ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/HC-A/111 ޤަޟިއްޔާގެ ޙުކުމް
1
ޤަޟިއްޔާ ނިމޫނު ގޮތުގެ ގޮތާއި
20{F9IC-/?1
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް
ދިވެހިރާއްޖެ
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
• ޤަލއްޔާ ނަންބަރު: 111/HC
-
A/2009
• އިސްތިއުނާފު ކުރިފަރާތް.
* ނަން: ޕްރޮސެކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އޮފީސް
ކާޑު ނަންބަރު.
ދާއި
އެޑްރެސް:
އައިޑީ
• އިސްތިއުނާފު ރައްދުވި ފަރާތް:
* ދާއިމީ އެޑްރެސް: ހއ.ހޯރަފުށި(ދިވެލި
+ ނަން: ޢަލީ ރިޟާ
ކާޑު ނަންބަރު: 155170-A
އައިޑީ
ރަޖިސްޓްރީކުރެވުނު ތާރީޚް
02 ޖުމާދަލްއޫލާ 1430
ނިމުނު ތާރީޚް: 24 ރަޖަބު 1432
26 ޖޫން
27 އޭޕްރީލް
2009
2011
އިސްތިއުނާފުކުރެވުނުޤަޟިއްޔާނަންބަރު: ކްރިމިނަލް ކޯޓު (ޖިނާއީ ކޯޓު) ގެ ނަންބަރު: 2008/JC/793
ޤަޟިއްޔާގެ ބާވަތް: އަމުރަށް ނުކިޔަމަންތެރިވުން
ނިންމެވިކޯޓް: ކްރިމިނަލް ކޯޓު (ޖިނާއީ ކޯޓު}
ހުށަހެޅުނު ތާރީޚް: 18 މެއި 2008
ނިމުނު ތާރީޚް: 27 ޖެނުއަރީ 2009
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް،މޫންދުއިޓް ހިނގު
އީމެއިލް [email protected]
ރާއްޖެ، ފޭން: 3325,29، ޕެކްޝޯ:331647
ވެބް ސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
2
ޤަޟިއްޔާ ނިބުނު ގޮތުގެ ޤަލުސާ
9{(19,THC-Jij
މިއީ، ޖިނާއީކޯޓުގެ ނަންބަރު 2008/JC/793 ޤަޟިއްޔާ ނިމިފަވާގޮތް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ
ހަމަތަކާ އެއްގޮތް ނުވާކަމަށްބުނެ އެޤަޟިއްޔާ އިސްތިއުނާފު ކޮށްދިނުން އެދި ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ
އޮފީހުގެ ފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓަށް ހުށަހެޅުމުން ބެލެވިފައިވާ ޤަޟިއްޔާއެކެވެ. މިޤަޟިއްޔާގައި
މައްސަލަ ރައްދުވާ ފަރާތަކީ ހއ.ހޯރަފުށި ދިވެލި ޢަލީ ރިޝާއެވެ.
ފާހަގަކުރެވުނު
މއ އ9
eއ
OX
01- ޖިނާއީކޯޓުގެ ނަންބަރު 2008/JC/793 ޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ރިޕޯޓަށް
ބެލިއިރު، އެޤަޟިއްޔާއަކީ "ހއ.ހޯރަފުނީދިވެލި ޢަލީ ރިޝް 27 ޖެނުއަރީ 2008ދުވަހުގެ 15:30
ހާއިރު، ވައްކަމުގެ މައްސަލައަކާއި ގުޅިގެން މާފަންނު ޕޮލިސް ސްޓޭޝަނަށް ޙާޟިރުކޮށްފައިވަނިކޮށް،
ޤަވާޢިދާއި ޚިލާފަށް އެއްވެސް ފަރާތެއްގެ ހުއްދަނެތި މާފަންނު ޕޮލިސް ސްޓޭޝަންގެ ފާރުމަތިން
ފުންމާލައިގެން ފިލާފައިވާތީ، ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގެ
މާއްދާގެ
ދަނުން
އަމުރަށްނުކިޔަމަންތެރިވުމުގެ ކުށުގެ ދަޢުވާކުރާކުރުމުން ބެލެވުނު މައްސަލައެކެވެ".
