޢަތުން ކަނޑައަޅާނޭ ތަނެއް ނެތްކަމަށް ޙުކުމްކޮށްފީމެވެ." މިފަދައިން ޙުކުމްކޮށްފައިވާކަން އެޤަޟިއްޔާގެ
ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ރިޕޯޓަށް ބެލުމުން އެނގެން އޮންނަކަމެވެ.
2- އިސްވެ ބަޔާންކުރެވުނު ގޮތުގެ މަތީން ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2016/Cv
-
C/616
ޤަޟިއްޔާގައި ޙުކުމްކުރެއްވުމާއި ގުޅިގެން މއ.ހުރަވީގެ : ނަޞްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ ފަރާތުން އެޤަޟިއްޔާ
އިސްތިއުނާފު ކުރަމުން އަންނަނިވި ނުކުތާތައް ފާހަގަކޮށް، އެނުކުތާތަކާމެދު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ
މަޖިލީހުގައި ވާހަކަދައްކާފައިވެއެވެ.
ފުރަތަމަ ނުކުތާއަކީ: މައްސަލަ ނިންމެވުމުގައި މައްސަލައިގައި ހުށަހެޅިފައިވާ ހެއްކާއި
ޤާރީނާއަށް ފަނޑިޔާރުން ރިޢާޔަތްކުރަން
ރަންވާނޭކަމަށް "ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންނާބެހޭ ޤާނޫނު" ގެ 5 ވަނަ
މާއްދާގެ (ނ) ގެ (1) ގައި ބަޔާން ކުރެވިފައިވީނަމަވެސް، އިސްތިއުނާފްކުރާ ފަރާތާއި އިސްތިޢުނާފް ރައްދުވާ
ފަރާތާ ދެމެދު މއ.ހުރަވީ ކުއްޔަށް ދިނުމަށް 2 ފެބްރުއަރީ 2012 ގައި ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމަކީ އިސްތިއުނާފް
ރައްދުވާ ފަރާތުން ނުފޫޒު ބޭނުންކޮށްގެން ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމެއް ނޫންކަމަށާއި އިސްތިއުނާފް ރައްދުވާ ފަރާތުން
ހުރީ އިސްތިއުނާފް ކުރާ ފަރާތަށް ނުފޫޒު ފޯރުވާފަދަ ހާލަތެއްގައި ނޫންކަމަށް ނިންމެވުމުގައި އެއްބަސްވުމަށް
2
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
4
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2017/HC-A/180
އައުމަށް ދިމާވި ސަބަބާއި މައްސަލައިގެ ވަށައިގެންވާ އެންމެހައި ކަންކަމަށް ރިޢާޔަތް ކުރައްވާފައިނުވާކަމަށް ބުނެ
ހުށަހެޅި
ނުކުތާއެވެ.
* ދެވަނަ ނުކުތާއަކީ: ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 42 ވަނަ މާއްދާގައި
ޝަރީޢަތް ކުރަންވާނީ އަދުލުވެރި ކަމާއެކު ކަމަށް ބަޔާންކުރެވިފައިވީނަމަވެސް، އިސްތިއުނާފްކުރާފަރާތުން
ހުށަހަޅާފައިވާ ހެކި ބަލައި ނުގަތުމަށް އަދި އިސްތިއުނާފު ރައްދުވާ ފަރާތުގެ ހެކި ބަލައިގަތުމަށް ތަފާތު ހަމަތަކެއް
ގެންގުޅުއްވާ، މުޙައްމަދު އާމިރުގެ ހެކިބަސް ބަލައިގަތުމަށް ނިންމެވި ނިންމެވުމަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ
ނަންބަރު 278/HC
-
A/2010 ޤަޟިއްޔާގައި ބަޔާންކުރާ "މުވައްޒަފުންގެ ހެކިބަސް ބަލައިގަތުމުގެ އުޞޫލާ"
ތަޢާރުޒުވާ ނިންމެ
ހުށަހެޅި
ceco
20
02 ތ 2
2
204032ނeނ
ނިންކުތާއެވެ.
* ތިންވަނަ ނުކުތާއަކީ އިސްތިއުނާފު ކުރާފަތާއި އިސްތިއުނާފު ރައްދުވާ ފަރާތާ ދެމެދު
މއ.ހުރަވީގެ ކުއްޔަށް ދިނުމަށް 2 ފެބްރުއަރީ 2012 ގައި ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމަކީ ފުރަތަމަ 15 އަހަރު
ދުވަހުގެ ކުލި ވަކިން އަދި ދެވަނަ 15 އަހަރު ދުވަހުގެ ކުލި ވަކިން ބަޔާން ކުރެވިފައިވާ އެއްބަސްވުމެއް ކަމުގައި
ވާއިރު، މުޅި އެއްބަސްވުމަށް ބަލާއިރު އެކަށީގެންވާ މަޤާބިލެއް އޮތްކަމަށް ނިންމާފައިވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 139/HC
-
A/2012 ޤަޟިއްޔާ ގައި ބަޔާންކުރާ އެއްބަސްވުން މާނަކުރުމުގައި ގެންގުޅޭ
އުސޫލާއި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 164/HC
-
A/2015 ޤަޟިއްޔާ ގައި ބަޔާންކުރައްވާފައިވާ
Contra Proferentum Rule އާއި ޚިލާފަށްކަމަށްބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެވެ.
* ހަތަރު ނުކުތާއަކީ: އިސްތިއުނާފު ކުރާފަރާތާއި އިސްތިއުނާފު ރައްދުވާ ފަރާތާ ދެމެދު
މއ.ހުރަވީގެ ކުއްޔަށް ދިނުމަށް 2 ފެބްރުއަރީ 2012 ގައި ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމަކީ އެހެން ތިންވަނަ
ފަރާތްތަކަކުން ޚަރަދުކޮށް ހަދާފައިވާ ޢިމާރާތް
މާރާތްތަކެއް ހިމެނޭ ގޮތަށް ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމެއްކަން ސާބިތުކުރުމަށް
ކިތާބީ ހެކި ހުށަހަޅާފައިވީނަމަވެސް، އެފަދަ ހެއްކެއް ހުށަހަޅާފައިނުވާކަމަށް ބައްލަވައި، ކިތާބީ ހެކީގެ ޑީންގެ ފައި
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އުބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
ބަސްވުމަށް އައުމުގެ ކުރިން އިތުރު ތިންވަނަ ފަރާތްތަކާ އިސްތިއުނާފުކުރާފަރާތާ ދެމެދު ވެފައިޖޭގެ ހައިކޯ
5
2{017/HC-A/180
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
އިސްތިއުނާފު ރައްދުވާ ފަރާތުން ހަމައެކަނި ބުނި ބުނުމެއް އިސްކޮށް ނިންމެވި ނިންމެވުމަކީ ދިވެހި ރާއްޖޭގެ
ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 02/SC
-
A/2010 ޤަޟިއްޔާގައި ބަޔާންކުރައްވާފައިވާ ދައުވާ ސާބިތުކުރުމާއި
ހެއްކާބެހޭ އުޞޫލާ ޚިލާފަށް ނިންމަވާފައިވާ ނިންމެވުމެއްކަމުގައި ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެވެ.
* ފަސްވަނަ ކަމަކީ، މައްސަލަ ނިންމެވުމުގައި މައްސަލައިގައި ހުށަހެޅިފައިވާ ހެއްކާއި
ޤާރީނާއަށް ފަނޑިޔާރުން ރިޢާޔަތްކުރަންވާނޭކަމަށް "ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންނާބެހޭ ޤާނޫނު) ގެ 5 ވަނަ
މާއްދާގެ (ނ) ގެ (1) ގައި ބަޔާންކުރެވިފައިވީނަމަވެސް އިސްތިއުނާފުކުރާފަރާތާއި އިސްތިއުނާފު ރައްދުވާ
ފަރާތާދެމެދު މއ.ހުރަވީގެ ކުއްޔަށް ދިނުމަށް 2 ފެބްރުއަރީ 2012 ގައި އެއްބަސްވުމުގެ ކުރިން 29 ޑިސެމްބަރ
2005 ގައި އިސްތިއުނާފުކުރާ ފަރާތާއި ގ.ޗާންދަނީމާގެ އިސްމާއީލް ޝުޖާޢު އާއި ދެމެދު މއ.ހުރަވީގޭގެ
ފުރަތަމަ ފަންގިފިލާ ކުއްޔަށް ދިނުމަށް ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން އިސްމާއީލް ޝުޖާޢުއަށް ލިބިފައިވާ
ހައްޤުތައް އިސްތިއުނާފު ރައްދުވާ ފަރާތަށް ދޫކޮށްލާފައިވާކަމަށް އިސްތިއުނާފުރައްދުވާ ފަރާތުން ބުނި ބުނުމަށް
އިސްތިއުނާފުކުރާ ފަރާތުން އިންކާރުކޮށްފައިވީނަމަވެސް، އެކަމަށް އިންކާރު ނުކުރާކަމަށް ނިންމަވާފައިވުމާއި އަދި
އިސްމާއީލް ޝުޖާޢުއަށް ލިބިފައިވާ ޙައްޤުތައް ދޫކޮށްލި ދޫކޮށްލުން ޞައްޙަކަމަށް ބައްލަވާފައިވަނީ އެއްބަސްވުމުގެ
ދަށުންލިބޭ ޙައްޤުތައް ދޫކޮށްލުމުގެ އުޞޫލު (novation) އާއި ޚިލާފަށްކަމަށްބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެވެ.
