ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/HC-A/366 ޤަޟިއްޔާގެ ޙުކުމް
i
2009/HC-A/366
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް
ދިވެހިރާއްޖެ
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
• ޤައތިއްޔާ ނަންބަރު: 366/HC
-
A/2009
• އިސްތިއުނާފު ކުރިފަރާތް:
* ދާއިމީ އެޑްރެސް: މ.ސީނަރީ މާލެ
*ނަން: ޙަސަން އާދަމް
ކާޑު ނަންބަރު: Al14428
*ބަދަލުގައި
ޏ.ޢަބްދުލްޙަންނާނު އަޙްމަދު
ކާޑު ނަންބަރު: A025024
އެޑްރެސް: ފ.އަސްމަހި
އިސްތިއުނާފް ރައްދުވި ފަރާތް:
ނަން. އަންވަރު އާދަމް
ވަކީލު: އގ.ޢަބްދުﷲ އަޙްމަދު
ކާޑު ނަންބަރު: A057643
* ދާއިމީ އެޑްރެސް: ގ.ގޯލްޑަންވެލީ
އެޑްރެސް: ގ.ގޯލްޑަންސްޓާރ
ރަޖިސްޓްރީކުރެވުނު ތާރީޚް: 10 މުޙައްރަމް 1431 * ނިމުނު ތާރީޚް: 08 ޛުލްޤައިދާ 1432
12 ޑިސެމްބަރ 2009
06 އޮކްޓޯބަރ 2011
• އިސްތިއުނާފުކުރެވުނު ޤަޟިއްޔާނަންބަރު: 2009/MC/681
• ނިންމެވި ކޯޓް: މަދަނީ ކޯޓު * ޤަޟިއްޔާގެ ބާވަތް: ތަރިކަ
• ހުށަހެޅުނު ތާރީޚް: 12 މާރޗް 2009 * ނިމުނު ތާރީޚް: 29 ސެޕްޓެމްބަރ 2009
• މައްސަލަބެލި ފަނޑިޔާރުންގެ މަޖިލިސް
ފަނޑިޔާރު ޢަލީ ސަމީރު، ފަނޑިޔާރު ޢަބްދުﷲ ޙަމީދު، ފަނޑިޔާރު ޢައްބާސް ޝަރީފު
ބާޢީ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، ޢާބުދުޖުހިނގުން،ތީމުގެ 3ވަނަދޮރޯނި! މްވެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން. 3325029، ފެކްސް: sak71
އީމެއިލް [email protected] ވެބް ސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
2
2009HC-A66
ދަޢުވާގެ ޚުލާޞާ
މިއީ، މަދަނީ ކޯޓްގެ ނަންބަރު 2009/MC/681 ޤަޟިއްޔާ ނިމިފައިވާ ގޮތް ޝަރުޢީ އަދި
ޤާނޫނީ ހަމަތަކާ އެއްގޮތްނުވާ ކަމަށްބުނެ އެޤަޟިއްޔާ އިސްތިއުނާފު ކޮށްދިނުން އެދި މ.ސީނަރީ ޙަސަން
އާދަމްގެ ފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓަށް ހުށަހެޅުމު
ގުޅުމުން ބެލެވިފައިވާ މައްސަލައެކެވެ. މިޤަޟިއްޔާގައި
މައްސަލަ ރައްދުވާފަރާތަކީ މ.ގޯލްޑަންވެލީ އަންވަރު އާދަމެވެ.
23 4 3
ފާހަގަކުރެވުނު ނުކުތާތައް:
-01
މަދަނީ ކޯޓްގެ ނަންބަރު 2009/MC/681 ޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ
ރިޕޯޓަށް ބެލިއިރު، އެޤަޟިއްޔާއަކީ ޅ.ގޯލްޑަންވެލީ އަންވަރު އާދަމް، މީނާއާއި އެއްބަޑު އެއްބަފާ މީނާގެ
ދައްތަ މ.ސީނަރީ ސަކީނާ އާދަމް ފުޅު 09 ޖެނުއަރީ 2009 ދުވަހު ނިޔައުވެފައިވާކަމަށްބުނެ، އެމަރްޙޫމާގެ
ތަރިކައިގެ މައްސަލަ ނިންމަވާދެއްވުންއެދި ޝަރީޢަތަށް ހުށައެޅުޅުން ބަލައިދެވުނު މައްސަލައެއްކަން
އެނގޭކަމާއި،
I
4
އެޤަޟިއްޔާ ނިންމަވާފައިވަނީ ދެން ފަހެ، މ.