88
02- ޖިނާއީކޯޓުގެ ނަންބަރު 2008/JC/793 ޤަޟިއްޔާ ނިމިފަވާގޮތް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ
ހަމަތަކާ އެއްގޮތް ނުވާކަމަށްބުނެ އެޤަޟިއްޔާ އިސްތިއުނާފުކޮށްދިނުން އެދި ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ
އޮފީހުގެ ފަރާތުން 04 (ހަތަރެއް، ނުކުތާއެއް ހުށައަޅާ އެނުކުތާތަކާއި ބެހޭ ގޮތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ
ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ވާހަކަ ދައްކާފައިވެއެވެ.
• ފުރަތަމަ ކަމަކީ، ވައްކަމުގެ ތުހުމަތެއްގައި މާފަންނު ޕޮލިސް ސްޓޭޝަނަށް ޙާޟިރުކުރެވިފައި
ވަނިކޮށް އެއްވެސް ފަރާތެއްގެ ހުއްދަނެތި އެތަނުން ނިކުމެގެން ދިޔަކަމަށް ޢަލީ ރިޝާ ޖިނާއީ ކޯޓުގެ
ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި އިޢުތިރާފުވެފައި ވީނަމަވެސް، ޢަލީ ރިޝާގެ އިޢުތިރާފުގެ މައްޗަށް ނުބައްލަވައި
މައްސަލަ ނިންމަވާފައިވުން.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް،މޫންލައިޓް ހިނގުން، މާލެ، ދިވެހި 3325fj2g ފެކްސް: 331647
އީމެއިލް: [email protected] ވެބް ސައިޓް: www.highcourt.gov.mv
3
ޤަޟިއްޔާ ނިމޫނު ގޮތުގެ ޚުތާޞާ
2][9:IHC-A/111
& ހދه
ކެއެކު
18ދނީޓް 2
• ދެވަނަ ކަމަކީ، މިމައްސަލަ ސާބިތުނުވާކަމަށް ޖިނާއީ ކޯޓުން ނިންމަވާފައިވަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ޖުމްހޫރިއްޔާގެ އައު ޤާނޫނުއަސާސީ ތަސްދީޤް ކުރެއްވުމުގެ ކުރިންކަމަށާއި، މާފަންނު ޕޮލިސް ސްޓޭޝަނަށް
ގެންދެވޭ މީހަކު އެއްވެސް ފަރާތެއްގެ ހުއްދަ ނެތި އެތަނުން ނިކުމެގެން ދިޔުމަކީ ކުށެއް
ޤާނޫނީ ޞަރީޙަ ޢަމުރަކީ ކޮބައިކަން ޝަރީޢަތަށް ސާބިތުވެފައި ނުވާކަމަށްބުނެ މައްސަލަ
ނިންމަވާފައިވާއިރު، އައު ޤާނޫނުއަސާސީ ތަސްދީޤް ކުރެވިފައިވަނީ 07 އޯގަސްޓް 2008 ދުވަހުކަމަށް
ވާއިރު، މިހާދިސާ ހިގާފައިވަނީ 27 ޖެނުއަރީ 2008 ދުވަހު ކަމަށްވުމުން، މިމައްސަލައިގެ މައްޗަށް
ހިނގާނީ ކުރީގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން ޢަމަލުކުރަމުން ގޮސްފައިވާ އުޞޫލުތައްކަމަށްވެފައި، އެޤާނޫނު
156ވަނަ މާއްދާގައި ޤާނޫނު މާނަކޮށްފައިވާ ގޮތުން ޤާނޫނުގެ މާނައިގެތެރޭގަ
ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ތަސްދީޤްކުރައްވާ ޤަނޫނުތަކާއި، އޭގެ ދަށުން ހެދޭ ޤަވާޢިދުތަކާއި، ސަރުކާރުން
ޢަމަލުކުރަމުން ގެންދާ ޢުޞޫލުތައް ހިމެނިފައިވާއިރު، ކުރީގެ ޤަނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން މިފަދަ އެތައް
މައްސަލަތަކެއް ޖިނާއީ ކޯޓުން ސާބިތުވެފައިވާހިނދު، އެމައްސަލަތަކުގައި އެނޫންގޮތަކަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ހައިކޯޓުން އަދި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުންވެސް ގޮތެއް ނިންމަވާފައި ނުވުމާއެކު، މިމައްސަލާގައި
މިކަންތައްތަކަށް ނުބައްލަވައި މައްސަލަ ނިންމަވާފައިވުން.
