ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމްކޯޓްގް ނަންބަރު 2018/SC-C/08 ޤަޟިއްޔާ
ސަފްޙާ 48 ގެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު
I
ދިވެހިރާއްޖެ
; "
+1.هބިޑީ. ޕީ
"... *..---
ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
• ޤަޟިއްޔާ ނަންބަރު: 08/SC-C/2018
ދަޢުވާކުރާ ފަރާތް: އިބްރާހީމް މުޙައްމަދު ޞާލިޙް، ނޫރާނީއާގެ، ޅ. ހިންނަވަރު
ޢަލީ ޙުސައިން، މުނިޔާގެ، ބ. ކެންދޫ
އަނާރާ ނަޢީމް،
ހ. ގުރުސް، މާލެ
ދަޢުވާ ލިބޭ ފަރާތް
މައްސަލައިގެ ބާވަތް ދުސްތޫރީ މައްސަލަ
• މައްސަލަ އައިގޮތް: ދުސްތޫރީ މައްސަލަ ހުށަހެޅުމުގެ ހުއްދައަށް އެދި ހުށަހަޅާ ފޯމުން
ހުށަހެޅުނު ތާރީޚް:
13 މާރިޗު 2018
ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވުނު ތާރީޚް: 19 މާރިޗު 2018
• ނިމުނު ތާރީޚް: 25 އެޕްރީލް 2018
• މައްސަލަ ނިންމި ގަޑި: 15:30
4 8 2
0
މައްސަލަ ބެލި ފަނޑިޔާރުންގެ މަޖިލިސް: ފަނޑިޔާރު އާދަމް މުޙައްމަދު ޢަބްދުﷲ، ފަނޑިޔާރު އަބްދު
ޢަރީފް، ފަނޑިޔާރު ޑރ. އަޙްމަދު ޢަބްދު
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ "އޯކިޑްމަގު | މާލެ ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives|Theemuge | Orchid Magu | Male? | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Suprerecourt.gov.mv ފެކްސް: :3308554Fax
960 + | ފޯން: :Tcl
3009990
960 +
ސަފްޙާ 45 ގެ 2
ފާހަގަކުރެވުނު ނުކުތާތައް:
35 0
މިއީ، 13 މާރިޗު 2018 ވަނަ ދުވަހު ބާއްވާފައިވާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ 2018
ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ދައުރުގެ 8 ވަނަ ޖަލްސާގައި، ޤާނޫނު ނަންބަރު 14/2013 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު) އަށް 1 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނުގެ ބިލު ފާސްކުރުމަށް ނިންމާފައިވާ
ނިންމުމަކީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މައްޗަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީއާއި ރައްޔިތުންގެ
މަޖިލީހުގެ ޤަވާޢިދު، ޝަކުލީގޮތުންނާއި އިޖުރާއީގޮތުން ތަބާވުން ލާޒިމުކޮށްފައިވާ އުޞޫލުތަކާއި ހަމަތަކާ
ޚިލާފު އަދި ޤާނޫނުއަސާސީގެ 144 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އާއި 268 ވަނަ މާއްދާގެ ނައްޞުށް ރިޢާޔަތްކޮށް
ބާޠިލު ނިންމުމެއްކަމަށްވާތީ، ބުނެވިދިޔަ ނިންމުމުގެ ނަތީޖާއަކީ ޢަދުލު އިންޞާފު ޤާއިމުކުރުމުގެ ބާރުގައި
ހިމެނޭ ފަނޑިޔާރުންގެ ދައުރާއި މުސްތަޤިއްލުކަމަށް ބުރޫ އެރުވުންކަމަށްވެފައި، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 154 ވަނަ
މާއްދާގައިވާ ދުސްތޫރީ އުސޫލާ ޚިލާފުވާގޮތަށް ފަނޑިޔާރުން މަޤާމުން ވަކިކުރުމަށް ޤާނޫނީ އުޞޫލުތަކެއް
އެކަށައެޅުމަކީ ސިޔާސީ މަޤްޞަދު ޙާޞިލުކުރުމަށް ވެރިކަން ހިންގާ ބާރުން ކުރާ ޢަމަލެއްކަމަށްވާ ހިނދު،
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 141 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގައިވާ ގޮތަށް ފަނޑިޔާރުންގެ މަސައްކަތާބެހި ނުފޫޒު
ފޯރުމުންކަމަށްވާތީ، އެކަމަކީ ޢަދުލުވެރިކަމާއި ހަމަހަމަކަމާއެކު އިންޞާފުން ޝަރީޢަތްކުރެވުމުގެ ޖަމާޢީ
ޙައްޤަށް އުނިކަން ލިބޭނެކަމެއްކަމަށް ފެންނާތީ، ޢަދުލުވެރިކަމާއި ހަމަހަމަކަމާއެކު އިންޞާފުން
ޝަރީޢަތްކުރެވުމުގެ ޙައްޤު ޙިމާޔަތްކުރުމުގެ ޢާންމު މަޞްލަޙަތަށްޓަކައި، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ނިންމުމަކީ
ޤާނޫނުއަސާސީއާ ތަޢާރުޟުވާ ބާޠިލު ނިންމުމެއްކަމަށް ކަނޑައަޅައި ދިނުމަށާއި، އަދި އެ ނިންމުމާ ގުޅޭގޮތުން
ދައުލަތުގެ އެއްވެސް އިދާރާއަކުން އަދި އެއިން އިދާރާއެއްގެ މުވައްޒަފަކުވެސް އެއްވެސް ކަމެއް ނުކުރުމަށާއި
އަދި މިހާތަނަށް ކޮށްފައިވާ ކަމެއް ތަންފީޛުކުރުން ވަގުތުން ހުއްޓާލުމަށް ޝަރީޢަތުން އަމުރުކޮށްދެއްވުމަށް
އެދި ޤާނޫނުއަސާސީގެ 143 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އާއި ޤާނޫނުއަސާސީގެ 144 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އާއި
ޤާނޫނު ނަންބަރު 22/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނު) ގެ 11 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ (3) ވަނަ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mvފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން::Tel
9603009990+
ސަފްޙާ 49 ގެ 3
.)
ނަންބަރުގެ ދަށުން ޤައުމުގެ ޢާންމު މަޞްލަޙަތާ ގުޅުންހުރި x parte ގޮތުގައި ބަލައިދިނުމަށް އެދި
ޅ. ހިންނަވަރު، ނޫރާނީއާގެ އިބްރާހީމް މުޙައްމަދު ޞާލިޙް އާއި، ކެންދޫ، މުނިޔާގެ ޢަލީ ޙުސައިން އާއި
ހ. ގުރުސް އަނާރާ ނަޢީމް އާ މި ތިން މީހުންގެ ފަރާތުން ދުސްތޫރީ މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ހުށަހެޅުމުން ބެލިފައިވާ ދުސްތޫރީ މައްސަލައެކެވެ.
މި މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތްތަކުން މި މައްސަލަ ހުށަހަޅާފައިވަނީ، މި މައްސަލައިގެ
ދަޢުވާލިބޭ ޙަސްމުން ނުހިމެނޭގޮތުން cx partc (އެކްސް ޕާޓޭ) މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައި ކަމަށްވިޔަސް، މި
މައްސަލައިގެ ބާވަތަށް ބަލައި، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 143 މާއްދާގެ (ރ) އާއި ޤާނޫނުއަސާސީގެ 133 ވަނަ
މާއްދާއަށް ރިޢާޔަތްކޮށް، މި މައްސަލައިގެ ޝަރީޢަތަށް ޙާޟިރުވެ، ދައުލަތް ތަމްސީލްކޮށް، ދަޢުލަތުގެ ފަރާތުން
ވާހަކަދެއްކުމުގެ ފުރުޞަތު ބަންޑާރަނައިބުއަށް މި ކޯޓުގެ ފަރާތުން ލިބިދިނުމުން ދިވެހި ދައުލަތް ތަމްސީލްކޮށް
ބަންޑާރަނައިބުގެ ފަރާތުން މި މައްސަލައިގައި ޝަރީޢަތަށް ޙާޟިރުވެ ބަޔާންދީފައިވާކަން އެނގެން އޮވެއެވެ.
މި މައްސަލައާ ގުޅިގެން، މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތްތަކުންނާއި ބަންޑާރަނައިބުގެ
ފަރާތުން މި މައްސަލައިގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައާއި އަދި މައްސަލަ ބަލައިގަތުމާމެދު ގޮތެއް
ކަނޑައެޅުމަށްޓަކައި ބޭއްވުނު މި މައްސަލައިގެ އިޖުރާއީ އަޑުއެހުމުގައި މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތްތަކުންނާއި
ބަންޑާރަނައިބުގެ ފަރާތުން ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކަށާއި މި މައްސަލައާ ގުޅިގެން ޝަރީޢަތަށް ހުށަހަޅާފައިވާ
ލިޔުންތަކުގެ މައްޗަށް ދުސްތޫރީ، ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ނަޒަރަކުން މި ކޯޓުން ބެލިއިރު އަންނަނިވި ކަންތައްތައް
ފާހަގަކުރެވިފައިވެއެވެ.
(ހ) ފުރަތަމަ ކަމަކީ، މި މައްސަލައަކީ 13 މާރިޗު 2018 ވަނަ ދުވަހު ބާއްވާފައިވާ
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ 2018 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ދައުރުގެ 08 ވަނަ ޖަލްސާގައި ޤާނޫނު ނަންބަރު
14/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު) އަށް 1 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ
މުގެ ބިލު ފާސްކޮށްފައިވަނީ
ފުނުއަސާސީއާ ޚިލާފަށްކަމަށް މި މައްސަލައިގައި ދަޢުވާކުރާ ފަރާތްތަކުން ހުށަހަޅާފައިވާ
.3
އދ ފޖތ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge Orchid Magu | Male's Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
Www.supremecourt.gov.mvފެކްސް: :3008554Fax
960 +
ފޯން: :Tel
3009990
960 +
ސަފްޙާ 28 ގެ 1
:
ex/
ac
4 3
4 5
639
: 3
މައްސަލައެއްކަމުގައި ވެފައި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 143 ވަނަ މާއްދާއަށާއި،
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 274 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި "ދުސްތޫރީ މައްސަލަ" މާނަކޮށްފައި އޮންނަ ގޮތުގެ މައްޗަށް
ރިޢާޔަތްކޮށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ބިލެއް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ތަސްދީޤުކޮށް ޤާނޫނަކަށް
ވުމުގެކުރިން، އެ ބިލުގެ ދުސްތޫރިއްޔަތުކަން ކަނޑައެޅުމުގެ އިޚްތިޞާޞް ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ލިބިގެން
ނުވާކަމަށާއި، އެހެންކަމުން މި ޤަޟިއްޔާގައި ޙަވާލާދެވޭ މައްސަލައަކީ ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ހުށަހެޅި، އެ ކޯޓުގައި
މައުޟޫޢީގޮތުން ބެލިދާނެ މައްސަލައެއް ނޫންކަމަށް ބުނެ ބަންޑާރަނައިބުގެ ފަރާތުން ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ
ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި އުފުލާފައިވާ އިޖުރާއީ ނުކުތާގެ މައްޗަށް ދުސްތޫރީ ނަޒަރަކުން ބެލިއިރު، ޙަވާލާދެވުނު
މައްސަލަ ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ބަލައިގަނެފައިވަނީ، 2018 ވަނަ އަހަރުގެ މާރިޗު މަހުގެ 13 ވީ އަންގާރަ ދުވަހު
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ފުރަތަމަ ދައުރުގެ 8 ވަނަ ޖަލްސާއިން ފާސްކޮށްފައިވާ އިސްވެ ޙަވާލާދެވުނު
ބިލު، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 92 ވަނަ މާއްދާގައިވާ ގޮތުގެމަތިން، 14 މާރިޗު 2018 ބުދަ ދުވަހު
ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ތަސްދީޤުކޮށް އެ ބިލު ޤާނޫނަކަށްވުމަށް ފަހުގައި ކަމަށްވާއިރު، މި މައްސަލައިގެ
ދަޢުވާގެ ސީޕޯގައި ބުނާ އިސްވެ އިޝާރާތްކުރެވުނު ބިލުގެ ދުސްތޫރިއްޔަތުކަމާމެދު ތަޢުނުކޮށްފައި އޮންނަ
އޮތުމަކީ އެއްވެސް ޙާލެއްގައި ދަޢުވާގެ ޞިޘާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ބުނެވުނު ޤާނޫނުއަކީ ޤާނޫނު ނަންބަރު
14/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު) އަށް 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނުކަމަށް
ތަމްރީފުކޮށް މި މައްސަލަ ސުޕްރީމް ކޯޓުން މައުޟޫޢީގޮތުން ބެލުމަށް އޮތް އިޖުރާއީ ހުރަހެއް ނޫންކަމާއި،
މީގެ އިތުރުން ޢަދުލު އިންޞާފު ޤާއިމުކުރުމުގެ އެންމެ އިސް ފަރާތުގެ ޙައިޘިއްޔަތުން ޤާނޫނުއަސާސީއާއި
ޤާނޫނުތަކުން ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ލިބިގެންވާ "ރަޤާބާ ދުސްތޫރިއްޔާ" (constitutionality review) ގެ
ޢާއްމު އިޚްތިޞާޞްއަކީ އޭގައި "ރަޤާބާ ލާއިޤާ" (subsequent judicial review) އާއި "ރަޤާބާ
ސާބިޤާ" (previous judicial_review) ޝާމިލުވެގެންވާ އިޚްތިޞާޞްއެއްކަން ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 68 ވަނަ މާއްދާއާއި، 95 ވަނަ މާއްދާއާއި، 142 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ)
:
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ޓީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: RL
:
wwwr
.
$
uprermecourt.gov.mvފ އެކްސް: ;I Fax/330855
960 + | ފޯން::Tel
3009990
960 +
ސަފްޙާ 48 ގެ 5
GOGO
އިޖުރާއީ ނުކުތާ
އާއި 145 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) އާއި 268 ވަނަ މާއްދާއާއި، އަދި ތަފާތު ދުސްތޫރީ ނިޒާމުތަކުގައި
އިސްތިޤްރާރުވެފައިވާ "ރަޤާބާ ޤަޝާއިއްޔާ" (judicial review) އާ ގުޅޭ މަޞްދަރުތަކާއި އުޞޫލުތަކުން
އިސްތިޚްލާސް ކުރެވެން އޮތުމުގެ އިތުރުން، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ނިންމުންތަކުންނާއި "ޤަޟާޢީ
ސަވާބިޤު" (judicial precedence) ތަކުންވެސް އެކަން ކަށަވަރުވެފައިވާކަން އެނގެން އޮންނައިރު، މި
އަސާސްތަކުގެ މައްޗަށް ރިޢާޔަތްކޮށް، ބަންޑާރަނައިބުގެ ފަރާތުން ހުށަހެޅި ޙަވާލާދެވުނު
ބަލައިނުގަތުމަށް ނިންމުނު ކަމެވެ.
(ށ) ދެވަނަ ކަމަކީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 143 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ރައްޔިތުންގެ
މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ޤާނޫނެއް ނުވަތަ ޤާނޫނަކުން ބައެއްވިޔަސް ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފުވޭތޯ ބެލުމާއި އެފަދަ
މައްސަލަތަކުގައި ގޮތެއް ނިންމުމުގެ ބާރު ލިބިގެންވަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓަށާއި ސުޕްރީމް ކޯޓުންކަމަށް
ކަނޑައެޅި ބަޔާންވެފައި އޮންނަ އޮތުމަށާއި، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 274 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ދުސްތޫރީ
މައްސަލަ މާނަކޮށްފައިވާ ގޮތުގެ މައްޗަށާއި ޤާނޫނު ނަންބަރު (22/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނު)
ގެ 13 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި އަންނަނިވި ސިފަތައް ލިބިގެންވާ ދުސްތޫރީ މައްސަލަތައް ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ
އަޞްލީ އިޚްތިޞާޞް ލިބިގެންވާ މައްސަލައިގެ ގޮތުގައި ބެލުމުގެ އިޚްތިޞާޞް ސުޕްރީމް ކޯޓަށް
ލިބިގެންވާކަމަށް ކަނޑައަޅައި ބަޔާންކުރުމަށްފަހު، އެ މާއްދާގެ (ހ) ގެ (3) ވަނަ ނަންބަރުގައި "އެ
މައްސަލައަކީ، ޤައުމުގެ ޢާންމު މަޞްލަޙަތާ ގުޅިފައިވާ ދުސްތޫރީ މައްސަލައަކަށްވުން" މިފަދައިން
ބަޔާންކޮށްފައި އޮންނަ އޮތުމަށް ރިޢާޔަތްކޮށް މި މައްސަލައިގެ ދަޢުވާގެ ޞިޘާގައި ބަޔާންކުރެވިފައިވާ ކަންކަމަށް
ބަލާއިރު، މައްސަލައަކީ ޤައުމުގެ ޢާންމު މަޞްލަޙަތާ ގުޅިފައިވާ ދުސްތޫރީ މައްސަލައެއްކަމަށް ބެލެވޭ
މައްސަލައެއްކަން އެނގެން އޮންނާތީ މި މައްސަލައަކީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުން މި މައްސަލަ ބަލައި
ގޮތެއް ކަނޑައެޅުމުގެ އަޞްލީ އިޚްތިޞާޞް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ލިބިގެންވާ ދުސްތޫރީ
މައްސަލައެއްކަން އެނގެން އޮންނަ
އޮންނަކަމެވެ.
OXO
)
ex
4
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ "އޯކިޑްމަގު | މާލެ ! ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male'ſ Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: lURL
:
WWW.Supremecourt.gov.mvފެކްސް: :Fax,300855
960 + | ފޯން::Tel
300990
960 +
ސަފްޙާ 48 ގެ {)
އެ
(ނ) ތިންވަނަ ކަމަކީ، މި މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތްތަކުން ޤާނޫނެއްގެ
ދުސްތޫރިއްޔަތުކަމާމެދު މި މައްސަލައިގައި ސުވާލު އުފައްދާފައިވާ ޤާނޫނު ނަންބަރު 13/2010
(ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފުނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު) އަށް 1 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނުކަމުގައިވާ ނަންބަރު
1/2018 ގެ ޤާނޫނަށް ބަލާއިރު، އެ ޤާނޫނަކީ ޤާނޫނު ނަންބަރު 13/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ
ޤާނޫނު) ގައި ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިގައި ހުރުން ލާޒިމުވެގެންވާ ޝަރުޠުތައް ބަޔާންކޮ
ބަޔާންކޮށްފައިވާ މައްދާކަމުގައިވާ
އެ ޤާނޫނުގެ 15 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގެ 4 ވަނަ ނަންބަރުގެ ފަހަތަށް ނަންބަރެއް އިތުރުކޮށް އެއީ ބުނެވުނު
ޤާނޫނުގެ 15 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގެ 5 ވަނަ ނަންބަރު ކަމުގައި ހަމަޖައްސައި، ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިގައި
ހުންނަންޖެހޭ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރެއިން ޝަރުތެއްކަމުގައި "ޖިނާއީ ކުށެއް ސާބިތުވެ ޙުކުމް ތަންފީޛުކުރަމުންދާ
މީހަކު ކަމުގައިނުވުން." މިފަދައިން
ބަޔާންކޮށް ޝަރުތެއް އިތުރުކޮށް، އަދި ބުނެވުނު ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނުގެ 23 ވަނަ މާއްދާގެ ފަހަތަށް ދެ މާއްދާއެއް އިތުރުކޮށް، އެއީ އެ ޤާނޫނުގެ 24 ވަނަ
މާއްދާއާއި 25 ވަނަ މާއްދާ ކަމުގައި ހަމަޖައްސައި، އަދި މީގެ އިތުރުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ
ޤާނޫނުގެ 27 ވަނަ މާއްދާގެ (މ) ގެ ފަހަތަށް އެ ޤާނޫނުގެ 27 ވަނަ މާއްދާގެ (ފ) ގެ ގޮތުގައި އަކުރެއް
OXO
¢ ¢¢0/
އިތުރުކޮށް ފާސްކޮށްފައިވާ ޤާނޫނެއްކަމާއި، މިގޮތުން، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު އަށް 5 ވަނަ
އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ގޮތުން ފާސްކޮށްފައިވާ ޤާނޫނު ނަންބަރު 1/2018 ގެ ދަށުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނުގެ 24 ވަނަ މާއްދާ ކަމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ޖިނާއީ ކުށެއްގެ
ތުހުމަތުގައި ފަނޑިޔާރަކު ހައްޔަރުކޮށްފިނަމަ ނުވަތަ ބަންދުކޮށްފިނަމަ މުސާރަލިބޭގޮތަށް ޖުޑީޝަލް ސަރވިސް
ކޮމިޝަނުން އެ ފަނޑިޔާރަކު ސަސްޕެންޑް ކުރަންވާނެ ކަމަށާއި، އަދި ހަމަ ބުނެވުނު މާއްދާގެ (ނ) ގައި އެ
މާއްދާގެ (ށ) ގައި އެހެން ބަޔާންކޮށްފައިވީނަމަވެސް، ފަނޑިޔާރެއްގެ މައްޗަށް ޖިނާއީ ދަޢުވާއެއް އުފުލައިފި
ޙާލަތެއްގައި، އެމީހާގެ މައްޗަށް ނިހާއީ ޙުކުމެއް ކަނޑައެޅެންދެން، މުސާރަ ނުލިބޭގޮތަށް ޖުޑީޝަލް ސަރވިސް
ކޮމިޝަނުން އެ ފަނޑިޔާރަކު ސަސްޕެންޑް ކުރަންވާނެކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި، އަދި ހަމަ އެހެންމެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ޓީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ! ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge Orchid Magu | Male'ſ Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www
!
-Supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން::Tel
3009990
960+
ސަފްޙާ 2
3 ގެ 1
ޖިނާއީ ކުށަކާ
ބުނެވުނު ޤާނޫނު ނަންބަރު 18(1/2 ގެ ދަށުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނުގެ 25 ވަނަ
މާއްދާކަމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ފަނޑިޔާރެއްގެ މައްޗަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ
ގުޅިގެން ދަށު ކޯޓަކުން ނިންމާ ނިންމުމެއް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓަށް އިސްތިއު
އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް ހުށަހެޅުމުގެ
މުއްދަތަކީ އެ މައްސަލައެއް ނިންމި ތާރީޚުން ފެށިގެން 10 (ދިހައެއް) ދުވަސް ކަމަށާއި އަދި ބުނެވުނު
މާއްދާގެ (ށ) ގައި އެ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ފަނޑިޔާރެއްގެ މައްޗަށް
ކުރެވިފައިވާ ޙުކުމެއް އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓަށް ހުށަހަޅައިފިނަމަ، އެ މައްސަލައެއް
ހުށަހަޅާ ތާރީޚުން ފެށިގެން 30 (ތިރީސް) ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެ މައްސަލައަކާމެދު ގޮތެއް ނިންމަންވާނެކަމަށާއި
އަދި އެ މާއްދާގެ (ނ) ގައި ފަނޑިޔާރެއްގެ މައްޗަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ ޖިނާއީ ކުށަކާ ގުޅިގެން ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ހައިކޯޓުން ނިންމާ ނިންމުމެއް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓަށް އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް ހުށަހެޅުމުގެ މުއްދަތަކީ
އެ މައްސަލައެއް ނިންމި ތާރީޚުން ފެށިގެން 10 (ދިހައެއް) ދުވަސް ކަމަށާއި އަދި އެ މާއްދާގެ (ހ) ގައި
އެ މާއްދާގެ (ނ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ފަނޑިޔާރެއްގެ މައްޗަށް ކުރެވިފައިވާ ޙުކުމެއް
އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ހުށަހަޅައިފިނަމަ، އެ މައްސަލައެއް ހުށަހަޅާ ތާރީޚުން
ފެށިގެން 30 (ތިރީސް) ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެ މައްސަލަތަކާމެދު ގޮތެއް ނިންމަންވާނެކަމަށާއި އަދި އެ މާއްދާގެ
(ބ) ގައި ފަނޑިޔާރެއްގެ މައްޗަށް ޖިނާއީ ކުށެއް ސާބިތުވެއްޖެކަމަށް ޝަރުޢީ ކޯޓަކުން ކުރާ ޙުކުމެއް ނިހާއީ
ޙުކުމެއްކަމަށް ކަނޑައެޅޭ ހިނދުން ފެށިގެން، އެ ފަނޑިޔާރަކު މަޤާމުން ވަކިވާނެކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި،
އަދި މީގެ އިތުރުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު އަށް ގެނެވުނު 5 ވަނަ އިޞްލާޙުގެ ދަށުން އެ
ޤާނޫނުގެ 27 ވަނަ މާއްދާގެ (މ) ގެ ފަހަތަށް އިތުރުކުރި އެ ޤާނޫނުގެ 27 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި
ފަނޑިޔާރެއްގެ މައްޗަށް ޖިނާއީ ކުށެއް ސާބިތުވެއްޖެކަމަށް ޝަރުޢީ ކޯޓަކުން ކުރާ ޙުކުމެއް ނިހާއީ
އެކަމަށް ކަނޑައެޅޭ ހިނދުން ފެށިގެން، އެ ފަނޑިޔާރެއްގެ ފަނޑިޔާރުކަން ނިމުމަކަށް އައީ ކަމަށާއި
އަދި އެގޮތުން އެ ފަނޑިޔާރެއްގެ ފަނޑިޔާރުކަން ނިމުމަކަށް އައުމަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 154 ވަނަ މާއްދާގެ
t
coc
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives (Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: lURL
:
www.supremecourt.gov.mvފެކްސް: :300554Fax
960+ | ފޯން: :30099go Tel
960+
ސަފްޙާ 48 ގެ 8
ދަށުން ތައުދީބީ ނުވަތަ ސުލޫކީ މައްސަލައަކާ ގުޅިގެން ފިޔަވަޅު އެޅުންކަމުގައި ނުވާތީ، ޤާނޫނުއަސާ
ޤާނޫނުއަސާސީގެ
154 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ނުވަތަ ޤާނޫނެއްގެ ދަށުން ފަނޑިޔާރެއް މަޤާމުން ވަކިކުރުމަށް އޮންނަ އިޖުރާއަތެއް
OXO
މި ޙާލަތުގައި ނުހިނގާނެކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާއި، އަދި މި ބަޔާންކުރެވުނު ކަންކަމުގެ އިތުރުން ޤާނޫނު
ނަންބަރު 2018!1 ގެ ދަށުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނުއަށް ގެނައި 5 ވަނަ އިޞްލާޙުގެ ދަށުން
އިތުރުކުރާ މާއްދާއާ ގުޅިގެން އެ ޤާނޫނުގެ މާއްދާތަކުގެ ނަންބަރު ތަރުތީބު ކުރެވިފައިވާކަމާއި މިކަންކަން
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނުއަށް 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނު ކަމުގައިވާ ޤާނޫނު ނަންބަރު
3
112018 އަށް ބެލުމުން އެނގެން އޮންނަކަމެވެ.