0x32
* ހަވަނަ ނުކުތާއަކީ، އިސްތިއުނާފުކުރާފަރާތާއި އިސްތިއުނާފު ރައްދުވާ ފަރާތާ ދެމެދު
މއ.ހުރަވީގެ ކުއްޔަށް ދިނުމަށް 2 ފެބްރުއަރީ 2012 ގައި ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމަކީ ދެފަރާތުގެ ރުހި
ޤަބޫލުވެފައިވާ މަޤާބިލެއް ހިމެނޭ އެއްބަސްވުމެއްކަމަށް ނިންމެވި އެއް ސަބަބަކީ އެ އެއްބަސްވުމަކީ
އިސްތިއުނާފުކުރާ ފަރާތާއި އިސްތިއުނާފު ރައްދުވާ ފަރާތާއި ދެމެދު މީގެ ކުރިން ވެފައިވާ އެއްބަސްވުންތައް
އެއްކޮށްލައިގެން ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމެއްކަމުގައި ޝަރީޢަތަށް ސާބިތުވާތީކަމަށް ކަނޑައެޅުއްވި އިރު،
އެއްބަސްވުމުގެ 17 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކުރެވިފައިވާ ގޮތާ ޚިލާފަށް އެއްބަސްވުން މާނަކުރައްވައި
17
042
2
0
2 ތ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އުބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
6
2{017/HC-A/180
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
42
22
4
0
2
0 ތތ 4
11==ލވަ
އޤާ
ތެރެއަށް ހިމަނައި އިތުރު ތިންވަނަ ފަރާތްތަކާއިއެކު ވެފައިވާ އެއްބަސްވުންތަކަކީ
ބާޠިލް އެއްބަސްވުންތަކެއްކަމަށް ކަނޑައެޅިގެން ދިއުންކަމަށްބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާ
* ހަތްވަނަ ނުކުތާއަކީ، އެއްބަސްވުމުގެ މުޤާބަލަކީ ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ އެއްބަސްވުމެއް ޞައްޙަ
ވުމުގެ އެއް ޝަރުޠު ކަމުގައި ވާ ހިނދު، ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2016/Cv-C/616 ޤަޟިއްޔާއިން ބެއްލެވި
މައްސަލައަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 363/HC
-
A/2013 ޤަޟިއްޔާގައި ބަޔާންކުރާ މުޤާބިލު
އުޞޫލި މިމައްސަލައަށް ތަޠުބީޤު ނުކުރެވޭނެކަމަށް ނިންމެވުމުގެ ސަބަބުން، މުޤާބިލަކީ ހަމައެކަނި ވަކި
ބާވަތެއްގެ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން އޮތުން ލާޒިމްވާ އެއްޗެއްގެ ގޮތުގައި މާނަކުރެވިގެން ދިއުންކަމަށްބުނެ ހުށަހެޅި
22 2x
ہر مرد کو
ނުކުތާއެވެ.
* އަށްވަނަ ނުކުތާއަކީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 14/SC-SJ/2015
އަމުރުގައި ބަޔާންކުރާ "މުޤާބިލަކީ އެކަށީގެންވާ އެއްޗެކަށް ވާންޖެހޭނެ ކަމަށް ބަޔާންކުރާ އުޞޫލު" އަކީ
އެއްބަސްވުންތަކުގެ މުޤާބަލާ ގުޅޭ ޢާންމު އުޞޫލަކަށް ވާއިރު، ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2016/Cv-C/616
ޤަޟިއްޔާއިން ބެއްލެވި މައްސަލައަށް އެއަމުރު ތަޠުބީޤު ނުކުރެވޭނެކަމަށް ނިންމެވުމުގައި
ހުރިކަމަށާއި
މިނިންމެވި ނިންމެވުމުގެ ސަބަބުން މި އުޞޫލު ތަޠުބީޤްކުރެވޭ ޙާލަތްތައް ހަނިވެގެން ދިޔަކަމަށްބުނެ ހުށަހެޅި
03x ދ 02
އާ އެޅުނޭ ތަކއް
ނުކުތާއެވެ.
<< O
* ނުވަވަނަ ނުކުތާއަކީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 10/SC-A/2014
ޤަޟިއްޔާގައި ބަޔާންކުރާ ގެއްލުން ކުޑަކުރުމާ ގުޅޭ ޢާންމު ޤާއިދާއާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ނަންބަރު
09/SC
-
A/2008 ޤަޟިއްޔާގައި ބަޔާންކުރާ "ނުޙައްޤު މަންފާ" އާއި ގުޅޭ ޢާންމު އުޞޫލަކީ ވަކި ބާވަތެއްގެ
މައްސަލަތަކަކަށް ތަޠުބީޤު ކުރައްވަމުން ގެންދަވާގޮތާ ޚިލާފަށް މި އުޞޫލު ތަޠުބީޤްކުރެވޭ ޙާލަތްތައް ހަނިވާގޮތަށް
ކަމަށްބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އުބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2017/HC-A/18{
-3
616/Cv-C/2016
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ މިޤަޟިއްޔާއާއި ގުޅިގެން ސިވިލް ކޯޓުގެ
ނަންބަރު
ޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ރިޕޯޓަށާއި، އެޤަޟިއްޔާ
އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް އއ.ރަވީގެ ; ނަޞްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ނުކުތާތަކަށާއި،
އެނުކުތާތަކާއި ގުޅިގެން ދެފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ދައްކާފައިވާ
ވާހަކަތަކަށާއި، މައްސަލައާއި ގުޅުންހުރި ލިޔުންތަކަށް މިމައްސަލަ ބެލި ފަނޑިޔާރުން ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ
ނަޒަރަކުން ވިސްނައި ބެލިއިރު، މިޤަޟިއްޔާގެ ޙުކުމަށް ވާޞިލުވުމަށް ރިޢާޔަތްކުރި ސަބަބުތަކާއިމެދު
ފަނޑިޔާރުންގެ މެދުގައި ޚިޔާލު ތަފާތުވެފައިވެއެވެ. މިގޮތުން:
ފުރަތަމަ: އިސްފަނޑިޔާރު ޝުޖާޢު ޢުޘްމާން އަދި ފަނޑިޔާރު ޙަސަން ޢަލީގެ ރައުޔާއި އެރަޢުޔު ބިނާކުރި
ސަބަބު
(ހ) ފުރަތަމަ ކަމަކީ، ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2016/Cv
-
C/616 ޤަޟިއްޔާގައި
ކަންހިނގާފައިވާ ގޮތަށް ބަލާއިރު،
މިމައްސަލައަކީ، މއ.ހުރަވީގެ ނަޞްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެނަމުގައި ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވިފައިވާ
މއ.ހުރަވީގޭގައި ހަދާފައިވާ 5 ބުރީގެ ޢިމާރާތުގައި ހުރި ގްރައުންޑް ފްލޯރ އާއި ފުރަތަމަ ބުރީގައި ހަދާފައިވާ 1
ކޮޓަރީގެ އެޕާޓްމަންޓް ފިޔަވައި ދެންހުރި ތަންތަން ދަޢުވާލިބޭ ފަރާތަށް ކުއްޔަށް ދިނުމަށް 2 ފެބްރުއަރީ 2012
ގައި ދަޢުވާކުރާ ފަރާތާއި ދަޢުވާލިބޭ ފަރާތަށް ނުޙައްޤު މަންފާތަކެއް ލިބޭ ގޮތަށް އަދި ދަޢުވާކުރާ ފަރާތަށް
ގެއްލުންވާގޮތަށް އަދި ޢަދުލުވެރިކަމުގެ ހަމަތަކާ ޚިލާފަށް އަދި އެއްބަސްވުމުގެ މުޤާބިލެއް ނެތްގޮތަށް
އެކުލަވާލެވިފައިވާ ސައްޙަނޫން އެއްބަސްވުމަކަށްވާތީ، އެއެއްބަސްވުމަކީ ބާޠިލް އެއްބަސްވުމެއް ކަމުގައި
ކަނޑައަޅުއްވައި ދެއްވުން އެދި މއ.ހުރަވީގެ | ނަޞްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ ފަރާތުން ގ.ޗާންދަނީ ޕެލަސް
އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢުގެ މައްޗަށް ހުށަހެޅުމުން ބެލުނު ޤަޟިއްޔާއެއްކަމާއި،
މިޤަޟިއްޔާގައި ނަޞްރު
ކަމާލުއްދީނުގެ ފަރާތުން އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢުގެ މައްޗަށް ކޮށްފައިވާ މިދަޢުވާ ޝަރީޢަތަށް ޘާބިތުނުވާކަމަ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އުބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
8
2{017/HC-A/180
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
ކަނޑައަޅައި، ދަޢުވާކުރާ ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީން އެދިފައިވާ ފަދައިން ދަޢުވާކުރާ ފަރާތާއި ދަޢުވާލިބޭ ފަރާތާ
ދެމެދު 2 ފެބްރުއަރީ 2012 ގައި ވެފައި އޮތް އެއްބަސްވުމަކީ ބާޠިލް އެއްބަސްވުމެއްކަމުގައި ޝަރީޢަތުން
ކަނޑައަޅާނެ ތަނެއް ނެތްކަމަށް ކަނޑައަޅައި ޙުކުމް ކުރައްވާފައިވާކަން އެނގެން އޮންނަކަމެވެ.