ﷲ a ހ2 3 ه
هلاއވެ
OC
ނެތްނަމަވެސް
ތިންވަނަ ކަމަކީ، ކުރީގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ ދަށުން ހެދިފައިވާޤާނޫނު ނަންބަރު578 (7
ދުވަހަށްވުރެ ދިގު މުއްދަތަކަށް މީހުން ބަންދުކުރުމުގައި ނުވަތަ ހައްޔަރު ކުރުމުގައި ޢަމަލުކުރަންވީ ގޮތުގެ
ޤާނޫނު)ގެ 04 ވަނަ މާއްދާގައި ހައްޔަ މީހެއްގެ ފަރާތުން މުޖުތަމަޢަށް ނުރައް
ރައްކާވެދާނެކަމަށް
ފެންނަނަމަ، ނުވަތަ އެމީހަކު ފިލާފާނެކަމަށް ފެންނަނަމަ އެމީހަކު ހައްޔަރުކޮށްފައި ބެހެއްޓިދާނެކަމަށް
އޮންނައިރު، މިޤާނޫނުގައި މީހަކު ފިލައިގެން ދިއުމަކީ ކުށެއްކަމަށް ޞަރީޙަ ޢިބާރާތުން
މިޤާނޫނުގެ މުރާދަކީ އެއީކަމަށް ބެލެވޭހިނދު، މިފަދަ މައްސަލައެއް ސާބިތުނުވާކަމަށް ނިންމެވުމަކީ
މިފަދަކުށްތައް މުޖުތަމަޢުގައި ޢާއްމުވެދާނެކަމަކަށް ވީހިނދު، އެކަންތައްތައް ހުއްޓުވުމަކީ ކޯޓުތަކުގެ
ޒިންމާއަކަށްވެފައި، މިފަދަ މައްސަލައެއް ސާބިތުނުވާކަމަށް ނިންމެވުމަކީ ކުށްވެރިން ޖަލުތަކުން ފިލައިގެން
ދިއުމަށް ނުސީދާގޮތަށް ދެވޭ މެސެޖަކަށްވީއިރު، މިއީ މުޖްތަމަޢުގެ ރައްކާތެރިކަމާއި ސަލާމަތަށް މުހިންމު
ކަމަކަށް ވީނަމަވެސް، މިކަންތައްތަކަށް ނުބައްލަވައި މައްސަލަ ނިންމަވާފައިވުން.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް،މޫންލައިޓް ހިނގުން، މްވެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325,029، ޕެޑްސް: 3316471
އީމެއިލް [email protected] ވެބް ސައިޓް: www.highcourt.gov.ilv
4
ޤަޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޚުލާޞާ
2009:HC-A/111
• ހަތަރުވަނަ ކަމަކީ، ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ އުޞޫލުތަކާއި ޚިލާފަށް މައްސަލަ ނިންމަވާފައިވުން.
03- މިމައްސަލައާ ގުޅިގެން ޖިނާއީ ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2008/JC/793 ޤަޟިއްޔާގައި
ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމަށް ބެލިއިރު، އެޤަޟިއްޔާގައި ޙުކުމް ކުރައްވާފައިވަނީ "ހއ.ހޯރަފުށީ(ދިވެލި ޢަލީ
ރިސާގެ މައްޗަށް ދައުލަތުން ދަޢުވާކުރި އަމުރަށްނުކިޔަމަންތެރިވުމުގެ ކުށުގެ މައްސަލަ ޝަރީޢަތުން
ބެލިބެލުމުން، ޢަލީ ރިޝާ ނުކިޔަމަންތެރިވެފައިވަނީ، ކޮން އަމުރަކަށްކަން ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ޝަރީޢަތަށް
ސާބިތުކޮށްދެވިފައިނުވާތީ، ޢަލީ ރިޝާގެ މައްޗަށް ދައުލަތުން ދަޢުވާކުރި އަމުރަށްނުކިޔަމަންތެރިވުމުގެ ކުށުގެ
މިދަޢުވާ ޝަރީޢަތަށް ސާބިތުނުވާކަމަށް ކަނޑައަޅައި، މިގޮތުގެ މަތިން ޙުކުމްކޮށް މި ޤަޟިއްޔާ
ނިންމީއެވެ."