(ރ) ހަތަރުވަނަ ކަމަކީ، މި މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތްތަކުން މި މައްސަލައިގެ ޓީޝާގައާއި
މި މައްސަލައިގެ ދައުވާ ބިނާކުރާ ސަބަބުތަކުގެ ގޮތުގައި ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކަށް ބަލާއިރު، މި މައްސަލައިގައި
ޤާނޫނު ނަންބަރު 13/2013 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު) އަށް 1 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ
ޤާނޫނު ކަމުގައިވާ ނަންބަރު 1/2018 ޤާނޫނަކީ ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފު ޤާނޫނެއްކަމަށް ބުނެ އެ ޤާނޫނުއަކީ
ބާޠިލު ޤާނޫނެއްކަމުގައި ކަނޑައަޅައި ދިނުމަށް އެދި މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތްތަކުން އެދިފައިވަނީ އިޖުރާއީ
ގޮތުންނާއި މައުޟޫޢީގޮތުން އެ ޤާނޫނަކީ ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފު ޤާނޫނެއްކަމަށް ބުނެކަމާއި މިގޮތުން
އިޖުރާއީ ގޮތުން އެ ޤާނޫނަކީ ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފު ޤާނޫނެއްކަމަށް މައްސަލަ ހުށަހެޅި
ފަރާތްތަކުން ދެކޯ އަސާސަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 70 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ ދަށުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް
ލިބިފައިވާ ޤާނޫނު ހެދުމުގެ ބާރުގެ ދަށުން އެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ޤާނޫނަކީ އޭގައި ޤާނޫނީ ޤާޢިދާތައް
ހިމެނޭ އެއްޗެއްކަމަށްވާތީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ޤާނޫނަކީ އޭގައި ޤާނޫނީ ޤާޢިދާތައް ހިމެނޭ
އެއްޗެއްކަމަށް ވުމުގެ ނަތީޖާއަކީ އެ ޤާނޫނުގައި ރައްޔިތުން ޢަމަލުކުރުން ލާޒިމުވެގެންވާ ކަންތައްތައް ހިމެނުން
ކަމަށްވާތީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައިވާ ގޮތުން ރައްޔިތުން އެ މައްޗަށް އަމަލުކުރުން
ލާޒިމުވާ އެއްވެސް ކަމެއް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރުމަށްޓަކައި ވޯޓަށް އަހަންވާނީ އެ މަޖިލީހުގެ ޖުމް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ޑެތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mvފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން: :Tcl
9603009990+
ޕް! 48 ގެ
މެންބަރުންގެ ދެބައިކުޅަ އެއްބަޔަށްވުރެ ގިނަ މެންބަރުން އެ ވޯޓެއް ނަގާ ޖަލްސާގައި ޙާޟިރުވެ ތިބޭ
ވަގުތެއްގައި ކަމަށް ވާންޖެހޭތީ ހުރިހާ ޤާނޫނެއް ހިމެނޭގޮތުން ރައްޔިތުން މައްޗަށް ޢަމަލުކުރުން ލާޒިމުވާ
ކަންކަން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރަންވާނީ އެ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެންބަރުންގެ ތެރެއިން މަދުވެގެން
43 މެންބަރުން މަޖިލީހުގެ ތަޅުމުގައި ވޯޓަށް އަހާ ޖަލްސާގައި ޙާޟިރުވެ ތިބެގެންކަން އެނގެން އޮތްއިރު،
ބުނެވިދިޔަ ޤާނޫނުގެ ބިލު ފާސްކުރުމަށްޓަކައި ވޯޓަށް އަހާފައިވަނީ ޤާނޫނު ފާސްކުރުމަށްޓަކައި ޤާނޫނުއަސާސީގެ
87 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގެ ދަށުން ބޭނުންވާ ކޯރަމް ހަމަނުވާ ޖަލްސާއެއްގައި ކަމަށްވާތީ ބުނެވުނު ޤާނޫނުގެ
ބިލު ފާސްކުރި ކުރުން އިޖުރާއީގޮތުން ބާޠިލުކަމަށް ބުނެ ހުށަހަޅާފައިވާ އަސާސުކަމާއި
މައުޟޫޢީ ގޮތުން ބުނެވުނު ޤާނޫނަކީ ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފު ޤާނޫނެއްކުމަށް މައްސަލަ
ހުށަހެޅި ފަރާތްތަކުން ދެވޭ އަސާސަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 148 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގައިވާ ގޮތުން
ފަނޑިޔާރުންނަކީ، ކަނޑައެޅޭ ވަކި މުއްދަތަކަށް ފަނޑިޔާރުންގެ ގޮތުގައި ޢައްޔަންކުރެވިފައިވާ ބައެއް
ނޫންކަމަށާއި އަދި ޢުމުރުން 70 އަހަރުވުމުން މެނުވީ އެއިން މީހަކު މަޤާމުން މުސްކުޅި ނުކުރެވޭނެކަމަށާއި
ފަނޑިޔާރުން މަޤާމުގައި ދެމިތިބުމާއި ވަކިކުރެވޭނެ ޙާލަތްތައް ޤާނޫނުއަސާސީގެ 154 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ)
އާއި (ނ) ގައި ބަޔާންކުރެވިފައިވާއިރު، ޤާނޫނުއަސާސީގައިވާ ކަމެއް ޤާނޫނުއަސާސީގެ 261 ވަނަ މާއްދާގައިވާ
ގޮތުން މެނުވީ ބަދަލުނުކުރެވޭނެކަމަށާއި ޤާނޫނުއަސާސީގައި ބަޔާންކުރެވިފައިވާކަމެއް ޢާންމު އުޞޫލުން
ފާސްކުރާ ޤާނޫނަކުން ބަދަލުކުރަން މަސައްކަތްކުރުމަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ އަކުރާއި އަދި ރޫޙާ ޚިލާފުވުންކަމަށާއި
އަދި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޢަދުލު އިންޞާފު ޤާއިމުކުރުމުގެ މަސްއޫލިއްޔަތު މަތިކުރެވިފައިވާ ފަނޑިޔާރުން އެއްވެސް
ދައަކުން ބެލުމެއްނެތި މަޤާމުން ވަކިކުރެވޭގޮތަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ކަނޑައަޅައި ނިންމުމަކީ ބިރެއްނެތި
ފަނޑިޔާރުންނަށް އެމީހުންގެ މަޤާމުގައި ދެމި ތިބެވޭނެކަމަށް ޤާނޫނުއަސާސީއިން ދޭ ޔަޤީންކަން
ގެއްލުވާލުންކަމަށް މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތްތަކުން ދެކޭތީ ބުނެވުނު ޤާނޫނަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 141 ވަނަ
މާއްދާގެ (ނ) އާއި (ރ) ގައިވާ ދުސްތޫރީ ހަމަތަކާ ޚިލާފު ޤާނޫނެއްކަމަށާއި އަދި މީގެ އިތުރުން ބުނެވުނު
:
coc
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ޓީމުގެ އޯކިޑްމަގު ، މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge Orchid Magu | Male's Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :30085554Fax
960 + | ފޯން: :3oogggo Tel
960 +
ސަފްޙާ 48 ގެ (14
ކުރެވުމުގެ ޙައްޤަށް އުނިކަން ލިބި)
47 381
މ.27$
ޤާނޫނު އެގޮތުގެމަތިން ފާސްކުރި ކުރުމަކީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 42 ވަނަ މާއްދާއިން ކަށަވަރު ކޮށްދީފައިވާ
ޢަދުލުވެރިކަމާއި ހަމަހަމަކަމާއި އިންޞާފުން ޝަރީޢަތް ކުރެވުމުގެ
އެކަމުގެ ސަބަބުން
މުޅި މުޖުތަމަޢުގެ ޖަމާޢީ ޙައްޤަށްވެސް ސީދާގޮތުގައި އަސަރުފޯރާނެކަމެއް
އިތުރުން
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 142 ވަނަ މާއްދާއިން ފަނޑިޔާރުންނަށް ލިބިދީފައިވާ ރައްކާތެރިކަން ގެއްލިގެންދާނެ
ކަމެއްކަމަށްވުން ކަމަށް ބުނެ ހުށަހަޅާފައިވާ އަސާސުކަމާއި،
މި ކަންކަން މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތްތަކުން މައްސަ
.އްސަލައިގެ ދަޢުވާގެ ސީމޯގައާއި ދަޢުވާ
ބިނާކުރާ ސަބަބުތަކުގެ ގޮތުގައި ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތައް ބެލުމުން އެނގެން އޮންނަކަމެވެ.
(ބ) ފަސްވަނަ ކަމަކީ، ދައުލަތެއްގައި ހެދިފައިވާ ޤާނޫނުތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ބާރުގަދަ
ޤާނޫނަކީ، ޤާނޫނުއަސާސީކަމާއި ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފުވާގޮތަށް އެއްވެސް ޤާނޫނެއް ނުވަތަ ޤަވާޢިދެއް
.ހެދޭނެކަމާއި، ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފުވާގޮތަށް އެހެން އެއްވެސް ޤާނޫނެއް ނުވަތަ ޤާނޫނެއްގެ ބައެއް ނުވަތަ
ޤަވާޢިދެއް ނުވަތަ ޤަވާޢިދެއްގެ ބައެއް އޮތްނަމަ އެފަދަ ޤާނޫނެއް ނުވަތަ ޤާނޫނެއްގެ ބައެއް ނުވަތަ ޤަވާޢިދެއް
ނުވަތަ ޤަވާޢިދެއްގެ ބައެއްގެ ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފުވާ މިންވަރެއް ބާޠިލުވާނެކަމާއި މިކަންކަން މަބުދައް
ސުމުއްވިއްދުސްތޫރި (ޕްރިންސިޕަލް އޮފް ސުޕްރިމަސީ އޮފް ކޮންސްޓިޓިއުޝަން) ގެ އުޞޫލުތަކަށް ބެލުމުން
އެނގެން އޮންނައިރު، މި އުޞޫލު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގައި ނައްޞުން ކަނޑައެޅި
ބަޔާންވެފައިވާކަމާއި، މިގޮތުން ޤާނޫނުއަސާސީގެ 8 ވަނަ މާއްދާގައި ދިވެހި ދަޢުލަތުގެ އެންމެހައި ބާރުތައް
ހިންގަންވާނީ މި ޤާނޫނުއަސާސީގައިވާ ގޮތުގެމަތީން ކަމަށް ކަނޑައެޅި ބަޔާންވެފައިވާކަމާއި، އަދި
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 268 ވަނަ މާއްދާގައި ދިވެހިރާއްޖޭގައި ހަދާ އެންމެހައި ޤާނޫނުތައް ހަދާންވާނީ މި
ޤާނޫނުއަސާސީގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުގެމަތީން ކަމަށާއި، މި ޤާނޫނުއަސާސީއިން ލާޒިމުކުރާ އެންމެހައި
ކަންކަން ފުރިހަމަކުރަންވާނެ ކަމަށާއި، މި ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފުވާގޮތަށް ހަދާ ކޮންމެ ޤާނޫނެއް، ނުވަތަ
ޤާނޫނަކުން ބައެއްވިޔަސް ވާނީ ބާޠިލް އެއްޗަކަށް ކަމަށާއި، އަދި އެފަދަ ޤާނޫނެއް، ނުވަތަ ޤާނޫނެއްގެ ބައެއްގެ
OXO
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ lއޯކިޑްމަގު 1 މާލެ 1 ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
Vvww.supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން :Tel
3009990
960 +
ޞަފްޙާ 48 ގެ 11
02 /
#
ބރ 22
ޖުމްހޫރިއްޔާގެ
ނުހިނގާނެ ކަމަށާއި، މި ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފަށްކުރާ ކޮންމެ ކަމަކީ ބާޠިލްކަމެއްކަމަށް ކަނޑައެޅި
ބަޔާންވެފައިވާކަމާއި މިކަންކަން މި މަގަށް އެނގެން ތިމުން
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރި
ޤާނޫނުއަސާސީގައިވަނީ އެއްވެސް ޖަދުލަކަށް ނުވަތަ ބަޙުޘަކަށް ތަން ނުދޭ މިންވަރަށް، މަބުދައް
ސުމު
ސުމުއްވިއްދުސްތޫރި ގެ މަޢުދައު، ނައްޞުން ކަނޑައަޅައި ބަޔާންކޮށް ފައިކަން ވަރަށް ސާފުކޮށް އެނގެން
2
8 ގ9¢ ¢
0ހއ#2
/139 04އ
(ޅ) ހަވަނަ ކަމަކީ، ޤާނޫނީ ނަޒަރަކުން "މަބުދަޙުލް މަޝްރޫއިއްޔާ" (ޕްރިންސިޕަލް އޮފް
ލީގަލިޓީ) ގެ މައްޗަށް ބަލާއިރު، އެ މަބްދަޢުގެ މަފްހޫމަކީ ދައުލަތުން ކުރާ ހުރިހާ ކަމެއްގަ އާއި ހިންގާ
ހުރިހާ ތަޞައްރުފުތަކެއްގައާއި ލިބިގަންނަ ހުރިހާ އިމްތިޔާޒުތަކެއްގައި ޤާނޫނުގެ ޙުކުމަށް ތަބާވުން ކަމާއި،
މި މަބްދަޢުގެ މައްޗަށް ބިނާވާ މައިގަނޑު މަޞްދަރަކީ ކޮންމެ ޤައުމެއްގައިވެސް އެ ޤައުމުގައި އުދެފިދައިވާ
ޤާނޫނުއަސާސީކަމާއި އެހެނީ ޤާނޫނުއަސާސީއަކީ ދައުލަތުގެ ވައްތަރާއި އެ ދައުލަތުގައި އުފެދިފައިވާ ސަރުކާރުގެ
ބާވަތާއި ދައުލަތުގެ ޢާންމު ބާރުތަކާއި އެ ބާރުތައް އެކުލެވިގެވާ އެ ބާރުތަކުގެ
ރުތަކުގެ ތެރެއިން ކޮންމެ
ބާރެއްގެ އިޚްތިޞާޞްތަކާއި އޭގެ ތެރެއިން ކޮންމެ ބާރެއްވެ، އަނެއް ބާރާ ދެމެދުގައިވާ ގުޅުމާއި އަދި އޭގެ
ތެރެއިން ކޮންމެ ބާރަކާއި ފަރުދުންގެ ދެމެދުގައި އޮންނަ ގުޅުމާއި އަދި ފަރުދުންގެ އަސާސީ ޙައްޤުތަކާއި
މިނިވަންކަމާއި ޖަމާޢަތުގެ މިނިވަންކަންފަދަ ދައުލަތުގެ ވުޖޫދު ކިޔާނާ ގުޅިފައިވާ މުހިންމު އެންމެހައި
ތަންޒީމުކޮށް ބަޔާންކުރާ ޤާނޫނީ ޤާޢިދާތައް ބަޔާންކުރާ ޤާނޫނުކަމާއި އެހެންކަމުން،
ޤާނޫނުއަސާސީއަކީ ކޮން އެއްޗެއްކަން
މަފްހޫމްގެ މައްޗަށް ތުބުވެގެން
އިސްތިޚްލާސްކުރެވޭ އެންމެ މުހިންމު ނަތީޖާތަކަކީ ދައުލަތެއްގައި އުފެދިފައިވާ ޤާނޫނުތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ
މަތިވެރި، އެންމެ ބާރުގަދަ ޤާނޫނަކީ ޤާނޫނޫއަސާސީ ކަމަށްވެފައި ދައުލަތެއްގައި ހެދިފައިވާ ހުރިހާ ޤާނޫނުތަކާއި
ޤަވާޢިދުތައް ހެދިފައި ހުންނަންޖެހޭނީ ޤާނޫނުއަސާސީއާ ތަޢާރުޟުނުވާ ގޮތުގެމަތިން ޤާނޫނުއަސާސީއާ
އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން ކަމާއި ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފުވާގޮތަށް ހެދޭ ކޮންމެ ޤާނޫނެއްގެ ނުވަތަ ޤަވާޢިގެ
ޅެން,ތއް
ފ ހ4 3
2
4 ·
ހތާ 8
88
4
ބަޔާންކޮށް
28
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު (ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު ( މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv|ފެކްސް :3008554Fax
960+ | ފޯން::Tel
3009990
960+
ސަފްޙާ 8 ގެ [
22 e
8 9 1
ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފުވާ މިންވަރެއް ބާޠިލުވާނެ ކަމާއި މި މައިގަނޑު ނަތީޖާތައްކަން އެނގެން އޮތުމުން
އިސްވެ ބަޔާންކުރެވިދިޔަ މަބުދަރު ސުމުއްވިއް ދުސްތޫރި ގެ މި އުޞޫލު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ
ޤާނޫނުއަސާސީގެ ބަޔާންކުރެވިދިޔަ، އެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 8 ވަނަ މާއްދާއާއި 268 ވަނަ މާއްދާފަދަ
މާއްދާތަކުގެ ޞަރީޙަ ނައްޞުން ކަނޑައެޅި ބަޔާންވެފައިވާކަމުން މަބުދިއުލްމަޝްރޫއިއްޔާ އެ މައްޗަށް
ބިނާވެގެންވާ މައިގަނޑު މަޞްދަރަކީވެސް ޤާނޫނުއަސާސީކަން އެނގެން އޮންނަކަމެވެ.
(ކ) ހަތްވަނަ ކަމަކީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާއަށް ބަލާއިރު އެ މާއްދާގައިވަނީ:
"(ހ) ޤާނޫނުގައިވާ ގޮތުގެމަތީން ފަނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމަށް ޢައްޔަންކުރާންވާނީ ފަނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމަށް
ބޭނުންވާ ފެންވަރަށް ތަޢުލީމާއި ތަޖުރިބާ ލިބިފައިވުމާއެކު، ފަނޑިޔާރެއްގެ ވާޖިބާއި މަސްޢޫލިއްޔަތު އުފުލޭފަދަ
ޤާބިލުމީހުންނެވެ. އަދި އެބައި މީހުންނަކީ، އަޚްލާޤު ރަނގަޅު ބަޔަކަށް ވާންވާނެއެވެ. (ށ) މި މާއްދާގެ (ހ)
ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޝަރުޠުތަކުގެ އިތުރުން ފަނޑިޔާރުންގައި އަންނަނިވި ޝަރުޠުތައް ފުރިހަމަވާންވާނެއެވެ.
1. މުސްލިމަކު ކަމުގައިވުމާއި، ސުންނަތް ޖަމާޢަތުގެ މީހަކު ކަމުގައިވުން.
2. ޢުމުރުން ފަންސަވީސް އަހަރު ފުރިފައިވާ މީހަކު ކަމުގައިވުން.
3. އިސްލާމްދީނުގައި ޙައްދެއް ކަނޑައެޅިފައިވާ ކުށެއް، ނުވަތަ ޚިޔާނާތުގެ ކުށެއް، ނުވަތަ
ރިޝްވަތުގެ ކުށެއް ކުރިކަން ޝަރީޢަތަށް ސާބިތުވެފައިވާ މީހަކު ކަމުގައިނުވުން.
4. ބުއްދި ހަމައަށް ހުރި މީހަކު ކަމުގައިވުން. (ނ) ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުކަމަށް
ޢައްޔަންކުރާ ކޮންމެ މީހަކީ ޢުމުރުން ތިރީސް އަހަރުވެފައިވުމާއެކު ފަނޑިޔާރުކަމުގައި ނުވަތަ ޤާނޫނީ ވަކީލުކަން
ކުރުމުގައި ނުވަތަ މި ދެ ކަމުގައި މަދުވެގެން ހަތް އަހަރު ދުވަހުގެ ތަޖުރިބާ ލިބިފައިވުމާއެކު އިސްލާމީ
ޝަރީއަތް ނުވަތަ ޤާނޫނީ ދާއިރާއިން ޢިލްމު ލިބިފައިވާ މީހަކުކަމުގައި ވާންވާނެއެވެ. (ރ) ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ފަނޑިޔާރުންނާބެހޭ ޤާނޫނެއް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާންވާނެއެވެ.1
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ "އޯކިޑްމަގު | މާލެ ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge Orchid Magu | Male' Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gCv.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން: :Tel
3009996
960+
ސަފްޙާ 2 ގެ 1
މިފަދައިން ކަމަށްވާއިރު، އެ މާއްދާގެ (ހ) އިން ފެށިގެން (ނ) ގެ ނިޔަލަށް އެ މާއްދާގައި
ވާހަކަ ދައްކަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހުރިހާ ކޯޓުތަކެއްގެ ފަނޑިޔާރުން ޢައްޔަންކުރުމުގައި ހުރުން ލާޒިމުވެގެންވާ
ޝަރުތުތަކާ ބެހޭގޮތުންކަން ސާފުކޮށް އެނގެން އޮންނަހިނދު، ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ނަޒަރަކުން ޝަރުޠުގެ
މަފްހޫމްގެ މައްޗަށް ބަލާއިރު، ޝަރުތަކީ އެއްޗެއްގެ ޙަޤީޤަތް އޭގެ މައްޗަށް އެކުލެވިގެންވާ ބައިތަކުގެ ތެރޭގައި
ނުހިމެނޭ، ނަމަވެސް، އެ އެއްޗެއް ވުޖޫދުވުމާ ނުވުން އެކަމެއްގެ މައްޗަށް ހުއްޓިފައިވާ ކޮންމެ ކަމެއްކަން
އެނގެން އޮތުމުން، ޤާނޫނު އެކަށައަޅާ ފަރާތުން ޤާނޫނުއަސާސީގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ ދުސްތޫރީ އުޞޫލުތަކާ
ޚިލާފުނުވާ ގޮތުގެމަތިން އެއްޗެއްގެ ޝަރުތެއްކަމުގައި ކަމެއް ކަނޑައަޅައިފިނަމަ، އެ އެއްޗެއް ޞައްޙަކަންމަތީ
ދެމި އޮތުމާއި ނެތުން ހުއްޓިފައި އޮންނާނީ އެ ޝަރުޠު ވުޖޫދުވުމާއި ނުވުމުގެ މައްޗަށް ކަމާއި، އެހެން ކަމުން
އެއްޗެއް ޞައްޙަކަންމަތީ ދެމިއޮތުމަށްޓަކައި ޤާނޫނު އެކަށައަޅާ ފަރާތުން އެއްޗެއްގެ ޝަރުތެއް ކަމުގައި ކަމެއް
ކަނޑައަޅައިފިނަމަ، އެ އެއްޗެއް ޞައްޙަކަންމަތީ ދެމި އޮންނާނީ ޝަރުތެއްކަމުގައި ކަނޑައެޅުނު ކަންތައް
ވުޖޫދުވެ ދެމިއޮންނަ ޙާލަތުގައި ކަމާއި، އަދި އެ ޝަރުޠު އެ އެއްޗަކުން އުނިވެއްޖެނަމަ އެއްޗެއް ވުޖޫދުވެ
ދެމިއޮތުމުގެ އެއްވެސް ތަޞައްވުރެއް ނޯންނާނެ ކަމާއި، މި ކަންކަން ޝަރުޠުގެ ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ
މަފްހޫމްއަށާއި އަދި އެ ވުޖޫދުވުމާ ނުވުމުން ނުކުންނާނެ ނަތީޖާތަކުގެ މައްޗަށް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ނަޒަރަކުން
ވިސްނާ ބެލުމުން އެނގެން އޮތް ހިނދު،
19
47335
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ޤާނޫނުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ފަނޑިޔާރުކަމުގެ
މަޤާމަށް ޢައްޔަންކުރާންވާ
ކުރާންވާނީ، ފަނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމަށް ބޭނުންވާ ފެންވަރަށް ތަޢުލީމާއި ތަޖުރިބާ
ލިބިފައިވުމާއެކު، ފަނޑިޔާރެއްގެ ވާޖިބާއި މަސްޢޫލިއްޔަތު އުފުލޭފަދަ ޤާބިލު މީހުން ކަމަށާއި، އަދި އެބައި
މީހުންނަކީ އަޚްލާޤު ރަނގަޅު ބަޔަކަށް ވާންވާނެކަމަށް ކަނޑައަޅައި ބަޔާންކުރުމަށްފަހު، އެ މާއްދާގެ (ށ)
ގައި "މި މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޝަރުޠުތަކުގެ" މިފަދައިން ބަޔާންކޮށްފައި އޮންނަ އޮތުމަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ޓީމުގެ އޯކިޑްމަޤު ! މާލެ 1 ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male' Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: lURL
:
www.supremecourt.gov.mvފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން: :Tel
3009990
960 +
ސަޕޯޙާ 2 ގެ 1
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކުރަނީ ފަނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމަށް
ފ ފ 0
3
-އަޔަ~/
މީހުންގެ ކިބައިގައި ފަނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމަށް ޢައްޔަންކުރެވޭ ހިނދު، އަދި އެ މަޤާމުގައި
އެބައިމީހުން ދެމިތިބޭ ހިނދު، އެބައިމީހުންގެ ކިބައިގައި އަބަދުމެ ހުރުން ލާޒިމުވެގެންވާ ޝަރުޠުތަކުގެ ވާހަކަ
ކަމާއި، މިގޮތުން އެ މާއްދާގެ (ހ) ގައި މައިގަނޑު ހަތަރު ބައިގެ މައްޗަށް އެކުލެވޭގޮތުން ފަނޑިޔާރުންގެ
ކިބައިގައި ހުރުން ލާޒިމުވެގެންވާ ހަތަރު ބާވަތުގެ ޝަރުޠާބެހޭގޮތުން ވާހަކަ ދައްކާފައިވާ ކަމާއި، އެއީ ތަޢުލީމީ
ޝަރުޠާއި، ތަޖުރިބާގެ ޝަރުޠާއި، ޤާބިލުކަމުގެ ޝަރުޠާއި، އަޚްލާޤީ ޝަރުޠާއި މި މައިގަނޑު ހަތަރު ބާވަތު
ޝަރުޠު ކަމާއި އަދި އެ މާއްދާގެ (ހ) ގައިވާ "ޤާނޫނުގައިވާ ގޮތުގެމަތީން" މި ޢިބާރާތަނާއި އަދި އެ މާއްދާގެ
(ރ) ގައިވާ "ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންނާބެހޭ ޤާނޫނެއް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާންވާނެއެވެ. މި
ޢިބާރާތުން، އެ މާއްދާގައި ތަޙްދީދުކޮށް ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޝަރުޠުތަކުގެ އިތުރުންވެސް ބުނެވުނު މާއްދާގެ
(ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ މައިގަނޑު ހަތަރު ދާއިރާގެ ތެރެއިން ކޮންމެ ދާއިރާއަކާގުޅޭ އިތުރު ޝަރުޠު
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކުރެވިފައިވާ އުޞޫލުތަކުން ބޭރުނުވާކަން ކަށަވަރުކުރެވޭ
ގޮތުގެމަތިން ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނުގައި ނުވަތަ އެ ޤާނޫނަށް ގެންނަ އިޞްލާޙެއްގައި ކަނޑައެޅުމުގެ ބާރު
ޤާނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން ޤާނޫނު ހެދުމުގެ ބާރު ލިބިދީފައިވާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ލިބިދީފައިވާކަން
ސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އާއި (ރ) ގެ މައްޗަށް ރިޢާޔަތްކޮށް ބެލުމުންވެސް އެނގެން
OXO
އޮންނަކަމެވެ.