(ނ) ދެވަނަ ކަމަކީ، މއ.ހުރަވީގޭ | ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ ނަމުގައި ރަޖިސްޓްރީ
ކޮށްދީފައިވާ މއ.ހުރަވީގެ ކިޔާ ގޯތީގައި މިހާރުހުރި މުޅި ޢިމާރާތުގައި ހެދިފައިވާ ޢިމާރާތުގެ ގްރައުންޑް ފްލޯރ
އާއި ފުރަތަމަ ބުރީގައި ހަދާފައިވާ 1 ކޮޓަރީގެ އެޕާރޓްމެންޓް ފިޔަވައި އެހެން ހުރިހައި ތަނެއް ގ.ޗާންދަނީޕެލަސް
| އިސްމާއީލް ޝުޖާޢުއަށް ކުއްޔަށްދިނުމާއި ބެހޭގޮތުން ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީން އާއި އިސްމާއީލް ޝުޖާޢު އާއި
ދެމެދު 02 ފެބްރުއަރީ 2012 ދުވަހު އެއްބަސްވުމެއް ވެފައިވާކަމާއި، ކުއްޔަށް ދެވިފައިވަނީ މއ.ހުރަވީގެ ކިޔާ
ގޯތީގައި ހުރި މުޅިޢިމާރާތުގައި ހެދިފައިވާ ޢިމާރާތުގެ ގްރައުންޑް ފްލޯރ އާއި ފުރަތަމަ ބުރީގައި ހަދާފައިވާ 1
ކޮޓަރީގެ އެޕާޓްމެންޓް ފިޔަވައި އެހެން ހުރިހައި ތަނެއްކަމާއި، މީގެތެރޭގައި ހިމެނެނީ ފުރަތަމަ ބުރީގައި ހަދާފައިވާ
3 ކޮޓަރީގެ އެޕާޓްމަންޓާއި، 2 ވަނަ ފަންގިފިލާ، 3 ވަނަ ފަންގިފިލާ، 4 ވަނަ ފަންގިފިލާ އަދި 5 ވަނަ
ފަންގިފިލާއާއި އޭގެމަތިން ޓެރަސްގައި ހެދިފައިވާ އެންމެހައި އެޕާޓްމަންޓްތަކެއްކަމަށް އެއްބަސްވުމުގެ 3 ވަނަ
މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާކަން އެނގޭކަމާއި، ފުރަތަމަ ފަންގިފިލާގައި ހަދާފައިވާ 3 ކޮޓަރީގެ އެޕާޓްމެންޓްގެ
ޖުމްލަ ކުއްޔަކީ ޢިމާރާތްކުރުމަށްޓަކައި ޚަރަދުކުރާ -;
280.000ރ. (ދެލައްކަ އަށްޑިހަހާސް ރުފިޔާ) އާއި ކުލީގެ
ގޮތުގައި އެޑްވާންސަށް ދޭންޖެހޭ -/200,000ރ. (ދެލައްކަ ރުފިޔާ) އާއި އެކު ޖުމްލަ -/
480,000ރ.
(ހަތަރުލައްކަ އަށްޑިހަހާސް ރުފިޔާ) ކަން އެއްބަސްވުމުގެ 4 ވަނަ މާއްދާއަށް ބެލުމުން އެނގެން އޮންނަކަމާއި،
ހއ
2
ކުއް ދޫކުރާ ފްލޯރ ތަކުގެ ތަފްސީލް އެއްބަސްވުމުގެ 4 ވަނަ މާއްދާއިން ފެށިގެންގޮސް 8
ވަނަ މާއްދާއާއި ހަމައަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި، މިގޮތުން ދެވަނަ ފަންގިފިލާގައި ހަދާފައިވާ 2 ކޮޓަރީގެ
އެޕާޓްމަންޓާއި 1 ކޮޓަރީގެ އެޕާޓްމަންޓްގެ ކުއްޔަކީ އެބައި ޢިމާރާތްކުރުމަށް ޚަރަދުވާނެކަމަށް ބެލެވޭ
-/650,000ރ (ހަލައްކަ ފަންސާސްހާސް ރުފިޔާ) އާއި އެޑްވާންސްގެ ގޮތުގައި ދީފައިވާ -/ze95،000ޖޭގެ ހައިނީ
(އެއްލައްކަ ފަސްހާސް ރުފިޔާ) ކަން އެއްބަސްވުމުގެ 5 ވަނަ މާއްދާއަށް ބެލުމުން އެނގޭކަމާއި،
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
9
2{017/HC-A/180
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
22
0 ދ ތ 0
2
مع جمع کر
ތިންވަނަ ފަންގިފިލާގައި ހަދާފައިވާ 2 ކޮޓަރީގެ 2
ކުއްޔަކީ އެބައި
ޢިމާރާތްކުރުމަށް ޚަރަދުވާނޭކަމަށް ބެލެވޭ -/650,000ރ. (ހަލައްކަ ފަންސާސްހާސް ރުފިޔާ) އާއި އެޑްވާންސްގެ
ގޮތުގައި ދީފައިވާ -/
195،000ރ. (އެއްލައްކަ ފަސްހާސް ރުފިޔާ) ކަން އެއްބަސްވުމުގެ 06 ވަނަ މާއްދާއަށް
ބެލުމުން އެނގޭކަމާއި،
ހަތަރުވަނަ ފަންގިފިލާގައި ހަދާފައިވާ 2 ކޮޓަރީގެ އެޕާޓްމަންޓްއާއި 1 ކޮޓަރީގެ އެޕާޓްމަންޓްގެ
ކުއްޔަކީ އެބައި ޢިމާރާތްކުރުމަށް ޚަރަދުވާނޭކަމަށް ބެލެވޭ -/
650،000ރ. (ހަލައްކަ ފަންސާސްހާސް ރުފިޔާ)
އާއި ގޮތުގައި ދީފައިވާ -/
195،000ރ. (އެއްލައްކަ ފަސްހާސް ރުފިޔާ) ކަން އެއްބަސްވުމުގެ
7ވަނަ މާއްދާއަށް ބެލުމުން އެނގޭކަމާއި،
2
8
4
2 ބ 2
އަޑު ވަނަﷲ
ފަސްވަނަ ފަންގިފިލާގައި ހަދާފައިވާ 2 ކޮޓަރީގެ އެޕާޓްމަންޓްއާއި 1 ކޮޓަރީގެ އެޕާޓްމަންޓްއާއި
ޓެރަސްގައިވާ 1 ކޮޓަރީގެ އެޕާޓްމަންޓްގެ ކުއްޔަކީ އެބައި ޢިމާރާތްކުރުމަށް ޚަރަދުވާނެކަމަށް ބެލެވޭ
/650,000ރ. (ހަލައްކަ ފަންސާސްހާސް ރުފިޔާ) އާއި އެޑްވާންސްގެ ގޮތުގައި ދީފައިވާ -/220,000ރ.
