ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 2016/HC-A/304 ޤަޟިއްޔާގެ ޙުކުމް
1
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2016/HC-A34
A/k
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު
ދިވެހިރާއްޖެ
* *ވ ·
އި
ލައްޖޭ
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
، ޤަޟިއްޔާ ނަންބަރު: 304/HC
-
A/2016
އިސްތިއުނާފު ކުރި ފަރާތް:
*
* ނަން: އެޓަރނީ ޖެނެރަލްގެ އޮފީސް
ދާއިމީ އެޑްރެސް: -
އައި.ޑީ.ކާޑު ނަންބަރު:
.. ވ4
• އިސްތިއުނާފު ރައްދުވާ ފަރާތް
1- ނަން: ފާޠިމަތު ޝާޢިރާ
ދާއިމީ އެޑްރެސް: މެހުރާ ރ.ކަނދޮޅުދޫ
* އައި.ޑީ.ކާޑު ނަންބަރު: A037224
• ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވުނު ތާރީޚް: 25 ޖުލައި 2016 ނިމުނު ތާރީޚް: 21 މާރިޗް 2018
20 ޝައްވާލު 1438
04 ރަޖަބު 1439
02& 0 0
އިސްތިއުނާފު ކުރެވުނު ޤާޟިއްޔާ ނަންބަރު: 2013/72
/
8C
• ނިންމެވި ކޯޓު: މާޅޮސްމަޑުލުއުތުރުބުރީ ދުވާފަރު މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓު
ޤަޟިއްޔާގެ ބާވަތް: ގެ ހޯދުން
ހުށަހެޅި ތާރީޚް: 05 ސެޕްޓެމްބަރު 2013
ނިމުނު ތާރީޚް: 27 މެއި 2015
• ފަނޑިޔާރުންގެ މަޖިލިސް:
ފަނޑިޔާރު ޢަބްދުﷲ ޙަމީދު ފަނޑިޔާރު ޢަލީ ސަމީރު ފަނޑިޔާރު ޢަބްދުއްރައޫފު އިބްރާހީމް
އެމްޑީގެ ފައި
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ/ ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 6471
331
އީމެއިލް: [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
2
2016/HC-A34
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
ދަޢުވާގެ ޚުލާޞާ
މިއީ،
މާޅޮސްމަޑުލުއު
ލުއުތުރުބުރީ ދުވާފަރު މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2013/E8C/72
ޤަޟިއްޔާ ނިންމަވާފައިވާގޮތް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ އުޞޫލުތަކާ ޚިލާފަށްކަމަށް ބުނެ، އެޤަޟިއްޔާ
އިސްތިއުނާފު ކުރުމަށް އެޓަރނީ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހުގެ ފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓަށް ހުށަހެޅުމުން
ބެލިފައިވާ ޤަޟިއްޔާއެކެވެ.
މިޤްޟިއްޔާގައި އިސްތިއުނާފު ރައްދުވާ ފަރާތަކީ މެހުރާ}ރ.ކަނދޮޅުދޫ، ފާޠިމަތު ޝާޢިރާއެވެ.
ފާހަގަކުރެވުނު ނުކު
01- މާޅޮސްމަޑުލުއުތުރުބުރީ ދުވާފަރު މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2013/E8C/72
ޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ރިޕޯޓަށް ބެލިއިރު، އެޤަޟިއްޔާއަކީ، 26 ޑިސެމްބަރު 2004 ގައި
ދިވެހިރާއްޖެއަށް ކުރިމަތިވި ސުނާމީ ކާރިސާގައި މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި ކަނދޮޅުދޫގެ ރައްޔިތުންގެ
ބޯހިޔާވަހިކަން ގެއްލިގެން ދިއުމުން ދިވެހި ދައުލަތާއި ބޭރުގެ އެކިއެކި އެހީދޭ ފަރާތްތަކާއި ގުޅިގެން،
ބޯހިޔާވަހިކަން ގެއްލުނު ފަރާތްތަކަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ހޯދައިދިނުމުގެ މަސައްކަތް ފެށި ސުނާމީގައި ބޯހިޔާވަހިކަން
ގެއްލުނު ގިނަ ފަރާތްތަކަކަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ހޯދައިދީފައި ވީނަމަވެސް، އެފަދައިން އެއްވެސް އެހީތެރިކަމެއް
ދައުލަތުން ރ.ކަނދޮޅުދޫ { މެހުރާ، ފާތިމަތު ޝާއިރާއަށް ދީފައިނުވާތިއާއި، ފާޠިމަތު ޝާޢިރާގެ މިލްކުގައި އޮތް
ބިމަކަށް ބަދަލު ދިނުމަކާ ނުލައި ދައުލަތަށް އެ ބިން ނަގާފައިވާތީ، "ސުނާމީ ކާރިސާއާ ގުޅިގެން ސަރުކާރުން
އިމާރާތްކޮށްދެއްވާ ގެތައް ލިބޭ ފަރާތްތައް ކަނޑައެޅުމުގެ އުޞޫލުތައް" 1 ވަނަ ނަންބަރުގެ 2 ވަނަ
ނުކުތާގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ފާޠިމަތު ޝާޢިރާއަށް މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރުން ގެއެއް ލިބިދޭންޖެހޭނެކަމަށް
ކަނޑައަޅައި ދިނުމަށް އެދި ދިވެހި ދައުލަތް (ނޭޝަނަލް ޑިޒާސްޓަރ މެނޭޖްމަންޓް ސެންޓަރ) ގެ މައްޗަށް
ފާޠިމަތު ޝާޢިރާ ބެލެވުނު ނު ޤަޟިއްޔާއެއްކަން އެނގޭކަމާއި،
2 2 22 22
OXO
އެޤަޟިއްޔާގައި މާޅޮސްމަޑުލުއުތުރުބުރީ ދުވާފަރު މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުން ޙުކުމްކޮށްފައިވަނީ،
"ދެންފަހެ، 26 ޑިސެމްބަރު 2004 ގައި ދިވެހިރާއްޖެއަށް ކުރިމަތިވި ސުނާމީ ކާރިސާގައި މާޅޮސްމަޑުލު
އުތުރުބުރި ކަނދޮޅުދޫގެ ރައްޔިތުންގެ ބޯހިޔާވަހިކަން ގެއްލިގެން ދިއުމުން، ދިވެހި ދައުލަތާއި ބޭރުގެ އެކިއެކި
އެހީދޭ ފަރާތްތަކާއި ގުޅިގެން، ބޯހިޔާވަހިކަން ގެއްލުނު ފަރާތްތަކަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ހޯދައިދިނުމުގެ މަސައްކަތް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އުބުރުޒުހިނގުން، މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް: [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