(އ) އަށްވަނަ ކަމަކީ، އިސްވެ އިޝާރާތްކުރެވުނު ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާއަކީ
ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިގައި ކޮންމެހެން ހުންނަންޖެހޭ ޝަރުޠުތަކާ ބެހޭގޮތުން ކަންއޮތްގޮތް
ބަޔާންކޮށްފައިވާ
މާއްދާކުމަށް ވުމާއެކު، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 148 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގައި ފަނޑިޔާރުންނަކީ ކަނޑައެޅޭ ވަކި
މުއްދަތަކަށް ޢައްޔަންކުރެވޭ ބައެއް ނޫންކަމަށާއި ނަމަވެސް ފަނޑިޔާރެއްގެ ޢުމުރުން ހަތްދިހަ އަހަރުވުމުން
އެމީހަކު މަޤާމުން މުސްކުޅި ކުރެވޭނެކަމަށް ކަނޑައެޅި ބަޔާންވެފައިވާ ނައްޞަށާއި އަދި ޤާނޫނުއަ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު lތީމުގެ "އޯކިޑްމަގު | މާލެ 1 ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން: :3009gga Tel
960 +
ސަފްޙް 28 ގެ 15
8
154 ގެ (ހ) ގައި ފަނޑިޔާރުން ތަބާވާންޖެހޭ ސުލޫކީ މިންގަނޑުތަކާއި އުޞޫލުތަކުން ބޭރުނުވެ މަސައްކަތް
ކުރާހައި ހިނދަކު ފަނޑިޔާރަކު މަޤާމުން ވަކިކޮށްގެނެއް ނުވާނެކަމަށް ކަނޑައެޅި ބަޔާންވެފައިވާ ނައްޞަށާއި
ހަމަ އެހެންމެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 154 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގެ ނައްޞަށާއި މި ނައްޞުތަކަށް ބަލާއިރު،
ނައްޞުތައް މާނަކުރާންޖެހޭނީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކުރެވިފައިވާ އެންމެހައި
ކަންކަމުގެ މައްޗަށްވެސް ރިޢާޔަތްކުރެވިގެން، އެ މާއްދާއާ ފުށުނާރާ ގޮތުގެމަތިންކަން އެނގެން އޮންނާތީ
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާގެ މައްޗަށް ރިޢާޔަތްކޮށް ޤާނޫނުއަސާސީގެ 148 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ)
އާއި 154 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އާއި (ށ) އިން އިޞްތިޚްލާޞްކުރެވޭ ޤާނޫނީ ނަތީޖާތަކުގެ މައްޗަށް ވިސްނާ
ބެލުމުން، ފަނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމަށް މީހަކު ޢައްޔަންކުރެވުނީއްސުރެ އެ ފަނޑިޔާރެއްގެ ޢުމުރުން ހަތްދިހަ
އަހަރު ހަމަވުމުން އެ މަޤާމުން މުސްކުޅިކުރެވެންދެން އެ މަޤާމުގައި ދެމިހުރެވޭނެކަން ޤާނޫނުއަސާސީ މުޠުލަޤު
ގޮތެއްގައި ގެރެންޓީކޮށް ދީފައިނުވާކަމާއި، އަދި ކިއެއްތަ! ފުނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމަށް މީހަކު
ޢައްޔަންކުރެވުނީއްސުރެ އެ ފަނޑިޔާރެއްގެ ޢުމުރުން ހަތްދިހަ އަހަރު ހަމަވުމުން އެ މަޤާމުން
މުސްކު.
ކުޅިކުރެވެންދެން އެ މަޤާމުގައި އެ ފަނޑިޔާރަކަށް ދެމިހުރެވޭނީ ޤާނޫނުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން
ފަނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމު ހުސްވެއްޖެކަމަށް ބަލަންޖެހޭ މަރުވުން ފަދަ ޙާލަތެއް ދިމާނުވާނަމަ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ
149 ވަނަ މާއްދާގައި ނުވަތަ އެ މާއްދާއިން ބާރުލިބިގެން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ފަނޑިޔާރުންނާބެހޭ ޤާނޫނުގައި ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިގައި ހުރުން ލާޒިމުކޮށްފައިވާކަން އެނގެން އޮންނަ
ޝަރުތެއް އެ ފަނޑިޔާރެއްގެ ކިބައިން އުނިނުވާނަމަ، ނުވަތަ ފަނޑިޔާރުން ތަބާވާންޖެހޭ ސުލޫކީ
މިންގަނޑުތަކާއި އުޞޫލުތަކުން ބޭރުނުވެ މަސައްކަތްކުރާނަމަ ކަމާއި، ނަމަވެސް ފަނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމަށް
މީހަކު ޢައްޔަންކުރެވުނީއްސުރެ އެ ފަނޑިޔާރެއްގެ ޢުމުރުން ހަތްދިރު އަހަރު ނުވިކަމުގައިވިޔަސް
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާގައި ނުވަތަ އެ މާއްދާއިން ބާރުލިބިގެން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ
ފަނޑިޔާރުންނާބެހޭ ޤާނޫނުގައި ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިގައި ހުރުން ލާޒިމުކޮށްފައިވާކަން އެނގެން އޮންނަ
4
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު !ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: uRL
:
www.surpremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :300554Fax
960 + | ފޯން::Tef (300999
960+
ސަފްޙާ 2 ގެ 6[
ޝަރުތެއް އުނިވެއްޖެނަމަ، ނުވަތަ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 154 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގައިވާ ގޮތުގެމަތިން
ފަނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމަށް އެމީހަކު ޤާބިލުނޫންކަމަށް، ނުވަތަ އެ މަޤާމަށް އެކަށީގެން ނުވާފަދަ ޢަމަލެއް އެ
ފަނޑިޔާރަކު ކޮށްފައިވާކަމަށް ޖުޑީޝަލް ސަރވިސް ކޮމިޝަނަށް ޤަބޫލުކުރެވިގެން އެ ފަނޑިޔާރަކު މަޤާމުން
ވަކިކުރުމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅައި މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާއަށް ޙާޟިރުވެ ވޯޓުގައި ބައިވެރިވި
މެންބަރުންގެ ތިންބައިކުޅަ ދެބައިގެ އަޣުލަބިއްޔަތުން ފާސްވުމުން އެ ފަނޑިޔާރެއްގެ ފަނޑިޔާރުކަން ޤާނޫނުގައި
ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުގެމަތިން ނިމުމަކަށްއައިސް އެ ފަނޑިޔާރަކު މަޤާމުން ވަކިވާނެކަމާއި މިކަންކަން
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާއާއި 148 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) އާއި އަދި 154 ވަނަ މާއްދާ ގެ (ހ)
އާއި (ށ) ގެ މައްޗަށް ވިސްނާ ބެލުމުން އެނގެން އޮންނަކަމެވެ.
ހ 0
3 ·
3 0
7 ¢ ¢
(ވ) ނުވަވަނަ ކަމަކީ، ފަނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމަށް މީހަކު ޢައްޔަ
ރެވެނީއްސުރެ އޭނާގެ
ޢުމުރުން ހަތްދިހަ އަހަރުވުމުން އެ މަޤާމުން މުސްކުޅިކުރެވުމާ ދެމެދު އޭނާއާ މެދު ޖިނާއީ ކުށެއްގެ ތުހުމަތުގައި
ޤާނޫނީ ޙުދޫދުގެ ތެރެއިން ތަޙުޤީޤުކުރުމާއި އަދި އެ ތަޙުޤީޤުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް އޭނާގެ މައްޗަށް ޖިނާއީ
ދަޢުވާ އުފުލުމަށް ހުރަސް އެޅޭ ފަދަ އެއްވެސް ޙަޞާނަތެއް (އިމިއުނިޓީ އެއް) ޤާނޫނުއަސާސީގައި
ފަނޑިޔާރުންނަށް ލިބިދީފައިނުވާ ކަމާއި އަދި ކިއެއްތަ! ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އިން
ފަނޑިޔާރުންނަކީ އަބަދުވެސް އަޚްލާޤު ރަނގަޅު ބަޔަކަށްވުމުގެ ޝަރުޠުގެ މަތީގައި ތިބެންޖެހޭ ބައެއްކަން
އެނގެން އޮތުމުން އެކަން ކަށަވަރުކޮށް ގެރެންޓީކުރުމަށްޓަކައި އެ މާއްދާގެ (ހ) ގެ ބޭނުމަށްޓަކައި
ފަނޑިޔާރެއްގެ ކިބައިގައި ހުރުން ލާޒިމުވެގެންވާ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރޭގައި ޖިނާއީ ކުށެއް ސާބިތުވެ ޙުކުމެއް
ތަންފީޛުކުރަމުންދާ މީހަކު ކަމުގައި ނުވުމުގެ ޝަރުޠާއި އަދި އެ ޝަރުތު ފަނޑިޔާރުންގެ މައްޗަށް
ތަޠުބީޤުކުރެވޭނެ ހަމަތަކާއި އުޞޫލުތަކާ އަދި އެ ޝަރުޠާބެހޭ އަޙްކާމްތައް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤަނޫނުގައި ނުވަތަ އެ ޤާނޫނަށް ގެނެވޭ އިޞްލާޙެއްގެ ދަށުން ނަމަވެސް
ކަނޑައެޅުމުގެ ބާރާއި އޮތޯރިޓީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާއިން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ޓީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ، 1 ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'ſ Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.upremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން::Tel (300999
960 +
ސަފްޙާ 48 ގެ 17
4 & $
ލިބިދީފައިވާކަން ރަނގަޅަށް އެނގެން އޮތުމުން ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ ބޭނުމަށްޓަކައި
ފަނޑިޔާރެއްގެ ކިބައިގައި ހުރުން ލާޒިމުވާ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރޭގައި ޖިނާއީ ކުށެއް ސާބިތުވެ ޙުކުމެއް
ތަންފީޛުކުރަމުންދާ މީހަކު ކަމުގައި ނުވުމުގެ ޝަރުޠާއި އަދި އެ ޝަރުޠު ފަނޑިޔާރުންގެ މައްޗަށް
ތަޠުބީޤުކުރެވޭނެ ހަމަތަކާއި އުޞޫލުތައް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ
ޤާނޫނުގައި ކަނޑައެޅުމަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 141 ވަނަ މާއްދާއާއި
ދާއާއި 42 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން
ފަނޑިޔާރުކަމުގެ ވަޒީފާ ހެޔޮގޮތުގައި އަދާކުރުން ގެރެންޓީކުރުމަށްޓަކައި ފަނޑިޔާރުންނަށް ލިބިދީފައިވާ
މުސްތަޤިއްލުކަމާއި މިނިވަންކަމުގެ މައްދައާ ފުށުއަރާ ކަމެއް ނޫންކަން އެނގެން އޮންނަ އޮތުމުގެ އިތުރުން
ބަޔާންވެދިޔަ ފަދަ ޝަރުތެއް ހިމަނައިގެން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނަށް އިޞްލާޙެއް ގެނެސް
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ޤާނޫނު ފާސްކުރުމަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 18 ވަނަ މާއްދާއާއި 42 ވަނަ މާއްދާއާ
ވެސް ފުށުއަރާ ކަމެއް ނޫންކަންވެސް ސާފުކޮށް އެނގެން އޮންނަކަމެވެ.
(މ) ދިހަވަނަ ކަމަކީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 10 ވަނަ މާއްދާގެ
(ހ) ގައި ދިވެހި ދައުލަތުގެ ދީނަކީ އިސްލާމްދީން ކަމަށާއި އަދި އިސްލާމްދީނަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤާނޫނުގެ
މައިގަނޑު މަޞްދަރުކަމަށް ކަނޑައެޅި ބަޔާންވެފައިވާއިރު، އިސްލާމްދީނުގައި މަތިވެރި އަޚްލާޤުގެ މަޢުދައުތައް
ދިރުވައި އާލާކޮށް އެ މަބުދަދުތައް ނެގެހެއްޓުމަށް ދީފައިވާ އަހައްމިއްޔަތުގެ މައްޗަށް ބަލާއިރު، މުޅި ޢާލަމްތަކަށް
ރަޙްމަތެއްގެ ގޮތުގައި މާތް ﷲ ފޮނުއްވި އެންމެ ފަހުގެ ރަސޫލާ އަދި ނަބިއްޔާ، ސަލާމާއި ޞަލަވާތް ލެއްވި
މުޙައްމަދުގެ ފާނު، ރަސޫލުކަމާއި އަދި ނަބީކަމާއިގެން ފޮނުއްވުމުގެ މައިގަނޑު މަޤުޞަދުތަކުގެ ތެރެއިން އެއް
މަޤުޞަދަކީ، މީސްތަކުންގެ އަޚްލާޤު ރިވެތިކޮށް ފުރިހަމަކުރުންކަން އެކަލޭގެފާނު ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވާ:
1. "ا ބިޑް& ޕީޤަޖޝީ هޝޯފޘަ | ﷲޤެޤް" މާނައީ، "ހަމަކަށަވަރުން ތިމަން ކަލޭގެފާނު ފޮނުއްވުނީ ރިވެތި
އަޚްލާޤު ފުރިހަމަކުރުމަށްޓަކައެވެ." އާއި 2. އިންސާނަކަށް ލިބިގެންވާ އެންމެ ހެޔޮ އެއްޗަކީ ކޮބައިތޯ ކީރިތި
ރަސޫލާ (8) އަށް ސުވާލު ދެންނެވުނު ހިނދު އެކަލޭގެފާނު ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވާ:" لލޮ، لل" މާނައީ
8
I
II
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު lތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ. ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge { Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv]ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން::Tel
3009990
960+
ސަފްޙާ 48 ގެ 18
j|
ޚުލްޤުވެ." އާއި 3. އެންމެ ފުރިހަމަ މުއުމިނުންނަކީ ކޮބައިތޯ ކީރިތި ރަސޫލާ (+) އަށް ސުވާލު ދެންނެވުނު
ހިނދު އެކަލޭގެފާނު ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވާ: "لهلޖުޖް ޤަޓާއި މާނައީ “އެބައިމީހުންގެ ތެރެއިން އެންމެ ޚުލްޤު
ރިވެތި މީހުންނެވެ." އާއި މިފަދަ އެތައް ޙަދީޘްފުޅުތަކަކުންނާއި، އަދި އެކަލޭގެފާނުގެ މަތިވެރި ޚުލްޤުފުޅާ
ބެހޭގޮތުން ކީރިތި ޤުރްއާނުގެ ސޫރަތުލް ޤަދުމިގެ 4 ވަނަ އާޔަތުގައި " ފަ(ل ޤަهللގ ނަلދީ " މާނައީ
"އަދި ހަމަކަށަވަރުން ކަލޭގެފާނުވަނީ މާތްވެގެންވާ ޚުލްޤުފުޅެއްގެ މަތީގައިކަން ކަށަވަރެވެ." މިފުދައިން މާތް
ވަޙީކުރައްވާފައިވާ އެކަލާނގެ ވަޙީ ބަސްފުޅުންވެސް އެނގެން އޮތުމުގެ އިތުރުން އިސްލާމްދީނުގެ ރުކުންތަކުގެ
ތެރޭގައި ހިމެނޭ ނަމާދާއި، ޒަކާތާއި، ރޯދައާއި، ޙައްޖު އާއި މި އަޅުކަންތައްތައް ޝަރުޢުކުރެއްވުމުގެ
ޙިކުމަތްތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މުހިއްމު އެއް ޙިކުމަތަކީވެސް މީސްތަކުންގެ ނަފްސުތަކުގައި ރިވެތި އަޚްލާޤުގެ
މަބުދަދުތައް އަށަގަންނުވައި އެ މަބްދަޢުތައް ނެގެހެއްޓުންކަން ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ ސޫރަތުލް ޢަންކަބޫތި ގެ 45
ވަނަ އާޔަތާއި ސޫރަތުއް ތައުބާގެ 103 ވަނަ އާޔަތާއި، ސޫރަތުލް ބަޤަރާގެ 183 ވަނަ އާޔަތާއި ސޫރަތުލް
ބަޤަރާގެ 197 ވަނަ އާޔަތާއި މި އާޔަތްތަކުގެ
ތްތަކުގައި މާތްﷲ ވަޙީކުރައްވާފައިވާ އެކަލާނގެ ވަޙީ ބަސްފުޅުތަކުންވެސް
ސާފުކޮށް އެނގެން އޮންނަ އޮތުމުގެ އިތުރުން މީސްތަކުންގެ މެދުގައި ޢަދުލު އިންޞާފު ޤާއިމުކުރުމުގެ
މަސްއޫލިއްޔަތާ މަތިކުރެވިފައިވާ ޤާޟީން އެބައިމީހުން އަދާކުރާ ޤާޟީކަމުގެ މިހުނާ (ޕްރޮފެޝަން)
އަދާކުރުމުގައި ތަބާވާންޖެހޭ ސުލޫކީ މިންގަނޑުތަކުގެ މައްޗަށް ބަލާއިރުވެސް ފަނޑިޔާރުންނަކީ މުޖުތަމަޢުގެ
އެހެން މީހުން
މީހުންނަށްވުރެވެސް މަތީ ދަރަޖައަކަށް ރިވެތި އަޚްލާޤީ އުޞޫލުތައް ނިޔާކުރާ ގޮތުގެމަތިން
އެބައިމީހުންގެ ބަސްމަޤާއި ސުލޫކު ބައްޓަންކުރަންޖެހޭ ބައެއްކަން އިސްލާމީ ފިޤުހުގެ ކަމާބެހޭ ބާބުތަކުގައި
އައިސްފައިވާ ޤާޟީންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑުތަކުގެ މައްޗަށް ބެލުމުން އެނގެން އޮންނަ އޮތުމުގެ އިތުރުން،
އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގެ ފިޤުހު ޢިލްމުވެރިން، ޤާޟީންގެ ކިބައިގައި ކޮންމެހެން ހުރުން
ލާޒިމުވެގެންވާ ޝަރުޠުތައް ބަޔާންކޮށްފައިވާއިރު އެ ޢިލްމުވެރިންގެ ތެރެއިން ގިނަ ޢިލްމުވެރިން
ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ގޮތުގައި ޢަދާލަތުގެ ސިފައަކީ ޤާޟީގެ ކިބައިގައި ކޮންމެހެން ހުރުން ލާޒިމުވެގެންވާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމު ގެ އޯކިޑްމަގު މާލެ ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male'ſ Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން: :Tel
3009996
960+
ސަފްޙާ 48 ގެ j9
COX
ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރެއިން ޝަރުތެއްކަމާއި މިގޮތުން، ޢަދާލަތުގެ ސިފައިގެ އިދިކޮޅު ސިފަކަމުގައިވާ ފާސިޤުކަމުގެ
ސިފަ، އެމީހެއްގެ ކިބައިގައި ހުރި މީހަކު ޤާޟީކަމަށް އިސްކުރުން ޞައްޙަ ނުވާނެކަން އެނގެން އޮތްއިރު
ޤާޟީއެއްގެ ކިބައިގައި ކޮންމެހެން ހުރުން ލާޒިމުވެގެންވާ ޢަދާލަތުގެ ޝަރުޠުގެ ބޭނުމަށްޓަކައި ޢަދާލަތުގެ
ސިފައަކީ ޤާޟީގެ ކިބައިގައި ކޮންމެހެން ހުންނަންޖެހޭ ސިފައެއްގެ ގޮތުން ޢިލްމުވެރިން އަދާލަތުގެ ލަފްޒުން
ޤަސްދުކުރައްވާ މާނައަކީ ބޮޑެތި ފާފަތައް ކުރުމުންނާއި ކުދި ފާފަތައް ތަކުރާރުކޮށް ކުރުމުންނާ އަދި
މުރޫޢަތްތެރިކަން ގެއްލޭފަދަ ހުއްދަ ކަންކަންވެސް ކުރުމުން އެއްކިބާވެ އެކަންކަމުން ދުރުހެލިވުމުގެ ސިފަ
ޠަބީޢީގޮތުންވެސް ނަފްސުގައި ހަރުލާފައިވުމުގެ މާނަކަމާއި ޤާޟީއެއްގެ ކިބައިގައި ހުރުން ލާޒިމުވެގެންވާ
ޢަދާލަތުގެ ޝަރުޠުން ޢިލްމުވެރިން ޤަޞްދުކުރާ މާނައަކީ މި ބަޔާންކުރެވިދިޔަ މާނަކުމަށްވާއިރު،
މުރޫއަތްތެރިކަމުގެ ސިފައަކީ ޢަދާލަތުގެ ސިފައަށް އިތުރު ފުރިހަމަކަމެއް ގެނެސްދެނިވި ސިފައެއްކަން އެނގެން
އޮންނައިރު، މުރޫޢަތްތެރިކަމުގެ ސިފައިން ޢިލްމުވެރިން ޤަޞްދުކުރާ މާނައަކީ، އެމީހެއްގެ ކަރާމާތާއި،