(ދެލައްކަ ވިހިހާސް ރުފިޔާ) ކަން އެއްބަސްވުމުގެ 8 ވަނަ މާއްދާއަށް ބެލުމުން އެނގޭ ކަމާއި،
އިތުރުކުރެވުމުން ކުއްޔަށް
މި އެގްރިމެންޓްގެ ދަށުން މިފަންގިފިލާތަށް ކުއްޔަށްދޫކުރެވިފައިވަނީ 19 ޖޫން 2009 ކުން
ފެށިގެން 30 (ތިރީސް) އަހަރު ދުވަހުގެ މުއްދަތައްކަމާއި، އެގްރިމެންޓްގެ ދަށުން މިފަންގިފިލާތައް
ކުއްޔަށްދީފައިވާ މުއްދަތަށް 15 އަހަރު ދުވަސް އިތުރު
ދެވިފައިވާ ފަންގިފިލާތަކުގެ މުއްދަތު
ހަމަވާދުވަހަކީ 18 ޖޫން 2039 ކަމާއި، މިއިތުރު ކުރެވުނު 15 އަހަރު ދުވަހުގެ މުއްދަތުގެ ކުލި ހަމަޖެހިފައިވާ
ގޮތް އެގްރިމެންޓްގެ 09 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާނެކަމަށް މިއެގްރީމެންޓްގެ 4، 5، 6، 7 އަދި 8
ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި، މިއެގްރީމެންޓްގެ ދަށުން ފުރަތަމަ ފަންގިފިލާގައި ހެދިފައިވާ 3 ކޮޓަރީ
އެޕާޓްމަންޓް، 02 ވަނަ ފަންގިފިލާގައި ހެދިފައިވާ 02 ކޮޓަރީގެ 1 އެޕާޓްމެންޓާއި 1 ކޮޓަރީގެ 1
3 ވަނަ ފަންގިފިލާގައިވާ 12 ކޮޓަރީގެ 2 އެޕާޓްމަންޓް، 4 ވަނަ ފަންގިފިލާގައިވާ 2 ކޮޓަރީގެ 1 އެޕާޓްމެންޓްގެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
10
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2017/HC-A/18{
22
0
2 ބ 2 *
އެޕާޓްމަންޓައް
1 ކޮޓަރީގެ 1 އެޕާޓްމަންޓް، 05 ވަނަ ފަންގިފިލާގައިވާ 2 ކޮޓަރީގެ 1
1 ކޮޓަރީގެ
އެޕާޓްމެންޓް އަދި ޓެރަސްގައި ހެދިފައިވާ 1 ކޮޓަރީގެ 1 އެޕާޓްމަންޓްގެ ކުއްޔަށްދީފައިވާ މުއްދަތަށް އިތުރުކުރެވޭ
15 (ފަނަރަ) އަހަރު ދުވަހުގެ ކުއްޔަކީ -/
100،000ރ. (އެއްލައްކަ ރުފިޔާ) ކަމާއި، އަދި މީގެ އިތުރު
ފައިސާއެއް މިއެގްރީމެންޓްގެ މުއްދަތުގައި ދޭކަށް ނުޖެހޭނެކަން އެއްބަސްވުމުގެ 09 ވަނަ މާއްދާއަށް ބެލުމުން
އެނގެން އޮންނަކަމެވެ.
(ނ) ތިންވަނަ ކަމަކީ، ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ ފަރާތުން އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢުގެ މައްޗަށް
ދަޢުވާކޮށްފައިވަނީ، ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ ނަމުގައި ރަޖިސްޓްރީ ކޮށްފައިވާ މއ.ހުރަވީގޭގައި ހަދާފައިވާ 5
ކުރީގެ ޢިމާރާތުގައި ހުރި ގްރައުންޑް ފްލޯރ އާއި ފުރަތަމަ ބުރީގައި ހަދާފައިވާ 1 ކޮޓަރީގެ އެޕާޓްމަންޓް ފިޔަވައި
ދެންހުރި ތަންތަން ދައުވާލިބޭ ފަރާތަށް ކުއްޔަށްދިނުމަށް 2 ފެބްރުއަރީ 2012 ގައި ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީން އާއި
އިސްމާއީލް ޝުޖާޢުއާއި ދެމެދު ވެވުނު ކުއްޔައް ދިނުމުގެ އެއްބަސްވުމަކީ، އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢުގެ ފަރާތުން
ނުފޫޒު ބޭނުންކޮށްގެން އެފަރާތަށް ނުޙައްޤު މަންފާތަކެއް ލިބޭ ގޮތަށް އަދި ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނަށް
ގެއްލުންވާގޮތަށް އަދި ޢަދުލުވެރިކަމުގެ ހަމަތަކާ ޚިލާފަށް އަދި އެއްބަސްވުމުގެ މުޤާބިލެއް ނެތް ގޮތަށް
އެކުލަވާލެވިފައިވާ ޞައްޙަނޫން އެއްބަސް
ބެސްވުމެއްކަމަށްވާތީ، އެއެއްބަސްވުމަކީ ބާޠިލް އެއްބަސްވުމެއް ކަމުގައި
ކަނޑައަޅައި ދެއްވުމަށްކަމަށާއި،
2
0
2
0
2
xލ0
މިގޮތުން ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީން އާއި އިސްމާއީލް ޝުޖާޢު އާއި ދެމެދު 02 ފެބްރުއަރީ
2012 ގައި ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމުގެ 30 އަހަރު ދުވަހުގެ މުއްދަތުގައި 5 ބުރީގެ ޢިމާރާތަކަށް އެންމެ
/100,000ރ. (އެއްލައްކަ ރުފިޔާ) ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނަށް ލިބޭ ގޮތަށް އަދި އެއްބަސްވުމުގެ މުއްދަތުގައި
އިސްތިއުނާފު ކުރާފަރާތަށް މިނޫން އެއްވެސް ފައިސާއެއް ނުލިބޭގޮތަށް އެކުލަވާލާފައިވަނީ އެކަށީގެން
ނެތްގޮތަށް އަދި ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނަށް ގެއްލުންވާ ގޮތަށް ކަމަށް ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ
ސަބަބަކީ ދެފަރާތް ދެމެދު އެއްބަސްވެވުނު އިރު ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީން ހުރީ ވަރަށް ބޮޑަށް ފައިސާއަށް ބޭނުންވެ"
OXLC
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އުބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
11
2{017/HC-A/180
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
މަޖްބޫރީ ހާލަތެއްގައިކަމަށްވެފައި އެދުވަސްވަރަކީ އެފަރާތުގެ މަންމަ އަދި އަންހެން ދަރިފުޅު ވަރަށް ބޮޑަށް
ބަލިވެގެން އުޅުނު ދުވަސްވަރެއްކަމުން، އެދެމީހުންނަށް ކޮންމެހެން ބޭސް ފަރުވާ ކުރުމަށް ރާއްޖެއިން ބޭރަށް
ގެންދަންޖެހި އަތްމަތި ދަތިވެފައިވާތީ މިގޮތަށް އެއްބަސްވުމަށް މަޖުބޫރުވެގެންކަމަށާއި، މިކަން ނަސްރު
ކަމާލުއްދީނުގެ ފަރާތުން ސިވިލް ކޯޓަށް ހުށަހެޅި ހެކީގެ ހެކިބަހަށް ބެލުމުންވެސް އެނގޭނެކަމަށް ބުނެފައިވާއިރު،
ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ ފަރާތުން މިކަން ސާބިތުކުރުމަށް ހެއްކެއްގެ ގޮތުގައި ހުށަހަޅާފައިވަނީ
އޭނާގެ އަންހެނުން ލައިލާ ސަލީމްކަމާއި، ލައިލާގެ ސަލީމުގެ ހެކިބަހަށް ޖުމްލަގޮތެއްގައި ބަލާއިރު
އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކޮށްފައިވަނީ ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީން ދިރިއުޅޭ އެވަރލާސްޓްގޭގައިކަމާއި، އެއްބަސްވުމުގައި
ސޮއިކުރުމަށް ބިރުދައްކާފައިނުވާކަމާއި، އެހެންނަމަވެސް އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކޮށްފައިވަނީ އެދުވަސްކޮޅު
ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ މަންމަ އަދި ދަރިފުޅު ބަލިވެގެން އަތްމަތި ދަތިވެގެން އިތުރު ގޮތެއް ނެތި