3
2016/HC-A/34
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
ފެށި މިއަދާ ހަމައަށް ސުނާމީގައި ބޯހިޔާވަހިކަން ގެއްލުނު ގިނަ ފަރާތްތަކަކަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ހޯދައިދީފައި
ވީނަމަވެސް، އެފަދައިން އެއްވެސް އެހީތެރިކަމެއް ދައުލަތުން ރ.ކަނދޮޅުދޫ މެހުރާ ފާޠިމަތު ޝާޢިރާ (ދިވެހި
ރައްޔިތެއްކަން އަންގައިދޭ ކާޑު ނަންބަރު A037224} އަށް ދީފައިނުވާތީއާއި، ފާތިމަތު ޝާޢިރާގެ މިލްކުގައި
އޮތް ބިމަކަށް ބަދަލު ދިނުމަކާ ނުލައި ދައުލަތަށް އެބިން ނަގާފައިވާތީ، "ސުނާމީ ކާރިސާއާ ގުޅިގެން
ސަރުކާރުން އިމާރާތްކޮށްދެއްވާ ގޮތަށް ލިބޭ ފަރާތްތައް ކަނޑައެޅުމުގެ އުޞޫލުތައް" ގެ 1 ވަނަ ނަންބަރުގެ 2
ވަނަ ނުކުތާގައިވާ ގޮތުގެމަތީން ފާޠިމަތު ޝާޢިރާއަށް މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރުން ގެއެއް
ލިބިދޭންޖެހޭނެކަމަށް ކަނޑައަޅައި ދިނުމަށް އެދި ދިވެހި ދައުލަތް (ނޭޝަނަލް ޑިޒާސްޓަރ މެނޭޖްމަންޓް
ސެންޓަރ) ގެ މައްޗަށް ފާޠިމަތު ޝާޢިރާ ހުށަހެޅި މައްސަލައާއި ގުޅިގެން ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލިހުގައި ދެފަރާތުން
ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކާއި، ހުށަހަޅާފައިވާ އެންމެހައި ލިޔުންތަކާއި، ބަޔާންތަކާއި، ހެކިންގެ ހެކިބަހަށް ބަލައި
ރިޢާޔަތްކުރުމުން،
10
ދަޢުވާކުރާ ފަރާތްކަމަށްވާ ރ.ކަނދޮޅުދޫ މެހުރާ ފާޠިމަތު ޝާޢިރާގެ ނަމުގައި 15 ޖުލައި
2002 ގައި "ސީނާޒް އެވެކިޔާ ގޯއްޗެއް މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި ކަނދޮޅުދޫގައި ރަޖިސްޓްރީކޮށްފައިވާކަން
ރ.އަތޮޅު އޮފީހުގެ ނަންބަރު 1
/
2002
/
58-R "ގޯތީގެ ރަޖިސްޓްރީ" އިން އެނގޭކަމާއި، އަދި އެ ގޯއްޗަކީ
ރ.ކަނދޮޅުދޫ އޮފީހުން ފާޠިމަތު ޝާޢިރާއަށް ދިން ހުއްދައިގެ ދަށުން އޭނާގެ އަމިއްލަ ޚަރަދުގައި
ރ.ކަނދޮޅުދޫގެ ފަޅުން ހިއްކި ބިމެއްގައި ރަޖިސްޓްރީކޮށްފައިވާ ގޯއްޗެއްކަން ހެކިންގެ ހެކިބަހުން އެނގޭކަމާއި،
2004 ޑިސެމްބަރު 26 ވަނަ ދުވަހު ދިވެހިރާއްޖެއަށް ސުނާމީގެ ކާރިސާ ކުރިމަތިވިއިރު، ދެންނެވުނު
"ސީނާޒް" އެވެކިޔާ ގޯތީގައި ޢިމާރާތެއް ކުރަންފަށައި، އެ ޢިމާރާތުގައި އެއްކޮޓަރި ހަދައި ނިމިފައިވާކަމަށާއި،
އެ ކޮޓަރީގައި ފާޠިމަތު ޝާޢިރާގެ އޭރުގެ ފިރިމީހާ ދިރިއުޅެމުންދިޔަކަން ހެކިންގެ ހެކިބަހުން އެނގޭކަމާއި،
26 ޑިސެމްބަރު 2004 ގައި ދިވެހިރާއްޖެއަށް ކުރިމަތިވި ސުނާމީ ކާރިސާއާ ގުޅިގެން
ބޯހިޔާވަހިކަން ގެއްލުނު ފަރާތްތަކަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމުގައި އުޞޫލީ 02 (ދޭއް) މިންގަނޑަކަށް
ޢަމަލުކޮށްފައިވާކަން ޝަރީޢަތަށް ހުށަހެޅި ލިޔުންތަކުން އެނގޭކަމާއި، އޭގެތެރެއިން "ސުނާމީ ކާރިސާއާއި
ގުޅިގެން ސަރުކާރުން އަލަށް ޢިމާރާތްކުރައްވާ ގޮތަށް ލިބޭނެ ފަރާތްތައް ކަނޑައެޅުމުގެ އުޞޫލުތައް" ގެ
ނަމުގައި 30 ޖަނަވަރީ 2007 ގައި އެކުލަވާލާފައިވާ އުޞޫލުގެ 1 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ ދެވަނަ ނުކުތާގައި
ސުނާމީ ކާރިސާގައި ވެއްޓުނު ގެއެއްގައި އެކަކު (އެންމެ މީހަކު، ދިރިއުޅުނު ކަމުގައިވިޔަސް އެގެއަކީ އަމިއްލަ
ނަމުގައި ހުރި ގެއެއް ކަމުގައިވަނީނަމަ، ގެއަކަށް ގެއެއް ލިބޭ އުޞޫލުން އޭނާއަށް ގެއަކަށް ގެއެއް ލިބޭނެކަމަށް
2
4 ވގތ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ/ ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 6471
331
އީމެއިލް: [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
4
2016/HC-A/34
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި، އެއުޞޫލުން ބަލާއިރު، ރ.ކަނދޮޅުދޫ "ސީނާޒް" އެވެކިޔާ ގޯއްޗަކީ ފާޠިމަތު ޝާޢިރާގެ
ނަމުގައި ރަޖިސްޓްރީކޮށްފައިވާ ގޯއްޗެއްކަމާއި، އެގޯތީގައި ޢިމާރާތެއް ކޮށްފައިވާކަމާއި، އެގޯތީގައި ކޮށްފައިވާ
ޢިމާރާތުގައި ދަޢުވާކުރާ ފަރާތުގެ ފިރިމީހާ ދިރިއުޅެމުން ދިޔަކަން ހެކިންގެ ހެކިބަހުން އެނގޭކަމާއި،
މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި ކަނދޮޅުދޫއަކީ 26 ޑިސެމްބަރު 2004 ގެ ކުރިން މީހުން
ދިރިއުޅެމުން ދިޔަ ރަށެއްކަމަށާއި، ސުނާމީ ކާރިސާއަށްފަހު ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ ނަންބަރު 15;2010
"ޤަރާރު" ގެ ދަށުން ދިވެހިރާއްޖޭގައި މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްތައް ކަނޑައެޅުއްވިއިރު، މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި
ކަނދޮޅުދޫ ނުހިމަނުއްވައި އެރަށަކީ ފަޅު ރަށެއްގެ ގޮތުގައި ހަމަޖެއްސެވިކަމާއި، 26 ޑިސެމްބަރު 2004 ގެ
ސުނާމީ ކާރިސާއަށްފަހު މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި ކަނދޮޅުދޫ ރައްޔިތުން މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރަށް
ބަދަލުކުރިއިރު، ފާޠިމަތު ޝާޢިރާއަށް މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރުން ވަކިން ގެއެއް ދީފައިނުވާކަން
ދެފަރާތުގެ ބަހުން އެނގޭކަމާއި، އެކަމުގެ ސަބަބުން ފާތިމަތު ޝާޢިރާގެ ނަމުގައި ކަނދޮޅުދޫގައި އޮތް
"ސީނާޒް" އެވެކިޔާ ގޯތި ފާޠިމަތު ޝާޢިރާއަށް ގެއްލިފައިވާކަން އެނގޭކަމާއި،
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 40 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގައި މީސްމީހުންގެ
މުދަލުގެ ހިމާޔަތާއި ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުކޮށްދީފައިވާ މިންވަރު އެ މާއްދާއިން އެނގި ހާމަވާކަމާއި،
ދައުލަތުންވެސް މީހެއްގެ މުދަލެއް ދައުލަތަށް ނަގައިކަމުގައިވާނަމަ ޢަމަލުކުރަންވީ އުޞޫލު ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ މިދެންނެވުނު މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާކަން އެމާއްދާއަށް ބެލުމުން
އެނގޭކަމާއި، އަދި ހަމައެހެންމެ އެމުދަލުގެ ވެރިފަރާތުގެ ރުހުން އޮތްނަމަ ކޯޓަކުން ކުރާ ޙުކުމެއް
ނެތްކަމުގައިވިޔަސް ދައުލަތަށް އެމުދަލެއް ނެގިދާނެކަން ޤާނޫނުއަސާސީގެ މިމާއްދާއިން އެނގޭކަމާއި، މީހެއްގެ
މުދަލެއް ދައުލަތަށް ނަގާ ޙާލަތުގައި ކޯޓުންކުރާ ޙުކުމެއް އޮންނާންޖެހޭނީ އެމުދަލުގެ ވެރިޔާގެ ކިބައިން
އެމުދަލެއް ނެގުމަށް އެމުދަލުގެ ވެރިޔާގެ ރުހުންނެތް ޙާލަތުގައިކަންވެސް މިމާއްދާއަށް ބެލުމުން އެނގޭކަމާއި،
މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި ކަނދޮޅުދޫއިން މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރަށް މީހުން
ދަލުކުރުމުގައި ކަނދޮޅުދޫގެ ރައްޔިތުންގެ ބިމާއި މުދާ ދައުލަތަށް ނަގާފައިވަނީ އެ ފަރާތްތަކުގެ ރުހުމުގައި
ކަމަށްވާނަމަ، ކޯޓުންކުރާ ޙުކުމެއް ނެތްނަމަވެސް، އެމުދަލެއް ދައުލަތަށް ނެގިދާނެކަމާއި، އެފަދައިން މުދަލެއް
ދައުލަތަށް ނެގުމަށް މުދަލުގެ ވެރިފަރާތުގެ ރުހުންނެތްނަމަ، އެމުދަލެއް ދައުލަތަށް ނެގުމާއިމެދު ކޯޓުގެ ޙުކުމެއް
ންނާންވާނެކަން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 40 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އަށް ބެލުމުން
<< O
285
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ/ ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 332529، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
5
2016/HC-A/34
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
އެނގޭތީއާއި، މިހާރު ޢަމަލުކުރަމުންދާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީއަކީ 07 އޮގަސްޓް 2008
ގައި ޢަމަލުކުރަންފެށި ޤާނޫނުއަސާސީއެއްކަމާއި، މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި ކަނދޮޅުދޫއަކީ ފަޅުރަށެއްގެ ގޮތުގައި
ކަނޑައަޅައިފައިވަނީ މިޤާނޫނުއަސާސީއަށް ޢަމަލުކުރަން ފެށިފަހުންކަމަށްވާތީ، މިމައްސަލައަށް 07 އޯގަސްޓް
2008 ގައި ޢަމަލުކުރަންފެށި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީ ތަތުބީޤުކުރެވޭނެކަން އެނގޭކަމާއި،
މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި ކަނދޮޅުދޫއަކީ މީހުން ދިރިނޫޅޭ ފަޅުރަށެއްކަމަށް
ރަށެއްކަމަށް ކަނޑައަޅައި،
އެރަށުގެ ރައްޔިތުން މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރަށް ބަދަލުކޮށް ކަނދޮޅުދޫގެ ރައްޔިތުންނަށް ބޯހިޔާވަހިކަން
ދިވެހި ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ފޯރުކޮށްދީފައިވަނީ ދައުލަތުގެ ކެރިފޯރުންތެރިކަން ހުރި މިންވަރަކުންކަމާއި، ދިވެހި
ރައްޔިތުންނަށް ލިބިގެންވާ ޙައްޤުތައް އެރައްޔިތުންނަށް ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ފޯރުކޮށްދިނުމަކީ ދިވެހި ދައުލަތުގެ
ކެރިފޯރުންތެރިކަމެއްގެ މައްޗަށް ނިސްބަތްވެފައި އޮންނަކަމެއްކަމާއި، ސުނާމީ ކާރިސާގައި ނުވަތަ އަދި
ވެސް އެފަދަ ޙާދިސާތަކުގައި ގެދޮރު ނެތި ގޮސްފައިވާ ހުރިހާ ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ބޯހިޔާވަހިކަން
ފޯރުކޮށްދިނުމަކީ، ބޯހިޔާވަހިކަމަށް ބޭނުންވެފައިވާ މީހުން އެކަމަށް ބޭނުންޖެހިފައިވާ މިންވަރަށް ހިނދުން
ހިނދަށްކުރުން ދައުލަތުގެ މައްޗަށް ލާޒިމްވެގެންވާ ކަމަކަށްވުރެ ބޮޑަށް ދައުލަތުގެ ކެރިފޯރުންތެރިކަމުގެ
ބަރޯސާވެފައިވާ ކަމެއްކަން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 273/HC
-
A/2012 ޤަޟިއްޔާގެ "ޤަޟިއްޔާ
ނިމުނުގޮތުގެ ޚުލާޞާ"ގެ ފާހަގަކުރެވުނު ނުކުތާތަކުގެ 4 ގެ (ނ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި، ޙައްޤުތައް
ރައްޔިތުންނަށް ލިބިދިނުމުގައި އެއްވެސް ރައްޔިތެއްގެ މެދުގައި ތަފާތުކޮށްގެން ނުވާނެކަން ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ނުއަސާ
އަސާސީގެ