ޝަރަފާއި، އެމީހަކު ވަޒީފާ އަދާކުރާ ގިންތީގެ ކަރާމާތާއި، މުޖުތަމަޢުގައި އޭނާއަށް ލިބިފައިވާ މަޤާމާއި ޤަދަރާ
އެކަށީގެންނުވާ ކޮންމެ ކަމަކުން އަމިއްލަ އިޚްތިޔާރުން ދުރުހެލިވެ، ރައްކައުތެރިވުމުގެ މާނަކަމާއި، އެހެންކަމުން
ޤާޟީންގެ ކިބައިގައި ހުންނަންޖެހޭ ޢަދާލަތުގެ ޝަރުޠު ނިޔާކުރަނީ ބޮޑެތި ފާފަތައް ކުރުމުންނާއި އަދި ކުދި
ފާފަތައް ތަކުރާރުކޮށް ކުރުމުން އެއްކިބާވުމުގެ އިތުރުންވެސް ޤާޟީކަމާ އެކަށީގެންވާފަދަ ރިވެތި އަޚްލާޤީ
މިންގަނޑުތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން ޤާޟީގެ ޢަމަލާއި ބަސްމަގު ސީދާކުރުމާއެކު އެކުމަކީ ޝަރުޢުގައި
ޙަރާމްކުރައްވާފައިވާ ނުވަތަ މަކުރޫހަ ކުރައްވާފައިވާކަމެއް ކަމަށް ނުވިޔަސް މުޖުތަމަޢުގެ ޢުރުފުގައި އެކަމަކީ
ޤާޟީއަކު ކުރުން އެކަށީގެންނުވާ ކަމެއް ކަމުގައި ބެލެވޭ ކޮންމެ ކަމަކުން ޤާޟީ ދުރުހެލިވެ ރައްކައުތެރިވުމަށް
ކަމާއި އަދި މީގެ އިތުރުން މި ބަޔާންކުރެވިދިޔަ މާނައިގައި ޢަދާލަތުގެ ސިފައަކީ، ޤާޟީކަމުގެ މަޤާމަށް
ޢައްޔަންކުރުން ޞައްޙަވުމުގެ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރެއިން ޝަރުތެއް ނޫންކަމަށް ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ޙަނަފީ
މަޛުހަބުގެ ބައެއް
ޢިލްމުވެރިން، ޢަދާލަތުގެ ޝަރުޠާ ބެހޭގޮތުން ދައްކާފައިވާ ވާހަތަކަށް ބަލާއިރު؛ އަދާލަތުގެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ / ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ގޮބޮސައިޓް
URL
:
WW.Supremecourt.gov.mv!ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން::Tel
3009990
960 +
ސަފްޙާ 48 ގެ (2
ސިފައަކީ ޤާޟީކަމުގެ މަޤާމަށް އިސްކުރުމަށް އިތުރު ފުރިހަމަކުމެއް ގެނެސްދެނިވި ޝަރުތެއްކަމާއި ފާސިޤުކު
ޤާޟީކަމަށް އިސްކުރެވިއްޖެ ހިނދެއްގައި އެ އިސްކުރިކުރުން އެ ބޭފުޅުންގެ ނަޒަރުގައި ޞައްޙަވި
ކަމުގައިވިޔަސް، ޢަދުލުވެރިކަމުގެ ސިފަ ގެއްލިފައިވާ ފެސިޕަކު ޤާޟީކަމަށް އިސްކުރުން ލާޒިމުނުވާ ކަމާއި
އެހެނީ ޤާޟީކަމަކީ މަތިވެރި އަމާނާތަކަށްވެފައި، އެ އަމާނާތް ފުރިހަމަގޮތުގައި އަދާކުރެވޭނީ ތަޤްވާވެރިކަމާއި
މުރޫއަތްތެރިކަމުގެ ސިފަ ލިބިފައިވާ މީހަކަށް ކަމާއި ރައްޔިތުންގެ ތެރޭގައި ޢަދުލުވެރިކަމުގެ ސިފަ ލިބިފައިވާ
ޢިލްމުވެރިއަކު ހުރިނަމަ، އެ ސިފަ ނެތް މީހަކު ޤާޟީކަމުގެ މަޤާމަށް އިސްކުރުން ޝަރުޢީގޮތުން ހުއްދަވެގެން
ނުވާނެކަމާއި މި
ކަންކަން، ޢަދާލަތުގެ ސިފައަކީ ޤާޟީކަމުގެ މަޤާމަށް ޢައްޔަންކުރުން ޞައްޙަވުމުގެ
ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ޝަރުތެއް ނޫންކަމަށް ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ޙަނަފީ މަޛްހަބުގެ ބައެއް
ޢިލްމުވެރިންގެ ވާހަކަތަކުންވެސް އެނގެން އޮންނަ އޮތުމުގެ އިތުރުން މަތީގައި ބަޔާންކުރެވިދިޔަ މާނައިގައި
ޢަދާލަތުގެ ސިފައަކީ، ޤާޟީކަމުގެ މަޤާމަށް އިސްކުރެވޭ މީހުންގެ ކިބައިގައި
ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ޝަރުތެއްކަމަށް އިސްލާމީ ފިޤުހުގެ ގިނަ ޢިލްމުވެރިން ދެކޭ ރައުޔު
ބިނާކޮށްފައިވާ މައިގަނޑު ދަލީލަކީ ސޫރަތުލް ޙުޖުރާތުގެ 6 ވަނަ އާޔަތުގައި: " ، ޤީ އަޅާ! ބަޛު
3
e 4 ex
ހުރުން ލާޒިމު
ایسی باتوا " މާނައީ "އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ! ތިޔަބައިމީހުންގެ ގާތަށް ފްސިފަކު
ޚަބަރަކައިގެން އަތުވެއްޖެނަމަ، އޭގެ ދޮގުތެދު ބަލައި، ޙަޤީޤަތް ހޯދާށެވެ." މިފަދައިން މާތް ﷲ ވަޙީ
ކުރައްވާފައިވާ އެކަލާނގެ ވަޙީ ބަސްފުޅުކަމާއި، އަދި އެ ޢިލްމުވެރިން އަދާލަތުގެ ސިފައަކީ، ޤާޟީކަމުގެ
މަޤާމަށް އިސްކުރެވޭ މީހުންގެ ކިބައިގައި ކޮންމެހެން ހުރުން ލާޒިމު ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ
ޝަރުތެއްކަމަށް
ރުތެއްކަމަށް ދެކޭ ރައުޔު ބިނާކުރާ ދަލީލަކީ އިސްވެ އިޝާރާތްކުރެވުނު ސޫރަތުލް ޙުޖުރާތުގެ 6 ވަނަ
އާޔަތުގައި މާތްﷲ ވަޙީކުރައްވާފައިވާ ބަޔާންކުރެވިދިޔަ ބަސްފުޅުކަމަށް ދެކޭ ސަބަބަކީ، ފްސީޤު މީހާގެ ބަހުގެ
ދޮގުތެދު ބަލައި ޙަޤީޤަތް ހޯދުމަށް މާތްﷲ އެ ޢާޔަތުގައި އަމުރުކުރައްވާފައިވުމުން ޤާޟީއަކީ އެމީހެއްގެ ބަސް
ޤަބޫލުނުކުރެވޭ ފާސިޤުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ މީހަކަށްވުން ޞައްޙަނުވާނެތީ އޭނާގެ ޙުކުމް، ޖާޖު ކުރުން
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ޓީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge Orchid Magu | Male' Republic of Maldives
URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mvޕެކްސް :3008554Fax
96+ | ފޯން :3009990Tel
960 +
ސަފްހާ 48 ގެ 21
3 3
(އެބަހީ: ޙަޤީޤަތް ހޯދައި ބެލުން) ވާޖިބުވާނެތީ ކަމާއި، މިކަންކަން ޤާޟީއެއްގެ ކިބައިގައި ހުރުން
ލާޒިމުވެގެންވާ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރެއިން ޢަދާލަތުގެ ޝަރުޠާ ބެހޭގޮތުން އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގެ ފިޤުހު
ޢިލްމުވެރިން ބަޔާންކުރައްވާފައިވާ ފިޤުހީ ރައުޔުތަކުގެ މައްޗަށް ބެލުމުން ސާފުކޮށް އެނގެން އޮތުމުން،
ޤާޟީންނަކީ އާދައިގެ މީހުންނަށްވުރެވެސް ބޮޑަށް ރިވެރި އަޚްލާޤީ މިންގަނޑުތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން
އެބައިމީހުންގެ ޢަމަލާއި ބަސްމަގު ސީދާ ކުރުމުގެ މައްޗަށް އަބަދުމެ ފާރަވެރިވެ، ފަރުވާތެރިވެ، އެކަމަށް
ސަމާލުވާންޖެހޭ ބައެއްކަން އެނގެން އޮންނައިރު،
exo
OOOX
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އިން ފަނޑިޔާރުންނަކީ އަބަދުވެސް އަޚްލާޤު
ރަނގަޅު ބަޔަކަށްވުމުގެ ޝަރުޠުގެ މަތީގައި އަބަދުމެ ތިބެންޖެހޭ ބައެއްކަން ސާފުކޮށް އެނގެން އޮންނަ
އޮތުމުގެ އިތުރުން ފަނޑިޔާރުންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑުތަކުގެ އުޞޫލުތައް ބަޔާންކޮށް އެކަށައަޅާފައިވާ
ބައިނަލްއަޤްވާމީ މުހިންމު ވަޤީޤްއެއް ކަމަށްވާ "ދު ބެންގަލޯރ، ޕްރިންސިޕަލްސް އޮފް ޖުޑީޝަލް ކޮންޑަކްޓް
2002" އަށް ބަލާއިރު އެ ޑޮކިއުމެންޓަކީ ފަނޑިޔާރުން އެބައިމީހުންގެ ޤަޟާއީ މިހުނާ "ޖުޑީޝަލް
ޕްރޮފެޝަން" ހެޔޮގޮތުގައި އަދާކުރުމަށްޓަކައި އަބަދުމެ އެބައިމީހުން ތަބާވާންޖެހޭ ވަރަށް މުހިންމު ޕިޔަމްތަކެއް
ވެލިއުތަކެއް ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޑޮކިއުމެންޓެއްކަމާއި، އެ ޑޮކިއުމެންޓް އެކުލެވިގެންވަނީ މައިގަނޑު 6
އުޞޫލެއްގެ މައްޗަށް ކަމާއި އެއީ މިނިވަންކަމާއި މުސްތަޤިއްލުކަމާއެކު މަސައްކަތް ކުރުމާއި، ވަކި ފަރާތަކަށް
ނުޖެހުމާއި، ނަޒާހަތްތެރިވުމާއި، ހިތްތިރިކަމާއި ރިވެތި އަޚްލާޤާއި، ހަމަހަމަކަމާއި، ހުނަރާއި ކުޅަދާނަކަމާއި،
6 އުޞޫލުކަމާއި އަދި މީގެ އިތުރުން މި އުޞޫލުތައް ތަޠުބީޤުކުރުމުގައި ޢަމަލުކުރާނޭ ގޮތްތައް މި
ވަޘަޤާގައި ވަރަށް ތަފްޞީލްކޮށް ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަމާއި، މި އުޞޫލުތަކުގެ ތެރެއިން ހަތަރުވަނަ
އުޞޫލުކަމުގައިވާ ހިތްތިރިކަމާއި ރިވެތި އަޚްލާޤާބެހޭ އުޞޫލަށް ބަލާއިރު ފަނޑިޔާރު ކޮންމެ ކަމެއް ކުރުމުގައި
އަޚްލާޤީ ރިވެތި މިންގަނޑުތަކުގައި އަބަދުމެ ހިފެހެއްޓުމާއެކު އެ މިންގަނޑުތަކާ ޚިލާފުވާފަދަ އެންމެހައި
ދުރުހެލިވާންޖެހޭކަމާއި އަދި ވަކިން ޙާއްޞަކޮށް ފަނޑިޔާރުންނަކީ އެބައިމީހުން އަދާކުރާ
ޖި
A9//
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސްޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv)ފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން::Tel
3009990
960 +
ސަފްޙާ 48 ގެ 22
ހ4 ރ 4
9 ދ 4
4c4
ބައްޓަންކުރަންޖް
މިހުނާ (ޖުޑީޝަލް ޕްރޮފެޝަން) ގެ ކަރާމާތާއި ޤަދަރު ހިފެހެއްޓެނިވި ގޮތުގައި އެބައިމީހުންގެ ޢަމަލުތައް
ބައެއްކަން ސާފުކޮށް އެނގޭކަމާއި އަދި ހަމަ އެހެންމެ އިސްވެ އިޝާރާތްކުރެވުނު "ދަ
ބެންގަލޯރ ޕްރިންސިޕަލްސް އޮފް ޖުޑީޝަލް ކޮންޑަކްޓް" ގެ ފުރަތަމަ އުޞޫލުކަމުގައިވާ މިނިވަންކަމާއި
މުސްތަޤިއްލުކަމާއެކު މަސައްކަތްކުރުމުގެ އުޞޫލަށް ބަލާއިރު، ޤަޟާޢީ ސުލްޠާ (ޢަދުލު އިންޞާފު
ޤާއިމުކުރުމުގެ ބާރު) ދެމެދު މީސްތަކުންގެ އިތުބާރު ދަމަހައްޓައި ވަރުގަދަކުރުމަކީ ޖުޑީޝަރީގެ
މުސްތަޤިއްލުކަން ރައްކާތެރިކުރުމުގެ އެންމެ މުހިންމު އެއް އަސާސްކަމާއި އެހެންކަމުން ޤަޟާއީ ސުލޫކު
( ޖުޑީޝަލް ކޮންޑަކްޓް) ވަރުގަދަކޮށް އޭގެ ކޮލިޓީ ހިފެހެއްޓުމަށް ފަނޑިޔާރުން ގަދައަޅައި މަސައްކަތް
ކުރަންޖެހޭކަމާއި، އަދި ޖުޑީޝަރީގެ މިނިވަންކަމަކީ އިންޞާފުވެރިކަމާއެކު ޝަރީޢަތްކުރުމުގެ މުހިންމު
އަސާސެއްކަމަށް ވުމާއެކު، އެ އަސާސް ހަރުދަނާކޮށް ވަރުގަދަކުރުމަށްޓަކައި ފަރުދީ ގޮތުންނާއި، މުޢައްސަސާ
ގޮތުން ފަނޑިޔާރުން މަސައްކަތްކުރަންޖެހޭކަމާއި، ނަމަވެސް ފަނޑިޔާރުންގެ މުސްތަޤިއްލުކަން ކަށަވަރުކުރުމުގެ
ނަމުގައި ފަނޑިޔާރުން ފަނޑިޔާރުކަން ކުރާ މުއްދަތުގައި އެބައިމީހުންނަކީ އެބައި މީހުންނާމެދު ޤާނޫނީ އިމުގެ
ތެރެއިން ޖިނާއީ ކުށަކާބެހޭ ތަޙްޤީޤެއް ނުވަތަ ޖިނާއީ ދަޢުވާއެއް ކުރުމުން ޙަޟާނަތު ލިބި، ޙިމާޔަތްކުރެ
ބައެއްކަން ދޭހަވާފަދަ ޢިބާރާތަކުން މި ވަޤީޤާ ވާހަކަދައްކާފައި ނުވާކަމާއި، މި ކަންކަން "ދަ ބެންގަލޯރ
ޕްރިންސިޕަލްސް އޮފް ޖުޑީޝަލް ކޮންޑަކްޓް 2002" ޤިޔަމްތަކަށް ބެލުމުން އެނގެން އޮންނަ އޮތުމުގެ
9
އިތުރުން
"ބޭސިކް ޕްރިންސިޕަލްސް އޮން ދި އިންޑިޕެންޑެންސް އޮފް ދި ޖުޑީޝަރީ" (ޢަދުލު އިންޞާފު
ޤާއިމުކުރުމުގެ ބާރުގެ މުސްތަޤިއްލުކަމާބެހޭ އަސާސީ މަޢުދައުތައް) މިނަމުގައި 1985 ވަނަ އަހަރުގެ
އޮގަސްޓްމަހުގެ 26 ވަނަ ދުވަހުން ފެށިގެން އެ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގެ 6 ވަނަ ދުވަހަށް، ކުށްކުރުން
މަނާކުރުމާއި ކުށްވެރިންނާ މުޢާމަލާތްކުރާނެގޮތާ ބެހޭގޮތުން އިޓަލީގެ މިލާނުގައި ބޭއްވުނު ޔޫ.އެންގެ 7 ވަނަ
ކޮންގްރެސްއިން ފާސްކުރެވިފައިވާ، އަދި ޔޫ.އެންގެ ޢާންމު ޖަމްޢިއްޔާ (ޖެނެރަލް އެސެމްބްލީ) ގެ ނަން
މި
1
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ lއޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male'ſ Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
;
WWW.supremecourt.gov.mvފެކްސް: :3008554Fax
960 +
ގޯޔާ::300ggo Tel
960+
ހފްޙާ 46 ގެ 23
43
¢ ¢ ¢ 22
3 8
40/32 (29 ނޮވެންބަރު 1985) ގެ ޤަރާރުއާއި
ޖަމްޢިއްޔާ (ޖެނެރަލް އެސެމްބްލީ) ގެ
ނަންބަރު 40/146 (13 ޑިސެމްބަރު 1985) ގެ ޤަރާރު އާއި މި ދެ ޤަރާރުގެ ދަށުން އެންޑޯސް ކުރެވި
ޢާންމު ކުރެވިފައިވާ ޕްރިންސިޕަލްތަކުގެ ނުވަތަ މަޑުދައުތަކުގެ މައްޗަށް ބަލާއިރު، ދައުލަތުން ޢަދުލު އިންޞާފު
ޤާއިމުކުރުމުގެ ބާރުގެ މުސްތަޤިއްލުކަން ގެރެންޓީކޮށް ކަށަވަރު ކުރަންޖެހޭނެކަމަށާއި، އަދި ދައުލަތުގެ
ޤާނޫނުއަސާސީއާއި ޤާނޫނުތަކުގައި އެކަން ނައްޞުން ކަނޑައަޅައި ކަށަވަރުކުރަންވާނެ ކަމަށާއި އަދި ޢަދުލު
އިންޞާފު ޤާއިމުކުރުމުގެ ބާރުގެ މުސްތަޤިއްލުކަން ކަށަވަރުކުރުމުގެ މަބދައަށް އިޙްތިރާމްކުރުމަކީ ސަރުކާރުގެ
ހުރިހާ މުއައްސަސާތަކުގެ މައްޗަށް ލާޒިމުކަމެއް ކަމަށާއި، ޢަދުލު އިންޞާފު ޤާއިމުކުރުމުގެ ބާރަށް، އިންޞާފު
ހޯދުމަށްޓަކައި ހުށަހެޅޭ މައްސަލަތަކުގެ މައްޗަށް އެ ބާރުން ފައިޞަލާކޮށް، ގޮތެއް ކަނޑައަޅާނީ، ވަކި ފަރާތަކަށް
ނުޖެހި، ހުށަހެޅިފައިވާ ވާޤިއާތަކުގެ މައްޗަށާއި ޤާނޫނާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން، އެއްވެސް ފަރާތަކުން ނުވަތަ
އެއްވެސް ސަބަބަކާހުރެ ސީދާގޮތުން ނުވަތަ ނުސީދާގޮތުން މައްސަލައިގެ ތެރެއަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ އުޞޫލުތަކާ
ޚިލާފަށް އެއްވެސް ފަރާތަކުން އެއްވެސް ގޮތަކުން ވަންނަ ވަނުމަކާ ނުވަތަ ބިރުދެއްކުމަކާ ނުވަތަ ފިއްތުމަކާ
ނުވަތަ ދެބުވުމަކާ
ނުވަތަ ހުއްދަނޫންގޮތަކަށް މައްސަލައަށް އަސަރުކޮށްފާނެ
އެއްވެސް ކަމެއް
LOXO
ކުރިމަތިކުރުވުމަކާ ނުވަތަ އިޚްތިޔާރު ހަނިކުރުންކަމަށް ބެލެވޭ އެއްވެސް ކަމެއް ކުރުވުމަކާ ނުލައި ވަކި
ފަރާތަކަށް ނުޖެހި، ހުށަހަޅާފައިވާ ވާޤިޢާތަކުގެ މައްޗަށާއި، ޤާނޫނުގައިވާ ގޮތުގެ މައްޗަށް ރިޢާޔަތްކޮށްގެން
ކަމަށާއި، އަދި ޢަދުލު އިންޞާފު ޤާއިމުކުރުމުގެ ބާރުގެ މުސްތަޤިއްލުކަން ކަށަވަރުކުރުމުގެ މައްދައަކީ
އިންޞާފުވެރިކަމާއެކު ޤަޟާއީ އިޖުރާއާތުތައް ހިނގާކަމާއި މައްސަލަތަކުގައި ހިމެނޭ އެންމެހައި ފަރާތްތަކުގެ
ޙައްޤުތަކަށް އިޙްތިރާމް
ތިރާމްކުރާކަން ކަށަވަރުކޮށްދޭ މަބްދައެއްކަމަށް ވާންޖެހޭނެކަމަށް ބުނެވުނު މަބުދައުތަކުގައި
ބަޔާންކޮށްފައިވާކަން އެނގޭކަމާއި، ނަމަވެސް މި މަބުދަދުތަކުގައި ފަނޑިޔާރުންގެ މުސްތަޤިއްލުކަން
ކަށަވަރުކުރުމުގެ ނަމުގައި ފަނޑިޔާރުންނަކީ އެބައިމީހުން ފަނޑިޔާރުކަން ކުރާ މުއްދަތުގައި އެބައިމީހުން ކުރާ
ޖިނާއީ ކުށްތަކާގުޅޭ ތަޙްޤީޤެއް ނުވަތަ އެފަދަ ތަޙްޤީޤައްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް އެމީހުންގެ މައްޗަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ޓީމުގެ އޯކިޑްމަގު 1 މްވެ ! ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mvފެކްސް :3008554Fax
960 + | ފޯން: :Tel
3009990
960 +
ސަފްޙާ 58 ގެ 24
6
8 3fc8
ޙުދޫދުގެ ތެރެއިން ޖިނާއީ ދަޢުވާއެއްކުރުމުން ޙަޞާނަތު ލިބި، ޙިމާޔަތްކުރެވިފައިވާ ބައެއްކަން ދޭހަވާފަދަ
އުޞޫލެއް ޢަދުލު އިންޞާފު ޤާއިމުކުރުމުގެ ބާރުގެ މުސްތަޤިއްލުކަން ކަށަވަރުކުރުމާ އައިސްފައިވާ
މި މަޢުދައުތަކުގައި ކަނޑައެޅިފައިނުވާކަން އެނގެން އޮތުމުންނާއި،
کمک مرسی
މި އެންމެހައި ކަންކަމުގެ މައްޗަށް ރިޢާޔަތްކޮށް ބެލުމުން ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ
މާއްދާގެ (ހ) ގައި ފަނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމަށް ޢައްޔަންކުރެވޭ މީހުންނަކީ އަޚްލާޤު ރަނގަޅު ބަޔަކަށް
ވާންވާނެކަމަށް ކަނޑައަޅައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޝަރުޠުގެ ބޭނުމަށްޓަކައި ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިގައި ހުރުން
ލާޒިމުވެގެންވާ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރޭގައި ޖިނާއީ ކުށެއް ޝަރީޢަތަށް ސާބިތުވެ ޙުކުމެއް ތަންފީޛު ކުރަމުންދާ
މީހަކު ކަމުގައި ނުވުމުގެ ޝަރުޠާއި އަދި އެ ޝަރުޠު ފަނޑިޔާރުންގެ މައްޗަށް ތަޠުބީޤުކުގެ
ޤުކުރެވޭނެ އުޞޫލުތަކާ
ޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނުގައި ނުވަތަ އެ ޤާނޫނަށް
ގެނެވޭ އިޞްލާއެއްގެ ދަށުން ނަމަވެސް ކަނޑައެޅުމަކީ ޤާނޫނުއަސާސީއާއި އިސްލާމީ ޝަރީޢަތާއި އަދި
ފަނޑިޔާރުންގެ ފަނޑިޔާރުކަމުގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑުތަކާއި އެބައިމީހުންގެ މުސްތަޤިއްލުކަމާއި މިނިވަންކަން
ކަށަވަރުކޮށްދީފައިވާ އިސްވެ ބަޔާންކުރެވުނު ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވަޘަޤާތަކާވެސް ފުށުއަރާ ކަމެއް ނޫންކަން
ﷲ@ 2
4 އ
އަޙުކެލޮތަ ރައޔި8%
އެނގެން އޮންނައޮތުމެވެ.