ކަމަށް ބުނެފައިވާކަން ފާހަގަކުރެވޭކަމާއި،
/2282
2
4
2 ބ ގދ
2ޖeރވެގެންކަމަށް
މިމައްސަލައިގައި ދައުވާލިބޭ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ހެކިންގެ ހެކިބަހަށް ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު،
ދެމީހުންވެސް ބުނެފައިވަނީ، މއ.ހުރަވީ އެވެ ކިޔުނު ގޭގެ ފްލޯރތައް ކުއްޔަށް ދިނުމަށް އެއްބަސްވުންވެފައިވަނީ
އެއްވެސް ނުފޫޒެއް
އޮވެގެންނޫންކަމާއި، އެއްބަސްވުން ވެފައިވަނީ ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ އަމިއްލަ
އިސްނެގުމުގެ މަތިން އެކަމަށް އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢު ކައިރީ އެދުމުންކަމަށް . ބުނެފައިވާކަން ފާހަގަކުރެވޭކަމާއި،
މީގެ އިތުރުން، 02 ފެބްރުއަރީ 2012 ގައި އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢު އާއި ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީންއާއި
ދެމެދު ވެވުނު އެއްބަސްވުން ވެފައިވަނީ ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނަށް މަޖޫބުރުވެގެންކަމަ
މިކަމަށް ބުނެފައިވާއިރު،
ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ ފަރާތުން އެއްބަސްވުމާއި ގުޅިގެން ފުރަތަމަވެސް ޝަކުވާއެއް ހުށަހަޅާފައިވަނީ
އެއްބަސްވުން ވިތާ 4 (ހަތަރެއް) އަހަރަށް ވުރެ ގިނަ ދުވަސް ފާއިތުވާފަހުންކަމާއި، މިމުއްދަތުގެ
ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ ފަރާތުން މިއެއްބަސްވުމާއި ގުޅިގެން އެއްވެސް ޝަކުވާއެއް ކޮށްފައިވާކަން
ދިވެހިރާއްޖެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، ބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
12
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2017/HC-A/18!
ނެތްކަމާއި، މިއެއްބަސްވުމާއި ގުޅިގެން އަލަށްވެސް މައްސަލައެއް ހުށަހަޅާފައިވަނީ 24 މާރިޗު 2016
ގައިކަމާއި، އެއީ އިސްތިއުނާފުމިކުރެވޭ ޤަޟިއްޔާއިން ބެލުނު މައްސަލަކަން އެނގޭކަމާއި،
ހަމަ އެހެންމެ މިއެއްބަސްވުން ވެފައިވަނީ އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢުގެ ފަރާތުން ނުފޫޒު ބޭނުންކޮށްގެން
އެފަރާތަށް ނުޙައްޤު މަންފާތަކެއް ލިބޭ ގޮތަށް އަދި ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުއަށް ގެއްލުންވާގޮތަށްކަމަށް ނަސްރު
ކަމާލުއްދީންގެ ފަރާތުން ބުނެފައިވާއިރު، މިއެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ހުރަވީއެވެ ކިޔުނު ގޯއްޗަށް -/
4,000,000ރ.
(ހަތަރު މިލިއަން ރުފިޔާ) ޚަރަދުކޮށްފައިވާނެކަމަށް އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢުގެ ފަރާތުން ބުނެފައިވާއިރު، މިކަން
ދެފަރާތް ދެމެދު ވެވުނު އެއްބަސްވުމުގެ 04 ވަނަ މާއްދާއިން ފެށިގެން 09 ވަނަ މާއްދާއަށް ބެލުމުން އެނގޭއިރު،
މިކަމަށް ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ ފަރާތުން އިންކާރުކޮށްފައިނުވާކަން އެނގޭކަމާއި،
މިގޮތުން އިސްވެ އިޝާރާތްކުރެވުނު ކަންތައްތަކަށް ރިޢާޔަތްކުރާއިރު، 02 ފެބްރުއަރީ 2012 ގައި
މއ.ހުރަވީގެ ކިޔާ ގޯތީގައި މިހާރުހުރި މުޅި ޢިމާރާތުގައި ހެދިފައިވާ ޢިމާރާތުގެ ގްރައުންޑް ފްލޯރ އާއި ފުރަތަމަ
ބުރީގައި ހަދާފައިވާ 1 ކޮޓަރީގެ އެޕާރޓްމެންޓް ފިޔަވައި އެހެން ހުރިހައި ތަނެއް ގ.ޗާންދަނީޕެލަސް ގެ އިސްމާއީލް
ޝުޖާޢު އަށް ކުއްޔަށް ދިނުމަށް ވެފައިވާ އެއްބަސްވުން ވެފައިވަނީ އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢުގެ ފަރާތުން ނުފޫޒު
އެފަރާތަށް
ލިބޭ ގޮތަށް އަދި ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީނަށް
ގެއްލުންވާގޮތަށްކަމަށް ނަޞްރުﷲ ކަމާލުއްދީނަށް މަޖުބޫރުވެގެންކަމަށް، ބަލާނެ ހަމައެއް ނެތްކަމެވެ .
02 032 32
ނުޙައްޤު
ހ 0
2 ތ 2
ދެވަނަ: ފަނޑިޔާރު މުޙައްމަދު ނިޔާޒުގެ ރައުޔާއި އެރަޢުޔު ބިނާކުރި ސަބަބުތައް؛
ފުރަތަމަ ކަމަކީ، ނަޞްރުﷲ ކަމާލުއްދީން އާއި އިސްމާޢިލް ޝުޖާޢުއާ ދެމެދު
މިމައްސަލައިގައި ބަޔާން ކުރާ 2 ފެބުރުއަރީ 2012 ގައި ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމަކީ، އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢު ނުފޫޒު
ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމެއް ކަމަށާއި އިސްތިއުނާފު ރައްދުވާ ފަރާތުން ހުރީ އިސްތިއުނާ
ފަރާތަށް ނުފޫޒު ފޯރުވޭފަދަ ޙާލަތެއްގައި ކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއަށް ޤާނޫނީ ނަޒަރަކުން ބަލާއިރު *
މިއްޖާގެ ހައި
04 0x 0724
ބޭނުންކޮށްގެން
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
13
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2017/HC-A/18{
ޤާނޫނު ނަންބަރު: 9114 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޮންޓްރެކްޓާބެހޭ ޤާނޫނު)ގެ 13ވަނަ މާއްދާ ބަޔާން
ކުރާ ގޮތުން، އަމިއްލަ އިޚްތިޔާރުގައި ނޫންގޮތަކަށް މީހަކު ނުވަތަ ބަޔަކު ކޮންޓްރެކްޓެއްގައި ބައިވެރިފައިވާނަމަ،
އެއީ ބާޠިލު (void) ކޮންޓްރެކްޓެއްކަން އެގެން އޮންނަކަމާއި، އަމިއްލަ އިޚްތިޔާރު ނޫންގޮތަކަށް ވެފައިވާ
ކޮންޓްރެކްޓްތަކުގެ ތެރޭގައި، ނުރަގަޅު ގޮތަކަށް ނުފޫޛު (undue influence) ބޭނުން ކުރުން ހިމެނޭ ކަމާއި،
ބަޔާންވެދިޔަ ޤާނޫނުގެ 15ވަނަ މާއްދާގައި މިކަން ބަޔާން ކޮށްފައިވަނީ؛
މީހެއްގެ މައްޗަށް ނުފޫޛުއް ހިންގޭފަދަ މަގާމެއްގައި ހުރެ، އެފަދަ ނުފޫޤެއް ހިންގައިގެން މީހަކު
ކޮންޓްރެކްޓެއްގައި ބައިވެރި ކުރުވުމަކީ ނުރަނގަޅު ގޮތަކަށް ނުފޫޛުގެ ބޭނުން ކުރުން ކަމަށް
ވާނެއެވެ.