ދިގެ 17 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އަށް ބެލުމުން އެނގޭކަމާއި،
0 2 0 294
ދ8 29
0
ހހހހ
މައަށް
290
· 0 0
ޒާ2ދ
تور ترکی
ދަޢުވާކުރާ ފަރާތުގެ ރަށްވެހިކަން ރަޖިސްޓްރީކޮށްފައިވަނީ މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި ކަނދޮޅުދޫ
މެހުރާ" އެވެކިޔާ ގޭގައި ކަމަށްވާތީ، ދަޢުވާކުރާ ފަރާތް ހިމެނޭގޮތަށް މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރުން އެ
ޢާއިލާއަށް ދޫކޮށްފައިވާ 446 ނަންބަރު ގެއިން ދަޢުވާކުރާ ފަރާތުގެ ނަން ހިމަނައި، ބޯހިޔާވަހިކަން
ފޯރުކޮށްދީފައިވާކަމަށާއި، ދަޢުވާކުރާ ފަރާތަށް ވަކިން ގެއެއް ދިނުމަށް އެފަރާތް ޝަރުތު ފުރިހަމަނުވާކަމަށް
ދައުލަތުން ބުނިނަމަވެސް، ރ.ދުވާފަރުން ދޫކޮށްފައިވާ 446 ނަންބަރު ގެއަކީ ރ.ކަނދޮޅުދޫ "މެހުރާ" އެވެކިޔާ
ބަދަލުގައި ދޫކޮށްފައިވާ ގެއެއްކަމާއި، އެއީ ފާޠިމަތު ޝާޢިރާގެ ނަމުގައި ރަޖިސްޓްރީކޮށްފައިވާ "ސީނާޒް"
އެވެކިޔާ ގޯތީގެ ބަދަލުގައި ދޫކޮށްފައިވާ ގެއެއް ނޫންކަން ދައުލަތުގެ ބަހުން އެނގޭކަމާއި،
44
ދަޢުވާކުރާ
ކުރާ ފަރާތަށް ވަކިން ގެއެއް ދިނުމަށް އެފަރާތް ޝަރުތު ފުރިހަމަ ނުވާ މައިގަނޑު އެއް
ސަބަބަކީ ދަޢުވާގައިވާ ރ.ކަނދޮޅުދޫ "ސީނާޒް" އެވެކިޔާ ގޯތީގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ބިމާބެހޭ ޤާނޫނުގެ 13 ވަނަ
އީމެއިލް: [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
6
2{16/HC-A/34
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާފަދަ މީހުން ދިރިއުޅޭ ފެންވަރަށް ޢިމާރާތްކޮށްފައިހުރި ގެއެއް ނެތުމުންކަމާއި، އަދި
ގޯތީގެ "ޢިމާރާތާއި ގޯތީގެ ރަޖިސްޓްރީ" އެއް ނެތުމުންކަމަށް ދައުލަތުން ބުނި ނަމަވެސް، "ސުނާމީ ކާރިސާއާއި
ގުޅިގެން ސަރުކާރުން އަލަށް ޢިމާރާތްކުރައްވާ ގޮތަށް ލިބޭނެ ފަރާތްތައް ކަނޑައެޅުމުގެ އަސާސީ އުޞޫލުތައް"
ގެ 1 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ސުނާމީ ކާރިސާގެ ކުރިން ގޯއްޗެއް ރަޖިސްޓްރީ ކުރުމަށްފަހު ގެ ޢިމާރާތްކޮށް
ސުނާމީ ކާރިސާ ދިމާވިއިރު ޢިމާރާތުގެ ރަޖިސްޓްރީ ނުހައްދާ ހުރި ގޭގެވެސް ހިމެނޭނެ ކަމަށް
ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި، އެހެންކަމުން، ރ.ކަނދޮޅުދޫގައި ފާޠިމަތު ޝާޢިރާގެ ނަމުގައި "ސީނާޒް" އެވެކިޔާ
ގޯތީގައި ކޮށްފައިވާ ޢިމާރާތް ޤާނޫނު ނަންބަރު 1/2002 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ބިމާބެހޭ ޤާނޫނު) ގެ 13
މާއްދާގެ ދަށުން ރަޖިސްޓްރީ ނުކޮށް އޮތް އޮތުމަކީ ސުނާމީ ކާރިސާއާއި ގުޅިގެން ސަރުކާރުން ޢިމާރާތްކޮށްދެއްވާ
ގެއަކުން ގެއެއް ފާޠިމަތު ޝާޢިރާއަށް ނުލިބެންވީ ސަބަބެއް ނޫންކަމާއި،
ވަނަ
"ސުނާމީ ކާރިސާއާއި ގުޅިގެން ސަރުކާރުން އަލަށް ޢިމާރާތްކުރައްވާ ގޮތަށް ލިބޭނެ ފަރާތްތައް
ކަނޑައެޅުމުގެ އަސާސީ އުޞޫލުތައް"ގެ 1 ވަނަ ނަންބަރުގެ (ހ) ގެ 2 ވަނަ ނުކުތާގެ ދަށުން ގެއަކަށް ގެއެއް
ލިބުމުގައި އެގޭގެ ރަޖިސްޓްރީގެ ވެރިފަރާތުން އެގޭގައި ދިރިއުޅުމަކަށް މިނުކުތާ ލާޒިމުނުކުރާކަން އެ އުޞޫލަށް
ބެލުމުން އެނގޭކަމާއި، މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރުން ޤުދޫކުރުމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ އުޞޫލުން ފާޠިމަތު
ޝާޢިރާއަށް ގެއެއް ދީފިނަމަ، މިއުޞޫލުގެ ބާރު ކެނޑޭނެކަމަށް ދައުލަތުން ފާހަގަކޮށްފައިވީނަމަވެސް،
ސުނާމީކާރިސާއާ ގުޅިގެން ސަރުކާރުން ޢިމާރާތްކޮށް ދެއްވާ ގެތައް ލިބޭ ފަރާތްތައް
ކަނޑައެޅުމުގެ
އުޞޫލުތަކުގެ ދަށުން ޝަރުތު ފުރިހަމަވާ ފަރާތަކަށް ގެއެއް ލިބުމަކީ މި އުޞޫލުގެ ބާރު ކެނޑޭނެކަމެއް
ނޫންކަމާއި،
2004 ޑިސެމްބަރު 26 ވަނަ ދުވަހު ދިވެހިރާއްޖެއަށް ކުރިމަތިވި ސުނާމީކާރިސާއަށްފަހު،
މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ކަނދޮޅުދޫއަކީ ފަޅުރަށެއްކަމަށް ސަރުކާރުން ކަނޑައަޅުއްވައި، ކަނދޮޅުދޫގެ ރައްޔިތުން
މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރަށް ބަދަލުކުރިއިރު ފާޠިމަތު ޝާޢިރާއަށް ދުވާފަރުން ބޯހިޔާވަހިކަން
ހޯދައިދީފައިވާކަމަށް ދައުލަތުން ބުނިނަމަވެސް، ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަށް މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރުން
ވަކިން ގެއެއް ލިބިފައިނުވާކަން ޝަރީޢަތުގައި ދެފަރާތުން ދެއްކި ވާހަކަތަކުންނާއި، ހުށަހަޅާފައިވާ ބަޔާންތަކާއި،
ލިޔެކިޔުންތަކުންނާއި، ހެކިންގެ ހެކިބަހުން ޝަރީޢަތަށް ސާބިތުވާތީ،
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ/ ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް: [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
7
2016/HC-A/34
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
"ސުނާމީކާރިސާއާއި ގުޅިގެން ސަރުކާރުން އަލަށް ޢިމާރާތްކުރައްވާ ގޮތަށް ލިބޭނެ ފަރާތްތައް