ސީނަރީ ސަކީނާ އާދަމް 09 ޖެނުއަރީ 2009
ދުވަހު ނިޔައުވެފައިވާކަމާއި، ސަކީނާއާދަމްފުޅު ނިޔައުވިއިރު އޭނާގެ ވާރިސުންގެ ގޮތުގައި ދުނިޔޭގައިތިބީ
ނިޔައުވިއިރު ހުރި ފިރިމީހާ، މ.ސީނަރީ ޙަސަން އާދަމްއާއި، ސަކީނާ އާދަމް ފުޅާއި އެއްބަޑުއެއްބަވާ
އެއްބަޑުއެއްބަފާ 01
(އެކެއް) އަޚް މ.ގޯލްޑަންވެލީ އަންވަރު އާދަމްއާއި އެކު ޖުމްލަ 02 ( ދޭއް) ވާރިސުންކަމާއި،
ތަރިކައިގައިހުރީ މ.ސީނަރީ އެވެ ކިޔާ ބަންޑާރަ ގޯތީގައިވާ އެންމެހައި ޢިމާރާތްތަކާއި ވަޅުފަދަ ތަންތަންކަން
ހެކިންނާއި ވާރިސުންގެ ބަހުން ޝަރީޢަތަށް ސާބިތުވެ އެނގެންއޮންނާތީ، މާލޭ މުނިސިޕަލްޓީގެ ނަމްބަރު
144
/
2009
/
116/C-99 ( 19 އެޕްރީލް 2009) ސިޓީއަށް ރިޢާޔަތްކޮށް މިތަރިކައިގައި ހިމެނޭ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، ތީމުގެ 3ވަނަދޮރޯނި
3325029، ފެކްސް 3316471
އީމެއިލް: [email protected] ވެބް ސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
3
2009HC-A366
މ.ސީނަރީއެވެ ކިޔާ ބަންޑާރަގޯތީގައިވާ ޢިމާރާތްތަކާއި ވަޅުފަދަތަންތަނުގެ ތަރިކަ ވާރިސުންގެ މެދުގައި
ބަހައިގެން އެއްބަޑުއެއްބަފާ 01 (އެކެއް) އަޚް އަންވަރު އާދަމަށް 1/2 ބައި، މިލްކުވެއްޖެކަމަށް ޙުކުމްކޮށް
މިތަރިކައިގައި ހިމެނޭ ވާރިސުންގެތެރެއިން ސަކީނާ އާދަމް ފުޅު ނިޔައުވިއިރުހުރި ފިރިމީހާ ޙަސަން އާދަމްގެ
ނަމުގައި ހދ.ކުޅުދުއްފުށި(ޖަހާމުގުރިގެ (1518.08 އަކަފޫޓް) ރަޖިސްޓްރީކޮށްދެއްވާފައިވާތީ، މ.ސީނަރީއެވެ
ކިޔާ ބަންޑާރަ ގޯތީގައިވާ ޢިމާރާތްތަކާއި ވަޅުފަދަތަންތަނުގެ ތަރިކަބަހައިގެން ޙަސަން އާދަމަށް 1/2
ބަޔަށްޖެހޭ 597.5 އަކަފޫޓުގެ ތެރޭގައިވާ ޢިމާރާތްތަކާއި ވަޅުފަދަތަންތަނުގެ އަގުކަމުގައިވާ 134,437
/
97
ރ. ( އެއްލައްކަ ތިރީސް ހަތަރުހާސް ހަތަރުސަތޭކަ ތިރީސް ހަތްރުފިޔާ ނުވަދިހަހަތްލާރި) މައްސަލަ ނިމޭ
ތާރީޚުން ފެށިގެން 12 ( ބާރަ) މަސްދުވަހު
ދުވަހުގެތެރޭގައި އެމަހަކަށް ޖެހޭވަރު އެމަހަކު ދައްކައި
ޚަލާސްކުރުމުން، މ.ސީނަރީއެވެ ކިޔާ ބަންޑާރަ ގޯތިން ޙަސަން އާދަމަށްވާ 1/2 ބައިގައިވާ ޢިމާރާތްތަކާއި
ވަޅުފަދަތަންތަން، މ.ގޯލްޑަންވެލީ އަންވަރު އާދަމަށް މިލްކުވާނެކަން އަންގައި މިޤަޟިއްޔާ ނިންމީއެވެ."
މިފަދައިންނެވެ.
-02
މަދަނީ ކޯޓްގެ ނަންބަރު 2009/MC/681 ޤަޟިއްޔާ ނިމިފައިވާ ގޮތް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ
ހަމަތަކާ އެއްގޮތްނުވާ ކަމަށްބުނެ ޙަސަން އާދަމްގެ ފަރާތުން ހަނުކުތާ ހުށަހަޅާ އެނުކުތާތަކާއިބެހޭ ގޮތުން
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ވާހަކަ ދައްކާފައިވެއެވެ.