މިފައިންނެވެ. ނުރަގަޅު ގޮތަކަށް ނުފޫޛު ބޭނުންކޮށްގެން، ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމަކީ އޭގެޒާތުގައި
ޒާތުގައި ބާޠިލު
އެއްބަސްވުމަކަށް ނުވިނަމަވެސް، ގެއްލުން ލިބުނު ފަރާތުން ޚިޔާރު ކޮށްފިނަމަ އެފަދަ އެއްބަސްވުމަކީ ބާޠިލު
ކުރެވިދާނެ (voidable) އެއްބަސްވުމެއްކަމާއި، ނުރަގަޅު ގޮތަކަށް ނުފޫޛު ބޭނުން ކުރިކަން ސާބިތު ކުރުމުގެ
ގޮތުން ސާބިތު ކޮށްދޭންޖެހޭ އުންސުރުތަކަކީ ކޮބައިކަން ބަޔާންވެދިޔަ ޤާނޫނުގެ 15ވަނަ މާއްދާއިންނާއި
ކޮންޓްރެކްޓާބެހޭ ޤާނޫނުގެ ހަމަތަކަށް ބެލުމުން އެގެން އޮތް ގޮތުގައި؛
1- މީހެއްގެ މައްޗަށް ނުފޫޛުއް ހިންގޭފަދަ މަޤާމެއްގައި (dominant position) ހުރި މީހަކަށްވުން.
2- އެމުޢާމަލާތު ކުރުމުގައި އެމަޤާމުގެ ނުފޫޛު ބޭނުން ކުރުން.
3- އެމުޢާމަލާތަކީ އަނެއްފަރާތަށް ގެއްލުންހުރި މުޢާމަލާތަކަށްވުން.
މިއީ ކަމާއި، ކޮންޓްރެކްޓާބެހޭ ޤާނޫނީ ހަމަތައް ބަޔާން ކުރާ ގޮތުން، ނުރަގަޅު ގޮތަކަށް ނުފޫޛު ބޭނުން ކުރެވިދާނެ
ދެގޮތެއް ވާކަމާއި، ފުރަތަމަ ގޮތަކީ، ސީދާ ގޮތެއްގައި (actual) ނުރަގަޅު ގޮތަކަށް ނުފޫޛު ބޭނޫގެ ,
ކުރުންކަމާއި، ދެވަނަ ގޮތަކީ، ނުސީދާ ގޮތެއްގައި (presume) ނުރަގަޅު ގޮތަކަށް ނުފޫ ބޭނުން
ފުރަތަމަ ބަޔާން ކުރި ގޮތަށް ނުރަގަޅު ނުފޫޛު ބޭނުން ކޮށްފިކަމަށް ބުނެ ހުށަހަޅާ ދަޢުވާ ތަކުގައި، ކާއެއްގެ
ހުށަހަޅައިގެން އެކަން ސާބިތުކޮށްދޭން ޖެހޭނެކަމާއި، ނަމަވެސް ދެވަނައަށް ބަޔާން ކުރި ގޮތުގައި، ދަޢުވާ ކުރާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް: [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
;
14
2{017/HC-A/180
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
&
އެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯ
ފަރާތުން އެކަން ސާބިތު ކުރުމަށް ކާފީ ހެކި ހުށަނޭޅިނަމަވެސް، ދަޢުވާލިބޭ ފަރާތް ހުރީ އެދެމީހުންގެ ދެމެދުގައި
އޮތް ގުޅުމާއި އިތުބާރުގެ ތެރެއިން، ނުރަގަޅު ގޮތަކަށް ނުފޫޛު ބޭނުން ކުރެވިދާނެ މަޤާމެއްގައިކަން އަދި
އެނުފޫޛުގެ ތެރެއިން ހިންގުނު މުޢާމަލާތަކީ ދަޢުވާކުރާ ފަރާތަށް ގެއްލުން ހުރި މުޢާމަލާތެއްކަން ސާބިތު
ކޮށްދީފިނަމަ، އެމުޢާމަލާތް ކުރެވިފައިވަނީ ދަޢުވާކުރާ ފަރާތް ނުރަގަޅު ގޮތެއްގައި ނުފޫޛު ބޭނުންކޮށްގެން ކަމަށް
ކޯޓުން އިފްތިރާޟު ކުރެވިދާނެކަމާއި، ނުސީދާ ގޮތެއްގައި ނުރަގަޅު ގޮތަކަށް ނުފޫޛު ބޭނުންކޮށްފައިވާ ކަމަށް ބުނެ
ހުށަހަޅާ ދަޢުވާތަކުގައި، ދަޢުވާކުރާ ފަރާތުން ތިންކަމެއް، ތަރުތީބުން ސާބިތު ކޮށްދޭން ޖެހޭކަމާއި، ފުރަތަމައީ،
އެދެމީހުންގެ ދެމެދުގައި އޮތް ގުޅުމަކީ އެތަނުން އެކަކީ އަނެކާގެ އިޚްތިޔާރުގެ މައްޗަށް ނުފޫޛު ފޯރުވޭ ފަދަ
މަޤާމެއްގައި ހުރި މީހެއްކަން ސާބިތުކޮށްދިނުން ކަމާއި، މިކަން ސާބިތު ކޮށްދެވިގެން ނޫނީ ދެންޖެހިގެން އަންނަ
ކަންތައް ސާބިތު ކުރުމަށް ފުރުޞަތު ނޯންނާނެކަމާއި، ފުރަތަމަ ކަންތައް ސާބިތު ވުމުން ދެވަނަ ކަންތައް ސާބިތު
ކޮށްދިނުމުގެ ބައި ފެށުނީކަމާއި، އެއީ އެމަޤާމުގެ ނުފޫޛު ނުރަގަޅު ގޮތަކަށް ބޭނުންވެގެން ކުރި މުޢާމަލާތެއް ކަން
ސާބިތު ކޮށްދިނުން ކަމާއި، މިކަން ސާބިތުވުމަށްފަހު، ތިންވަނަ ކަމަކަކީ، ސާބިތު ކޮށްދިނުމުގެ ބުރަ onus)
(probandi ކަމާއި، ބަޔާންވެދިޔަ ދެކަންތައް ދަޢުވާ ކުރާ ފަރާތުން ސާބިތު ކޮށްދިނުމުން، ސާބިތު ކޮށްދިނުމުގެ
ބުރަ ދަޢުވާ ރައްދުވާ ފަރާތަށް ފުރޮޅުނީ ކަމާއި، މިހިސާބުން، އެމުޢާމަލާތް ކުރެވުނީ ނުރަގަޅު ގޮތަކަށް ނުފޫޛު
ފޯރުވައިގެން ނޫންކަން ސާބިތު ކޮށްދިނުމުގެ ބުރައަކީ، ދަޢުވާ ކުރާ ފަރާތުގެ އިޚްތިޔާރުގެ މައްޗަށް ނުރަގަޅު
ގޮތަކަށް ނުފޫޛު ފޯރުވޭފަދަ މަޤާމެއްގައި ހުރިކަމަށް ބުނާ ދަޢުވާ ލިބޭ ފަރާތުގެ ކަމެއްކަމާއި، މިބާވަތުގެ
މައްސަލައެއްގައި ބަޔާންވެދިޔަ ތަރުތީބު ގެއްލިޖެނަމަ، ކުން ގޮތަކަށް މައްސަލަ ނިމިގެން ދިއުމަކީ ނުވެ ނުދާނެ
ކަމެއްކަމާއި، އެމީހަކު ހުރީ އަނެކާގެ މައްޗަށް ނުރަގަޅު ގޮތަކަށް ނުފޫޛުއް ހިންގޭފަދަ މަޤާމެއް dominant)
(poition ގައިތޯ ސާބިތު ކުރުމުގެ ގޮތުން ކޯޓަށް ބެލިދާނެ ޙާލަތްތަކުގެ ތެރޭގައި؟
1- އެމީހަކީ، އަނެކާގެ މައްޗަށް އަސްލު (real) ނޫނީ ފައުޅުވެ ފެންނާން އޮތް (reparent
އަމުރު ކުރަނިވި ބާރެއްގެ ވެރިފަރާތެއްކަން.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އުބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
15
2{17/HC-A/180
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
(fiduciary relation) އޮތް
2- އެމީހަކީ، އަނެކާގެ މައްޗަށް ފިޑިއުޝަރީ ގުޅުމެއް
ފަރާތެއްކަން.