ކަނޑައެޅުމުގެ އަސާސީ އުޞޫލުތައް" ގެ 1 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ 2 ވަނަ ނުކުތާގެ ދަށުން ރ.ކަނދޮޅުދޫ
މެހުރާ ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަކީ މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރުން ގެއެއް ލިބެންޖެހޭނެ ފަރާތެއްކަމަށް
ކަނޑައަޅައި، މިއަދު (27 މެއި 2015) ން ފެށިގެން މީލާދީ 06 (ހައެއް) މަސްދުވަހުގެ ތެރޭގައި
މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރި ކަނދޮޅުދޫގެ ރައްޔިތުންނަށް މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރުން ދޫކޮށްފައިވާ ގެއާއި
އެއްފެންވަރުގެ ގެއެއް ރ.ކަނދޮޅުދޫ މެހުރާ ފާޠިމަތު ޝާޢިރާއަށް ދިނުމަށް ދިވެހި ދައުލަތް (ނޭޝަނަލް
ޑިޒާސްޓަރ މެނޭޖްމަންޓް ސެންޓަރ) ގެ މައްޗަށް އަންގައި އަމުރުކޮށް، މިގޮތުގެ މަތީން ޙުކުމްކޮށް،
މިމައްސަލަ ނިންމީއެވެ." މިފަދައިންނެވެ.
02- މާޅޮސްމަޑުލުއުތުރުބުރީ ދުވާފަރު މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2013/E8C/72
ޤަޟިއްޔާގެ ނިމިފައިވާގޮތް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ހަމަތަކާއެއްގޮތް ނުވާކަމަށްބުނެ އެޤަޟިއްޔާ އިސްތިއުނާފު
ކޮށްދިނުން އެދި އެޓަރނީ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހުގެ ފަރާތުން 04 (ހަތަރެއް) ނުކުތާއެއް ހުށަހަޅާ އެނުކުތާތަކާއި
ބެހޭގޮތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ވާހަކަ ދައްކާފައިވެއެވެ. އެގޮތުން ހުށަހަޅާފައިވާ؟
4 22
(ހ) ފުރަތަމަ ނުކުތާއަކީ މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރު މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުގެ ޤަޟިއްޔާގައި
ޙުކުމް ކުރައްވާފައިވަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 23 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އާ ޚިލާފަށްކަމަށް ބުނެ
ހުށަހެޅި ނުކުތާއެވެ.
LUCO
04 02
(ނ) ދެވަނަ ނުކުތާއަކީ، މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރު މެޖިސްޓްރޭޓު ކޯޓުގެ ޤަޟިއްޔާގައި
ޙުކުމް ކުރައްވާފައިވަނީ، 29 އޮކްޓޯބަރު 2006 ގައި އެކުލަވާލެވިފައިވާ "ގެ ލިބޭ މީހުން ފާހަގަކުރުމަށް
ގެންގުޅޭ މިންގަނޑުތައް ރެޑްކްރޮސް އަދި ރެޑްކްރެސެންޓް މޫވްމަންޓް (އައި.އެފް.އާރު.ސީ، ބީ.އާރު.ސީ،
އެފް.އާރު.ސީ) ދިވެހިރާއްޖޭގައި ދާއިމީ ހިޔާވަހިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ ޕްރޮގްރާމްތައް" އާއި 30 ޖެނުއަރީ
2007 ގައި އެކުލަވާލެވިފައިވާ ސުނާމީ ކާރިސާއާ ގުޅިގެން ސަރުކާރުން ޢިމާރާތް ކޮށްދެއްވާ ގެތައް ލިބޭ
ފަރާތްތައް ކަނޑައެޅުމުގެ އުޞޫލުތައް" އާ ޚިލާފަށްކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެވެ.
2012/HC-A/273
(ނ) ތިންވަނަ ނުކުތާއަކީ؛ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު
ޤަޟިއްޔާއިން ބެއްލެވި މައްސަލައިގައި ކަންހިނގާފައިވާ ގޮތާއި މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރު
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ/ ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 6471
331
އީމެއިލް: [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
8
2{16/HC-A/304
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2013/E8C/72 ޤަޟިއްޔާގައި ކަންހިނގާފައިވާ ގޮތް ތަފާތުކަމުގައިވީއިރު،
މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރު މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2013/E8C/72 ޤަޟިއްޔާގައި
ކަންހިނގާފައިވާ ގޮތް ތަފާތުކަމުގައިވީއިރު، މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރު މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުގެ ނަންބަރު
2013/E8C/72 މައްސަލައަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 273/HC
-
A/2012 މައްސަލަ
ތަޠުބީޤުކޮށްފައިވުންކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެވެ.
coo
03- މިމައްސަލައާއި ގުޅިގެން މާޅޮސްމަޑުލުއުތުރުބުރީ ދުވާފަރު މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުގެ ނަންބަރު
2013/E8C/72 ޤަޟިއްޔާ ނިމިފައިވާގޮތް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ހަމަތަކާއެއްގޮތް ނުވާކަމަށްބުނެ އެޤަޟިއްޔާ
އިސްތިއުނާފު ކޮށްދިނުން އެދި އެޓަރނީ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހުގެ ފަރާތުން އިސްތިއުނާފު ކުރުމަށް ހުށަހަޅާފައިވާ
ނުކުތާތަކަށާއި، އެނުކުތާތަކާއި ގުޅިގެން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ދައްކާފައިވާ
ވާހަކަތަކަށާއި، މައްސަލައާއި ގުޅުންހުރި ލިޔެކިޔުންތަކަށް ބަލާއިރު އަންނަނިވި ކަންތައްތައް ފާހަގަކުރެވެއެވެ.