/
LUO
4 0
ފުރަތަމަ ނުކުތާއަކީ: މ. ސީނަރީއެވެ ކިޔާ ބަންޑާރަ ގޯތީގައި ހިމެނިފައިވާ އެންމެހައި ޢިމާރާތްތަކާއި
ވަޅުފަދަ ތަންތަން ސަކީނާ އާދަމްގެ ތަރިކައެއްގެ ގޮތުގައި ހިމެނިފައިވަނީ ޙަސަން އާދަމް ކުޅަ ބުރަ
މަސައްކަތުން ކަމަށްވާއިރު، އެގޯތި ސަކީނާ އާދަމް އަށް ހޯދައިދިން ފަރާތެއްގެ މައްޗަށް އަދި ތަރިކަ ހުރި
ގޯތި ހިއްކުމަށް ބުރަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރި ފަރާތެއްގެ މައްޗަށް އަދި ތަރިކައިގެ ގޮތުގައި ދޫކޮށްދިއުމަށް
މ.ސީނަރީގައި ޢިމާރާތްތަކެއްކުރީ ކޮންފަރާތަކުން ކުރި ބުރަ މަސައްކަތުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުންކަމެއް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން،ތީމުގެ 3ވަނަދޮރޯނި
3323029، ފެކްސް: [ 331647
އީމެއިލް [email protected] ވެބް ސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
4
2049/HC-A/366
ބެލުމެއްނެތި ކަމަށްވާތީއާއި، އަދި މިވާހަކަތައް ޙަސަން އާދަމްގެ ފަރާތުން ދައްކާފައިވާއިރުވެސް
އެކަންކަމުގެ މައްޗަށް ބެލުމެއް ނެތި ނިންމާފައިވުމުން ޙަސަން އާދަމަށް ލިބެންވާ ޙައްޤުން މަޙްރޫމްވުން
0 9$
• ދެވަނަ ނުކުތާއަކީ، ޙަސަން އާދަމަކީ އަލްމަރުޙޫމާ ސަކީނާ އާދަމް ނިޔައުވިއިރު
ދުނިޔޭގައިހުރި ފިރިމީހާކަމަށްވެފައި، ފިރިމީހާއަށް އަނބިމީހާގެ މުދަލުން ފަރުޟު ބައި ލިބިފައިވާއިރު
އެބައިގެ ފުރިހަމަބޭނުން ނުވަތަ އެބައި އޭގެޒާތުގައި
މަސްއަލަ
ނިންމަވާފައިވާތީއާއި، ޙަސަން އާދަމްގެ ނަމުގައި އޭރު ރަޖިސްޓްރީ ކޮށްފައިވާ މިހާރު އެހެންފަރާތެއްގެ
ނަމުގައިއޮތް ހދ.ކުޅުދުއްފުށީޖަހާމުގުރިގޭ ހުޅަނގުބައި އަކީ އޭރުވެސް އަދި މިހާރުވެސް އޭގެޒާތުގައި
ބޭނުންކުރެވެންނެތް ހުސްގޯއްޗެއްކަމަށްވާއިރުވެސް އެންމެ ދޭއް ޕޮއިންޓް ފަހެއް އަކަފޫޓް މަދުވުމުގެ
ނަތީޖާއެއްގެގޮތުން ފަރުޟު ބައިގެ ބޭނުން އޭގެޒާތުގައި ނުހިފޭގޮތަށް އަދި ޙަސަން އާދަމް
ތިރީސްނުވައަހަރަށްވުރެ ގިނަދުވަސްވަންދެން ދިރިއުޅެމުން ގެންގޮސްފައިވާ ބޯހިޔާވަހިކަމުން މަޙްރޫމްވާގޮތަށް
ނިންމާފައިއޮތުމުން ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީގޮތުން ލިބެންޖެހޭ ޙައްޤުން އެއްކިބާވެފައިވާކަން.
ޙަސަން އާދަމް އެއްކަތަކީ ހިކިތަކުން ނިންމާފައިވާ ނިންމުމެއްކަން،
3
4
4ތ4
ކޅަށް
އެންމެހަ
ﷲ ހ2
44 44
ތިންވަނަނުކުތާއަކީ، އަންވަރު އާދަމްއަކީ އަލްމަރުޙޫމާ ސަކީނާ އާދަމްގެ އެއްބަނޑު އެއްބަފާ
އަޚްކަމަށްވެފައި އެނޫން ވާރުތަވެރިޔަކުނެތުމާއެކު ސަކީނާ އާދަމްގެ ދުނިޔޭގައި އޭނާގެ ނަމުގައިއޮތް
މ.ސީނަރީއޭކިޔާ ދެހާސް ތިންސަތޭކަނުވަދިހަ އަކަފޫޓްގެ ބަންޑާރަ ގޯތީގައިވާ ޢިމާރާތްތަކާއި
ވަޅުފަދަތަންތަނުގެ ދެބައިކުޅައެއްބައި ހިބައިން މިނިސްޓްރީ އޮފް ޖަސްޓިސް ކޯޓް ނަންބަރު 2 ގެ ނަންބަރު
2
/
87-JC/45 ޤަޟިއްޔާގައިވާގޮތުގެމަތީން ދީފައިވާއިރު، ސަކީނާ އާދަމް ނިޔައުވުމުންވެސް ހަމައެވަރުގެ
ބައެއް އޭގެޒާތުގައި އަންވަރު އާދަމަށް ލިބޭގޮތަށް ނިންމަވާފައިވާ ނިންމެވުމަކީ ހަމަހަމަކަމުގެ ޙައްޤުން
ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން ތީމުގެ ގޮތުޔަރޮތޯ.ހި! މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް: [email protected] ވެބް ސައިޓް: WWW.highcourt.gov.mv