3- އޭނާ އެއްބަސްވުމެއް ހެދީ، ޢުމުރުގެ ގޮތުން ނުވަތަ ބައްޔެއްގެ ސަބަބުން، ނުވަތަ ބުއްދީގެ
ނޫނީ ހަށިގަނޑުގެ ދުޅަހެޔޮކަމަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ކަމެއްގެ ސަބަބުން، ދާއިމީ ގޮތެއްގައި
ނުވަތަ ވަގުތީ ގޮތުން އެމީހެއްގެ ބުއްދީގެ ތަޞައްރަފުނުފުދޭ (menatl incapacity) މީހަކާ
އެކުގައި ކަމުގައިވުން.
ހުށަހެޅިފައިވާ މައްސަލައަކީ، ނުސީދާ ގޮތެއްގައި ނުރަގަޅު ގޮތަކަށް ނުފޫޛު ފޯރިވިކަމަށްބުނެ،
އިސްތިއުނާފުކުރާ ފަރާތުން ހުށަހެޅި މައްސަލައެއްކަމާއި، އެހެންކަމުން، މިމައްސަލައިގައި ބަޔާން ކުރާ
އެއްބަސްވުން ވީއިރު، އިސްތިއުނާފު ރައްދުވާ އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢު ހުރީ އިސްތިއުނާފުކުރާ ނަޞްރު
ކަމާލުއްދީންއަށް ނުރަގަޅު ގޮތެއްގައި ނުފޫޛު ފޯރުވިދާނެ މަޤާމެއްގައިކަން ސާބިތުކޮށްދިނުމަކީ، ނަޞްރު
ކަމާލުއްދީން އުފުލާންޖެހޭ ބުރައެއްކަމާއި، މިގޮތުން މިމުޢާމަލާތް ކުރެވުނުއިރު، ނުވަތަ އެމުޢާމަލާތް ކުރެވުމާ
ދުރުނޫން މާޟީއެއްގައި، އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢު ހުރީ ނަޞްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ އިޚްތިޔާރުގެ މައްޗަށް ނުރަގަޅު
ނުފޫދެއް ހިންގޭނެ މަޤާމެއްގައިކަން ސާބިތުކޮށްގެ
ކޮށްދޭން ޖެހޭނެކަމާއި، މިކަން ސާބިތު ނުކުރެވޭނަމަ، ކޯޓުން
އިތުރަކަށް ބަލަންޖެހޭނެ ކަމެއް މިމައްސަލައިގައި ނެތްކަމާއި، މިނުކުތާ ސާބިތު ކުރުމުގެ ގޮތުން ނަޞްރު
ކަމާލުއްދީނުގެ ފަރާތުން ބުނެފައިވަނީ، ދެފަރާތު ދެމެދު އެއްބަސްވެވުނުއިރު ނަސްރުﷲ ކަމާލުއްދީން ހުރީ ވަރަށް
ބޮޑަށް ފައިސާއަށް ބޭނުންވެ މަޖުބޫރީ ހާލަތެއްގައިކަމަށްވެފައި، އެދުވަސްވަރަކީ އެފަރާތުގެ މަންމަ އަދި އަންހެން
ދަރިފުޅު ވަރަށް ބޮޑަށް ބަލިވެގެން އުޅުނު ދުވަސްވަރެއްކަމުން، އެދެމީހުންނަށް ކޮންމެހެން ބޭސްފަރުވާ ކުރުމަށް
ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ގެންދަންޖެހި އަތްމަތި ދަތިވެފައިވާތީ މިގޮތަށް އެއްބަސްވުމަށް މަޖުބޫރުވީކަމަށް
މިވާހަކަތަކަށް ބަލާއިރު، އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢު އޭރު ހުރީ ނަޞްރުﷲ ކަމާލުއްދީންގެ މައްޗަށް އެއްވެ
ހިންގޭފަދަ އަމުރުވެރި ކަމެއްގައިކަން އެގެން ނެތްކަމާއި، އަދި އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢު އާއި"
ކަމާލުއްދީނާއި ދެމެދު ފިޑިއުޝަރީ ގުޅުމެއް އޮތްކަން އެގެން ނެތްކަމާއި ހަމައެހެންމެ، ބަޔާންވެދިޔަ މުޢާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
16
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2{017/HC-A/180
#29
ހިންގާފައިވަނީ، ނަޞްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ ބުއްދީގެ ތަޞައްރަފުނުފުދޭ ޙާލަތުގައި ހުއްޓާކަން އެގޭނެ އެއްވެސް
ކަމެއް ނެތްކަމާއި، ޢަދާލާ ވަލް އިންޞާފު (equity) ގެ ހަމައިން، ނުރަގަޅު ނުފޫޛު (undue influence)
ގެ ޤާޢިދާ އަކީ، ބަލަންޖެހޭ މިންވަރަށް ނުބަލައި، ނުވަތަ ސަމާލުވާންޖެހޭ ކަންކަމަށް ސަމާލު ނުވެ، ނޫނީ ދުރު
މުސްތަޤްބަލަށް ވިސްނައި ޙިކުމަތުޢަމަލީގެ ބޭނުން ނުކޮށް އެމީހަކު އަމިއްލައަށްކުރާ ކަމަކުން ކުރިމަތިވާ ދެރަތައް
ފިލުވައި ދިނުމަށް ހިންގޭނެ ޤާޢިދާއެއް ނޫންކަމާއި، މިޤާޢިދާއަކީ، ގަދަބާރުން ނުވަތަ ހީލަތުން، ނޫނީ އެނޫންވެސް
ގޮތަކަށް އޮޅުވާލައިގެން، އެމީހުންގެ އަތުން އެމީހުންގެ މުދާތައް އަތުލެވިފައިވާ ފަރާތްތައް ރައްކާތެރި ކޮށް
އެމީހުންނަށް އެމުދާ އަނބުރާ ހޯދައިދިނުމުގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރެވޭ ޤާޢިދާއެއްކަމާއި، ވީމާ، އިސްތިއުނާފް ރައްދުވާ
އިސްމާޢީލް ޝުޖާޢުއަކީ އިސްތިއުނާފްކުރާ ނަޞްރުﷲ ކަމާލުއްދީނުގެ މައްޗަށް ނުރަގަޅު ގޮތެއްގައި ނުފޫދެއް
ހިންގިދާނެ މަޤާމެއްގައި ހުރި މީހެއްކަން، އިސްތިއުނާފް ކުރާ ފަރާތަށް ބަޔާންވެދިޔަ ޤާނޫނީ ހަމަތަކުގެ މަތިން،
ސާބިތު ކޮށްދެވިފައި ނުވާކަން އެގެން އޮވެއެވެ.