(ހ) ފުރަތަމަކަމަކީ، އިސްތިއުނާފުކުރެވިފައިމިވާ މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރު މެޖިސްޓްރޭޓް
ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2013/E8C/72 ޤަޟިއްޔާގައި ރ.ކަނދޮޅުދޫ(މެހުރާ ފާތިމަތު ޝާޢިރާގެ ފަރާތުން ހުށަހެޅި
މައްސަލައަކީ، 26 ޑިސެމްބަރ 2004 ގައި ދިވެހިރާއްޖޭއަށް ކުރިމަތިވި ސުނާމީކާރިސާގައި މާޅޮސް މަޑުލު
އުތުރުބުރި ކަނދޮޅުދޫ ރައްޔިތުންގެ ބޯހިޔާވަހިކަން ގެއްލި ދިއުމުން، ބޯހިޔާވަހިކަން ގެއްލުނު ގިނަ
ފަރާތްތަކަކަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ހޯދައިދިންއިރު، އެފަދަ އެހީތެރިކަމެއް ރ.ކަނދޮޅުދޫމެހުރާ ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަށް
ދީފައިނުވާކަމަށްބުނެ "ސުނާމީ ކާރިސާއާ ގުޅިގެން ސަރުކާރުން ޢިމާރާތްކޮށްދެއްވާ ގެތައް ލިބޭ ފަރާތްތައް
ކަނޑައެޅުމުގެ އުސޫލުގެ 1 ވަނަ ނަންބަރާއި 2 ވަނަ ނަންބަރުގައިވާ ގޮތުގެ މަތީން ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަށް
މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރުން ގެއެއް ލިބެންޖެހޭކަމަށްބުނެ ހުށަހެޅި މައްސަލައެއްކަން އެނގެން
އޮންނަކަމެވެ.
(ށ) ދެވަނަކަމަކީ، ފާތިމަތު ޝާޢިރާގެ ފަރާތުން ދައުލަތުގެ މައްޗަށް އުފުލާފައިވާ މިދަޢުވާއަށް
ރައްދުދެމުން ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކުގައި، ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ދިނުމުގައި
ރ.ދުވާފަރުން ވަކި ގޯއްޗެއް ހަމަޖައްސައިދީފައިނުވަނީ ސުނާމީ ކާރިސާގައި ބޯހިޔާވަހިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށް
ޢަމަލުކުރި އުސޫލުތަކުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޝަރުތުތައް ފާތިމަތުޝާޢިރާގެ ކިބައިގައި ފުރިހަމަވެފައި
ނެތުމުންކަމަށާއި، މިގޮތުން ސުނާމީ ކާރިސާ ދިމާވިއިރު، ފާތިމަތުޝާޢިރާ ރ.ކަނދޮޅުދޫގައި ދިރިއުޅެފައިނުވާކަމަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އުބުރުޒުހިނގުން، މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
9
2{16/HC-A/304
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
2x 92
20 22
ޤަeގއ
ބުނެ އެކަން ފާހަގަކޮށްފައިވާއިރު، 30 ޖެނުއަރީ 2007 މިތާރީޚުގައި އެކުލަވާލާފައިވާ " ސުނާމީކާރިސާއާއި
ގުޅިގެން ސަރުކާރުން އަލަށް ޢިމާރާތްކުރައްވާ ގެތައް ލިބޭނެ ފަރާތްތައް ކަނޑައެޅުމުގެ އުސޫލުތައް" މިނަމުގައި
އޮންނަ އުސޫލަށް ބަލާއިރު، މިއީ ސުނާމީކާރިސާގައި ގެދޮރު ގެއްލިފައިވާ ފަރާތްތަކުގެ ތެރެއިން ބައިނަލްއަޤްވާމީ
އެހީދޭ ޖަމްޢިއްޔާތަކުގެ އެހީގައި ބޯހިޔާވަހިކަން ނުލިބޭ ފަރާތްތަކަށް ދިވެހި ސަރުކާރުގެ އެހީގައި ބޯހިޔާވަހިކަން
ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ކަނޑައެޅި އުސޫލެއްކަން އެނގެން އޮންނަކަމާއި، މިއުސޫލުގެ ދަށުން ތިމާގެ އަމިއްލަ ނަމުގައި
ރ.ކަނދޮޅުދޫގައި ހުރި ގެއެއްގެ ބަދަލުގައި އެމީހަކަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ގެއަކަށް ގެއެއް
ރ.ދުވާފަރުން އަޅައިދޭނެކަމަށް ބަޔާންވެގެން އޮންނައިރު، އޭގެ ތެރޭގައި ސުނާމީ ކާރިސާގެ ކުރިން ގޯތި ލިބި
އެގޯތީގައި ޢިމާރާތްކުރެވިފައިވާ އެހެންނަމަވެސް ސުނާމީ ކާރިސާ ދިމާވިއިރު ޢިމާރާތުގެ ރަޖިސްޓްރީ ނުހައްދާ
ހުރި ގޭގެވެސް ހިމެނޭނެކަމަށާއި އަދި ސުނާމީކާރިސާގައި ވެއްޓުނު ގޭގައި އެންމެ މީހަކު ދިރިއުޅުނުނަމަވެސް
އެގެއަކީ
އޭނާގެ ނަމުގައި ހުރި ގެއެއްނަމަ ގެއަކަށް ގެއެއް ލިބޭނެކަމަށް ބަޔާންވެގެންވާކަން އެނގެން
އޮންނައިރު، ސުނާމީކާރިސާގެ ކުރިން ރ.ކަނދޮޅުދޫގައި "ސީނާޒް" މިނަމުގައި ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަށް ލިބިފައިވާ
އޮތްކަން އަދި އެގޯތީގައި ޢިމާރާތެއް ކޮށްފައިވާކަން އަދި މިޢިމާރާތަކީ ރ.ކަނދޮޅުދޫ އޮފީހުން
ދިންހުއްދައެއްގެ ދަށުން ފާތިމަތު ޝާޢިރާ އަމިއްލަ ޚަރަދުގައި ހަދާފައިވާ ޢިމާރާތެއްކަން އަދި އެޢިމާރާތުގައި
ފާތިމަތު ޝާޢިރާގެ ފިރިމީހާ ދިރިއުޅެމުން ދިޔަކަން މައްސަލައިގައި ހުށަހެޅުނު ލިޔުންތަކުންނާއި ދަށު ކޯޓަށް
ޙާޟިރުކުރެވުނު ހެކިންގެ ހެކިބަހުން އެނގެން އޮތްއިރު ބުނެވުނު، ސުނާމީކާރިސާއާއި ގުޅިގެން ސަރުކާރުން
އަލަށް ޢިމާރާތްކުރައްވާ ގެތައް ލިބޭނެ ފަރާތްތައް ކަނޑައެޅުމުގެ އުސޫލުތަކުގެ 1 ވަނަ ނަންބަރުގެ (ހ) ގައި
ސުނާމީ ކާރިސާގައި ވެއްޓުނު ގެތަކުގެ ތެރޭގައި، ދިރިއުޅުމަށްޓަކައި ގެރާނާ ހިޔާކޮށް، ނަމަވެސް ދިރިއުޅެން
ނުފަށާ ހުރި ގެއަކަށްވެސް ގެއެއް ލިބޭނެކަން ބަޔާންވެގެން އޮތުމުން، ފާތިމަތު ޝާޢިރާގެ ދަރިންނަށް ތަޢުލީމު