8387966
5
249{HC-A{36
ބަޔަކަށްމުއެ
&
44
1/2002
84 ވ
އޭއެގޮތަށް
• ހަތަރުވަނަނުކުތާއަކީ، މ.ސީނަރީ އެވެކިޔާ ބަންޑާރަގޯތީގައި ޙަސަން އާދަމްގެ ބުރަ
މަސައްކަތުން ކޮށްފައިވާ ޢިމާރާތްތައް ހިމެނޭގޮތަށް ދެބައިކުޅައެއްބައި އަލްމަރުޙޫމާ ސަކީނާ އާދަމްގެ
އެއްބަނޑު އެއްބަފާއަޚް އަންވަރު އާދަމަށް ހިބައިންދީފައިވުމާއެކު އެގާރަސަތޭކަ ނުވަދިހަ ފަހެއް އަކަފޫޓްގައި
ހިމެނޭ ޢިމާރާތްތައް އެކުލެވޭ ގޯތީގައި (މ.ގޯލްޑަންވެލީގައި) ހިމެނިފައިވާ ޢިމާރާތްތައް އަންވަރު އާދަމްގެ
ހަތަރުދަރީން ހިމެނޭގޮތަށް ހިބައިންދީފައިވުމާއެކު، އެގޯތީގައި ހިމެނިފައިވާ ޢިމާރާތްތަކުގެ
ފަސްބައިކުޅައެއްބައި ބިމުގެ އޭރިޔާއިންނަމަ ދުއިސައްތަ ތިރީސް ނުވައެއް އަކަފޫޓް ބިމުގައި ހިމެނޭ
ޢިމާރާތްތަކާއި ވަޅުފަދަތަންތަނަކީ އަންވަރު އާދަމަށް އޮތް ގޯއްޗެއްގެ
ގޯއްޗަކުން ބައެއް އަންވަރު އާދަމަށް ނެތްކަމަށް ބައްލަވާ ނިންމަވާފައިވާ ނިންމެވުމަކީ ޤާނޫނު ނަންބަރު
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ބިމާއިބެހޭ ޤާނޫނާ ބައްލަވާފައިވާ ބެއްލެވުމަކަށްނުވުމާއެކު
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 20 ވަނަ މާއްދާގައި ބުނާފަދައިން ޤާނޫނުން ލިބިދޭ މަންފާތައް ހަމަހަމަކަމާއެކު
ލިބިދިނުމުގެ ޙައްޤުން ޙަސަން އާދަމް އެއްކިބާވާގޮތަށް ނިންމަވާފައިވާތީއާއި، އަދި ޙަސަން އާދަމް އަކީވެސް
ރަށްވެއްސަކަށް ވާއިރު، އަންވަރު އާދަމަށް ކުރިން ލިބިފައިވާ ބޯހިޔާވަހިކަން އިތުރަށް
ތަނަވަސްވާގޮތަށް ޙަސަން އާދަމް ބޯހިޔާވަހިކަމުން މަޙްރޫމްވާގޮތަށް ޢިމާރާތްތަކެއްނެތް ހުސްގޯއްޗެއް އޭރު
ޙަސަން އާދަމްގެ ނަމުގައި މިހާރު އެގޯތި އެހެންފަރާތެއްގެ ނަމުގައި ހދ.ކުޅުދުއްފުށީގައި އޮތްއޮތުމާއި،
އަންވަރު އާދަމަށް މާލެއިން ބޯހިޔާވަހިކަން ތަނަސްވެފައިވާ ގޯއްޗަކުން ދުއިސައްތަ ތިރީސްނުވައެއް
އަކަފޫޓްގައިވާ ޢިމާރާތްތައް ލިބިފައި އޮއްވާ އަނެއްކާވެސް ބޯހިޔާވަހިކަން އިތުރަށް ތަނަވަސްވާ ގޮތަށް އޭގެ
ފަސްބައި އެކުލެވޭ އެއްހާސް އެއްސަތޭކަނުވަދިހަފަހެއް އަކަފޫޓްގައިވާ ޢިމާރާތްތައް އިތުރަށް އަންވަރު
އާދަމަށް ލިބޭގޮތަށް ނިންމާފައިވާ ނިންމުމަކީވެސް ޤާނޫނުއަސާސީގެ 20 ވަނަ މާއްދާގައި ބުނާފަދައިން
ޤާނޫނުން
ލިބިދޭ މަންފާތައް ހަމަހަމަކަމާއެކު ލިބިދިނުމުގެ ޙައްޤުން ޙަސަން އާދަމް މަޙްރޫމްވެފައިވާ
ތަ ސ ޑ
،
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، ތީމްގެ 3ވަނަދޮރޯށި މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325329، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް: [email protected] ވެބް ސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
75ހ
6
2009/HC-A/366
• ފަސްވަނަނުކުތާއަކީ، މ. ސީނަރީ ގޯތިން (މިހާރު މ.ގޯލްޑަންވެލީ ގޯތިން) އަންވަރު
އާދަމަށް ލިބިފައިވާ ދުއިސައްތަ ތިރީސްނުވައެއް އަކަފޫޓް އޭރިޔާ މ. ސީނަރީގައި މިހާރުހުރި އެއްހާސް
އެއްސަތޭކަނުވަދިހަފަހެއް އަކަފޫޓްގެ އޭރިޔާ އެއްކުރުމުން ޖުމްލަ އެއްހާސް ހަތަރުސަތޭކަތިރީސްހަތަރެ
އަކަފޫޓްގެ އޭރިޔާގައިވާ ޢިމާރާތްތައް ހަމަހަމައަށް ބަހާ އަންވަރު އާދަމަށް ހަތްސަތޭކަސަތާރަ އަކަފޫޓް