ދަޢުވާ
(ށ) އެގާރަވަނަ ކަމަކީ، މި މައްސަލަ މި ކޯޓަށް ހުށަހަޅާފައިވާ ފަރާތްތަކުން
ބިނާކުރާ ސަބަބުތައް ބަޔާންކުރުމުގައި "ޔުނިވަރސަލް ޑެކްލެރޭޝަން އޮފް ހިއުމަން ރައިޓްސް" ގެ 10 ވަނަ
މާއްދާއާއި ކައިރޯ ޑެކްލެރޭޝަން އޮން ހިއުމަން ރައިޓްސް އިން އިސްލާމް" ގެ 19 ވަނަ މާއްދާގެ (a)
އާއި (b) އާއި "އިންޓަރނޭޝަނަލް ކޮވަނަންޓް އޮން ސިވިލް އެންޑް ޕޮލިޓިކަލް ރައިޓްސް" ގެ 14 ވަނަ
މާއްދާއާ ޙަވާލާދީ ވާހަކަދައްކާފައިވާއިރު، ދަޢުވާ ހުށަހެޅި ފަރާތްތަކުން ފާހަގަކޮށްފައިވާ އިސްވެ
އިޝާރާތްކުރެވުނު ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވަޘަޤާތަކުގެ ބަޔާންކުރެވުނު މާއްދާތަކުގައި ވާހަކަ ދައްކާފައިވަނީ އިންސާނީ
ޙައްޤެއްގެ ގޮތުން އިންޞާފުން ޝަރީޢަތް ކުރެވުމުގެ މަބުދަދު ކަށަވަރު ވާންޖެހޭނެކަމުގެ މައްޗަށްކަން އޭ
ލި، 39 މ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ "އޯކިޑްމަގު / މާލެ 1 ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male's Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: lUBLE WWW.Supremecourt.gov.mvފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން::Tel
300999
960 +
ސަފްޙާ 48 ގެ 25
ރަނގަޅު ބައެއްކަން
ވެސް ކޮލިޓީ
85ވެ
ޓް 5
ococ
އޮތް ނަމަވެސް، ފަނޑިޔާރުންގެ މުސްތަޤިއްލުކަމާއި އަދި އެބައިމީހުން ފަނޑިޔާރުކަން ކުރުމުގައި
އެބައިމީހުންނަކީ ރިވެތި އަޚްލާޤީ މިންގަނޑުތަކަށް ފެތޭ، ސުލޫކީ
ކުރުމުގެ ގޮތުން އެބައިމީހުންގެ ސުލޫކާއި އަޚްލާޤީ މިންގަނޑުތައް ފުރިހަމަކޮށް ވަރުގަދަކުރުމުގެ ގޮތުން
ޤައުމުތަކުގެ ޤާނޫނު ހަދާ ބާރުން ޤާނޫނެއް ފާސްކުރުމަކީ އިންޞާފުން ޝަރީޢަތްކުރެވުމުގެ މަބުދައާ އެއްވެސް
ގޮތަކުން ފުށުއަރާ ތަޢާރުޟުވާކަމެއްކަން ދޭހަވާ އެއްވެސް ޢިބާރާތެއް ދައުވާ ހުށަހަޅާފައިވާ ފަރާތްތަކުން
ފާހަގަކޮށްފައިވާ އިސްވެ އިޝާރާތްކުރެވުނު ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވަޘަޤާތަކުގެ ބަޔާންކުރެވުނު މާއްދާތަކުގައި
އައިސްފައި ނުވާކަމާއި އަދި މީގެ އިތުރުން އެ ޤައުމެއްގެ ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގައި އަދި އެނޫން ޤާނޫނެއްގައި
ހިމެނޭ ޖިނާއީ ކުށެއްގެ ތުހުމަތަކާ ގުޅިގެން ޤާނޫނުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ފަނޑިޔާރުންގެ މައްޗަށް ތަޙްޤީޤު
ހިންގުމުންނާއި، އަދި އެފަދަ ޖިނާއީ ތަޙްޤީޤެއްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ޤާނޫނުގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ފަނޑިޔާރުންގެ
މައްޗަށް ޖިނާއީ ކުށުގެ ދަޢުވާކުރުމުން ފަނޑިޔާރުންނަށް ޙަޞާނާ (އިމިއުނިޓީ) އާއި ޙިމާޔަތް ލިބިގެންވާކަން
ދޭހަވާ އެއްވެސް ޢިބާރާތެއްވިޔަސް ދަޢުވާ ހުށަހަޅާފައިވާ ފަރާތްތަކުން ފާހަގަކޮށްފައިވާ ބަޔާންކުރެވުނު
ވަޘަޤާތަކުގެ ބަޔާންކުރެވުނު މާއްދާތަކުގައި އައިސްފައިނުވާކަން އެ ވަޘީޤާތަކުގެ ބަޔާންކުރެވުނު
ޔާންކުރެވުނު މާއްދާތަކަށް
ބެލުމުން އެނގެން އޮންނަކަމެވެ.
2
iu +
(ދ) ބާރަވަނަ ކަމަކީ، "ސިޔާދަތުލް ޤާނޫނު" ނުވަތަ "ރޫލް އޮފް ލޯ" ގެ މަބުދުރުގެ މައްޗަށް
ބަލާއިރު، އެ މައުދަގުގެ މަފުހޫމަކީ ޙާކިމުންނާއި މަޙްކޫމުން (ކަންކަމުގައި ނިޔާ ކަނޑައަޅާ މީހުންނާއި
އެބައެއްގެ މައްޗަށް ނިޔާ ކަނޑައެޅޭ މީހުން) އެއް ހަމައެއްގައި، އެއްވެސް ތަފާތު ކުރުމެއްނެތި ޤާނޫނީ
ޤާޢިދާއަށް ނުވަތަ ޤާނޫނުގެ ޙުކުމަށް އިލްތިޒާމްވެ، ބޯލެނބުންކަމާއި އެހެންކަމުން ރޫލް އޮފް ލޯގެ މަޤްޞަދަކީ
އެއްވެސް އިސްތިޘްނާއެއް ނެތި، މުޖުތަމަޢުގެ ހުރިހާ އަފުރާދުންނާއި ދައުލަތުގެ ހުރިހާ ގުނަވަންތަކާއި،
މުއައްސަސާތަކެއް ޤާނޫނު ކަނޑައަޅާފައިވާ އުޞޫލުތަކަށް އިޙްތިރާމްކޮށް އެ އުޞޫލުތަކާ އެއްގޮތަށް ޢަމަލުކޮ
އެ އުޞޫލުތައް ނެގެހެއްޓުންކަމާއި، އެއީ ޙަޤީޤަތުގައި މި މަޢުދައު މިކަށައެޅިފައިވަނީ މުޅި
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge Orchid Magu | Male' Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން::300999o Tel
960 +
ސަފްޙާ 4 ގެ )2
3
2 ¢
مر مر کی
ޙިމާޔަތްކޮށް މީސްތަކުންގެ މިނިވަންކަން ރައްކައުތެރިކުރުމަށް ކަމަށްވެފައި މި ޤަބުދަދުއަކީ ދައުލަތުގެ
އެންމެހައި ބާރުތަކާއި އަފްރާދުންނާ ދެމެދުގައިވާ ޙަކަމް ނުވަތަ ނިޔާވެރިޔާ ކަމަށްވާތީކަން އެނގެން އޮންނަ
އިތުރުން ޢަޤީ ޢާފް =ޕްޗް 1لޤަلاޖ الهلاcޑ (ދަ ޕްރިންސިޕަލް އޮފް ލީގަލިޓީ އޮފް ކްރައިމްސް
އެންޑް ޕަނިޝްމަންޓްސް) ނުވަތަ ކުށާއި ޢުޤޫބާތް ޤާނޫނަކުން އެކަށައެޅުން ހުއްދަވުމުގެ ޤާނޫނީ މަޑުދައުގެ
މައްޗަށް ބަލާއިރު، އެ މަބްދަޢުގެ މުހިއްމުކަން ބިނާވެފައިވަނީ މުޖުތަމަޢުގެ އަމާންކަމާއި އަފްރާދުންގެ
ސަލާމަތްތެރިކަން ކަށަވަރުކުރުމުގެ ގޮތުން ޖިނާއީ ކުށާއި ޢުޤޫބާތްތައް ސާފުކޮށް ނައްޞުން ކަނޑައަޅައި
ބަޔާންކުރެވިފައިވާ ޤާނޫނީ ޤާޢިދާތައް ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގައި ނުވަތަ އެނޫން އެފަދަ ޤާނޫނެއްގައި ނަމަވެސް
ކަނޑައެޅުމުގެ ޝަރުއިއްޔަތު ލިބިގަތުމާއެކު އެފަދަ ޤާނޫނީ ޤާޢިދާތައް މީސްތަކުންގެ މައްޗަށް ތަޠުބީޤުކުރުމުގެ
ކުރިން ޤާނޫނުގައި ކުށެއްކަމަށް ކަނޑައަޅާ ކަންކަމާއި އަދި އެކަންކަމަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ ޢުޤޫބާތުތައް އެ
މުޖުމަތަމައެއްގެ ޤާނޫނީ އޮނިގަނޑުގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ ހަމަތަކުގެ މަތިން މީސްތަކުންނަށް ކުރިން އަންގައި
ޢާންމުކުރެވިފައި އޮތުމުގެ މުހިއްމު ކަމުގެ މައްޗަށްކަން އެނގެން އޮންނައިރު، ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގައި ނުވަތަ
އެނޫންވެސް އެފަދަ ޤާނޫނެއްގައި ބަޔާންކުރާ ޖިނާއީ ކުށުގެ މަފުހޫމްގެ މައްޗަށް ބަލާއިރު ޖިނާއީ ކުށުގެ
ޢަމަލަކީ ޤާނޫނުގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ ޢުޤޫބާތްތަކުގެ ތެރެއިން ޢުޤޫބާތެއް، އެ ޢަމަލަކަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ
ކޮންމެ އީޖާބީ ނުވަތަ ސަލްބީ ޢަމަލެއްކަން އެނގެން އޮންނައިރު، ޖިނާއީ ކުށުގެ މި މަފުހޫމާ ޚިލާފަށް ތައުދީބީ
ކުރަކީ ވަޒީފާގެ ވާޖިބުތަކާ ޚިލާފަށް، ނުވަތަ ހެޔޮގޮތުގައި ވަޒީފާއަދާކުރުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ ސުލޫކީ
މިންގަނޑުތަކާ އުޞޫލުތަކާ ޚިލާފަށް މުވައްޒަފަކު ކުރާ ކުށުގެ ޢަމަލުކަން އެނގެން އޮންނައިރު، ޖިނާއީ ކުށާއި
ތައުދީބީ ކުށުގެ މި ތަފާތުގެ މައްޗަށް ބަލާއިރު، ޖިނާއީ ކުށުގެ ޢަމަލަކީ ޖިނާއީ ޤާނޫނުގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ
ގޮތުގެމަތިން އެ ކުށުގެ ޢަމަލު ހިންގާ ހުރިހާ ފަރާތެއްގެ މައްޗަށް އޭގެ އަސަރު ހިނގާނެ ކުށުގެ ޢަމަލެއްކަމާއި
ނަމަވެސް ތައުދީބީ ކުރަކީ، ޚިދުމަތެއް ދޭ މުއައްސަސާއަކަށް ނިސްބަތްވާ، އެ މުއައްސަސާގެ މުވައްޒަފުންނަށް
ކަނޑައެޅިފައިވާ ވާޖިބުތަކާއި އަދި ވަޒީފާގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑުތަކާ ޚިލާފަށް އެ މުއައްސަސާއެއްގެ މުވައްޒަފުން
4 22
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: liRL
:
www.supremecourt.gov.mvފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން::Tel
3009990
960 +
އ.ނަފްޙާ 48 ގެ 27
ފައިޗަށް
8
03 ދވ
ކެނޭ2
e
OX >
ހިންގާ ވަޒީފާއާގުޅޭ ކުނުގެ އަމަލުތައްކަމަށް ވުމުން އެފަދަ ކުށްތައް ޝާމިލުވެގެންވަނީ ހަމައެކަނި އެ
މުއައްސަސާއެއްގެ މުވައްޒަފުންގެ މައްޗަށް ކަމާއި، އެނޫން ބައެއްގެ
ޝާމިލުވެގެން
ނުދާނެކަމާއި، އަދި މީގެ އިތުރުން ޖިނާއީ ކުށަކީ ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގައި ނުވަތަ އެފަދަ އެހެން ޤާނޫނެއްގައި އެ
ކުނުގެ ހުރިހާ ރުކުންތަކެއް ސާފުކޮށް ބަޔާންކުރުމާއެކު އެ ކުށުގެ އަމަލު ނައްޞުން ސާފުކޮށް ކަނޑައަޅާ
ބަޔާންކުރެވިފައިވާ ކުށް ކަމަށްވާއިރު، މުވައްޒަފަކު އޭނާ ވަޒީފާ އަދާކުރާ މުއައްސަސާގެ ވާޖިބުތަކާ ސުލޫކީ
މިންގަނޑުތަކާ ޚިލާފުވުން އެކަނިވެސް އެއީ ތައުދީބީ ކުށެއްކަމަށް ބެލޭނެ ސަބަބެއްކަމާއި އަދި ހަމައެހެންމެ،
ޖިނާއީ ޤާނޫނުގައި ޖިނާއީ ކުށުގެ ޢަމަލުތަކާއި އެ ކުށްތަކުގެ ޢުޤޫބާތް، ނައްޞުން ސާފުކޮށް ކަނޑައަޅާ
ބަޔާންކުރުމުގެ އެންމެ މުހިއްމު މަޤްޞަދަކީ މުޅި މުޖުތަމަޢުގެ ސަލާމަތާ ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުކުރުން ކަމަށް
ވާއިރު، ތައުދީބީ ކުށުގެ މަޤްޞަދަކީ މުއައްސަސާއެއްގެ މުވައްޒަފުންގެ ވާޖިބުތަކާއި ސުލޫކީ މިންގަނޑުތަކާ
ޚިލާފަށްކުރާ ކަންކަމުން އެ މުއައްސަސާ ޙިމާޔަތްކުރުން ކަމާއި، އަދި ޖިނާއީ ކުށާބެހޭ ތަޙުޤީޤުތައް ކުރުމާއި،
އޭގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ޖިނާއީ ޝަރީޢަތްތައް ހިންގުމާއި މިކަންކަމުގެ އިޚްތިޞާޞް ލިބިފައިވާ މުއައްސަސާތައް
އެކުލަވާލެވިފައިވާ ގޮތް، ތައުދީބީ ކުށްތައް ތަޙުޤީޤުކުރުމާއި އޭގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ތައުދީ ފިޔަވަޅުތައް
އެޅުމުގެ އިޚްތިޞާޞް ލިބިފައިވާ މުއައްސަސާތައް އެކުލަވާލެވިފައިވާ ގޮތާ ތަފާތުކަމާއި، އަދި މީގެ އިތުރުން
ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގައި ނުވަތަ އެނޫން އެފަދަ ޤާނޫނެއްގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ ޖިނާއީ ކުށްތައް ކުރާ ފަރާތްތަކަށް
ދޭންޖެހޭ އަދަބުތައް (ޢުޤޫބާތްތައް) ކަނޑައަޅާފައިވަނީ ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގައި ނުވަތަ އެނޫން އެފަދަ
ޤާނޫނުތަކުގައި ކަމަށްވާއިރު، ތައުދީބީ ކުށުގެ ކުޑަބޮޑު މިނަށް ބަލައި ނަސޭހަތްދިނުން، ނުވަތަ އިންޒާރު
ދިނުން، ނުވަތަ ވަޒީފާއަށް ނުކުތުން މަނާކުރުން، ނުވަތަ ވަޒީފާއިން ވަކިކުރުން ފަދަ ފިޔަވަޅުތަކުގެ މައްޗަށް
ތައުދީބީ ކުށުގެ އަދަބުތައް ތަފާތުވެގެންދާނެ ކަމާއި، މިކަންކަން ބަޔާންވެދިޔަ ގޮތުގެމަތިން އެނގެން އޮތްއިއރު،
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 159 ވަނަ މާއްދާއިން ފަނޑިޔާރުންނާ
ބެހޭގޮތުން އުފުލާ
ޝަކުވާތައް ބެލުމާއި، އެފަރާތްތަކާމެދު އަޅަންޖެހޭ ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމާއި،
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives (Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv/ފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން:300gggo Tel
960 +
ޞަފްޙާ 48 ގެ 28
"
ޖީ ¢ ¢ 4
24
މީހުން ވަކިކުރުމަށް ހުށަހަޅާންޖެހޭ ފަރާތްތަކަށް އެފަދަ މީހުން މަޤާމުން ވަކިކުރުމަށް
ހުށަހެޅުމާއި، ފަނޑިޔާރުންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑުތަކާބެހޭ ޤަވާޢިދުތައް ހެދުމާއި، މިކަންކަމަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ
ދަށުން އުފެދިފައިވާ ޖުޑީޝަލް ސަރވިސް ކޮމިޝަނުގެ މަސްއޫލިއްޔަތުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކަންކަން ކަން
އެނގެން އޮންނަ އޮތުމަށާއި، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 154 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ފަނޑިޔާރުން ތަބާވާންޖެހޭ
ސުލޫކީ މިންގަނޑުތަކާއި އުޞޫލުތަކުން ބޭރުނުވެ މަސައްކަތްކުރާހާ ހިނދަކު ފަނޑިޔާރަކު މަޤާމުން
ވަކިކޮށްގެން ނުވާނެކަމަށް
ނެކަމަށް ކަނޑައަޅާ ބަޔާންކޮށްފައި އޮންނަ އޮތުމަށް
ތުމަށާއި، އަދި އެ މާއްދާގެ (ށ) ގައި
ފަނޑިޔާރަކު މަޤާމުން ވަކިކުރެވޭނީ ފަނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމަށް އެމީހަކު ޤާބިލުނޫންކަމަށް، ނުވަތަ އެ މަޤާމަކަށް
އެކަށީގެންނުވާފަދަ ޢަމަލެއް އެފަނޑިޔާރަކު ކޮށްފައިވާކަމަށް ޖުޑީޝަލް ސަރވިސް ކޮމިޝަނަށް
ޤަބޫލުކުރެވިގެން އެ ފަނޑިޔާރަކު މަޤާމުން ވަކިކުރުމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅައި، މަޖިލީހުގެ
ޖަލްސާއަށް ޙާޟިރުވެ ވޯޓުގައި ބައިވެރިވި މެންބަރުންގެ ތިންބައިކުޅަ ދެބައިގެ އަޣުލަބިއްޔަތުން
ފާސްވުމުންކަމަށް
ކަމަށް ކަނޑައެޅި ބަޔާންކޮށްފައި އޮންނަ އޮތުމަށް ބަލާއިރު، ފަނޑިޔާރަކު ކުރި ޢަމަލީ،
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގައި ނުވަތަ އެނޫންވެސް އެފަދަ ޖިނާއީ ކުށެއް ކަނޑައެޅިފައިވާ ޤާނޫނެއްގައި
ކަނޑައެޅިފައިވާ ޖިނާއީ ކުށްތަކުގެ ތެރެއިން ކުށެއް ކަމަށް ނުބެލެވޭ ކަމެއްކަމަށް ވިޔަސް އެ އަމަލަކީ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނުގައި ނުވަތަ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 159 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ބާރު ލިބިގެން
ޖުޑީޝަލް ސަރވިސް ކޮމިޝަނުން އެކުލަވާލާފައިވާ ފަނޑިޔާރުންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑުތަކާބެހޭ ޤަވާޢިދުގައި
ކަނޑައެޅިފައިވާ ސުލޫކީ މިންގަނޑުތަކާ ޚިލާފުވާ ޢަމަލެއްކަމަށް ބަލައި އެ އަމަލަކީ އެ ފަނޑިޔާރަކު
ފަނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމަށް ޤާބިލުނޫންކަމަށް ނުވަތަ އެ މަޤާމާ އެކަށީގެންނުވާފަދަ ޢަމަލެއްކުމަށް، ޤާނޫނުގައި
ބަޔާންކުރެވިފައިވާ އިޖުރާއާތުގެ ތެރެއިން ޖުޑީޝަލް ސަރވިސް ކޮމިޝަނުން ބެލި ބެލުމުން އެ ކޮމިޝަނަށް
ޤަބޫލުކުރެވިގެން އެ ފަނޑިޔާރަކު މަޤާމުން ވަކިކުރުމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅުމުން މަޖިލީހުގެ
ޖަލްސާއަށް ޙާޟިރުވެ ވޯޓުގައި ބައިވެރިވި މެންބަރުންގެ ތިންބައިކުޅަ ދެބައިގެ އަޣުލަބިއްޔަތުން އެ ކޮމި-
oxo
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ !އޯކިޑްމަގު | ޕްލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް URL
:
WWW.Supretmecourt.gov.mv/ފެކްސް: :300855Fax
960 + | ފޯން: :Tel
3009990
960 +
ސަފްޙާ f3; 29
8
ހުށަހެޅިގޮތަށް ފާސްވެއްޖެނަމަ އެ ފަނޑިޔާރަކު ފަނޑިޔާރުކަމުގެ ވަޒީފާއިން ވަކިވާނެކަން ސާފުކޮށް އެނގެން
އޮތް ހިނދު،
އިސްލާމްދީނުގައި ޙައްދެއް ކަނޑައެޅިފައިވާ ކުށެއް، ނުވަތަ ޚިޔާނާތުގެ ކުށެއް، ނުވަތަ
ރިޝްވަތުގެ ކުށެއް ކުރިކަން ޝަރީޢަތަށް ސާބިތުވެފައިވާ މީހަކު ކަމުގައި ނުވުމުގެ ޝަރުޠަކީ، ފަނޑިޔާރުންގެ
ކިބައިގައި ކޮންމެހެން ހުރުން ލާޒިމު ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރެއިން ޝަރުތެއްކަން ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ
މާއްދާގެ (ހ) ގެ 3 ވަނަ ނަންބަރުން ސާފުކޮށް އެނގެން އޮތުމުން، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާގެ
(ށ) ގެ 3 ވަނަ ނަންބަރުގައި ބަޔާންކުރެވިފައިވާ ހުރިހާ ކުނަކީވެސް ޖިނާއީ ކުށްތަކެއްކަން ސާފުކޮށް
އެނގޭކަމާއި، އަދި މީގެ އިތުރުންވެސް ފަނޑިޔާރުކަމުގެ މަޤާމަށް ޢައްޔަންކުރާންވާނީ އަޚްލާޤު ރަނގަޅުކަމުގެ
ޝަރުތު އަބަދުވެސް އެމީހެއްގެ ނުވަތަ އެބައެއްގެ ކިބައިގައި ފުރިހަމަވާ މީހުންކަން ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149
ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އިން ރަނގަޅަށް އެނގެން އޮންނައިރު، ފަނޑިޔާރުންނަކީ އެބައިމީހުން ފަނޑިޔާރުކަމުގެ
ވަޒީފާގައި ތިބޭއިރު، އެބައިމީހުންގެ މައްޗަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ ޖިނާއީ ކުށުގެ ތަޙުޤީޤެއް އެބައިމީހުންގެ މައްޗަށް
ހިންގުމުން ނުވަތަ އެފަދަ ޖިނާއީ ތަޙުޤީޤެއްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ޖިނާއީ ކުށުގެ ދަޢުވާއެއް އެބައިމީހުންގެ
މައްޗަށް، ޤާނޫނީ ޙުދޫދުގެ ތެރެއިން ކުރުމުން އެއްވެސް މިންވަރަކަށް ޤާނޫނުއަސާސީއިން އެބައިމީހުންނަށް
ޙަޞާނާތާއި ޙިމާޔަތް ލިބިފައިވާ ބައެއް ނޫންކަމާއި، އަދި މީގެ އިތުރުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގައި
ނުވަތަ ޖިނާއީ ކުށާއި ޢުޤޫބާތް ކަނޑައެޅިފައިވާ އެފަދަ އެހެން ޤާނޫނުތަކުގައި މުޚާތަބުކުރެވޭ ފަރާތްތަކުގެ
ތެރެއިން ފަނޑިޔާރުން އިސްތިސްނާކުރެވިފައި ނުވާކަމުން ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައިވާ
ގޮތުގެމަތިން ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިގައި ކޮންމެހެން ހުންނަންޖެހޭ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރެއިން އަޚްލާޤު
ރުނގަޅުކަމުގެ ޝަރުޠު ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިގައި އަބަދުވެސް ހުރުން ކަށަވަރުކޮށް ގެރެންޓީކުރުމަށްޓަކައި
ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިގައި ކޮންމެހެން ހުރުން ލާޒިމުވެގެންވާ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރެއިން ޝަރުތެއްގެ ގޮތުން
ޖިނާއީ ކުށެއް ޝަރީޢަތަށް ސާބިތުވެ ޙުކުމް ތަންފީޛުކުރަމުންދާ މީހަކު ކަމުގައި ނުވުމުގެ ޝަރުޠު
05s
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު !ތީމު ގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: lURL
:
ww.Supremecourt.gov.mvޕެކް: :3308554IFax
960 + | ފޯން::Tel
3009990
960+
ސަފްޙާ 43 ގެ 30
މަޖިލީހުން ކަނޑައެޅުމަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނުގައި ނުވަތަ އެ ޤާނޫނަށް ގެނެވޭ އިޞް
އިލާހެއްގެ ދަށުން، ރައްޔިތުންގެ
ދުސްތޫރީ ގޮތުން އެއްވެސް ހުރަހެއް ނެތްކަން ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ
މާއްދާގެ މައްޗަށް ވިސްނާ ބެލުމުން އެނގެން އޮތުމުން ބަޔާންވެދިޔަ ގޮތުގެމަތިން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ
ޤާނޫނުގައި، ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިގައި ކޮންމެހެން ހުރުން ލާޒިމުވެގެންވާ ޝަރުޠެއްގެ ގޮތުން ޖިނާއީ ކުށެއް
ޝަރީޢަތަށް ސާބިތުވެ ޙުކުމް ތަންފީޛުކުރަމުންދާ މީހަކުކަމުގައި ނުވުމުގެ ޝަރުތެއް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން
ކަނޑައަޅައި، އެ ޝަރުޠާބެހޭ އަޙްކުމްތައް، ބަޔާންކުރެވިފައިވާ ގޮތުގެމަތިން ފާސްކުރުމަކީ އެއްވެސްގޮތަކުން
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 148 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) އާއި ޤާނޫނުއަސާސީގެ 154 ވަނަ މާއްދާއާ ޚިލާފަށްކުރެވޭ
ކަމެއްކަމަށް ބެލެވޭނެތަނެއް ނެތުމެވެ.
cuo
(ށ) ތޭރަވަނަ ކަމަކީ، އިސްވެ ބަޔާންވެދިޔަ ކަންކަމުގެ މައްޗަށް ރިޢާޔަތްކޮށް ބަލާއިރު، މި
މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތްތަކުން ޤާނޫނު ނަންބަރު 13/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު) އަށް
5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނު ކަމުގައިވާ ނަންބަރު 1/2018 ޤާނޫނުގެ ދުސްތޫރިއްޔަތުކަމާމެދު
މައުޟޫޢީގޮތުން ތަޢުނުކޮށް ހުށަހަޅާފައިވާ ހުށަހެޅުންތަކަކީ ދުސްތޫރީ ގޮތުން ޞައްޙަ އަސާސްއެއްގެ މައްޗަށް
ބިނާކޮށް ހުށަހަޅާފައިވާ ހުށަހެޅުންތަކެއް ނޫންކަން އެނގެން އޮންނަ އޮތުމެވެ.