ދިނުމަށްޓަކައި ސުނާމީ ކާރިސާ ހިނގި ދުވަސްވަރު މާލޭގައި ދިރިއުޅެމުން ގެންދިއުމަކީ ބުނެވުނު އުސޫލުގެ
ދަށުން ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަށް ރ.ދުވާފަރުން ވަކިން ގޯއްޗެއް ލިބުން މަޙްރޫމްވާންޖެހޭ ސަބަބެއް ނޫންކަން
އެނގެން އޮންނަކަމާއި، މިހެންކަމުން ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަކީ "ސުނާމީކާރިސާ އާއި ގުޅިގެން ސަރުކާރުން އަލަށް
ދުއްވާ ގެތައް ލިބޭނެ ފަރާތްތައް ކަނޑައެޅުމުގެ އުސޫލުތައް" މިނަމުގައި އޮންނަ އުސޫލުގައިވާ ގޮތުގެ
މަތީން ރ.ދުވާފަރުން ވަކިން ގޯއްޗެއް ލިބުމުގެ ޝަރުތުތައް ފުރިހަމަވާ ފަރާތެއްކަން އެނގެން އޮންނަކަމެވެ.
(ނ) ތިންވަނަކަމަކީ، 30 ޖެނުއަރީ 2007 މިތާރީޚުގައި އެކުލަވާލާފައިވާ ސުނާމީކާރިސާ އާއި
ގުޅިގެން ސަރުކާރުން އަލަށް ޢިމާރާތްކުރައްވާ ގެތައް ލިބޭނެ ފަރާތްތައް ކަނޑައެޅުމުގެ އުސޫލު ގައި ބަޔާންކުރާ
ގޮތުގެ މަތީން އެއުސޫލުގައި ބަޔާންކުރާ ޝަރުތުތައް ފުރިހަމަވެފައިވާ ފަރާތްތަކުގެ ތެރެއިން ސުނާމީކާރިސާ
ހިނގާދިޔައިރު ރ.ކަނދޮޅުދޫގައި ހުރި ގެތަކުގެ ބަދަލުގައި ރ.ދުވާފަރުން ގޯތި ދެވިފައިވާ ފަރާތްތަކާއި
2
2 ބ 2 ހތރު
2/eކ#އ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ/ ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް: [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
2:
10
2{016/HC-A34
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
22 0 0
އެއްފަދައިން ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަކީ ވެސް ރ.ދުވާފަރުން ވަކިން ގޯއްޗެއް ލިބުމުގެ ޝަރުތު ފުރިހަމަވެފައިވާ
ފަރާތަކަށްވާއިރު، އެއުސޫލުގެ ދަށުން ވަކިބަޔަކަށް ރ.ދުވާފަރުން ގޯތި ލިބުމަށްފަހު ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަށް
ރ.ދުވާފަރުން ވަކި ގޯއްޗެއް ނުލިބިދިއުމަކީ އެއްހަމައެއްގައި ތިބި ފަރާތްތަކެއްގެ މެދުގައި ތަފާތުކުރުން ކަމުގައި
މެނުވީ ނުވާނެކަމާއި، މިހެންކަމުން ރ.ދުވާފަރުން ބޯހިޔާވަހިކަންދޭނެ ފަރާތްތައް ކަނޑައެޅުމުގެ އުސޫލުގެ
ދަށުން ފާތިމަތު ޝާޢިރާއާމެދުވެސް ކަންކުރާނަމަ ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަށް ރ.ދުވާފަރުން ވަކިން ގޯއްޗެއް
ލިބެންޖެހޭކަމާއި އަދި މިފަދައިން ފާތިމަތު ޝާޢިރާއާއި މެދު ކަންކުރެވި އެއުސޫލުގައި ބަޔާންކުރާ ޙައްޤުތައް
ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަށް ލިބިދިނުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމުހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 23 ވަނަ މާއްދާގައި
ބަޔާންކުރާ ކަންކަމާއި ފުށުއަރާކަމުގައި ބެލެވެންނެތްކަމެވެ.
(ރ) ހަތަރުވަނަކަމަކީ، މިމައްސަލަ މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރު މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުން
ނިންމެވުމުގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 273:HC
-
A;2012 ޤަޟިއްޔާގައި ފާހަގަކޮށްފައިވާ
ކަންކަން މައްސަލައަށް ތަތުބީޤުކޮށްފައިވާ ގޮތަށް ބަލާއިރު، މިމައްސަލައިގައި ދަށުކޯޓުން ތަތުބީޤުކޮށްފައިވަނީ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ބުނެވުނު ޤާޟިއްޔާގައި ފާހަގަކުރައްވާފައިވާ، ސުނާމީކާރިސާގައި ވެއްޓުނު ގެއަކީ
އަމިއްލަ ނަމުގައި ހުރި ގެއެއްނަމަ ގެއަކަށް ގެއެއްލިބޭ އުސޫލަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ތާއީދުކުރައްވާފައިވާ
ހަމައަށް ބައްލަވައި، އެމައްސަލައިގައި އިސްތިއުނާފު ރައްދުވި ރ.ކަނދޮޅުދޫ/ އުޑުވިލާ ޙަސަން އިބްރާހިމް އާއި
އެއްފަދައިން ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަކީ ވެސް " ސުނާމީކާރިސާއާއި ގުޅިގެން ސަރުކާރުން އަލަށް ޢިމާރާތްކުރައްވާ
ގެތައް ލިބޭނެ ފަރާތްތައް ކަނޑައެޅުމުގެ އުސޫލުތަކުގައި ބަޔާންކުރާ ޝަރުތު ފުރިހަމަވެފައިވާ ފަރާތަކަށްވާތީ
ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަށްވެސް ޙަސަން އިބްރާހިމް އާއި އެއްފަދައިން ރ.ދުވާފަރުން ގޯއްޗެއް ލިބޭނެކަމަށް
ބައްލަވައިގެން އެހަމައިގައިކަން އެނގެން އޮންނަކަމާއި، މިހެންކަމުން މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރު
މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2013/E8C/72 މައްސަލައަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު
273/HC
-
A/2012 މައްސަލަ ތަޠުބީޤުކޮށްފައިވަނީ ގޯސްކޮށްކަމުގައި ބެލެވެންނެތްކަމެވެ.