ބިމުގައިވާ ޢިމާރާތްތަކާއި ވަޅުފަދަތަންތަން އަދި ޙަސަން އާދަމަށް ހަތްސަތޭކަސަތާރަ އަކަފޫޓްގައިވާ
ޢިމާރާތްތަކާއި ވަޅުފަދަތަންތަން މިލްކުވާގޮތަށް ނިންމައިފިނަމަ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 20 ވަނަ މާއްދާގައި
ބުނެފައިވާފަދަ ހަމަހަމަކަން ދެފަރާތަށް ވެސް ލިބިގެންދާނެކަމަށް ފާހަގަކުރާކަން،
4933
0
ހަވަނަ ނުކުތާއަކީ، މަދަނީކޯޓުގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނުގޮތުގެ ރިޕޯރޓްގައި ހިމެނިފައިވާ މާލޭ
މުނިސިޕަލްޓީގެ ނަންބަރު C-1116
/
2009
/
144
/
99
19 އޭޕްރީލް 2009 ގެ ސިޓީއަށް ބަލާއިރު،
މަދަނީކޯޓުން މާލޭ މުނިސިޕަލްޓީއަށް ލިޔެފައިވާ ނަންބަރު 1
/
144-101
/
2009
/
1B ސިޓީލިޔުއްވާފައިވަނީ
މަސްއަލައާއިގުޅިގެން ދެފަރާތުން ދައްކަންޖެހޭ ވާހަކަތައް އަޑުއައްސަވާ ނިންމުމުގެމާކުރިން 20 މާރޗް
2009 ގައި ކަމަށްވުމާއެކު ތަރިކައިގެގޮތުގައި އަލްމަރުޙޫމާ ސަކީނާ އާދަމް ދޫކޮށްދިޔަ މުދާހިމެނޭ ބިމުން
04:
0
c
2 ތ 8
3- މިމައްސަލައާއި ގުޅިގެން ދެފަރާތުން ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކާށާއި ޝަރީޢަތުގެ
މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅިފައިވާ ލިއުންތަކަށާއި އަދި މަދަނީކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/MC/681 ނަންބަރު
ޤަޟިއްޔާ ނިމިފައިވާ ގޮތް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ހަމަތަކާ އެއްގޮތްނުވާ ކަމަށްބުނެ ޙަސަންއާދަމްގެ
ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ނުކުތާތަކާއިމެދު ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ނަޒަރަކުން ވިސްނާބަލާއިރު، ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ހައިކޯޓްގެ ފަނޑިޔާރުން
ޕްރިންނަށް އަންނަނިވި ކަންތައްތައް ފާހަގަ ކުރެވިފައިވެއެވެ.
444
ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އެބުރުޒުހިނގުން،ތީމުގެ 3ވަނަދޮރޯނި މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން. 3325029، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް: [email protected] ވެބް ސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
T
2009}IIC-A/366
(ހ) ފުރަތަމަކަމަކީ، މ.ގޯލްޑަންވެލީ އަންވަރު އާދަމްގެ ފަރާތުން މަދަނީކޯޓަށް މައްސަލަ
ހުށައަޅާފައިވަނީ އަންވަރު އާދަމްއާއި އެއްބަޑު އެއްބަފާދިއްތަ މ. ސީނަރީ ސަކީނާ އާދަމްފުޅު 09 ޖެނުއަރީ
2009 ގައި ނިޔައުވެފައިވާތީ މަރްޙޫމާގެ ތަރިކައިގެ މައްސަލަ ނިންމަވައިދެއްވުން އެދިގެން ކަމާއި،
ސަކީނާ އާދަމްޕުޅު ނިޔައުވިއިރު އޭނާގެ ވާރިސުންގެ ގޮތުގައި ދުނިޔޭގައިތިބީ ސަކީނާ އާދަމްޕުޅުގެ
އެއްބަޑުއެއްބަފާ އަޚް އަންވަރު އާދަމްއާއި، ސަކީނާ އާދަމްފުޅުގެ ފިރި
އާދަމްކަމާއި، އަދި ސަކީނާ އާދަމްފުޅުގެ ތަރިކައިގެ ގޮތުގައި ހުރީ މ.ޞީޔަރީއެވެ ކިޔާ ބަންޑާރަ ގޯތީގައިވާ
ޢިމާރާތްތަކާއި ވަޅުފަދަ ތަންތަންކަން މަދަނީކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/MC/681 ޤަޟިއްޔާ
ޝަރީއަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ރިޕޯޓުން އެނގެން އޮތްކަން.