3 3 3 9
(ވ) ސާދަވަނަ ކަމަކީ، ޤާނޫނު ނަންބަރު 14/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ
ޤާނޫނު) އަށް 1 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނު ކަމުގައިވާ ނަންބަރު 1/2018 ޤާނޫނުގެ ބިލު
ފާސްކުރުމުގައި ޝަކްލީ ގޮތުންނާއި އިޖުރާއީ ގޮތުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މައްޗަށް ތަބާވުން ލާޒިމުކޮށްފައިވާ
ދުސްތޫރީ އުޞޫލުތަކާއި ޤާނޫނީ ހަމަތަކާ އެއްގޮތަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ޢަމަލުކޮށްފައިނުވާ ކަމަށާއި،
މިގޮތުން ބުނެވުނު ޤާނޫނުގެ ބިލު ފާސްކުރުމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ވޯޓު ނަގާފައިވަނީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ
87 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) އާ ޚިލާފަށް އެ މާއްދާގައި ބުނާ ކޯރަމް ހަމަނުވާ ޖަލްސާއެއްގައި ކަމުން އެ ޤާނޫނަކީ
ޤާނޫނެއްކަމަށް ބުނެ، މި މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތުން މި މައްސަލައިގައި ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކަށާއި،
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މޯލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives (Theemuge Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mvފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން::!Te
300999
960 +
ސަފްޙާ 48 ގެ 31
އެ ވާހަކަތަކަށް ޖަވާބުދާރީވުމުގެ ގޮތުން ދައުލަތުގެ ބަންޑާރަނައިބުގެ ފަރާތުން ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކުގެ
ޕޮއި 4
ޗަށް ބަލާއިރު ފާހަގަކުރެވޭ
1. ފުރަތަމަ ކަމަކީ، ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފުނުވާނޭ ގޮތުގެމަތިން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ
ޖަލްސާތަކާބެހޭ އެންމެހައި ކަންތައްތައް ބަލަހައްޓާނީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ކަމަށާއި، އަދި އެ ކަންތައްތަކާ
ގުޅޭ ޤަވާޢިދުތައްވެސް ހަދާނީ އެ މަޖިލީހުން ކަމަށް ޤާނޫނުއަސާސީގެ 88 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ 1 ވަނު
ނަންބަރުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާއިރު، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 86 ވަނަ މާއްދާގެ ޞަރީޙާ ނައްޞުގައި "ރައްޔިތުންގެ
މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާއެއްގެ ޤާނޫނީ ޢަދަދަކީ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ ފަންސަވީސް އިންސައްތައެވެ." މިފަދައިން
ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަމާ، އަދި ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި "މި ޤާނޫނުއަސާސީގައި
އެހެންގޮތަކަށް ބަޔާންކޮށްފައި ނުވާނަމަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ނިންމުމެއް ނިންމޭނީ އެ ޖަލްސާއަކަށް
ހާޒިރުވެ ވޯޓުގައި ބައިވެރިވި މެންބަރުންގެ އަޣުލަބިއްޔަތުންނެވެ." މިފަދައިން ބަޔާންކުރުމަށްފަހު، އެ މާއްދާގެ
(ށ) ގެ ޞަރީޙަ ޢިބާރާތުގައި "މި ޤާނޫނުއަސާސީގެ 86 ވަނަ މާއްދާ އެހެން އޮތްކަމުގައި ވިޔަސް ރައްޔިތުން
އެމައްޗަށް ޢަމަލުކުރުން ލާޒިމުކުރާ އެއްވެސް ކަމެއް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރުމަށްޓަކައި ވޯޓަށް
ވާނީ އެ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެންބަރުންގެ ދެބައިކުޅު އެއްބަޔަށްވުރެ ގިނަ މެންބަރުން އެ ވޯޓެއްނަގާ
ޖަލްސާގައި ހާޒިރުވެތިބޭ ވަގުތެއްގައެވެ." މިފަދައިން ކަނޑައަޅައި ބަޔާންކޮށްފައި އޮންނައިރު،
ޤާނޫނުއަސާސީގެ އިސްވެދިޔަ 86 ވަނަ މާއްދާއާއި، 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އިން އިސްތިޚްލާޞްކުރެވެނީ
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާއެއް ފަށައި ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް ބޭނުންވާ ޤާނޫނީ ޢަދަދަކީ މަޖިލީހުގެ
މެންބަރުންގެ ފަންސަވީސް އިންސައްތަ ކަމުގައި ވިއަސް، ރައްޔިތުން އެ މައްޗަށް ޢަމަލުކުރުން ލާޒިމުކުރާ
އެއްވެސް ކަމެއް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރުމަށްޓަކައި ވޯޓަށް އެހުން ޞައްޙަވާނީ އެ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ
މެންބަރުންގެ ދެބައިކުޅަ އެއްބަޔަށްވުރެ ގިނަ މެންބަރުން އެ ވޯޓެއްނަގާ ޖަލްސާގައި ހާޒިރުވެތިބޭ ވަގުތެއްގައި
ކަމާއި، ނޫންނަމަ އެ ވޯޓަކީ ދުސްތޫރީ ގޮތުން ޞައްޙަ ވޯޓެއްކަމުގައި ނުބެލެވޭނެކަމާ، މީގެ
4 2 2 4 8
ސައްހަ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ lއޯކިޑްމަގު | މްވެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge Orchid Magu | Male's Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mvފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން: :300gggo Tel
960+
ސަފްޙާ 48 ގެ 32
ޤާނޫނުއަސާސީގެ ބުނެވިދިޔަ 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އިން ދޭހަވާ މަފްހޫމަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގައި ވަކި ޚާއްޞަ
އަޣުލަބިއްޔަތަކުން ނިންމުމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ކަންތައްތައް ފިޔަވައި، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ނިންމާ
ނިންމުމެއް ނިންމާންވާނީ އެ ނިންމުމެއް ނިންމާ ޖަލްސާއަކަށް ހާޒިރުވެ ވޯޓުގައި ބައިވެރިވި
ކ@ wނގެ
އަޣުލަބިއްޔަތުންކަން އެނގެން އޮންނަ އޮތުމެވެ.
2. ދެވަނަ ކަމަކީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެންބަރުންގެ ވަކި ޚާއްޞަ
އަޣުލަބިއްޔަތަކުން ނިންމުމަށް ޤާނޫނުއަސާގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ކަމަކީ ރައްޔިތުން އެ މައްޗަށް ޢަމަލުކުރުން
ލާޒިމުކުރާ ކަމެއްކަމުގައި ވީ ނަމަވެސް ނުވަތަ ނުވިނަމަވެސް، އެކަމެއް ނިންމުމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި
ވޯޓަށް އަހަންވާނީ މަދުވެގެން ޤާނޫނުއަސާސީގައި އެކަމެއް ނިންމުމަށް ކަނޑުއަޅާފައިވާ އަޣުލަބިއްޔަތް
އެއްވަރަށް މެންބަރުން ހާޒިރުވެތިބޭ ވަގުތެއްގައި ކަމާ: މިގޮތުން ބަލާއިރު، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ކަމުގެ
މަޤާމުގައި ނުވަތަ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ ނައިބުގެ މަޤާމުގައި ހުރި މީހަކު އެ މަޤާމުން ވަކިކުރުމަށް ހުށަހެޅޭ
ޤަރާރެއް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްވާނީ އެ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެންބަރުންގެ ތިންބައިކުޅަ ދެބައިގެ
އަޣުލަބިއްޔަތުންކަން ޤާނޫނުއަސާސީގެ 100 ވަނަ މާއްދާގެ (ބ) އިން އެނގެން އޮންނައިރު، އެފަދަ ޤަރާރެއް
ފާސްކުރުމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި ވޯޓެއް ނަގަންވާނީ މަދުވެގެން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ތިދްބައިކުޅަ
ދެބައި މެންބަރުން ހާޒިރުވެ ތިބޭ ޖަލްސާއެއްގައި ކަމާ، ހަމަ އެފަދައިން، ޤާނޫނުއަސާސީއަށް އިޞްލާޙެއް
ގެނެވޭނީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެންބަރުންގެ ހަތަރުބައިކުޅަ ތިންބައިގެ އަޣުލަބިއްޔަތުން ފާސްކުރާ
ޤާނޫނަކުން ކަމަށް ޤާނޫނުއަސާސީގެ 261 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާއިރު، ޤާނޫނުއަސާސީއަށް
އިޞްލާޙެއް ގެނައުމަށް
ފާސްކުރާ ޤާނޫނު ފާސްކުރެވޭނީ މަދުވެގެން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ
މެންބަރުންގެ ހަތަރުބައިކުޅަ ތިންބައިގެ އަޣުލަބިއްޔަތު ހާޒިރުވެ ތިބޭ ޖަލްސާއެއްގައިކަން އެނގެން އޮންނައިރު،
މިއިން އިސްތިޚްލާޞް ކުރެވޭ ދެ ނަތީޖާއެއްވާ ކަމާއި، ފުރަތަމަ ނަތީޖާއަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގައި އެކަމެއް
ފާސްކުރުމަށް ވަކި ޚާއްޞަ އަޣުލަބިއްޔަތެއް ކަނޑައަޅާފައި ނުވާނަމަ ރައްޔިތުން އެ މައްޗަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު ، މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: luRL
:
WWW.Supremecourt.g09.5ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން:300gogo Tel
960+
ސަފްޙާ 2 ގެ 33
ލާޒިމުކުރާ އެއްވެސް ކަމެއް ފާސްކުރުމަށްޓަކައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި ވޯޓަށް އަހާންވާނީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ
87 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެންބަރުންގެ ދެބައިކުޅަ
އެއްބަޔަށްވުރެ ގިނަ މެންބަރުން އެ ވޯޓެއްނަގާ ޖަލްސާގައި ހާޒިރުވެތިބޭ ވަގުތެއްގައި ކަމާއި، ދެވަނަ ނަތީޖާއަކީ
ރައްޔިތުން އެ މައްޗަށް އަމަލުކުރުން ލާޒިމުކުރާ ކަމެއް ނޫންކަމެއް ފާސްކުރުމަށް ޤާނޫނުއަސާސީގައި ވަކި
ޚާއްޞަ އަޣުލަބިއްޔަތެއް ބަޔާންކޮށްފައި ނުވާނަމަ އެފަދަ ކަމެއް ނިންމުމަށް ބާއްވާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ
ޖަލްސާއެއްގެ ޤާނޫނީ ޢަދަދަކަށް ވާނީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 86 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ޢާންމު
އުޞޫލުގެ މަތިން، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ ފަންސަވީސް އިންސައްތަކުން އެނގެން އޮންނަ
އޮތުމެވެ.
3. ތިންވަނަ ކަމަކީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައި ރައްޔިތުން އެ
މައްޗަށް ޢަމަލުކުރުން ލާޒިމުކުރާ އެއްވެސް ކަމެއް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރުމަށްޓަކައި ވޯޓަށް
އަހަންވާނީ އެ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެންބަރުންގެ ދެބައިކުޅަ އެއްބަޔަށްވުރެ
ޔަށްވުރެ ގިނަ މެންބަރުން އެ ވޯޓެއްނަގާ
ޖަލްސާގައި ހާޒިރުވެތިބޭ ވަގުތެއްގައި ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އޮންނައިރު، އެ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ
"ރައްޔިތުން އެ މައްޗަށް ޢަމަލުކުރުން ލާޒިމުކުރާ" ކަންކަމަކީ ޢާންމު އުޞޫލެއްގެ ގޮތުން ޤާނޫނުއަސާސީގެ
70 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ ދަށުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ލިބިގެންވާ ޤާނޫނު ހެދުމުގެ ބާރުގެ ދަށުން އެ
މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ޤާނޫނު (legislation) ތަކުގައި ހިމެނިގެންވާ ޤާނޫނީ ޤާޢިދާތައް (Lcgal Rules)
ކަމާއި، އެހެނީ ޤާނޫނަކީ ރައްޔިތުން އެ މައްޗަށް ޢަމަލުކުރުން ލާޒިމުވެގެންވާ
ޢާންމު އަދި މުޖުއްރަދު"
/general and abstract) ޤާނޫނީ ޤާޢިދާތައްކަން ޤާނޫނުގެ ޢާންމު ތަޢުރީފަށް ބެލުމުން އެނގޭކަމާއި، ޤާނޫނީ
ޤާޢިދާއެއްގެ އެންމެ މުހިއްމު ދެ ޚާއްޞިއްޔަތަކީ އެ ޤާއިދާއަކީ ޢާންމު އަދި މުޒައްރަދު ޤާޢިދާއަކަށް ވުމާއި
އަދި އެ ޤާއިދާއަކީ އެއަށް ޢަމަލުކުރުން ނުވަތަ ތަބާވުން ލާޒިމު ޤާޢިދާއަކަށް ވުންކަމާ، ޤާނޫނީ ޤާޢިދާއަކީ
ޢާންމު އަދި މުޒައްރަދު ޤާޢިދާއަކަށް ވުމުގެ މުރާދަކީ ޤާނޫނީ ޤާޢިދާއަކީ ވަކި ފަރުދަކާ ޝަޚްޞިގޮތުން ނުވަތަ
812 އ މH
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު ، މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge Orchid Magu | Male'ſ Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gcv.mv| ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން: :Tel
3009996
960 +
ސަފްޙާ 48 ގެ 34
ވަކި ޚާއްޞަ ވާޤިޢާއަކާ މުޚާޠަބުކުރާ ޤާޢިދާއަކަށް ވެގެން ނުވާނެކަމާއި، ނަމަވެސް އެ ޤާޢިދާއަކީ، އެ
ޤާޢިދާގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ޝަރުޠުތައް ނުވަތަ ޞިފަތައް ފުރިހަމަވާ ކޮންމެ މީހެއްގެ މައްޗަށް ނުވަތަ
ވާޤިޢާއެއްގެ މައްޗަށް އެއްހަމައަކުން ޢާންމުކޮށް ތަޠުބީޤުކުރެވޭ ޤާޢިދާއެއްކަމާއި، ޤާނޫނީ ޤާޢިދާ މުޚާޠަބުކުރަނީ
ފަނޑިޔާރުން، މެޑިކަލް ޑޮކްޓަރުން، ލޯޔަރުން، ވިޔަފާރިވެރިން، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުން ފަދަ
ވަކި ޚާއްޞަ ޕްރޮފެޝަނެއްގެ ނުވަތަ ވަކި ދާއިރާއެއްގައި މަސައްކަތްކުރާ ބަޔަކަށް ވުމަކީ އެ ޤާޢިދާގެ ޢާންމު
އަދި މުޒައްރަދުކުން (generality and abstraction) ގެއްލިގެންދާ ކަމެއް ނޫންކަމާއި، އެފަދަ ޕްރޮފެޝަންތައް
އިންތިޒާމްކުރާ ޤާނޫނެއްގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ ޝަރުޠުތަކާއި ޞިފަތައް ފުރިހަމަވާ ކޮންމެ މީހެއްގެ މައްޗަށް
އެޤާނޫނު އެއްހަމައަކުން ތަޠްބީޤްކުރެވޭނަމަ އެއީ ޢާންމު އަދި މުޤައްރަދު ޤާނެއްކަމާއި، ޤާނޫނީ ޤާޢިދާއަކީ
ޢަމަލުކުރުން ލާޒިމު ޤާޢިދާއަކަށްވުމުގެ މުރާދަކީ އެ ޤާޢިދާއަކީ އެއަށް ޢަމަލުކުރުމާއި ނުކުރުން ހަމަހަމަ
ޤާޢިދާއެއް ނޫންކަމާ، ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ޢަމަލުކުރުން ލާޒިމު ޤާނޫނީ ޤާޢިދާއަކީ، އަބަދުވެސް އެ ޤްޢިދާއަކާ
ޚިލާފުވާ ފަރާތެއްގެ މައްޗަށް ޖަޒާ ނުވަތަ އަދަބު ކަނޑައެޅޭ ޤާޢިދާއެއް ކަމާއި، ޤާނޫނީ ޤާޢިދާއަކާ ޚިލާފުވުމުގެ
ބުން ކަނޑައެޅޭ ޖަޒާ ނުވަތަ އަދަބު އެ ޤާޢިދާއެއްގެ ބާވަތަށާއި ވައްތަރަށް ބަލައި ތަފާތުކަމާ، އޭގެ
ތެރޭގައި ޖިނާއީ ތަފާތު އަދަބުތަކާއި، މަދަނީ ތަފާތު އަދަބުތަކާއި، އިދާރީ ތަފާތު އަދަބުތައް ޝާމިލުވެގެންވާ
ކަމާއި، މީގެ އިތުރުން ދައުލަތުގެ އިދާރާތަކާއި މުއައްސަސާތަކުގެ ޢަމަލުތަކާއި ތަޞައްރުފާތުތައް
ޤާނޫނުއަސާސީއާ ނުވަތަ ޤާނޫނާ ޚިލާފުވުމުގެ ސަބަބުން ބާޠިލުކަމަށް ކަނޑައެޅުމަކީވެސް އޭގެ ޒާތުގައި ޤާނޫނީ
ސަބަބުން
ޖަޒާއެއްކަން އެނގެން އޮންނަ އޮތުމެވެ.
4. ހަތަރުވަނަ ކަމަކީ، ޤާނޫނަކީ އޭގެ ޒާތުގައި ރައްޔިތުން އެ މައްޗަށް ޢަމަލުކުރުން
ލާޒިމުވެގެންވާ ޢާންމު އަދި މުޒައްރަދު ޤާނޫނީ ޤާޢިދާތައް އެކުލެވިގެންވާ އެއްޗެއްކަން ބަޔާންކުރެވިދިޔަ
ގޮތުގެމަތިން އެނގެން އޮތުމުގެ އިތުރުން، ޤާނޫނު ނަންބަރު 14/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ
ޤާނޫނު) އަށް 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނު ކަމުގައިވާ ނަންބަރު 1/2018 ޤާނޫނުގެ ނައްޞުތަކަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
Www.supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :300855Fax
960+ | ފޯން: :300gggo Tel
960 +
ސަފްޙާ 48 ގެ 35
ބަލާއިރު އެ ޤާނޫނުގައި ކަނޑައަޅައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ އަޙްކުމްތަކަށް ބެލުމުންވެސް ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު އަށް 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނަކީ އެ ޤާނޫނުގައި ޤާނޫނީ ޤާޢިދާގެ
ޚާއްޞިއްޔަތުތައް ޝާމިލުވެގެންވާ ޤާނޫނެއްކަން އެނގޭކަމުން، ބުނެވިދިޔަ ޤާނޫނަކީ ރައްޔިތުން އެމައްޗަށް
ޢަމަލުކުރުން ލާޒިމުކުރާ ޤާނޫނީ ޤާޢިދާތަކެއް ހިމެނޭ ޤާނޫނެއްކަން ރަނގަޅަށް އެނގެން އޮންނާތީ، ރައްޔިތުންގެ
މަޖިލީހުން އެ ޤާނޫނު ފާސްކުރުމަށް ވޯޓަށް އަހާ ޖަލްސާގެ ޤާނޫނީ ޢަދަދަކަށްވާނީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ
މާއްދާގެ (ށ) ގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެންބަރުންގެ ދެބައިކުޅަ އެއްބަޔަށްވުރެ
ގިނަ މެންބަރުން ކަމާއި، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެންބަރުންގެ ޢަދަދަކީ 45 މެންބަރުންކަމަށް ވާއިރު،
އެ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެންބަރުންގެ ދެބައިކުޅަ އެއްބަޔަށްވުރެ ގިނަ މެންބަރުންކަމުގައި ވާނީ މަދުވެގެން 43
މެންބަރުންކަން އެނގެން އޮންނަ އޮތުމެވެ.
5. ފަސްވަނަ ކަމަކީ، ޙަވާލާދެވުނު ޤާނޫނު ނަންބަރު 17/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު) އަށް 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނަކީ، އިސްވެ އިޝާރާތްކުރެވުނު ފަދައިން،
ރައްޔިތުން އެ މައްޗަށް ޢަމަލުކުރުން ލާޒިމު ޤާނޫނީ ޤާއިދާތަކެއް ހިމެނިފައިވާ ޤާނޫނެއްކަމުގައިވީ ނަމަވެސް،
13 މާރިޗު 2018 އަންގާރަ ދުވަހު ބޭއްވުނު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާގައި އެ ޤާނޫނުގެ ބިލު
ފާސްކުރުމަށް ވޯޓަށް އެހި ވަގުތު އެ ޖަލްސާގައި ހާޒިރުވެތިބީ 39 މެންބަރުން ކަމާއި، އޭގެ ތެރެއިން ބިލު
ފާސްކުރަން ފެންނަކަމަށް ވޯޓުދިނީ 38 މެންބަރުންކަން މައްސަލައާ ގުޅިގެން ހުށަހެޅިފައިވާ ރައްޔިތުންގެ
މަޖިލީހުގެ ރަސްމީ ލިޔުންތަކުން އެނގެން އޮންނަކަމާއި، ބުނެވިދިޔަ ޖަލްސާގައި ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ
މާއްދާގެ (ށ) ގައި ބުނެފައިވާ ޤާނޫނީ ޢަދަދު ކަމުގައިވާ 43 މެންބަރުން ހާޒިރުވެ ނެތީސް ބުނެވުނު ޤާނޫނުގެ
ބިލަށް ވޯޓަށް އަހައި އެ ބިލު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައިވަނީ ޞައްޙަ އަސާސެއްގެ މައްޗަށް
ބިނާކޮށް ކަމަށް ބުނެ ދައުލަތުގެ ބަންޑާރަ ނައިބުގެ ފަރާތުން ތަފާތު ދެ ޙުއްޖަތެއް ހުށަހަޅާފައިވާ ކަމާއިގެ
ފުރަތަމަ ޙުއްޖަތަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނުއަށް 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ބިލު ރައްޔިތުންގެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu i Male' | Republic of Maldives
ޕަބްސައިޓް: UR
:
www.supremecourt.gov.mvފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން: :30099go Tel
960+
ސަފްޙާ 48 ގެ 36
",
މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައިވަނީ އެ ބިލު ފާސްކުރުމަށް ބޭނުންވާ ޤާނޫނީ ޢަދަދަކީ ޤާނޫނުއަސީގެ 86 ވަނަ
މާއްދާގައި ބުނާ ޤާނޫނީ ޢަދަދުކަމަށް ބަލައިގެން ކަމަށާއި، ސަބަބަކީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޤަވާޢިދުގެ 38
ވަނަ މާއްދާގައި ޙަޞްރުކޮށް ގިންތިކޮށްފައިވާ "ރައްޔިތުން އެ މައްޗަށް ޢަމަލުކުރުން ލާޒިމުކުރާ" ޤާނޫނުތަކުގެ
ތެރޭގައި ބުނެވުނު ޤާނޫނު ހިމެނިގެން ނުވާކަމަށް ބުނެ ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތައް ކަމާއި، ނަމަވެސް ޙަޤީޤަތަކީ
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޤަވާޢިދުގެ 38 ވަނަ މާއްދާ ފަރުމާކުރެވިފައިވަނީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 70 ވަނަ މާއްދާގެ
(ހ) ގެ ދަށުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ލިބިގެންވާ ޤާނޫނު ހެދުމުގެ ބާރުގެ ދަށުން އެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ
ޕަބްލިކް ލޯ އާއި ޕްރައިވެޓް ލޯގެ ދާއިރާގައި ހިމެނޭ ތަފާތު ޤާނޫނުތައް ޝާމިލުވާ ގޮތަށްކަން އެނގެން އޮންނަ ،
ބުނެވުނު ޤާނޫނަކީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޤަވާއިދުގެ ބުނެވުނު 38 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައި ބުނާފަދަ ރައްޔިތުން
ވަކިގޮތަށް ޢަމަލުކުރުމަށް ނުވަތަ ނުކުރުމަށް ބާރުއަޅާ ޤާނޫނުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ޤާނޫނެއްކަމާއި، އެހެނީ އެ
ޤާނޫނަކީ ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިގައި އަބަދުވެސް ހުރުން ލާޒިމުވާ ޝަރުޠުތަކުގެ ތެރެއިން ޝަރުތެއް ކަނޑައަޅައި
ބަޔާންކޮށް އެކަމާ ގުޅިގެން ދައުލަތުގެ ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކާއި އަދި ފަނޑިޔާރުންނާއި ކަމާބެހޭ ކޯޓުތައް ޢަމަލުކުރުން
ލާޒިމުވާ އުޞޫލުތައް ކަނޑައެޅިފައިވާ ޤާނޫނެއްކަން އެނގެން އޮންނައިރު، ބަންޑާރަނައިބުގެ ފަރާތުން ބުނެވުނު
ޤާނޫނަކީ ރައްޔިތުން އެ މައްޗަށް ޢަމަލުކުރުން ލާޒިމުކުރާ ކަމެއް ހިމެނޭ ޤާނޫނެއް ނޫންކަމަށް ބުނެ ދައްކާފައިވާ
ވާހަކަ ބިނާކޮށްފައިވާ އަސާސްތަކަކީ ޞައްޙަ އަސާސްތަކެއް ނޫންކަން އެނގެން އޮންނަކަމާއި،
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެންބަރުންގެ
ދެބިއިކުޅަ
އެއްބަޔަށްވުރެ ގިނަ މެންބަރުން ހާޒިރުވެ ނެތިސް ބުނެވުނު ޤާނޫނުގެ ބިލަށް ވޯޓަށް އަހައި އެ ބިލު
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައިވަނީ ދުސްތޫރީ ގޮތުން ޞައްޙަ އަސާސެއްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށްގެން
ކަމަށް ބުނެ ދައުލަތުގެ ބަންޑާރަނައިބުގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ދެވަނަ ޙުއްޖަތަކީ، މި މައްސަލައިގެ ބަޙުޘެގެ
ބޭނުމަށް ބުނެވުނު ޤާނޫނުގެ ބިލަކީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ފާސްކުރަންޖެހޭ ބިލެއްކަމަށް
ބެލިކަމުގައިވީ ނަމަވެސް، ޑޮކްޓްރިން އޮފް އެސެސިޓީ އަށް ރިޢާޔަތްކޮށް ބުނެވުނު ޤާނޫނުގެ ބިލު ފާސްކުރުމަށް
ވޯޓަށް އަހާ ޖަލްސާގައި ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގައި ބުނާ ޤާނޫނީ ޢަދަދަށް ވުރެ މަދު އަދަދެއްގެ
یہ ہے کہ مری
¢ ¢x
ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާވެ. | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.Supremecourt.gov.mv]ފެކްސް: ;3308554Fax
960 + | ފޯން:Tel
3009996
960+
ޞަފްޙާ 48 ގެ 37
މެންބަރުން
ހާޒިރުވެތިބެ އެ
ބިލު ފާސްކުރުން ދުސްތޫރީ ގޮތުން ޞައްޙަވާނެކަމަށް ބުނެ ދައްކާފައިވާ
ތައްކަން އެނގެން އޮންނަ އޮތުމެވެ.
oxo
8
(ގ) ފަނަރަވަނަ ކަމަކީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައި ކަނޑައަޅައި
ބަޔާންކޮށްފައިވާ އިޖްރާއްތާ ޚިލާފަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ބުނެވުނު ޤާނޫނު ފާސްކޮށްފައި އޮތް އޮތުމަން
މަޝްރޫޢިއްޔަތުކަން ލިބެނީ "ޑޮކްޓްރިން އޮފް އެސެސިޓީ" އަށް ރިޢާޔަތްކޮށްގެން ކަމަށް ބުނެ ބަންޑާރަނައިބުގެ
ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ވަޤާއިޢު ތަކަށާއި، އެއާގުޅިގެން މި މައްސަލައިގައި ދަޢުވާކުރާ ފަރާތްތަކުން
ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކުގެ މައްޗަށް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ނަޒަރަކުން ބެލިއިރު ފާހަގަކުރެވޭ؟
1. ފުރަތަމަ ކަމަކީ، "ނަޡަރިއްޔަތުއް ޝަނޫރާ" (لللޕ2 للهلاފތު /doctrinc of necessity)
"ބަދަޡަރިއްޔަތުއް ޘަރޫފިލް އިސްތިޣްނާއިއްޔާ" نظرية الظروف الاستثنائية }
ނުވަތަ
ś (doctrine of cxceptional circumstances
މަޕްރޫމަށް ބަލާއިރު، މި ނަޡަރިއްޔާއަކީ އިސްލާމީ
ޝަރީޢަތާއި، ވަޟުޢީ ޤާނޫނީ ނިޒާމުތަކުގެ ޕްރައިވެޓް ލޯގެ ދާއިރާއާއި ޕަބްލިކް ލޯގެ ދާއިރާގައި
އިސްތިޤުރާރުވެފައިވާ އަދި އިސްލާމީ ދައުލަތްތަކާއި، އެނޫންވެސް ދީމިޤްރާޠީ ދައުލަތްތަކުގެ ޤަޟާއީ
ނިޒާމުތަކުގައި ތަޠްބީޤްކުރެވޭ ނަޡަރިއްޔާއެއްކަން އެނގެން އޮންނަކަމާއި، ޕަބްލިކް ލޯގެ ދާއިރާގައި، ނުވަތަ
ދައުލަތުގެ ބާރުތަކުގެ ދާއިރާގައި، އެ ނަޡަރިއްޔާގެ މަފްހޫމަކީ، އާދައިގެ ޙާލަތްތަކުގައި ޣައިރު ޤާނޫނީ ނުވަތަ
ޣައިރު ދުސްތޫރީ ކަމުގައި ބެލެވޭ ދައުލަތުގެ ބައެއް ޢަމަލުތަކާއި ތުޞައްރުފާތުތަކަކީ، ދައުލަތަށް ދިމާވާ
އިސްތިޣްނާއީ ޙާލަތްތަކުގައި، ދައުލަތުގެ އަސާސީ މަޞްލަޙަތާއި، ދައުލަތުގެ ވުޖޫދާއި ކިޔާން ޙިމާޔަތްކޮށް
ދައުލަތަށް ކުރިމަތިވެދާނެ އިޢާދަނުކުރެވޭނޭ ނުރައްކަލަކުން ސަލާމަ
ސަލާމަތްވުމަށްޓަކައި ކޮންމެހެން ޝަރޫރަޖް
ޝަރޫރަތްތެރި
އަދި ލާޒިމުވެގެންވާ ޢަމަލުތަކާއި ތަޞައްރުފާތުތަކެއް ކަމަށްވާނަމަ، އެއީ ޝަރުޢީ އަދި އަދި ދުސްތޫރީ ގޮތުން
ޞައްޙަ ޢަމަލުތަކާއި ތަޞައްރުފާތުތަކެއްކަމަށް ބެލުން
ބެލުން ކަމާއި،
19ޝަނޫރާ" ގެ އަޙްރާމްތަކަށް ޢަމަލުކުރުމުގެ
މަޝްރޫޢިއްޔަތުކަން އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގެ އަސާސީ މަޞްދަރުތައްކަމަށްވާ
ޤުރުއާނާއި،
رسول الله
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ lއޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: UR
:
www.supremecourt.gov.mv|ޕެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން:Tel
3009930
960+
ސަފްޙާ 48 ގެ 38
هلا ﷲ هللا لل ގެ ސުންނަތާއި، އިޖްމާޢުން ޘާބިތުވެ އެނގެން އޮންނަކަމާއި، އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގަޔާއި
ވަޟްޢީ ޤާނޫނުތަކުގައި މި ނަޡަރިއްޔާ ޤާއިމުވެގެންވާ މަޝްހޫރު ޤާޢިދާއަކީ "للاވޤ هޖުޕޓް للهلللل"
(necessitis facit lici
?
qtod calias 10 sct 1icitzun+) މި ޤާޢިދާކަމާއި، މި ޤާޢިދާއިން ބަޔާންކޮށްދޭ
އުޞޫލަކީ، އާދައިގެ ޙާލަތުގައި މަޝްރޫޢިއްޔަތުކަން ލިބިގެންނުވާ ޢަމަލަކަށް "ޟަރޫރަތުގެ ޙާލަތު"
(<للޖާ لللاފللا/state of necessity) ގައި ނުވަތަ އިސްތިޘްނާއީ ޙާލަތުގައި މަޝްރޫޢިއްޔަތުކަން
ލިބިގެންވުމުގެ އުސޫލުކަމާއި، އެހެން ޢިބާރާތަކުންނަމަ ޝަރްޢީގޮތުން އަޞްލުގައި ހުއްދަ ނޫންކަންތައް
ޟަރޫރަތުގެ ޙާލަތުގައި ހުއްދަވުމުގެ އުޞޫލުކަމާއި، ދުސްތޫރީ ފިޤުހުގެ ދާއިރާގައި މި އުޞޫލު
ތަޠުބީޤުކުރުމުގައި ރިޢާޔަތްކުރަންޖެހޭ އަސާސީ ޝަރުޠުތަކަކާއި "ޤަވާބިޠު" ތަކެއްވާ ކަމާއި، އޭގެތެރޭގައި
ދައުލަތުގެ އެންމެ މަތީ އަދި އަސާސީ މަޞްލަޙަތަށް ނުރައްކާ ކުރިމަތިވާފަދަ އިސްތިޘްނާއީ ޙާލަތެއް
މެދުވެރިވެގެން މެނުވީ އާދައިގެ ޙާލަތުގައި ތަޠުބީޤުކުރުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ ދުސްތޫރީ އަދި ޤާނޫނީ ޤާއިދާއަކާ
ޚިލާފަށް ޢަމަލުނުކުރުމާއި، އާދައިގެ ޙާލަތްތަކުގައި ތަޠުބީޤުކުރުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ ދުސްތޫރީ އަދި ޤާނޫނީ
ޤާޢިދާއަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން ޢަމަލުކުރުމަކީ ދައުލަތަށް މެދުވެރިވާ ބުނެވިދިޔަ ފަދަ އިސްތިޘްނާއި
ޙާލަތުގައި ޢަމަލީގޮތުން ނުކުޅެދިގެންވާ ކަމެއްކަމަށްވާ ނަމަ މެނުވީ އެ ޤާޢިދާއަކާ ޚިލާފަށް ޢަމަލުނުކުރުމާއި،
ދައުލަތަށް މެދުވެރިވާ ޟަރޫރަތުގެ ނުވަތަ އިސްތިޘްނާއީ ޙާލަތުގައިވެސް ޢާންމު މަޞްލަޙަތު ޙިމާޔަތްކުރުމުގެ
މަޤްޞަދުގައި މެނުވީ އާދައިގެ ޙާލަތުގައި ތަޠުބީޤުކުރުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ ދުސްތޫރީ އަދި ޤާނޫނީ ޤާޢިދާއަކާ
ތަޢާރުޟުވާ ޢަމަލެއް ނުކުރުން ޝާމިލުވެގެންވާ ކަމާ; މީގެ އިތުރުން، ޝަރޫރަތުގެ ޙާލަތެއް ނުވަތަ
އިސްތިޣްނާއީ ޙާލަތެއް މެދުވެރިވުމުން އަޅާ އިސްތިޘްނާއީ ފިޔަވަޅު އެ ޙާލަތުގައި އެޅުން ލާޒިމުވާ
މިންވަރަށްވުރެ އިތުރަށް އެޅުމަކީ ހުއްދަކަމެއް ކުދިންކަމާ، މީގެ މާނައަކީ، ޟަރޫރަތުގެ ޙާލަތުގައި ދުސްތޫރީ
އަދި ޤާނޫނީ އަޙްޒާމްތަކާ ޚިލާފަށް ކުރާ ބައެއް ކަންތައްތަކަށް މަޝްރޫއިއްޔަތުކަން ލިބިގެންވީ ނަމަވެސް،
އެއީ ޟަރޫރަތުގެ ޙާލަތު ކުރިމަތި ލެވޭ މިންވަރަށްވުރެ އިތުރުނުވާނޭ ގޮތެއްގެމަތިން ލިބިގެންވާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.supremecourt.gov.tnvކޞާ: :3018554Fax
960+ | ފޯން::300gggorcl
960.
ސަފްޙާ 48 ގެ 39
2 / / / ހ#
¢¢ ¢
އޭޖުރާއަތުތަކާ
މަޝްރޫޢިއްޔަތުކަމެއް ކަމާއި، އެއީ އެއްވެސް ޙާލެއްގައި މުޠުލަޤުގޮތަކަށް ދުސްތޫރީ އަދި ޤާނޫނީ އަޙްޒާމްތަކާއި
ޚިލާފަށް ޢަމަލުކުރުމަށް ދެވޭ "ރުޚުޞަތު" (authorization) އެއް ނޫންކަން އިސްލާމީ
ޝަރީޢަތާއި، ވަޟްޢީ ނިޒާމުތަކުގައި އިސްތިޤުރާރުވެފައިވާ "ނަޡަރިއްޔަތުއް ޝަނޫރާ" ގެ އަސާސީ
އަޙްކާމްތަކަށް ބެލުމުން އެނގެން އޮންނަ އިރު، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤާނޫނީ ނިޒާމުގައި "ނަޡަރިއްޔަތުއް ސަފޫރާ"
ގެ ބަޔާންވެދިޔަ އަޙްކާމްތަކަށް ދުސްތޫރީ ޝަރްޢިއްޔަތުކަން ލިބިދޭ މައިގަނޑު އަސާސްތަކަކީ ދިވެހިރާއްޖެއަކީ
އިސްލާމީ އުޞޫލުތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކުރެވިފައިވާ ދައުލަތެއް ކަމާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ދީނަކީ އިސްލާމްދީން
ކަމާ، ޢަދި އިސްލާމްދީނަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤާނޫނުގެ މައިގަނޑު މަޞްދަރުކަން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 2 ވަނަ މާއްދާއާއި، 10 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައި އޮންނަ އޮތުމުގެ އިތުރުން،
ޤާނޫނުއަސާސީއާއި ޤާނޫނުގައި ވަކިގޮތަކަށް ކަނޑައަޅައިފައި ނުވާ ކަންކަން ނިންމުމުގައި އިސްލާމީ
ޝަރީޢަތުގައި އެކަމެއް ކަނޑައެޅިފައިވާ ގޮތަށް ފަނޑިޔާރުން ރިޢާޔަތްކުރަންވާނެ ކަމަށް ޤާނޫނުއަސާސީގެ
142 ވަނަ މާއްދާގައި ކަނޑައަޅައި ބަޔާންކޮށްފައިވާކަން އެނގެން އޮންނަކަމެވެ.
fl
2. ދެވަނަ ކަމަކީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގައި ކަނޑައަޅައި
ބަޔާންކޮށްފައިވާ އިޖްރާއާތާ ޚިލާފަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ބުނެވުނު ޤާނޫނު ފާސްކޮށްފައި އޮތް އޮތުމަށް
މަޝްރޫއިއްޔަތުކަން ލިބެނީ "ޑޮކްޓްރިން އޮފް ނެސެސިޓީ" އަށް ރިޢާޔަތްކޮށްގެން ކަމަށް ބުނެ، އެކަން
ޘާބިތުކުރުމުގެ ގޮތުން ބަންޑާރަނައިބުގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ވަޤާއިޢު ތަކަށް ބަލާއިރު، ރައްޔިތުންގެ
މަޖިލީހުގެ ގިނަ ޢަދަދަދެއްގެ މެންބަރުން މިފަހަކަށް އައިސް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅި ތާވަލުކުރެވޭ،
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ދުސްތޫރީ އިޖުރާއާތާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެމަތިން
ފާސްކުރަންޖެހޭ ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ޤާނޫނުތައް ފާސްކުރުމަށް ހުރަސް އެޅުމުގެ ނިޔަތުގައި އެފަދަ ޤާނޫނުތައް
ފާސްކުރުމަށް ތާވަލުކުރެވޭ ޖަލްސާތަކަށް ޤަޞްދުގައި ހާޒިރުނުވާކަން ފާހަގަކުރެވިފައިވާ ކަމަށާއި، ރައްޔިތުން
މަޖިލީހުގެ ރެކޯޑްތަކުން ދައްކާގޮތުން 13 ޖުލައި 2017 އިން ފެށިގެން އެ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް މަޖިލީހުގައި
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ޓީމުގެ އޯކިޑްމަގު ! މާލެ 1 ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް URL
:
www.supremecourt.gov.mv| ފެކްސް: :3308554Fax
960 + | ފޯން::Tel
300999
960
ސުފްޙާ 48 ގެ 40
3 34
4 ފ
923452
22
14 ވޯޓެއް ނެގުނުއިރު އޭގެ ތެރެއިން 07 ވޯޓަށް އެހި ވަގުތު 43 މެންބަރުން ޖަލްސާގައި ހާޒިރުވެފައި
ނުވާކަމަށާއި، އަދި 2018 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން މިހާތަނަށް 15 ވޯޓެއް ނެގިފައިވާއިރު، އެއިން އެއްވެސް
ވޯޓަކަށް އެރި ވަގުތު 43 މެންބަރުން މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާގައި ބައިވެރިވެފައި ނުވާކަމަށާއި، މިކަންތައްތައް
މަތިން ހިނގާތީވެ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ އިދާރާއިން ބެލި ބެލުމުގައި ބިލުތައް ފާސްކުރުމަށް ވޯޓަން
އަހާ ވަގުތު ވަކި މެންބަރުންތަކެއް ތަކުރާރުކޮށް ޖަލްސާއަށް ހާޒިރުނުވާކަމަށާ، އެހެންކަމުން، މި ވަގުތުގެ
ޙާލަތަށް ބަލާއިރު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) އަށް ރިޢާޔަތްކޮށް
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޤަވާޢިދުގެ 38 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގިންތިތަކަށް ފެތޭ ބިލުތައް
ފާސްކުރުމަށްޓަކައި ވޯޓަށް އެހުމަށް މި ވަގުތު ހުރަސްތަކެއް ހުރިކަމަށްވެސް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ އިދާރާއިން
ފާހަގަކޮށްފައިވާ ކަމަށާ، އެގޮތުން، 14 ޖޫން 2017 އިން ފެށިގެން 12 މާރިޗު 2018 ގެ ނިޔަލަށް
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން އެއްވެސް ބިލެއް ފާސްކޮށްފައިނުވާ ކަމަށާ، އަދި އެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ޤައުމު
ހިންގުމަށާއި އަދި ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންތެރި އިޤްތިޞާދީ އަދި އިޖްތިމާޢީ މުހިންމު ކަންތައްތައް ފާސްކުރުމަށް
ހުރަސްތަކެއް ހުރިކަމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ އިދާރާއިން ބަންޑާރަނައިބުގެ އޮފީހަށް މަޢުލޫމާތު ދީފައިވާ
ކަމަށާއި، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ބައެއް މެންބަރުން ޢަމަލުކުރާ ގޮތަށް ބަލާއިރު ވޯޓުގައި ބައިވެރިވުން ވީޓޯ
ކުރުމުގެ ވިސްނުން ގެންގުޅޭކަން
އިގުޅޭކަން ފާހަގަކުރެވިފައިވާ ކަމަށާއި، މި މައްސަލަ ހުށަހެޅި ބައެއް މެންބަރުން
ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ވެފައިވާ އިޢުތިރާފުން
ޢުތިރާފުންވެސް އެ މެންބަރުން ޤަބޫލުނުކުރާ ކަންތައްތަކެއް ހުރުމުން އެ
މެންބަރުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާތަކުގައި ބައިވެރިނުވާ ކަމަށާއި، އެކަމުގެ ސަބަބުން ރައްޔިތުންގެ
މަޖިލިސް މިހާރު ހުއްޓުމަކަށް އައިސްފައިވާ ކަމަށާއި، މީގެ އިތުރުން، 13 މާރިޗު 2018 ގައި ބޭއްވުނު
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ 2018 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ދައުރުގެ 8 ވަނަ ޖަލްސާ އެ ދުވަހު މެންދުރުފަހު
01:00 ގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި ތާވަލުކުރެވިފައިވާތީވެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންނަށް އެ ދުވަހުގެ
ޖަލްސާއަށް ދަޢުވަތު އެރުވިފައިވާ ކަމަށާއި، އެ ދުވަހުގެ އެޖެންޑާ މަޖިލީހުގެ ވެބްސައިޓަށް އަޕްލޯޑު
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ޓީމުގެ އޯކިޑްމަގު | ގެލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: uRL
:
www.supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :30085545ax
960 + | ފޯން::S60 3009990 Tel
ސަފްޙާ 48 ގެ 4
ފޮނުވާފައިވަނީ ކޮން ސަބަބަކާހުރެކަން
ކުރެވިފައިވާކުން މެންބަރުންނަށް އެންގިފައިވާ ކަމަށާއި، އިސްވެ ޙަވާލާދެވުނު ޤާނޫނު ނަންބަރު 13/2010
(ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު) އަށް 1 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ބިލަށާއި، އެންޓި-ޑިފެކްޝަ
ބިލަށް ވޯޓަށް އެހުމަށް ތާވަލުކުރެވުނު ބުނެވިދިޔަ ޖަލްސާއަށް ހާޒިރުވީ 41 މެންބަރުން ކަމަށާއި،
އެހެންނަމަވެސް ވޯޓަށް އެހި ވަގުތު ޖަލްސާގައި ހާޒިރުވެތިބި 39 މެންބަރުން ކަމަށާ، އަދި އެ ޖަލްސާއަށް
ހާޒިރުނުވެވޭނެކަމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ އިދާރާއަށް 28 މެންބަރުން ސަލާން ފޮނުވާފައިވާއިރު ސަލާން
ފަރާތްތަކުން ހާމަކޮށްފައި ނުވާކަމަށާއި، ސަލާން ފޮނުވާފައިވާ
މެންބަރުންގެ ތެރެއިން 9 މެންބަރުން އެ ދުވަހު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި ބޭއްވުނު ތަފާތު ކޮމިޓީތަކަށް
ޙާޟިރުވެފައިވާކަމަށާއި، އެގޮތުން ކޮމިޓީތަކުގެ ބައްދަލުވުންތައް ބޭއްވިފައިވަނީ އެ ދުވަހު ހެނދުނު 10:35
އާއި މެންދުރުފަހު 2.35 އާ ދެމެދުގެ ވަގުތެއްގައި ކަމުގައިވީ ނަމަވެސް އެ ދުވަހުގެ ޖަލްސާއަށް
ޙާޟިރުނުވެވޭނެ ކަމަށް ބުނެ އެ މެންބަރުން ކޮމިޓީތަކުގައި ބައިވެރިވެފައިވާކަމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ
އިދާރާއިން މަޢުލޫމާތު ދީފައިވާ ކަމަށާ، އަދި އެ ދުވަހުގެ ޖަލްސާ ކުރިއަށްދިޔައިރު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ
ބައެއް މެންބަރުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ އިދާރާގައި ތިބިކަމުގެ މަޢުލޫމާތު އެ މަޖިލީހުން ބަންޑާރަނައިބުގެ
އޮފީހާ ޙިއްޞާކޮށްފައިވާކަމަށް ބުނެ، ބަންޑާރަނައިބުގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ އިސްވެދިޔަ ވަޤާއިޢުތައް، މި
މައްސަލައިގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހަށް ބަންޑާރަނައިބުގެ ފަރާތުން ދީފައިވާ ބަޔާންތަކުންނާއި، ހުށަހަޅާފައިވާ
ލިޔުންތަކުން އެނގެން އޮންނައިރު، ބުނެވިދިޔަ ވަޤާއިޢުތައް ޠަޢުނުކުރެވޭ ފަދަ ޙުއްޖަތްތަކެއް މި މައްސަލަ
ހުށަހެޅި ފަރާތަކުން ޤާއިމުކުރެވިފައި ނުވާކަން އެނގެން އޮންނަ އޮތުމެވެ.