X
-04
, da o
3 4ދޖ 2
4
އެއްގޮތެންފަކުމުންeން
މިމައްސަލައާއިގުޅިގެން ދެފަރާތުން ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހުގައި ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކަށާއި
ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅިފައިވާ ލިއުންތަކަށާއި އަދި ޖިނާއީ ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2008/JC/793
ޤަޟިއްޔާ ނިމިފައިވާގޮތް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީހަމަތަކާ އެއްގޮތްނުވާ ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ
އޮފީހުގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ނުކުތާތަކުގެ މައްޗަށް ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ ނަޒަރަކުން ވިސްނައި
ބެލިއިރު، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި މިމައްސަލަ ބެލި ފަނޑިޔާރުންނަށް އަންނަނިވި ކަންތައްތައް ފާހަގަ
ކުރެވިފައިވެއެވެ.
(ހ) ފުރަތަމަ ކަމަކީ، ތަޙުޤީޤު ކުރާ ފަރާތަށް އެއްބާރުލުންދީ އެފަރާތުގެ ވާޖިބު އަދާކުރުމަށް
އެހީތެރިވެދިނުމާއި ވެރިންގެ އަމުރަށް ކިޔަމަންގަތުމަކީ، މުންކަރާތަކަށް ނުވަތަ ނުބައިކަމަކަށް ނުވާ ކޮންމެ
ކަމެއްގައި، ޤާނޫނެއް ނުވަތަ ޤަވާއިދެއްގައި ހެންގޮތަކަށް ކަނޑައެޅިފައިނުވާނަމަ އަދާކުރަންޖެހޭ
ޒިންމާއެއްކަމާއި ޝަރުޢީގޮތުންކުރާ އަމުރަށް ނުކިޔަމަންތެރިވުމަކީ ކުށެއް ކަމުގައި މިހާތަނަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ޝަރުޢީ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ބެލެވި އަދަބު ދެވިފައިވާކަމާއި ޝަރުޢީ ނުވަތަ ޤާނޫނީ ގޮތުންކުރާ އަމުރަށް
ނުކިޔަމަންތެރިވުމަކީ ކުށެއްކަން ކަޑައަޅަނީ ޤާނޫނުލްޢުޤޫބާތުގެ 88 ވަނަ މާއްދާކަމާއި، އެމާއްދާގައި
ކަނޑައެޅިފައިވާ މަފުހޫމަށް ބަދަލެއް އައިސްފައި ނުވާކަން އެނގެން އޮންނަކަން.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް،މޫންލުއިޓް ހިނގުން. މާވެ. ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން. 25029[3، ފެކްސް 3316471
އީމެއިލް: infoft.highcourt.gov.mv ވެބް ސައިޓު: www.highcourt.gov.lv
5
20gEC-A:I
44 4
(ނ) ދެވަނަ ކަމަކީ، ޤާނޫނަކުން ބާރުލިބިގެން، ޤާނޫނަކާ ނުވަތަ ޤަވާއިދަކާވިޔަސް ޚިލާފުނުވާގޮތަށް
ކުރެވޭ ތަޙުޤީޤަކަށް ހުރަސްއެޅުމަކީ ކުށެއްކަމަށް ޖިނާއީ ޤާނޫނެއްގައި ނައްޞުން ކަނޑައެޅިފައި ނެތަސް،
އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގައި
މަނާކަންތައްތަކެއް ކަމަށް ބެލެވެންޖެހޭ އެފަދަ އެންމެހާ ޢަމަލުތަކަކީ، ޤާނޫނެއް
ނުވަތަ ޤަވާއިދެއްގައި އެހެންގޮ
ންގޮތަކަށް ކަނޑައެޅިފައިނުވާނަމަ، ކުށުގެ ޢަމަލުތަކެއްކަމަށް ބެލުމަށް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 02 ވަނަ މާއްދާއާއި 10 ވަނަ މާއްދާއާއި 19 ވަނު
މާއްދާއާއި 59 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ލާޒިމު ކުރާކަމަށާއި އަދި ޤާނޫނުގައި ނައްސުން ބަޔާންވެފައި ނުވާ
އެފަދަ ކަންކަން ޝަރީޢަތުގެ ފަރާތުން ނިންމުމުގައި އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގައި އެކަމެއްގެ ޙުކުމް އޮންނަ
ގޮތެއްގެ މައްޗަށް ކޯޓުތަކުގެ ފަނޑިޔާރުން ރިޢާޔަތްކުރަން ޖެހޭނެކަމަށް ޤާނޫނުއަސާސީގެ 142 ވަނަ
މާއްދާގައި ސާފުބަހުން ބުނެފައިވާތީއާއި މިފަދަ މައްސަލަތަކުގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުން ޢަމަލުކުރަންޖެހޭ
އުޞޫލު ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ނަންބަރު
310/HC
-
A/2009 ޤަޟިއްޔާގައި ކަނޑައެޅި
ނިމިފައިވާކަން އެނގެން އޮންނަކަން.
4 22
އެހެންކަމުން، މައްސަލަ ބެލި،ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުން ދެކެނީ ޖިނާއީ ކޯޓުގެ
ނަންބަރު 2008/JC/793 ޤަޟިއްޔާއަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 310/HC
-
A/2009
ޤަޟިއްޔާގައި ކަނޑައެޅިފައިވާ އުޞޫލުތަކާއި
މަތިން ދަށުކޯޓުން އަލުން ބައްލަވައި
އެދަޢުވާގެ މައުޟޫޢާމެދު ފައިޞަލާކުރަނިވި ޙުކުމެއް ކުރައްވަން ޖެހޭނެ މައްސަލައެއް ކަމަށެވެ.
2
a a
35
مرمری
ޙުކުމް
އިސްވެ ބަޔާންވެދިޔަ ސަބަބުތައް އެގޮތުގެ މަތިން ހުރުމާއެކު، ޖިނާއީ ކޯޓުގެ ނަންބަރު
2008/JC/793 ޤަޟިއްޔާގައި ކުރައްވާފައިވާ ޙުކުމަކީ ބާޠިލު ޙުކުމެއްކަމުގައި ކަނޑައަޅައި، ޖިނާއީ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް،ދޫންދުއިޓް ހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ޕޯން 332502.9، ފެކްސް: 33147
އީމެއިލް: [email protected] ވެބް ސައިޓް: ?www.highccurt
.
$$
vity
6
209;HC-A:111
ޘާޟިއްޔާ ނިމުނު ގޮތުގެ ޙާލުޞާ
ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2008/JC/793 ޤަޟިއްޔާގައި ހުށަހެޅިފައިވާ ދަޢުވާއަކީ ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ
އޮފީހުގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅައިފިނަމަ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެނަންބަރު 310/HC
-
A/2009 ޤަޟިއްޔާގައި
ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ އުޞޫލުތަކުގެ އަލީގައި ޖިނާއީ ކޯޓުން އަލުން ބައްލަވައި އެދައުވާގެ މައުޟޫޢާމެދު
ފައިދާ ކުރަނިވި ޙުކުމެއް ކުރައްވަންޖެހޭ ޤަޟިއްޔާއެއްކަމަށް މިމައްސަލަ ބެލި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ
ފަނޑިޔާރުންގެ އިއްތިފާޤުން ކަނޑައަޅައި ޙުކުމް ކޮށްފީމެވެ.
މީޤަޟިއްޔާ ބަލައި ޙުކުމް ކުރީ
ޢަލީ ސަމީރު
ފަނޑިޔާރު)
ޝުޢައިބު ޙުސައިން ޒަކަރިއްޔާ
(ފަނޑިޔާރު)
ޢަބްދުއްރައޫފު އިބްރާހީމް
(ފަނޑިޔާރު)
،
ދިވެހިޔާއްޖޭގެ ހައިކޯޓް،މޫންލައިޓް ހިނގުން، މާލެ، ދިވެހިރާއްޖެ، ފޯން: 3325029، ފެކްސް: 3316171
އީމެއިލް [email protected] ވެބް ސައިޓް: WWW.highcourt.gov.Thiv