ސީނަރީ ޙަސަން
ގ ބޑތ
އެންމެ
(ށ) ދެވަނަކަމަކީ، މި މައްސަލައާއި ގުޅިގެން މަދަނީކޯޓަށް ހުށައެޅުނު ލިޔުންތަކުގެ ތެރެއިން ،
16 ޖުލައި 1995 ދުވަހު މ.ސީރުރީއެވެ ކިޔާ ގޯއްޗަށް މާލޭ މުނިސިޕަލްޓީން ޙައްދާދީފައިވާ
ނަންބަރު
10076 ޢިމާރާތާއި ގޯތީގެ ރަޖިސްޓްރީއަށް ބެލުމުން އެއީ ބަންޑާރަ ގޯއްޗެއްކަން
އެނގޭކަމާއި، ގޯތި ޙަވާލުކުރެވިފައިވަނީ ސަކީނާ އާދަމްފުޅާއި ކަމާއި، އަދި މިގޯތީގައިވާ ޢިމާރާތްތަކުގެ
ވެރިފަރާތަކީވެސް ސަކީން އްދަމްޕުޅުކަން އެނގެންއޮތުމުން މި ގޯތީގައިވާ ޢިމާރާތްތަކުގެ މިލްކުވެރިކަމުގައި
އެހެން ފަރާތެއްގެ ޙިއްސާއެއް ޝާމިލުވެފައިވާކަމުގައި ބެލެވެން ނެތްކަން.
(ނ) ތިންވަނަކަމަކީ، ސަކީނާ އާދަމް ފުޅު ނިޔައުވިއިރު ތިބި ވާރިސުންގެ މެދުގައި ތަރިކައިގެ
އުސޫލުން މިތަރިކަބެހިގެން ދަނީ ދެބައިންކަމާއި އެއީ ނިޔައުވިއިރު ހުރި ފިރިމީހާ ޙަސަން އާދަމަށް 1/2
ބައިކަމާއި، އަދި އެއްބަޑު އެއްބަފާ އަޚް އަންވަރު އާދަމަށް 1/2 ބައިކަމާއި، ސަކީނާ އާދަމް ފުޅު
ނިޔައުވިއިރު، ފިރިމީހާ ޙަސަން އާދަމްގެ އަމިއްލަ ނަމުގައި ހދ.ކުޅުދުއްފުށި { ޖަހާމުގުރިގެ ( 1518.08
އަކަފޫޓު) ރަޖިސްޓްރީ ކޮށްފައިވާކަމާއި، ސަކީނާއާދަމް ފުޅުގެ އެއްބަޑުއެއްބަފާބޭބެ އަންވަރު އާދަމްގެ ނަމުގައި
ރަޖިސްޓްރީވެފައިވަނީ އަންވަރު އާދަމް ހިމެނިގެން 05 ( ފަހެއް) މީހުންގެ ނަމުގައި އޮންނަ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އްބުރުޒުހިނގުން،ތީމުގެ 3ވަނަދޮރޯނި| މްވެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 6471
އީމެއިލް: [email protected] ވެބް ސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
8
2009/HC-A366
މ.ގޯލްޑަންވެލީ ( 1195 އަކަފޫޓު)
ކަން ހުށައެޅިފައިވާ ލިޔުންތަކުންނާއި މިދެފަރާތުގެ ބަހުން
¢ހ2
f
(ނ) ހަތަރުވަނަކަމަކީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ބިމާއިބެހޭ ޤާނޫނު ( ޤާނޫނު ނަންބަރު 1/2002) ގެ
15 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ 2 ގައި ގޯއްޗެއްގައިވާ ޢިމާރާތާއި ނުއުފުލޭމުދާ، ތަރިކައިގެ އުސޫލުން ލިބޭ
މީހުންގެ މެދުގައި ގޯއްޗެއް ބައިކުރެވޭއިރު އޭގެ ތެރެއިން ބަންޑާރަ ގޯއްޗެއް ނުވަތަ ގޯއްޗަކުން ބައެއް
ލިބިފައިވާ މީހަކަށް ޖެހޭބައި 600 އަކަފޫޓަށްވުރެ ކުޑަވެއްޖެނަމަ ބައިކުރެވޭގޯތީގެ ބިމަކުން އެމީހަކަށް
ނުލިބޭނެއެވެ" މިފަދައިން އޮންނަކަމާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ބިމާއިބެހޭ ޤާނޫނު ގެ ދަށުން އެކުލަވާލެވިފައިވާ
ތަރިކައިން ލިބިގެން ބަންޑާރަގޯތީގެ ބިމުން ލިބުމާބެހޭ ޤަވާޢިދުގެ 05 ވަނަ މާއްދާގައި ބަންޑާރަ ގޯއްޗެއް
ދޫކުރެވިފައިވާ މީހަކުމަރުވެގެން، އެގޯތީގައިވާ ޢިމާރާތާއި ނުއުފުލޭމުދާ، ތަރިކައިގެ އުސޫލުން ބައިކުރެވޭއިރު
އޭގެތެރެއިން، ބަންޑާރަ ގޯއްޗެއް ނުވަތަ ގޯއްޗަކުން ބަޔެއް
ލިބިފައިވާ މީހަކަށް ޖެހޭ ބައި
އަކަފޫޓަށްވުރެ ކުޑަވެއްޖެނަމަ ބައިކުރެވޭ ގޯތީގެ ބިމަކުން އެމީހަކަށް ނުލިބޭނެއެވެ.