Oox
i
3. ތިންވަނަ ކަމަކީ، ބަންޑާރަނައިބުގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ އިޝާރާތްކުރެވުނު
ވަޤާއިޢުތަކުގެ މައްޗަށް ނަޡަރިއްޔަތުއް ޝަނޫރާ" ގެ ނުވަތަ "ޑޮކްޓްރިން އޮފް ނެސޯސިޓީ" ގެ ބަޔާންވެދިޔަ
އަޙްރާމްތަކުގެ އަލީގައި ބަލާއިރު، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ކޮންމެ ޖަލްސާއެއް ހިނގަމުންދާއިރު، މަޖިލީހުގެ
ކޮންމެ މެންބަރަކުވެސް އެކަށީގެންވާ އުޒުރެއް ދިމާނުވާހާ ހިނދަކު، މަޖިލީހަށް ހާޒިރުވެ އެ ވޯޓުގައި
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
;
WWW.Supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން:300gggo Tel
960+
ސުފްޙާ 8} ގެ 22
8
ބައިވެރިވާންވާނެ ކަމަށާ، އަދި މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާއެއްގައި ވޯޓަށް އެހޭ ކޮންމެ މައްސަލައެއްގައި، އޭނާގެ ޒާތީ
ނުވަތަ މާލީ މަޞްލަޙަތެއް ވޯޓަށް އަހާ މައްސަލައެއްގައި އޮތްކަމަށް ނުވާހާ ހިނދަކު، ވޯޓުދޭންވާނެކަމަށް
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޤަވާޢިދުގެ 158 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ކަނޑައަޅައި ބަޔާންކޮށްފައިވާކަމާ،
އެހެންކަމުން، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ކަންކަން ފާސްކުރުމަށް ނެގޭ ވޯޓުތަކުގައި ބައިވެރިވުމަކީ އެކަށީގެންވާ
ޢުޒުރެއް ދިމާނުވާހާ ހިނދަކު، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ މައްޗަށް ލާޒިމުވެގެންވާ ކަމެއްކަމާއި،
އެއީ އެ މެންބަރުންނަށް ލިބިގެންވާ ތަޤުރީރީ ބާރެއް ނޫންކަން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޤަވާޢިދުގެ 158 (ހ)
ގެ އިސްވެދިޔަ ޢިބާރާތުން ސާފުކޮށް އެނގެން އޮންނަކަމާ، މީގެ އިތުރުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް
ހުއްދަދީފައި ނުވާހާ ހިނދަކު، މެންބަރުން މަޖިލީހުގެ މަސައްކަތަށާއި މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާތަކަށް ހާޒިރުވުމަކީ
ކުރަންޖެހޭނެ ކަމެއްކަމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޤަވާޢިދުގެ 207 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ އިރު،
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ގިނަޢަދަދެއްގެ މެންބަރުން އެއްވެސް އުޒުރަކާ ނުލައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅޭ
ބިލުތައް ފާސްކުރުމަށް ތާވަލުކުރެވޭ ޖަލްސާތަކަށް، އެބިލުތައް ފާސްކުރުމަށް ހުރަސްއެޅުމުގެ މަޤުޞަދުގައިކަން
ދޭހަވާ މިންވަރަށް ހާޒިރުނުވުންފަދަ ޤާނޫނުއަސާސީގެ ރޫޙާ ޚިލާފު ރައްޔިތުންގެ ޢާންމު މަޞްލަޙަތަށް ގެއްލުން
ލިބެނިވި ދީމިޤްރާތިއްޔަތާ ޚިލާފު ޢަމަލުތަކަކީ ދީމިޤްރާޠީ ނިޒާމުތަކުގައި މަޤުބޫލު ޢަމަލުތަކަކަށް ނުވާއިރު،
މިފަދަ ޢަމަލުތައް މަނާކޮށް ހުއްޓުވުމުގެ މަޤުޞަދުގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާތަކަށް އުޒުރަކާ ނުލައި
ހާޒިރުނުވާ މެންބަރުންނާމެދު އެކި މިންވަރުގެ ސުލޫކީ ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ އުޞޫލު ދީމިޤްރާޠީ ދައުލަތްތަކުގެ
ޕާރލަމެންޓުތަކުގައި އިސްތިޤުރާރުވެފައިވާ ކަމާ، މިގޮތުން ވިދިވިދިގެން ވަކި ޢަދަދަކަށް ޕާރލަމެންޓުގެ
ޖަލްސާތަކަށް އުޒުރަކާ ނުލައި ޙާޒިރުނުވާ މެންބަރުން ޕާރލަމެންޓުން ވަކިކުރުމުގެ އުޞޫލަކީވެސް ބައެއް
ދީމިޤްރާތީ ދައުލަތްތަކުން ޤަބޫލުކުރާ އުޞޫލެއްކަން އެނގެން އޮންނަކަމާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫ
ޖުމްހޫރިއްޔާގެ
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 88 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ (2) ގައި "ރައްޔިތުން ފުރިހަމައަށް ތަމްސީލުވާނޭ، އަދި
އެބައިމީހުންގެ ފުރިހަމަ ބައިވެރިވުން ލިބޭނޭ ދީމިޤްރާތީ އުޞޫލުތައް އެކުލެވޭނޭ، ހާމަކަން
ރ ދަކީ 47
ޖެދ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމާގު | މްލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ފެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv ފެކްސް: :3008554Fax
960+ : ނޯ::300gsgo Tel
960 +
ސަފްޙާ 48 ގެ 43
4 3 2&
ބޭ ގޗށް
ބަސްވެސް
ގއ) 2 / t ޖީ ޖީ
ކަނޑައަޅަންވާނެއެވެ.
d 2
2 ބ 2
0
t
کو می
موسم
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް ހިންގުމަށް ޤަވާޢިދުތަކާއި އުޞޫލުތައް އެ މަޖިލީހުން
އެ ޤަވާޢިދުތަކުގެ ތެރޭގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ
ންބަރުންގެ ސުލޫކީ
މިންގަނޑުތަކާއި، ހާޒިރީއާ ގުޅޭ އުޞޫލުތައް ހިމެނިދާނެއެވެ. އަދި މަޖިލީހުގެ ތިންބައިކުޅަ ދެބައިގެ
އަޣުލަބިއްޔަތުން ފާސްވެއްޖެނަމަ މެންބަ މުސާރައާއި އިނާޔަތްތައް
ކެނޑޭނެ
ކަނޑައެޅިދާނެއެވެ." މިފަދައިން ކަނޑައަޅައިފައި އޮންނައިރު، އުޒުރެއްނެތި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ
ޖަލްސާތަކަށް ޙާޒިރުނުވާ މެންބަރުންނާމެދު ތައުދީމީ ފިޔަވަޅު އެޅޭނޭ ހަމައަކުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ
މެންބަރުންގެ ސުލޫކީ މިންގަނޑުތަކާއި ޙާޒިރީއާ ގުޅޭ ކަންކަން ތަންޒީމުކުރާ ޤަވާޢިދުތައް ކަނޑައެޅުމަކީ
ޤާނޫނުއަސާސީގެ ބުނެވިދިޔަ 88 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ (2) އިން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ލިބިދޭ
ބާރެއްކަމުގައި ވީނަމަވެސް، މިއަދާހަމައަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން އެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާތަކަށް އުޒުރަކާ
ނުލައި ތަކުރާރުކޮށް ޙާޒިރުނުވާ މެންބަރުންނާމެދު ސައުދީ ފިޔަވަޅުއެޅޭނެ އުޞޫލެއް ޤާއިމުކޮށްފައިނުވާ އިރު،
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި ދައުލަތުގެ ތިން ބާރުގެ ތެރެއިން އަދުލު އިންޞާފު ޤާއިމުކުރުމުގެ ބާރުގެ
މަސްއޫލިއްޔަތުތަކާއި ވާޖިބުތައް އަދާކުރާ ފަނޑިޔާރުންގެ އަޚްލާޤާއި ސުލޫކީ މިންގަނޑުތައް އިތުރަށް
ވަރުގަދަކޮށް އެ ބާރާމެދު ރައްޔިތުންގެ އިތުބާރު ވަރުގަދަކޮށް، ޢާންމު މަޞްލަޙަތު ޙިމާޔަތް ކުރުމަށްޓަކައި
ޤާނޫނުއަސާސީގެ 149 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބުނާ ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިގައި ހުންނަންޖެހޭ އަޚްލާޤީ
ޝަރުޠު ހަރުދަނާކުރުމުގެ މުހިއްމު މަޤްޞަދުގައި އެ މާއްދާގައި ބުނާ ދުސްތޫރީ ހަމަތަކާ އެއްގޮތަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނުއަށް 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ބިލު ފަދަ މުހިއްމު ބިލްތައް
ފާސްކުރުމަށް ތާވަލުކުރެވޭ ޖަލްސާތަކަށް ފަރުދީގޮތުންނާއި ޖަމާޢީގޮތުން މެ މެންބަރުން ޙާޒިރުވެފައި ނުވަނީ އެކަން
ހުއްޓުވުމަށް ބާރުއަޅާނޭ އެއްވެސް ކަހަލަ "ރާދިޢު" (deterrent) އުޞޫލެއް ނެތިކަން އެނގެން އޮންނަކަމާ،
މީގެ އިތުރުން، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ބައެއް މެންބަރުން ޤަބޫލުނުކުރާ ކަންތައްތަކެއް ހުރުމުން މިފަހަކަށް
އައިސް އެ މެންބަރުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާތަކުގައި ބައިވެރިނުވުމުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW-Supremecourt.gov.mvފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން::Tel
3009996
960 +
މުޞިއްޓީ 2
1
3
ސަފްކޯ 448 ގެ 44
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީސް މިހާރު ހުއްޓުމަކަށް އައިސްފައިވާކަމަށް މި މައްސަލަ ހުށަހެޅި ފަރާތްތަކުންވެސް
ބުނެފައި އޮންނަ އޮތުމަށް ބަލާއިރު، ދީމިޤްރާޠީ ދައުލަތްތަކުގެ ޕާރލަމެންޓުތަކުގެ މެންބަރުންގެ މެދުގައި،
ނުވަތަ "ބައިކެމެރަލް" (bicameral) ނިޒާމް އޮންނަ ޕާރލަމެންޓުތަ
ޓުތަކުގައި ޕާރލަމެންޓު
ރިލަމެންޓުގެ ދެ ހައުސްގެ
2 332
އދިލޮJ
2 ބ 2
0
4
ޖާބަ ރޮނގެ
ބޭނަކޮންގުނަވަ-
ދެމެދުގައި ޚިލާފު އުފެދި ޕާރލަމެންޓްގެ މަސައްކަތް ހުއްޓުމަކަށް އަންނަގޮތް މެދުވެރިވާ ޙާލަތްތަކުގައި އެފަދަ
މައްސަލަތައް ޙައްލުކުރުމަށް ތަފާތު ދުސްތޫރީ އަދި ސިޔާސީ ވަސީލަތްތައް، ޗެކްސް އެންޑް ބެލެންސެސް! ގެ
ތެރޭގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ ކަމާ! މިގޮތުން، ޕާރލަމެންޓުގެ މަސައްކަތް ވަގުތީގޮތުން ހުއްޓުވައި
އެ ވަސީލަތް
ގެންވެސް ޕާރލަމެންޓް ހުއްޓުމަކަށް އައިސްފައި އޮންނަ އޮތުމަށް ނިމުމެއް ނައިސްފިނަމަ
ކަނޑައެޅިފައިވާ ދުސްތޫރީ އިޖްރާއާތުތަކާ އެއްގޮތަށް ޕާރލަމަންޓު އުވާލައި، ޕާރލަމެންޓަރީ އަވަސް
އިންތިޚާބެއް އެވުމަށް ކަނޑައެޅުމަކީ ޕާރލަމެންޓަރީ ނިޒާމުތަކުގައި ދައުލަތުގެ އެންމެ އިސްވެރިޔާއަށް
ލިބިގެންވާ ބާރެއްކަމާއި، ހަމަ އެހެންމެ ޕާރލަމެންޓުގެ މެންބަރުންގެ މެދުގައި އުފެދޭ ޚިލާފުތައް ޙައްލުކުރުމުގެ
މަޤުޞަދުގައި ޕާރލަމެ.
އިލަމެންޓުގެ މަސައްކަތްތައް ކަނޑައެޅޭ ވަކި މުއްދަތަކަށް ހުއްޓުވުމުގެ ބާރު ބައެއް ރިޔާސީ
ނިޒާމުތަކުގައިވެސް ދައުލަތުގެ އެންމެ އިސްވެރިޔާއަށް ލިބިގެންވާކަން އެނގެން އޮންނައިރު،
ބޭއްވުމަށް
44 ވ 3
4
4
800ރންގ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ދުސްތޫރީ ނިޒާމުގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ މެދުގައި އުފެދޭ
ޚިޔާލުތަފާތުވުމުގެ ސަބަބުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މަސައްކަތްތައް ހުއްޓުމަކަށް އަންނަ އައުން ޙައްލުކުރާނެ
ވަކި ޚާއްޞަ ދުސްތޫރީ އިޖްރާއްތެއް ކަނޑައެޅިފައި ނެތްކަމުގައިވީ ނަމަވެސް، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ
މެދުގައި އުފެދޭ އިޚްތިލާފުގެ ސަބަބުން އެ މަޖިލީހުގެ މަސައްކަތް ހުއްޓުމަކަށް އައިސްފައިވާނަމަ
އެކަން ސިޔާސީގޮތުން ޙައްލުކުރަން ބާރު އެޅުމަކީ ދައުލަތުގެ އެންމެ އިސްވެރިޔާގެ ޙައިޘިއްޔަތުން
ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ މަސްއޫލިއްޔަތު ތެރޭގައި ހިމެނޭކަމެއްކަން ޤާނޫނުއަސާސީގެ 115 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ)
އިން އިސްތިޚްލާޞްކުރެވެން އޮންނައިރު، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުން ތަކުރާރުކޮށް ރައްޔިތުންގެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ! ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge Orchid Magu | Malc'l Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން: :30099go Tel
960+
ސަފްޙާ 48 ގެ 45
2
މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާތަކަށް ޙާޒިރުނުވުމުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ޤާނޫނުއަސާސީގެ 70
ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އިން މަތިކޮށްފައިވާ އެންމެ އަސާސީ އިޚްތިޞާޞް ކަމުގައިވާ ޤާނޫނު ފާސްކުރުމުގެ
އިޚްތިޞާޞްގެ ދަށުން 14 ޖޫން 2017 އިން ފެށިގެން 12 މާރިޗު 2018 ގެ ނިޔަލަށް އެއްވެސް ބިލެއް
ފާސްކުރުމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ނުކުޅެދިފައިވާއިރު އަދި އެކަމަށް އެއްވެސް
ހެވެސް ދުސްތޫރީ ނުވަތަ ސިޔާސީ
ޙައްލެއް އައިސްފައިނުވާކަން މި މައްސަލައިގައި ހުށަހެޅިފައިވާ ލިޔުންތަކުންނާއި، ޚާޞްމުންގެ ފަރާތުން
ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކުން އެނގެން އޮންނައިރު، 13 މާރިޗު 2018 ގައި އިސްވެ އިޝާރާތްކުރެވުނު ޤާނޫނު
ނަންބަރު 14/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު) އަށް 1 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނުގެ
ބިލު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފައިވަނީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގައި ބުނާ ޤާނޫނީ
ޢަދަދު ފުރިހަމަނުވާ ޖަލްސާއެއްގައިކަން އެނގެން އޮންނަ އޮތުމެވެ.
OXO
4. ހަތަރުވަނަ ކަމަކީ، އިސްވެ އިޝާރާތްކުރެވުނުފަދައިން، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ
މާއްދާގެ (ނ) ގައި ބުނާ ޤާނޫނީ ޢަދަދު ފުރިހަމަނުވާ ޖަލްސާއަކުން އިސްވެ ބުނެވުނު ޤާނޫނު ނަންބަރު
14/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު) އަށް 1 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނު
ފާސްކޮށްފައިވާއިރު، ޤާނޫނުއަސާސީގައި ކަނޑައަޅައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ދުސްތޫރީ އިޒްރާޢާތު ފަހަނައަޅައި، އެ
ޤާނޫނު ފާސްކުރުން ޤާނޫނީގޮތުން ހުއްދަވާނީ އެފަދަ ޝަރޫރަތެއް ޤާއިމުވެފައިވާނަމަ ކަމާއި، އެފަދަ
ޝަރޫރަތެއް ޤާއިމުވެފައިވާކަމަށް ބެލެވޭނީ ޤާނޫނުއަސާސީގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ދުސްތޫރީ އިޖްރާއާތު
ފަހަނައަޅައި އެ ޤާނޫނު ފާސްނުކޮށްފިނަމަ، ދައުލަތުގެ އަސާސީ މަޞްލަޙަތަކަށް ގެއްލުމާއި ނުރައްކާ
ކުރިމަތިވުމުގެ އިޙުތިމާލު ފާޅުކަން ބޮޑުގޮތެއްގައި ޤާއިމުވެގެންވާނަމަ ކަމާއި، މިކަންކަމުގެ
ރިޢާޔަތްކޮށް އިސްވެ އިޝާރާތްކުރެވުނު ޤާނޫނު ނަންބަރު 14/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު)
އަށް 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނުއަށް ބަލާއިރު އެ ޤާނޫނު ބަޔާންވެދިޔަ ގޮތުގެމަތިން ފާސްކުރުމުގެ
މަޤުޞަދަކީ ޤާނޫނުއަސާސީ 149 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިގައި ކޮންމެހެން ހުރުން
2.22
މައި&ނ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ "އޯކިޑްމަގު | މްވެ. | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް URL
:
Wwww.Suprernecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން::Tel
300990
960+
ސަފްޙާ 2 ގެ 446
ހ 4
ex e
0x0
ލާޒިމުކަމަށް
އެކޮށްފައިވާ ޝަރުޠުތަކުގެ
ތެރެއިން އަޚްލާޤީ ޝަރުޠު މިހާރަށް ވުރެވެސް ހަރުދަނާކޮށް
ޢަދުލު އިންޞާފު ޤާއިމުކުރުމުގެ ބާރުގެ އިތުބާރު ވަރުގަދަކުރުންކަން އެ ޤާނޫނަށް ބެލުމުން އެނގެން އޮތުމުން
ދައުލަތާއި އަދި އަފްރާދުންގެ ޙައްޤުތައް ގެރެންޓީކޮށް ޢަދުލު އިންޞާދު ހަރުދަނާކަމާއެކު ލިބިދިނުން ކަށަވަރު
ކުރުމުގެ ޢާންމު މަޞްލަޙަތު ޙިމާޔަތް ކުރުމަށްޓަކައި ޙަވާލާދެވުނު ޤާނޫނު ނަންބަރު (33/2014
(ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު) އަށް 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނުއަކީ އެ ޤާނޫނު ފާސްކޮށް
އެއަށް މިހާރުން މިހާރަށް ޢަމަލުކުރަން ފެށުމުގެ ޟަރޫރަތްތެރިކަން އިންތިހާއަށް ބޮޑުވެފައިވާ ޤާނޫނެއްކަން
ޢަދުލު އިންޞާފު ޤާއިމުކުރުމުގެ މުހިންމުކަން ކަނޑައަޅައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގެ
ނައްޞުތަކުގެ މައްޗަށާއި ޢަދުލު އިންޞާފު ޤާއިމުކުރުމާ ބެހޭގޮތުން ޤާނޫނުއަސާސީގައި އައިސްފައިވާ
ނައްޞުތަކަށާއި އެ ޤާނޫނު ފާސްކުރަންޖެހުނު ޙާލަތާއި ވާޤިއުގެ މައްޗަށް ވިސްނައި ބެލުމުން އެނގެން
އޮންނައިރު، އެ ޤާނޫނަކީ އަޞްލުގައި ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައިވާ ދުސްތޫރީ އިޖްރާއާތު
ފުރިހަމަވެގެން މެނުވީ (އެބަހީ: ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެންބަރުންގެ ދެބައިކުޅަ އެއްބަޔަށް ވުރެ ގިނަ
މެންބަރުން ޙާޒިރުވެތިބޭ ޖަލްސާއެއްގައި މެނުވީ) ފާސްނުކުރެވޭނެ ޤާނޫނެއްކަމުގައިވީ ނަމަވެސް، ރައްޔިތުންގެ
މަޖިލީހުގެ މެންބަރުން ތަކުރާރުކޮށް މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާތަކަށް ހާޒިރުނުވުމުގެ ސަބަބުން މަޖިލީހުގެ ޤާނޫނު
ހެދުމުގެ އަސާސީ މަސައްކަތް ހުއްޓުމަކަށް އައިސްފައި އޮންނަ އިސްވެ ބަޔާންވެދިޔަ ޙާލަތާއި ވާޤިޢަށް
ބަލާއިރު، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައި ބަޔާންކުރާ ޤާނޫނީ ޢަދަދު ފުރިހަމަވާ ޖަލްސާއެއްގައި
އެ ޤާނޫނު ފާސްކުރުމަށް ވާޤިޢީގޮތުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް ނުކުޅެދިފައިވާކަން އެނގެން އޮންނަކަމާއި
އެހެންކަމުން 2018 ވަނަ އަހަރު މާރިޗު މަހުގެ 13 ވަނަ ދުވަހު، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ
(ށ) ގައި ބުނެފައިވާ ޤާނޫނީ ޢަދަދު ފުރިހަމަނުވާ ޖަލްސާއެއްގައި، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނަށް 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ބިލު ފާސްކޮށްފައި އޮންނައޮތުމަށް، އިސްވެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ "އޯކިޑްމަގު | މާލެ ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: RL
:
www.supremecourt.gov.mvلا ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން::Tel
3009996
960+
f70
ކަe><
ސަފްޙާ 48 ގެ 47
ބަޔާންވެދިޔަ "ނަޡަރިއްޔަތުއް ޝަރޫ" ގެ އުޞޫލުތަކާއި އަޙްކުމްތަކަށް ރިޢާޔަތްކޮށް، ދުސްތޫރީ ޝަރުޢިއްޔަތު
ލިބިގެންވާކަން އެނގެން އޮންނަ އޮތުމެވެ.
20 8
5. ފަސްވަނަ ކަމަކީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ
ޤާނޫނީ ޢަދަދު ފުރިހަމަނުވާ ޖަލްސާއެއްގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު
އަށް 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނުގެ ބިލު ފާސްކޮށްފައި އޮންނަ އޮތުމަކީ "ނަޡަރިއްޔަތުއް ޝަނޫރާ"
ގެ އުޞޫލުތަކަށް ރިޢާޔަތްކޮށް، ދުސްތޫރީ ގޮތުން ސައްޙަކަމެއް ކަމަށް ޤަޟާއީގޮތުން ކަނޑައެޅިގެން ދިއުމަކީ،
ސީގެ ބުނެވިދިޔަ 87 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ އިޖްރާއާތާ ޚިލާފަށް ރައްޔިތުން
އެ މައްޗަށް ޢަމަލުކުރުން ލާޒިމުކުރާ ބާވަތުގެ ޤާނޫނުތައް ފާސްކުރުމަށް ދެވޭ ޢާންމު ރުޤުޞަތެއް ނޫންކަމާ،
ސަބަބަކީ "ނަޡަރިއްޔަތުއް
އީލަތުއް ޝަރޫރާ ގެ އަޙްކާމްތަކަކީ
ރާމްތަކަކީ ކަނޑައެޅިގެންވާ ޝަރްޠުތަކެއް ފުރިހަމަވެގެން މެނުވީ
ތަޠުބީޤުކުރެވޭނެ އަޙްރާމްތަކެއް ނޫންކަމާ، އެހެންކަމުން، ކަނޑައެޅިފައިވާ ދުސްތޫރީ ނުވަތަ ޤާނޫނީ
އެޔަތްކޮށް ފާސްކުރެވޭ ޤާނޫނުތަކުގެ
ދުސްތޫރިއްޔަތުކަމާ ނުވަތަ މަޝްރޫއިއްޔަތުކަމާ މެދު ތަޢުނުކުރެވިއްޖެނަމަ އެފަދަ ކޮންމެ މައްސަލައެއް ބަލައި
ފައިޞަލާ ކުރުމުގެ ބާރު ކަމާބެހޭ ކޯޓަށް އަބަދުވެސް ލިބިގެންވާކަން އެނގެން އޮންނަ އޮތުމެވެ.
47 4 2 0
ދީe
4 27
އ ހ
رس
4
2
4
0
8
434
7 6
(ޏ) ސޯޅަވަނަ ކަމަކީ، އިސްވެ ފާހަގަކުރެވުނު ނުކުތާތަކުގައި
މައްޗަށް ރިޢާޔަތްކުރާއިރު، ޤާނޫނު ނަންބަރު 14/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު) އަށް 5
ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނުގެ ދުސްތޫރިއްޔަތުކަމާމެދު މައުޟޫޢީގޮތުން ތަޢުނުކޮށް މި މައްސަލަ ހުށަހެޅި
ފަރާތްތަކުން ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކަކީ ދުސްތޫރީ ގޮތުން ޞައްޙަ އަސާސްތަކެއްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް
ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކެއް ނޫންކަން އެނގެން އޮންނާތީއޭ، އަދި ބުނެވުނު ޤާނޫނުގެ ބިލު، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87
ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އާ ޚިލާފަށް އެ މާއްދާގައި ބުނާ ޤާނޫނީ ޢަދަދު ހަމަނުވާ ޖަލްސާއެއްގައި ފާސްކޮށްފައިވަނީ
ޑޮކްޓްރިން އޮފް ނޯސެސިޓީ" އަށް ރިޢާޔަތްކޮށްކަމަށް ބުނެ، ދައުލަތުގެ ބަންޑާރަނައިބުގެ ފަރާތުން އެކަން
OXO
* 0
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު : މާލެ ! ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: RL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv( ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން::Tel
3009990
960 +
ޞަފްޙާ 48 ގެ 48
ޘާބިތުކުރުމަށް ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކާއި ވާޤިޢާތަށް ބިނާކޮށްފައިވާ ޤާނޫނީ އަސާސްތަކަކީ ޞައްޙަ
އަސާސްތަކެއްކަން އެނގެން އޮންނަ ހިނދު، ބުނެވުނު ޤާނޫނުގެ ބިލު ޤާނޫނުއަސާސީގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ
(ށ) އާ ޚިލާފަށް ފާސްކުރަންޖެހޭ ފަދަ "ނެސެސިޓީ" ނުވަތަ "ޝަނޫރާ" ގެ ޙާލަތެއް ނެތްކަން މި މައްސަ
ހުށަހެޅިފަރާތަށް ޘާބިތުކޮށްދެވިފައި ނުވާއިރު، އެ ޤާނޫނުގެ ދުސްތޫރިއްޔަތުކަމާމެދު ޝަކްލީގޮތުން ތަޢުނުކުރާނެ
ހަމައެއްވެސް ނެތަތީ، ޤާނޫނު ނަންބަރު 14/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު) އަށް 5 ވަނަ
އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނަކީ މަޢުޟޫޢީގޮތުންނާއި ޝަކްލީގޮތުން ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފު ޤާނޫނެއްކަމަށް
ބަލާނެ އެއްވެސް އަސާސެއް ނެތްކަން އެނގެން އޮންނަކަމެވެ.
ޙުކުމް:
އިސްވެ ބަޔާންވެދިޔަ ދުސްތޫރީ، ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ސަބަބުތައް އެގޮތުގެމަތިން ހުރުމާއެކު،
މީލާދީ ސަނަތުން 14 މާރިޗު 2018 (ހިޖުރީ ސަނަތުން 26 ޖުމާދަލްއާޚިރާ 1439) ވީ ބުދަ ދުވަހު
ޢަމަލުކުރަން ފަށާފައިވާ ޤާނޫނު ނަންބަރު 1/2018 (ޤާނޫނު ނަންބަރު 14/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނު) އަށް 5 ވަނަ އިޞްލާޙު ގެނައުމުގެ ޤާނޫނު) އަކީ ޝަކްލީގޮތުންނާއި މައުޟޫޢީގޮތުން
އެއަށް ދުސްތޫރީ ޝަރްޢިއްޔަތު ލިބިގެންވާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީއާ އެއްގޮތް
ޤާނޫނެއްކަން އެނގެން އޮންނާތީ، އެ ޤާނޫނަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސީއާ ޚިލާފު ބާޠިލު
ޤާނޫނެއްކަމަށް ކަނޑައަޅާނެ އެއްވެސް އަސާސެއް ނެތްކަމަށް މި މައްސަލަ ބެލި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް
ކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންގެ އިއްތިފާޤުން ކަނޑައުޅުއި ޙުކުމް ކޮށްފީމެވެ.
14
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Mald'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން :30099g Tel
960 +