0
<< O
• ފަސްވަނަކަމަކީ، ފާތިމަތު ޝާޢިރާގެ ފަރާތުން މިމައްސަލަ ދަށު ކޯޓަށް ހުށަހެޅި ދަޢުވާ ފޯމަށް
ބަލާއިރު، އެފޯމުގައި ދަޢުވާ ރައްދުވާފަރާތެއްގެ ގޮތުގައި އޮތީ ދިވެހި ދައުލަތް (ނޭޝަނަލް ޑިޒާސްޓަރ
މެނޭޖްމަންޓު) މިފަދައިންކަމާއި، މިމައްސަލައިގައި ނޭޝަނަލް ޑިޒާސްޓަރ މެނޭޖްމަންޓުގެ ފަރާތުން ދަށު ކޯޓަށް
ޙާޟިރުވެ ޖަވާބުދާރީވެފައިވަނީ ދިވެހި ދައުލަތުގެ ބަންޑާރަ ނައިބުގެ ފަރާތުންކަން އެނގެން އޮންނައިރު،
މިދަޢުވާއަކީ މިގޮތުގައި ނޭޝަނަލް ޑިޒާސްޓަރ މެނޭޖްމަންޓުގެ މައްޗަށް ކުރެވިދާނެ ދަޢުވާއެއް ނޫންކަމަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އުބުރުޒުހިނގުން، މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް: [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
11
2{016/HC-A/34
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
މިދަޢުވާއަށް ދަށުކޯޓުގައި ޖަވާބުދާރީވަމުން ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ބުނެފައިނެތްއިރު، މިމައްސަލައަށް ދަށުކޯޓުގައި
ޖަވާބުދާރީވެ މައްސަލަ ހިންގިފައިވަނީ ދައުލަތުގެ އެނގުމުގެ ތެރެއިން ކަމަށްވެފައި މިމައްސަލައިގައި
ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމް ރައްދުވާ ފަރާތެއްގެ ގޮތުގައި އޮތީވެސް ދިވެހި ދައުލަތް (ނޭޝަނަލް ޑިޒާސްޓަރ
މެނޭޖްމަންޓު ސެންޓަރ) މިފަދައިން ކަން އެނގެން އޮންނާތީ، ސުނާމީކާރިސާއާ ގުޅިގެން ކުރާ މަސައްކަތަކީ
ނޭޝަނަލް ޑިޒާސްޓަރ މެނޭޖްމަންޓުގެ މަސްއޫލިއްޔަތުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ މަސައްކަތަކަށް މިހާރު ނުވާތީ
މިޙުކުމަކީ ތަންފީޛުކުރެވެން އޮތް ޙުކުމެއް ނޫންކަމަށް ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ބުނިނަމަވެސް ކުރިން ނޭޝަނަލް
ޑިޒާސްޓަރ މެނޭޖްމަންޓުން ކުރަމުންދިޔަ މަސައްކަތްތަކެއް ދައުލަތުގެ އެހެން މުއައްސަސާއަކަށް ނަޤުލުވެގެން
ދިއުމަކީ މިމައްސަލައިގައި ދަށުކޯޓުން ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމް ދައުލަތުގެ ކަމާބެހޭ އިދާރާއަކުން ތަންފީޛުކުރުން
މުސްތަޙީލުވެގެންވާ ސަބަބެއްކަމުގައި ބެލެވެންނެތްކަމެވެ.
<
ފަނޑިޔާރުންދެކެނީ، މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރު މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2013/E8C/72
ޤަޟިއްޔާގައި، "ސުނާމީ ކާރިސާއާއި ގުޅިގެން ސަރުކާރުން އަލަށް ޢިމާރާތްކުރައްވާ ގޮތަށް ލިބޭނެ ފަރާތްތައް
ކަނޑައެޅުމުގެ އަސާސީ އުޞޫލުތައް" ގެ 1 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ 2 ވަނަ ނުކުތާގެ ދަށުން ރ.ކަނދޮޅުދޫ
މެހުރާ ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަކީ މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރުން ގެއެއް ލިބެންޖެހޭނެ ފަރާތެއްކަމަށް
ކަނޑައަޅައި، މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ކަނދޮޅުދޫގެ ރައްޔިތުންނަށް މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރުން
ދޫކޮށްފައިވާ ގެއާއި އެއްފެންވަރުގެ ގެއެއް ރ.ކަނދޮޅުދޫ މެހުރާ ފާތިމަތު ޝާޢިރާއަށް ދިނުމަށް އެކޯޓުން
ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމަށް ބަދަލުގެންނަންޖެހޭ ފަދަ ސަބަބެއް ނުވާކަމުގައެވެ.
ou oo
ދެންފަހެ، އިސްވެ ބަޔާންވެދިޔަ ކަންކަން އެފަދައިން ހުރުމާއެކު، މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރު
މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2013/E8C/72 ޤަޟިއްޔާގައި އެކޯޓުން ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމް
އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ނުކުތާތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް، އެޤަޟިއްޔާގައި
މާޅޮސްމަޑުލު އުތުރުބުރީ ދުވާފަރު މެޖިސްޓްރޭޓް ކޯޓުން ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމަށް ބަދަލު ގެންނަންޖެހޭ ޤާނޫނީ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ/ ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް: [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
12
2016/HC-A/34
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާސާ
ނުވަތަ ޝަރުޢީ ހަމައެއް ނެތްކަމަށް މި މައްސަލަ ބެލި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންގެ އިއްތިފާޤުން
ކަނޑައަޅައި، ޙުކުމްކޮށްފީމެވެ.
0x 0
މިހިރާއްޖޭގެ
މަޖީއޯޓް
text=e
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، މާލެ/ ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް: [email protected] ވެބްސައިޓް: www.highcourt.gov.mv