އޮންނަކަމާއި، ޤަވާޢިދުގެ 11 ވަނަ މާއްދާގައި " މި ޤަވާއިދުގެ ދަށުން ގޯއްޗެއް
ދަށުން ގޯއްޗެއް ނުވަތަ ގޯއްޗެއްގެ
ބަޔެއްކަމުގައި ބެލެވޭނީ އެގޯއްޗެ
އެގޯއްޗެއްގެ ނުވަތަ ބައެއްގެ ބިމުގެ ބޮޑު މިނުގައި 600 އަކަފޫޓު ހަމަވާނަމައެވެ"
މިފަދައިން އޮންނަކަން އެނގޭކަމާއި، އަދި ތަރިކައިން ލިބިގެން ބަންޑާރަގޯތީގެ ބިމުން ލިބުމާބެހޭ ޤަވާޢިދުގެ
07 ވަނަ މާއްދާއަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ބިމާބެހޭ ޤާނޫނުގެ 15 ވަނަ މާއްދާއާ ޚިލާފު އެމާއްދާއާއި ތަޢާރުޟުވާ
އްދާއަކަށްވާތީ 09 އެޕްރީލް 2009 ގައި ނިމުނު މިކޯޓުގެ ނަންބަރު
ޤަޟިއްޔާގައި ބާތިލުކުރެވިފައިވާ މާއްދާއެއްކަން އެނގޭކަން.
600
މި ފަދައިން
ފި
j
04
4 ވހ24
2008/HC-DM14
މި ފަސްވަނަކަމަކީ، ސަކީނާ އާދަމް ފުޅުގެ ތަރިކައިގެ ގޮތުގައި ހުރި މ. ސީނަރީއެވެ ކިޔާގޯތީގެ
އޭރިޔާގެ ބޮޑުމިނަކީ 1195 އަކަފޫޓުކަން އެނގެންއޮތުމާއި އެކު މި ގޯތި ދެބައިކޮށްލުމުން ބައެއްގައި
9 330
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން،ތީމުގެ 3ވަނަދޮރޯނި މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: k/78164
އީމެއިލް [email protected] ވެބް ސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
ދިވެހި 22 ހަޖީކޯޓް"
9
2009IHC-A/366
އޮންނަނީ 597.5 (ފަސްސަތޭކަ ނުވަދިހަހަތެއް ޕޮއިންޓް ފަހެއް) އަކަފޫޓުކަން އެނގޭކަމާއި، ސަކީނާ
އާދަމް ނިޔައުވިއިރު ޙަސަން އާދަމްގެ ނަމުގައި ހދ.ކުޅުދުއްފުށި ޖަހާމުގުރިގެ ( 1518.08 އަކަފޫޓު)
އޮތުމުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ބިމާއިބެހޭ ޤާނޫނު (ނަންބަރު 1/2002) ގެ 15 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ 2
އަށާއި، ނުއުފުލޭމުދާ ތަރިކައިން ލިބިގެން ބަންޑާރަ ގޯތީގެ ބިމުންލިބުމުގެ ޤަވާޢިދުގެ 05 އަދި 11 ވަނަ
މާއްދާއަށް ރިޢާޔަތްކުރާއިރު، މ. ސީނަރީއެވެ ކިޔާ ބަންޑާރަ ގޯތީގެ ބިމުން އޭގެ ޒާތުން ޙަސަން އާދަމަށް
ލިބިދެވޭނެ ތަނެއް ނެތްކަމާއި، ސަކީނާ އާދަމް ނިޔައުވިއިރު ސަކީނާ އާދަމްގެ އެއްބަޑު އެއްބަފާބޭބެ
އަންވަރު އާދަމްގެ ނަމުގައި އޮންނަނީ ، އަންވަރު އާދަމް ހިމެނިގެން 05 މީހުންގެ ނަމުގައި އޮންނަ މ.
ގޯލްޑަންވެލީ ( 1195 އަކަފޫޓު) ކަމުން މި 05 މީހުންގެ މެދުގައި މި ގޯތިން ޙިއްސާވާވަރު ބަހާލުމުން
މީހަކަށް ޖެހެނީ 239 އަކަފޫޓުކަމުން އަންވަރު އާދަމްގެ ނަމުގައި 600 އަކަފޫޓުގެ ގޯއްޗެއް އޮތްކަމުގައި
ބެލެވެންނެތުމުން ތަރިކައިގެ އުސޫލުން މ.ސީނަރީއެވެ ކިޔާ ބަންޑާރަގޯތީގެ ބިމުން އަންވަރު އާދަމަށް
ލިބިދިނުމަށް ހުރަސް އަޅާ ޤާނޫނީ އަދި ޝަރުޢީ ސަބަބެއް ނެތްކަން.
4
(ށ) ހަވަނަކަމަކީ، މަދަނީކޯޓުން މާލޭ މުނިސިޕަލްޓީއަށް ލިޔެފައިވާ ނަންބަރު
-101
/
2009
/
1B
1/144 ސިޓީލިޔުއްވާފައިވަނީ މަސްއަލައާއިގުޅިގެން ދެފަރާތުން ދައްކަންޖެހޭ ވާހަކަތައް އަޑުއައްސަވާ
ނިންމުމުގެމާކުރިން 23 މާރޗް 2009 ގައި ކަމަށްވުމާއެކު ތަރިކައިގެގޮތުގައި އަލްމަރުޙޫމާ ސަކީނާ
އާދަމްފުޅު ދޫކޮށްދިޔަ މުދާހިމެނޭ ބިމުން ހަމަހަމަގޮތުގައި ލިބުމަށް ހުރަސް އެޅުނު ކަމަށް ބުނެފައިވީ
ނަމަވެސް މިސިޓީ ފޮނުވުނު ތާރީޚުގެ ސަބަބުން ޙަސަން އާދަމްގެ އެއްވެސް ޙައްޤެއް އުނިވެފައިވާ ކަމުގައި
ބެލެވެންނެތްކަމާއި، ޤާނޫނު އަސާސީގެ 20 ވަނަ މާއްދާގައި ޤާނޫނުގެ ރައްކާތެރިކަމާއި، ޤާނޫނުން ލިބިދޭ
މަންފާތައް ހަމަހަމަކަމާއި އެކު ލިބުމަކީ ހަމަ ކޮންމެ މީހެއްގެ ވެސް ޙައްޤެއްކަމުގައި ބަޔާންވެގެންވަނީ،
އެއްހަމައެއްގައި ތިބި ބައެއްގެ މެދުގައި ތަފާތު ނުކުރުމުގެ މައްޗަށް ބާރު އެޅުމުގެ ގޮތުން ކަމާއި، މި
މައްސަލައަށް ބަލާއިރު، ސަކީނާ އާދަމް ނިޔައުވިއިރު ޙަސަން އާދަމްގެ ނަމުގައި ހދ.ކުޅުދުއްފުށި
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން، ތީމުގެ 3ވަނަދޮރޯށި މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 33647 ,
އީމެއިލް [email protected] ވެބް ސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
10
2009HC-A366
!ޖަހާމުގުރިގެ ނަމުގައި ( 1518.08 އަކަފޫޓު) ބަންޑާރަ ގޯއްޗެއްލިބިފައިވާގޮތް ކަން އެނގެން އޮތް އިރު
އަންވަރު އާދަމްގެ ނަމުގައި އޮތީ އަންވަރު އާދަމް ހިމެނިގެން 05 މީހުންގެ ނަމުގައި އޮންނަ
ގޯލްޑަންވެލީ އެވެ ކިޔާ 1195 އަކަފޫޓުގެ ބަންޑާރަ ގޯއްޗެއްކަމުން (ޤާނޫނު ނަންބަރު 1/2002) 15
ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ 2 އަދި އެ ޤާނޫނުގެ ދަށުން ބާރުލިބިގެން ހަދާފައިވާ ނުއުފުލޭމުދާ ތަރިކައިން
ލިބިގެން ބަންޑާރަ ގޯތީގެ ބިމުން ލިބުމުގެ ޤަވާއިދަށް ރިޢާޔަތްކޮށް މިދެފަރާތަށް ތަރިކައިގެ އުސޫލުން
ބަންޑާރަބިމުން ލިބުމުގައި ތަފާތެއް އޮތުމަކީ ޤާނޫނު އަސާސީގެ 20 ވަނަ މާއްދާގައި ބުނާ ހަމަހަމަކަމާއި
ފުށުއަރާކަމެއްކަމުގައި ބެލެވެންނެތްކަން.
މިކަންކަން މިހެންހުރުމާއެކު މަދަނީ ކޯޓްގެ ނަންބަރު 2009/MC/681 ޤަޟިއްޔާގައި ކުރައްވާފައިވާ
ޙުކުމަށް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ހަމަތަކުގެމަތިން ބަދަލެއްގެނެވިދާނެފަދަ ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީވިޔަސް
ހަމައެއް އޮތްކަމަކަށް މި މައްސަލަބެލި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓްގެ ފަނޑިޔާރުންނަށް ނުފެނެއެވެ.
ޙުކުމް
68/MC/2009
ދެންފަހެ، އިސްވެ ފާހަގަކުރި ނުކުތާތަކުގެ މައްޗަށް ރިޢާޔަތްކުރުމުން، މަދަނީ ކޯޓްގެ ނަންބަރު
ޤަޟިއްޔާގައި ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ހަމަތަކާ ޚިލާފުކަމަށް
ބެލެވެންޖެހޭ ފަދަ ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީވިޔަސް ހަމައެއްނެތް
މައެއްނެތް ކަމަށް މިޤަޟިއްޔާ ބެލި ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ހައިކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންނަށް ޢިއްތިފާޤުވެވުނު ހިނދު، އެޤަޟިއްޔާގައި ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމަށް
ތާއީދުކޮށްފީމެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ
s
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް، އާބުރުޒުހިނގުން،ތީމުގެ 3ވަނަދޮރޯ / މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 332529، ފެކްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބް ސައިޓް: www.highcourt.gov.mv