(ށ) ދެވަނަކަމަކީ، އިސްތިއުނާފުކުރާ ފަރާތާއި އިސްތިއުނާފް ރައްދުވާ ފަރާތާއި ދެމެދު 2
ފެބުރުއަރީ 2012ގައި ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމުގައި އެކަށީގެންވާ މުޤާބިލެއް (consideration) ނެތްކަމަށް ބުނެ
ހުށަހެޅި ނުކުތާއަށް ބަލާއިރު،
އެއްބަސްވުމެއް ޞައްޙަ ވުމުގެ އަސާސީ އެއް އުންސުރަކީ މުޤާބިލް (cosideration)
ކަމާއި، މުޤާބިލެއް ނެތުމަކީ، އެއްބަސްވުން ބާޠިލުވާނެ ކަމެއްކަމާއި އަދި އެއީ ކޯޓުން އެއެއްބަސްވުން ތަންފީޛު
ނުކޮށްދޭނެ ސަބަބެއްކަމާއި، ނަމަވެސް އިސްތިއުނާފްކުރާ ފަރާތުން މިމައްސަލައިގައި، މުޤާބިލެއް ނެތްކަމާއިމެދު
ސުވާލު އުފައްދާފައި ނެތްކަމާއި، ސުވާލު އުފައްދާފައިވަނީ އެ ޤާބިލަކީ، އެކަށީގެންވާ މުޤާބިލެއްތޯ އާ މެދު
ކަމާއި، މިގޮތުން، ޤާނޫނު ޤަބޫލު ކުރާ މުޤާބިލުގެ ތެރޭގައި، އެފަރާތަކަށް ޙައްޤެއް، މަސްލަޙަތެއް،
މަންފާއެއް، ލިބިދިނުން ނޫނީ އަނެއްފަރާތުން، ކަމެއްދޫކޮށްލުން، ހަލާކެއް ގެއްލުމެއް
ކުރިމަތިލައި ނޫނީ އެކަމަށް ބޮލު އެޅުމަކީ ޤާނޫނުގެ ކުރިމަތީގައި އަގެއްހުރި މުޤާބިލުގެ ތެރޭގައި
ކަންތައްތަކަމާއި،
އައިކޯޓް
ޓްރީއްޖެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އުބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
17
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2017/HC-A/18{
,22 ބ 2
20
ތތ
2644
882
ވަޢުދުވާފަރާތަށް އެވަޢުދުގެ ބަދަލުގައި ލިބިދިނުމަށް އޭނާ އެދޭ އެއްޗެއް ލިބިދީފައިވާނަމަ،
އެކަށީގެންވާ މުޤާބިލެއް އެވަނީ ލިބިފައިކަމާއި، މިގޮތުން އޭނާ ވީ ވަޢުދަކީ އޭނާއަށް ލިބުނު އަގަށްވުރެ
އެއްޗެއްތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ ޤާނޫނު ނުބަލާކަމާއި، އަދި ހަމައެހެންމެ އެއެއްބަސްވުމަކީ ދަތި، ހަރުކަށި، ނޫނީ
އެއްފަރާތަކަށް ޖެހިފައިވާ އެއްބަސްވުމެއްތޯ މިޙާލަތުގައި ޤާނޫނު ނުބަލާނެކަމާއި، އެއްބަސްވުމެއްގެ މުބިލުގައި
އަގެއްހުރި ދީފައިވާނަމަ އެއެއްބަސްވުން ކޯޓުން ތަންފީޛު ކުރާނެކަމާއި، ވަޢުދެއްގެ ބަދަލުގައި ދޭ
އެއްޗަކީ ޤާނޫނުގެ ކުރިމަތީގައި އަގެއްހުރި އެއްޗަކަށްވާނީ ކޮންއެއްޗެއްތޯ ބަލާއިރު، އެއެއްޗަކީ އެކަށީގެންވާ
އެއްޗެއްތޯ ނުވަތަ ދެފަރާތުން ކުރި މުޢާމަލާތަކީ ދެފަރާތަށް ފައިދާ ހުރި މުޢާމަލާތެއްތޯ ކޯޓުން ނުބަލާނެކަމާއި،
ނަމަވެސް ކޯޓުން ޔަޤީން ކުރަންޖެހޭ ކަމަކީ، މުޤާބިލުގެ ގޮތުގައި ދިން އެއްޗަކީ ފުދޭ އަދި ވިޔާފާރީގެ ހަމައިން
ކިޔާލެވޭ އެއްޗެއް ކަމުގައި ވުންކަމާއި، އެހެންކަމުން، މުޤާބިލުގައި ދިން އެއްޗަކީ އެކަށީގެންވާ އެއްޗެއްތޯ
ކަނޑައެޅުމަކީ އެއްބަސްވުން ވާއިރު، އެއްބަސްވުމުގެ ބައިވެރިން ނިންމަންޖެހޭ ކަމެއްކަމާއި، އެއީ އެއްބަސްވުން
ތަންފީޛު ކުރުމަށް ހުށަހެޅޭހިނދު، ކޯޓުން ގޮތެއް ކަނޑައަޅަންޖެހޭ ކަމެއް ނޫންކަމާއި، ނަމަވެސް ބައެއް ކަހަލަ
ޢަމަލުތަކާއި ވަޢުދުތަކަކީ ޢާންމު މަޞްލަޙަތަށް ބަލައި ޤާނޫނުގެ ކުރިމަތީގައި އެއްވެސް އަގެއް ހުރި އެއްޗެއް
ކަމަށް ނުވެދާނެކަމާއި، އެނޫން ޙާލަތްތަކުގައި މުޤާބަލަކީ އެއްވެސް އަގެއް ހުރި އެއްޗެއްނަމަ، ޤާނޫނު ދެކެނީ
އެއީ އެކަށީގެންވާ މުޤާބިލެއްގެ ގޮތުގައި ކަމާއި، ވީމާ އިސްތިއުނާފް ކުރެވިފައިވާ މައްސަލައިގައި، 15 (ފަނަރަ)
އަހަރު ދުވަހުގެ ކުއްޔަކީ -/100,000ރ (އެއްލައްކަ ރުފިޔާ) ކަމަށް އެއްބަސްވުމުގައި އޮތްއޮތުމަކީ، އެކަށީގެންވާ
މު ޤާބިލެއް ނޫންކަމަށް އިސްތިއުނާފްކުރާ ފަރާތުން ބުނާ ބުނުމަކީ ޤާނޫނުގެ ކުރިމަތީގައި ބަލައިގަނެވޭނެ ބުނުމެއް
ދިވެހިރާއްa
ނޫންކަން އެނގެން އޮވެއެ
.
އައިކޯޓް
(ނ) ތިންވަނަކަމަކީ އިސްތިއުނާފް ކުރާ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ނުކުތާތަކުގެ*
މަތީގައި ބަޔާންކުރެވިދިޔަ ދެނުކުތާ ފިޔަވައި، ދެން ހުށަހަޅާފައިވާ ނުކުތާތަކީ، މިދެނުކުތާގެ މައްޗަށް ބިނާވެގެންޖާ
ނުކުތާތަކެއް ކަމަށްވާތީ އެނުކުތާކުގެ މައްޗަށް ވަކިވަކިން ބަލައި ގޮތެއް ނިންމަންޖެހޭ ތަނެއް ނެތްކަމެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އުބުރުޒުހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
18
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2017/HC-A/180
ބަޔާންވެދިޔަ ކަންކަން އެހެން ހުރުމުން، ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު2016/Cv
-
C/616
ޤަޟިއްޔާގައި އެކޯޓުން ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމަށް އެއްވެސް ބަދަލެއް ގެންނަންޖެހޭ ޤާނޫނީ ސަބަބެއް ނެތުމުން،
މިޤާޟިއްޔާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި ބެލި އިސްފަނޑިޔާރު ޝުޖާޢު ޢުޘްމާން އާއި ފަނޑިޔާރު ޙަސަން ޢަލީގެ
ނިންމުމަކީ އަޅުގަނޑުވެސް ޤަބޫލު ކުރާ ނިންމުމެވެ.
ވީމާ، އިސްވެ ބަޔާންވެދިޔަ ސަބަބުތައް އެގޮތަށް ހުރުމާއެކު އިސްތިއުނާފުކުރެވޭ ސިވިލް ކޯޓުގެ
ނަންބަރު 2016/Cv
-
C/616 ޤަޟިއްޔާގައި ކޮށްފައިވާ ޙުކުމަށް ބަދަލުގެންނަންޖެހޭ ސަބަބެއް ނެތްކަމަކަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި މިމައްސަލަ ބެލުމުގައި ބައިވެރިވި ފަނޑިޔާރުންނަށް އެއްބަސްވެވުނެވެ.
3 24 2 0 2 0
ދެންފަހެ، އިސްވެފާހަގަކުރެވުނު ނުކުތާތަކުގައި
19ދކުރުވަން
ކަންކަން ބަޔާންކުރެވުނު ގޮތަށް
ހއ
22 4)
یہ کی
އިސްތިއުނާފުކުރެވިފައިމިވާ ސިވިލް ކޯޓުގެ ނަންބަރު: 2016/Cv
-
C/616 ޤަޟިއްޔާ
ޙުކުމަށް ބަދަލުގެންނަންޖެހޭފަދަ ޝަރުޢީ ނުވަތަ ޤާނޫނީ ވިޔަސް ސަބަބެއް ނެތްކަމަށް މިޤަޟިއްޔާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި ބެލި ފަނޑިޔާރުންގެ އިއްތިފާޤުން ކަނޑައަޅައި ޙުކުމް ކޮށްފީމެވެ.
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv