ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމްކޯޓްގް ނަންބަރު 2013/SC-A/53 ޤަޟިއްޔާ
20 ޞަފްޙާގެ 1
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު
ދިވެހިރާއްޖެ
ޝަރީޢަތް ނިމުނުގޮތުގެ ޚުލާޞާ
ޤަޟިއްޔާ ނަންބަރު: 53/SC-A/2013
0
0
ދަޢުވާކުރާ ފަރާތް: ޢަލީ މޫސާ، އާޝިޔާނާ، މާލެ
• ދަޢުވާ ލިބޭ ފަރާތް: އާސިޔަތު ނިޒާރު، ދަފްތަރު ނަންބަރު 1925
މައްސަލައިގެ ބާވަތް: ފައިސާ ހޯދުން
• މައްސަލަ އައިގޮތް: އިސްތިއުނާފުކުރުމުގެ ހުއްދައަށް އެދި ހުށަހަޅާ ފޯމުން
ހުށަހެޅުނު ތާރީޚް: 19 ނޮވެންބަރު 2013
ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވުނު ތާރީޚް: 04 ޑިސެންބަރު 2013
ނިމުނު ތާރީޚް: 12 ފެބްރުއަރީ 2020
މައްސަލަ ނިންމި ގަޑި: 09:34
• މައްސަލަ ބެލި ފަނޑިޔާރުންގެ މަޖިލިސް ފަނޑިޔާރު އަޒްމިރާލްދާ ޒާހިރު،
ފަނޑިޔާރު މަޙާޒު ޢަލީ ޒާހިރު، ފަނޑިޔާރު ޙުސްނުއް ސުއޫދު
0
އިސްތިއުނާފުކުރެވުނު ޤަޟިއްޔާ
• ނަންބަރު: 222/HC-A/2010
• ނިންމެވި ކޯޓު: ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓު
ރަޖިސްޓްރީ ކުރެވުނު ތާރީޚް: 18 އޮކްޓޫބަރު 2010
• ނިމުނު ތާރީޚް: 04 ޖުލައި 2013
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :30085545ax
960 + | ފޯނެ: :Tel
3009990
960 +
20 ޞަފްޙާގެ 2
ފަނޑިޔާރު ޑރ. އަޒްމިރާލްދާ ޒާހިރުގެ ރަޢުޔު (ފަނޑިޔާރު މަޙާޒު ޢަލީ ޒާހިރު އަދި ފަނޑިޔާރު ޙުސްނުއް ސުއޫދު
ތާއީދުކުރައްވާފައި)
ތަޢާރުފު
1. ދަފްތަރު ނަންބަރު 1925، އާސިޔަތު ނިޒާރު، މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ މަސްއޫލުވެރި ފަރާތް
ކަމުގައިވާ ކ. މާލެ ކ. އާޝިޔާނާ، ޢަލީ މުސާއަށް އަނބުރާ ދައްކާގޮތަށް އެކިފަހަރު މަތިން -/616,900
ރ. (ހަލައްކަ ސޯޅަހާސް ނުވަސަތޭކަ ރުފިޔާ ދީފައިވެއެވެ. މި ފައިސާ އަނބުރާ އަދާކުރުމުގެ ގޮތުން،
އާސިޔަތު ނިޒާރާއަށް ޢަލީ މޫސާ ދީފައިވާ 20 (ވިހި) ޑޭޓެޑް ޗެކު، އެކައުންޓުގައި ފައިސާ ނެތުމުގެ
ސަބަބުން ބައުންސް ވެފައިވާތީއާއި، ޗެކު ތަކުގައިވާ ފައިސާ ދިނުމަށް އެކި ފަހަރުމަތިން އެދުމުންވެސް އެ
ފައިސާ ދީފައިނުވާތީ، އެ ޗެކުތަކުގައިވާ ފައިސާ ހޯދުމަށް އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން މޯލްޑިވްސް ދޯނި
ސަރވިސަސްގެ މައްޗަށް މަދަނީ ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/MC/2243 ޤަޟިއްޔާއިން ދަޢުވާކޮށްފައިވެއެވެ.
.2
ދަޢުވާއަށް ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން މަދަނީ ކޯޓުގައި އިންކާރުކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ
އަތުން އެއްވެސް އިރެއްގައި އެއްވެސް ކަމަކަށް އެއްވެސް މިންވަރެއްގެ ފައިސާއެއް ނަގާ އެފައިސާ އަނބުރާ
ދައްކާގޮތަށް އެއްވެސް ބާވަތެއްގެ ޗެކެއް ދީފައިނުވާނެކަމަށާއި، ދަޢުވާގައި ބުނެފައިވާ ޗެކުތަކަކީ ޢަލީ މޫސާ
ލިޔެފައިވާ ޗެކްތަކެއް ނޫންކަމަށާއި، އެއީ ގެއްލިފައިވާ ޗެކްތަކެއްކަމަށް ޢަލީ މޫސާ މަދަނީ ކޯޓުގައި
ބުނެފައިވެއެވެ. އަދި އެ ޗެކުތައް ވަގަށް ނަގާފައިވާކަން އެނގުނީ އެ މައްސަލަ މަދަނީ ކޯޓަށް
ހުށަހެޅުމުންކަމަށާއި، އެ ޗެކުތަކުގެ މައްސަލަ މޯލްޑިވްސް ޕޮލިސް ސަރވިސްއަށް މިހާރު ހުށަހަޅާފައިވާކަމަށް
ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން މަދަނީ ކޯޓުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
މަދަނީ ކޯޓުން މައްސަލަ ނިންމި ގޮތް
3. މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސްގެ ނަމުގައި ޖުމްލަ -/
616,900ރ. (ހަލައްކަ ސޯޅަހާސް ނުވަސަތޭކަ ރުފިޔާ)
ގެ 20 (ވިހި) ޗެކެއް ޢަލީ މޫސާ އާސިޔަތު ނިޒާރުއަށް ދޫކުރިކަމަށާއި، އަދި އެކައުންޓުގައި
ސުޕްރީމް ކޯވާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge Orchid Magu | Male'ſ Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން::3009996Tel
960+
20 ޞަފްޙާގެ 3
UoX
ނެތިގެން އެ ޗެކުތައް ބައުންސްވެފައިވާކަން ލިޔެކިއުމުން އެނގޭކަމަށް މަދަނީ ކޯޓުން ކަނޑައެޅުއްވިއެވެ.
އެހެންނަމަވެސް، އެކައުންޓުގައި ފައިސާ ނެތި ޗެކު ދޫކުރުމުގެ ސަބަބުން އެޗެކުތައް ބައުންސްވުމަކީ އެކަމުގެ
ސަބަބުން ޤާނޫނީ ކުށެއް އުފެދޭކަމެއްކަމުގައި ވީނަމަވެސް، ޗެކަކީ އޭގެ ޒާތުގައި ހާދިސާ ސާބިތުކޮށްދޭ
ހެއްކެއް ނޫންކަމަށާއި، މި މައްސަލައިގައި ހާދިސާ ސާބިތުވާން ނެތި، ބައުންސްވެފައިވާ ޗެކެއް އޮތުމަކީ
އޭގެ އަޞްލުން
ޞްލުން މަދަނީ ޙައްއް އުފެދޭނެކަމެއްކަމުގައި ނުވާތީ، ދަޢުވާ ކުރާ ފަރާތުން ދަޢުވާ
ސާބިތުކުރަންޖެހޭކަމަށް އެ ކޯޓުން ކަނޑައެޅިއެވެ. ދަޢުވާގައި ޢަލީ މޫސާގެ ކިބައިން ހޯދަން އެދިފައިވާ
-/
616,900ރ. (ހައްލައްކަ ސޯޅަހާސް ނުވަސަތޭކަ ރުފިޔާ) ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން، އާސިޔަތު ނިޒާރަށް
ދޭންޖެހޭ ސަބަބު ނުވަތަ މިކަމުގެ ހާދިސާ އާސިޔަތު ނިޒާރަށް ޝަރީޢަތަށް ސާބިތުކޮށްދެވިފައިނުވާތީ،
ދަޢުވާގައި އެދިފައިވާ ފައިސާ ޢަލީ މޫސާގެ ކިބައިން ނަގައިދެވޭނެ ތަނެއް ނެތްކަމަށް ކަނޑައަޅައި މަދަނީ
ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/MC/2243 ޤަޟިއްޔާގައި ޙުކުމް ކޮށްފައިވެއެވެ.
ހައިކޯޓުން މައްސަލަ ނިންމިގޮތް
4. މަދަނީ ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/MC/2243 ޤަޟިއްޔާ އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ
ހައިކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފުކުރުމުން، އެ
އުނާފުކުރުމުން، އެ ކޯޓުން އެ މައްސަލަ ބެލީ އެ ކޯޓުގެ ނަންބަރު 222/HC
-
A/2010
ޤަޟިއްޔާއިންނެވެ. އެ ޤަޟިއްޔާގައި ހައިކޯޓުން ކަނޑައެޅި މައިގަނޑު ކަންކަމަކީ
އެކައުންޓްގައި ފައިސާ ނެތި ޗެކު ދޫކުރުމުގެ ސަބަބުން އެ ޗެކު ބައުންސްވެގެން ޗެކުގައިވާ
ޢަދަދަށް ފައިސާ ހޯދުމަށް ހުށަހެޅޭ މަދަނީ މައްސަލަތަކުގައި، ހަމައެކަނި ޗެކެއް އޮތުމަކީ އޭގެ
ޒާތުގައި ހާދިސާ ސާބިތުކޮށްދިނުމަށް ފުދޭ ހެއްކެއްކަމުގައި ނުބެލުނު ނަމަވެސް، މިފަދަ ޗެކެއް
އޮތުމަކީ ފައިސާ ދައްކަންޖެހޭ ކަމުގެ މައްޗަށް އޮތް ހަރުދަނާ ޤަރީނާއެއްކަމުގައި ބެލެވޭނެ
ކަމެއްކަމާއި، މިފަދަ ޗެކުތަކެއް ހުރެ އެކަމަށް ބާރު ލިއްބައިދޭ އިތުރު ހަރުދަނާ ޤަރީނާތަކެއް
ހުރެއްޖެނަމަ، އެކަމަށް ޝަރީޢަތުން ރިޢާޔަތް ކުރަންޖެހޭނެ ކަމެވެ. އެގޮތުން އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން::Tel
3009990
960 +
+
20 ޞަފްޙާގެ 4
ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވަނީ ހަމައެކަނި ބައުންސްވެފައިވާ ޗެކްތަކެއް ނޫންކަމަށާއި، ޢަލީ މޫސާއާއި
އާސިޔަތު ނިޒާރުއާ ދެމެދު ފައިސާގެ މުޢާމަލާތުތަކެއް ހިނގިކަން ސާބިތުކޮށްދިނުމަށް އާސިޔަތު
ނިޒާރުގެ އަމިއްލަ އެކައުންޓުންނާއި، އޭނާ ޙިއްސާވާ ކުންފުންޏެއްގެ އެކައުންޓުން ފައިސާ ދިންކަން
ސާބިތުކުރުމަށް ލިޔެކިޔުން ހުށަހަޅައި އެކަން ދަންނާނެ ހެކިން ހުށަހަޅާފައިވާކަން؟
4 &
(ނ) އާސިޔަތު ނިޒާރު މަދަނީ ކޯޓަށް ހުށަހަޅާފައިވާ ޗެކުތަކަކީ ޢަލީ މޫސާގެ އަތުން ވަގަށް ނަގާފައިވާ
ޗެކުތަކެއްކަމަށް ޢަލީ މޫސާ ބުނެފައިވީނަމަވެސް، އެ ޗެކުތަކުގައި ކޮށްފައިވާ ސޮޔާމެދު ޢަލީ މޫސާ
އިންކާރުކޮށްފައިނުވާކަން؟
(ނ) ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން 8 ޖުލައި 2010، 31 އޯގަސްޓް 2010 އަދި 14 ސެޕްޓެމްބަރ 2010
ގައި މަދަނީ ކޯޓަށް ދީފައިވާ ބަޔާންތަކުން އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ އަތުން އެއްވެސް މިންވަރަކަށް
ފައިސާ ނެގުން ނަފީވެގެންގޮސްފައިނުވާ ކަމާއި، އަދި އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ އަތުން އެއްވެސް
ގޮތަކަށް ފައިސާ ލިބިފައިވާކަން ނަފީވެގެންގޮސްފައިނުވާ ކަން؟
(ރ) ޢަލީ މޫސާގެ އަތުން ގިނަ އަދަދެއްގެ ޗެކްތަކެއް ވަގަށް ގެންގޮސްފައިވާކަމަށް ބުނާއިރު، މި
މައްސަލައިގައި ހިމެނޭ ޗެކުތަކުގެ ތާރީޚުތަކަށާއި އަދި މައްސަލަ ސިވިލް ކޯޓަށް ހުށަހެޅުނު ތާރީޚަށް
ބަލާއިރު، އެތައް މަސްތަކެއް ފާއިތުވެގެން ދިޔައިރުވެސް އެކަން އެނގިފައި ނުވާކަމަށް ބުނުމަކީ
ބުއްދީގެ ހަމަތަކުން ޤަބޫލުކުރެވޭ މިންވަރަށް ވުރެ ދުރުކަމެއްކަން؟
(ބ)
އާސިޔަތު ނިޒާރު ޢަލީ މޫސާއަށް ދަރަންޏަށް ފައިސާ ދިންކަމަށް ބުނާ ބައެއް ޗެކްތަކުގެ ކައުންޓަރ
ފޮއިލް ކޮޕީ ހުށަހަޅާފައިވާކަމާއި، މީގެތެރެއިން 1 (އެކެއް) ޗެކަށް ފައިސާ ނަގާފައިވާކަމާއި، ދެން
ހުރި ހުރިހާ ޗެކެއްވެސް ޖަމާވެފައިވަނީ އެ ބޭންކުގައިވާ ޢަލީ މުސާގެ ނަމުގައިވާ އެކައުންޓަށާއި،
ޢަލީ މޫސާގެ މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ އެކައުންޓަށްކަން ބޭންކް އޮފް މޯލްޑިވްސް ގެ
ނަންބަރު 2012
/
742/BML
/
LEGAL (31 މެއި 2012) ސިޓީން އެނގެން އޮންނަކަމާއި
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ޓީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives|Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv]ފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން: :Tel
3009990
960 +
20 ޞަފްޙާގެ 5
އެ ކައުންޓަރ ފޮއިލް ކޮޕީތަކުގައި ލިޔެފައިވާ ފައިސާގެ ޖުމްލަ އަދަދު ބައުންސްވެފައިވާ
ޗެކްތަކުގައިވާ ފައިސާގެ ޖުމްލަ އަދަދަށްވުރެ މާބޮޑަށް އިތުރުވާކަމާއި، މިހާ ގިނަ އަދަދެއްގެ
ފައިސާ ޢަލީ މޫސާ އާއި މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ އެކައުންޓަށް ޖަމާކުރެވިފައިވާއިރު،
އެއީ އަނބުރާ ދައްކަންނުޖެހޭ ގޮތަށް ދޫކުރެވިފައިވާ ފައިސާތަކެއްކަމަށް ބެލެވޭނެ ޙުއްޖަތެއް ޢަލީ
މޫސާގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިނުވާކަން؟
02 203
(ޅ) މައްސަލައިގައި ބުނާ ޗެކުތައް ބައުންސްވުމާ ގުޅިގެން 07 އޭޕްރިލް 2009 ގައި އާސިޔަތު ނިޒާރު
ޢަލީ މޫސާއަށް ރަޖިސްޓްރީ ޕޯސްޓުން ސިޓީއެއް ފޮނުވިކަމަށާއި، އަދި 28 ޖޫން 2009 ގައި
ސިޓީއެއް ލިޔެ ޢަލީ މޫސާ މާލޭގައި އުޅޭ ގެއަށް ގޮސް ޢަލީ މޫސާގެ ދަރިފުޅު، އައިމިނަތު
ނަލީޝާއާ ސިޓީ ޙަވާލުކުރިކަމަށް އާސިޔަތު ނިޒާރު ބުނެފައިވާއިރު، މި ދެ ސިޓީއިން ކުރެ އެއް
ސިޓީ ލިބުނުކަމަށް ސާފުކޮށް ޢަލީ މޫސާ އިންކާރުކޮށްފައިވާއިރު، އަނެއް ސިޓީ ލިބުނުކަމަށް
އިންކާރުކޮށްފައިނުވާކަން،
(ކ)
އިސްވެ ފާހަގަކުރެވުނު ކަންކަމުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް، ޢަލީ މޫސާއަށް އާސިޔަތު ނިޒާރު ފައިސާ
ދޫކޮށްފައިވާކަން އަދި ބޭންކް އޮފް މޯލްޑިވްސް ޕޯރކް ގައި ހުޅުވާފައިވާ ޢަލީ މޫސާގެ
އެކައުންޓުންނާއި، ޢަލީ މޫސާގެ މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ ނަމުގައި އޮންނަ އެކައުންޓުން
އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ނަމުގައި ދޫކޮށްފައިވާ 20 (ވިހި) ޗެކަކީ ޢަލީ މުސާއާއި އާސިޔަތު ނިޒާރުއާއި
ދެފަރާތު މެދުގައި ކުރެވިފައިވާ މުޢާމަލާތާއި ގުޅިގެން ޢަލީ މޫސާ އާސިޔަތު ނިޒާއަށް އަނބުރާ
ފައިސާ ދިނުމުގެ ގޮތުން ދޫކޮށްފައިވާ ޗެކްތަކެއްކަމަށް މަދަނީ މިންގަނޑުން ޝަރީޢަތަށް
ސާބިތުވާކަމަށް ކަނޑައަޅައި، އެ ފައިސާ ލިބިދިނުމަށްޓަކައި 04 ޖުލައި 2013 ވަނަ ދުވަހުން
ފެށިގެން ކޮންމެ މަހަކު -/154,225ރ. (އެއްލައްކަ ފަންސާސް ހަތަރުހާސް ދުއިސައްތަ
ފަންސަވީސް ރުފިޔާ) އަށްވުރެ މަދުނޫން ޢަދަދެއްގެ ފައިސާ ސިވިލް ކޯޓަށް ދައްކަމުން ގޮސް،
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
: :
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ޓީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
|
|
|
'
|
URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން:Tel
3009996
960 +
ވޭސައިޓް
20 ޞަފްޙާގެ 6
ޖުމްލަ -/
616,900ރ. (ހައްލައްކަ ސޯޅަހާސް ނުވަސަތޭކަ ރުފިޔާ) ސިވިލް ކޯޓަށް ދައްކާ ޚަލާސް
ކުރުމަށް ޢަލީ މޫސާއަށް އަންގައި ޙުކުމް ކޮށްފައިވާކަން
ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފުކުރެވުނު ނުކުތާތައް
5. ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 222/HC
-
A/2010 ޤަޟިއްޔާ ނިންމާފައިވަނީ ޤާނޫނީ ނުވަތަ ޝަރުޢީ އުޞޫލުތަކާ
ޚިލާފަށްކަމަށް ބުނެ މި ޤަޟިއްޔާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި ހ. އާޝިޔާނާ، ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން
އިސްތިއުނާފުކުރަމުން ހުށަހެޅި މައިގަނޑު 06 (ހައެއް) ނުކުތާއަކީ؟
5.1
0 ¢ ¢ ¢
ޗެކެއް ވަކި ފަރާތަކަށް ދޫކޮށްފައި އޮންނަ އޮތުމަކީ އޭގެ ޒާތުގައި ހާދިސާ ސާބިތުކޮށްދިނުމަށް
ފުދޭ ހެއްކެއް ކަމުގައި ނުބެލުނު ނަމަވެސް މިފަދަ ޗެކެއް އޮތުމަކީ ފައިސާ ދައްކަންޖެހޭކަމުގެ
މައްޗަށް އޮތް ހަރުދަނާ ޤަރީނާއެއްކަމުގައި ބެލެވޭނެކަމަށާއި، މިގޮތުން މިފަދަ ޗެކުތަކެއް ހުރެ
އެކަމަށް ބާރު ލިއްބައިދޭ އިތުރު ހަރުދަނާ ޤަރީނާތަކެއް ހުރެއްޖެނަމަ އެކަމުގެ މައްޗަށް ޝަރީޢަތުން
ރިޢާޔަތް ކުރަންޖެހޭނެކަމަށް އިސްތިއުނާފުކުރާ ހައިކޯޓުގެ ޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނުގޮތުގެ
ރިޕޯޓުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވާކަމަށާއި، އެހެންނަމަވެސް، އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ 1 (އެކެއް) އިންސައްތަ
ޙިއްސާވާ ކުންފުންޏަކުންނާއި، އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ އަމިއްލަ އެކައުންޓުން ދީފައިވާ ޗެކްތަކެއް ޢަލީ
މޫސާގެ ބޭންކް އެކައުންޓަށް ނުވަތަ މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ ބޭންކް އެކައުންޓަށް
ޖަމަޢަވެފައިވުމަކީ އޭގެ ޒާތުގައި ދަރަންޏަށް ފައިސާ ދިންކަމުގެ ހެއްކެއް ނޫންކަމަށް ދެކޭކަމަށާއި،
ޢަލީ މޫސާގެ ބޭންކް އެކައުންޓަނާއި، މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ
ބޭންކް އެކައުންޓަށް
ޖަމައަވެފައިވާ ފައިސާއަކީ އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން ޢަލީ މޫސާއަށް ދޭންޖެހި، އެކިފަހަރުމަތިން
އާސިޔަތު ނިޒާރު ދައްކާފައިވާ ފައިސާއެއްކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާ
5.2
އިސްތިޢުނާފުކުރާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތްނިމުނުގޮތުގެ ރިޕޯޓުގައި
އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން ދަޢުވާއާ އެކު ހުށަހަޅާފައިވާ ބޭންކް އެކައުންޓްގެ ޗެކްތަކުގައި
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Malc'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން: :Tel
3009996
960 +
20 ޞަފްޙާގެ 7
ކުރެވިފައިވާ ސޮޔާއިމެދު ޢަލީ މޫސާ އިންކާރުކޮށްފައިނުވާކަމީ، އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ދުރުނީގެ ދަޢުވާ
ޢަލީ މޫސާގެ މައްޗަށް ސާބިތުކުރެވޭ ނުކުތާއެއްގެގޮތަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާއިރު، އާސިޔަތު ނިޒާމުގެ
ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިވާ ދަޢުވާއާއެކު އެޓޭޗްކުރެވިފައިވާ ޗެކުތަކަކީ ޢަލީ މޫސާ ބޭސްފަރުވާއަކަށް
ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ދިޔައިރު، މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ ވިޔަފާރީގެ ބޭނުމަށްޓަކައި
ސޮއިކޮށްފައިވާ ބްލޭންކް ޗެކުތަކެއްކަމާއި، މި ޗެކުތަކަކީ އާސިޔަތު ނިޒާރު ވަގަށް ނަގާފައިވާ
ޗެކުތަކެއްކަމަށްވާއިރު، އެ ޗެކުތަކުގައިވާ ސޮޔަކީ އަލީ މޫސާގެ ސޮޔެއްކަމަށް އިންކާރު ނުކުރުމަކީ
މިޙާލަތުގައި ދަރަނީގެ މުޢާމަލާތެއްވެފައިވާކަން ސާބިތުކުރެވޭނެވަރުގެ، އަދި އެކަމާއި އެއްވެސް
ވަރަކަށް ގުޅުންހުރި ހެއްކެއް ނޫންކަމަށާއި، އާސިޔަތު ނިޒާރު ހުށަހަޅާފައިވާ ޗެކްތަކުގައިވާ
އަތުލިޔުމަކީ ޢަލީ މޫސާގެ އަތުލިޔުމެއް ނޫންކަމަށާއި އެއީ އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ނުވަތަ އޭނާއާ
ގުޅުންހުރި ފަރާތެއްގެ އަތުލިޔުމެއްކަމަނާއި އާސިޔަތު ނިޒާރަށް ލިބިފައިވާ ހުރިހާ ޗެކުތަކަކީ ވަގަށް
ގެންގޮސްފައިވާ ބްލޭންކް ޗެކުތަކެއްކަން ސާބިތުކުރުމަށްޓަކައި، އެ ޗެކުތަކުގައި ލިޔެފައިވާ
އަތުލިޔުމާމެދު ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން ސުވާލު އުފައްދާ ޙާލު، މިއީ ދަށުކޯޓެއްގައި ކަމާއިބެހޭ
ޚަބީރުން މެދުވެރިކޮށް ބަލަންޖެހޭ ކަމެއްކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާ.
5.3
އިސްތިޢުނާފު ކުރާ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ޤަޟިއްއްގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނުގޮތުގެ ރިޕޯޓުގައި
ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން ދަށުކޯޓުގައި ދީފައިވާ ބަޔާނުގައިވާ ބައެއް ޖުމްލަތަކުގައިވާ ވާހަކަތަކުގެ
މައްޗަށް ބިނާކޮށް، ދަރަންޏަށް ފައިސާ ނެގިކަމަށް ޢަލީ މޫސާގެ ބަހުން އިއުތިރާފުވެވޭކަމުގެ
މާނައިގައި ނުވަތަ ދަރަންޏަށް އިންކާރު ނުކުރެވޭނެކަމުގެ މާނައިގައި ހައިކޯޓުން އެ ޖުމްލަތަކުގެ
މާނަކޮށްފައިވަނީ ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން މަދަނީ ކޯޓުގައި ދަޢުވާއަށް ކޮށްފައިވާ އިންކާރަށާއި،
ދައްކާފައިވާ އެހެނިހެން ވާހަކަތަކާއި ސީދާ ތަޢާރުޟުވާގޮތަށްކަމަށާއި، ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން
މައްސަލައަށް އެއްވެސް ގޮތަކަށް އިޢުތިރާފުވެފައިނުވާއިރު، ހައިކޯޓުން މި މައްސަލަ ނިންމާފައިވަނީ
މިބާވަތުގެ އެހެން މައްސަލަތަކުގައި އެ ކޯޓުން ނިންމާފައިވާ ނިންމުންތަކާއި ޚިލާފަށް ކަމަށް ބުނެ
ހުށަހެޅި ނުކުތާ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ތީމުގެ "އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male'ſ Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން: :Tel
3009996
960 +
20 ޞަފްޙާގެ 8
5.4
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނުގޮތުގެ ރިޕޯޓުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ނުކުތާތަކަކީ
ކުރެވޭ ހީއެއް ނުވަތަ އެސަމްޕްޝަނެއްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ފަނޑިޔާރުން ބަޔާންކޮށްފައިވާ
ނުކުތާތަކެއްކަމަށާއި، މިގޮތުން ޗެކު ބައުންސްވިކަން އަންގައި އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން ޢަލީ
މޫސާއަށް ފޮނުވާފައިވާކަމަށް ބުނާ 2 ސިޓީގެ ތެރެއިން 1 ސިޓީއަށް ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން
އިންކާރުކޮށްފައިވާއިރު، އަނެއް ސިޓީއަށް އިންކާރުކޮށްފައިވާކަން އެނގެން ނެތުމަކީ އާސިޔަތު
ނިޒާރުގެ ދަޢުވާ ސާބިތުކުރުމުގައި އާސިޔަތު ނިޒާރާއި އެއްކޮޅަށް ބެލެވޭ ނުކުތާއެއްކަމަށް
ފަނޑިޔާރުން ބަލާފައިވާއިރު، މުޅި ދަޢުވާއަށާއި، ދަޢުވާ ވުޖޫދުކޮށްފައިވާ ޗެކުތަކަށް ޢަލީ މޫސާގެ
ފަރާތުން އިންކާރުކޮށްފައިވާކަމަށާއި ވަކި ސިޓީއެއް ލިބިފައިވާކަމަށް އިންކާރު ކުރިކަން އެނގެން
ނެތުމަކީ މުޅި މައްސަލައަށާއި، ދަޢުވާ އުފަންކުރުމުގެ އަސާސްކަމުގައިވާ ޗެކުތަކުގެ މައްޗަށް
ވެފައިވާ އިންކާރުން ނަފީކުރެވޭނެ ނޫންކަމަށާއި، މަދަނީ ޚުޞޫމާތްތަކުގައި ޝަރުޢީ އަދި
ޤާނޫނީ އުސޫލުތަކުން ދަޢުވާ ސާބިތުކުރުމުގައި ވަޒަންކުރަންޖެހޭނީ ޔަޤީން ހެކިތަކެއްކަމަށްވާތީ،
ހައިކޯޓުގައި ދަޢުވާ ސާބިތުކުރުމުގެ ބުރަ ބަލާފައިވާ މިންގަނޑަކީ ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ
އުސޫލުތަކާއި ޚިލާފަށް ބަލާފައިވާ މިންގަނޑެއްކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާ.
ހ4 8
ކެމްއް ޔަން
5.5
ދަށުކޯޓުން ބަލާފައިވާ މައްސަލައެއްގައި ބަލަންޖެހޭ އެންމެހައި ކަންތައްތަކަށް ނުބެލިވާނަމަ،
ހައިކޯޓުން ޢަމަލުކުރަމުންދާ އުޞޫލަކީ ދަށު ކޯޓުން އެ ނުބެލިވާކަމެއް އަލުން ބަލައި، މައްސަލައިގައި
އިންސާފުވެރިވެ ނިޔާއެއް ކަނޑައެޅުމަށްޓަކައި ދަށުކޯޓަށް މައްސަލަ ތަޙުވީލުކުރުންކަމަށްވެފައި، އެ
އުސޫލާއި ޚިލާފަށް މި މައްސަލައިގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން މައްސަލަ ނިންމާފައިވަނީ
އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން ދަށުކޯޓަށް ހުށައެޅި ބައެއް ހެކި ވަޒަންކޮށް އަނެއްބައި ހެކިތަކަށް
ބެލުމެއްނެތިކަމަށާއި، އަދި ދިފާއީ ދަފްޢު ސާބިތުކުރުމަށްޓަކައި ޢަލީ މޫސާއަށް ފުރުޞަތު
ލިބިފައިނުވާތީ، މި މައްސަލައަކީ އަލުން ދަށުކޯޓުގައި ބަލަންޖެހޭނެ މައްސަލައެއްކަމަށާއި،
ޤާނޫނުއަސާސީން ކަށަވަރުކޮށްދޭ އިސްތިއުނާފީ އެއް މަރުޙަލާއިން ޢަލީ މޫސާ
ޑ 0ހ23
0w
/ގ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ޓީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv/ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން: :Tel
3009996
960+
20 ޞަފްޙާގެ 9
427 42
ކުރެވޭތީވެ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ކޮށްފައިވާ މި ޙުކުމަކީ ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ
އުޞޫލުތަކާއި ޚިލާފަށް ކޮށްފައިވާ ޙުކުމެއްކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާ
5.6
އަލީ މޫސާ ދީފައިވާ ޗެކުތަކެއްކަމަށް އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން ބުނެފައިވާ ޗެކުތަކަކީ ވަގަށް
ނަގާފައިވާ ޗެކުތަކެއްކަމަށް ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން ބުނާއިރު، އެއީ ހަމަ ޙަޤީޤަތަށްވެސް ޢަލީ
މޫސާގެ ފަރާތުން ދީފައިވާ ޗެކްތަކެއްކަން މިޙާލަތުގައި އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން
ސާބިތުކުރަންޖެހޭކަމަށާއި، ނަމަވެސް ދަށުކޯޓުގައި އާސިޔަތު ނިޒާރަށް ހެކި ހުށަހަޅައި، އެކަން
ސާބިތުކޮށްދެވިފައި ނުވާކަމަށާއި، އެހެންކަމުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ އިސްތިއުނާފް
މަރުޙަލާގައި މިނުކުތާއަށް ރިޢާޔަތްކުރުމެއްނެތި މައްސަލަ ބަލައި ނިންމާފައިވަނީ ޝަރުޢީ އަދި
ޤާނޫނީ އުޞޫލުތަކާ ޚިލާފަށްކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާ.
ޙާދިސާ ސާބިތުކުރުމަށް ރިޢާޔަތް ކުރެވުނު ހެކި
6
އެއް ފަރާތުން އަނެއް ފަރާތަށް ފައިސާ ނުވަތަ ޗެކެއް ދީފައިވާކަން ސާބިތުވާ ކޮންމެ ޙާލަތަކީ އިތުރު
އެހެނިހެން ޤަރީނާތަކާ ނުލައި އެ ޗަކަކީ ދަރަންޏެއްގެ ގޮތުގައި ދީފައިވާ ޗެކެއްކަމަކަށްވެސް އަދި ހަމަ
އެފަދައިން، އެއީ އިތުރު ޤާރީނާތަކާ ނުލައި އެ ޗެކު ލިބުނު ފަރާތުގެ މައްޗަށް އެ ޗެކުގައިވާ އަދަދަށް
ދަރަނި ސާބިތުވެއްޖެކަމަށް ޝަރުޢީ ނުވަތަ ޤާނޫނީ ގޮތުން ބެލެވެންޖެހޭ ފަދަ ހަރުދަނާ އަސާސެއް
ނޫންކަމަށް، މީގެ ކުރިން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުން ކަނޑައަޅާފައިވެއެވެ.! އެހެންކަމުން، ޗެކެއް
އޮންނަ އޮތުމަކުން ދެފަރާތު ދެމެދު ވަކި މުޢާމަލާތެއް ހިނގިކަން ސާބިތުނުވާނެއެ:
ޤާރީނާތަކާ އެކު ޗެކެއް އޮންނަ އޮތުމުން ދެފަރާތު ދެމެދު މުޢާމަލާތެއް ހިނގިކަން ސާބިތުކުރެވިދާނެއެވެ.
އެކަމަކު، އިތުރު
ދިވެހިރާއްގެ
، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 48/SC
-
A/2013 ޤަޟިއްޔާ (މުޙައްމަދު މަނިކު ވ. މުޙައްމަދު ޢަލީ ޖަނާހް)
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން: :Tel
3009990
960+
20 ޞަފްޙާގެ 10
.1
މަދަނީ ޚުޞޫލަތްތަކުގައި ދަޢުވާ ސާބިތުކުރުމުގެ ބުރަ އަކީ އާންމު އުޞޫލެއްގެ ގޮތުގައި، ދަޢުވާކުރާ
ފަރާތުން އުފުލަންޖެހޭ އިލްތިޒާމެއް ކަމާއި، ދަޢުވާ ރައްދުވާ ފަރާތުން ދައުވާގެ ދިފާޢުގައި އުފުލާ "ދަފްޢު"
(plea} ނުވަތަ ދިފާޢީ ދަޢުވާ ސާބިތުކުރުމަކީ ދަޢުވާ ރައްދުވާ ފަރާތުގެ އިލްތިޒާމެކެވެ. އެހެންކަމުން،
ދަޢުވާއެއްގައި އެއް ޚަޞްމަކު އަނެއް ޚަޞްމަކާ ކުރިމަތި ކުރުވާ ދަފްޢު ސާބިތުކުރުމަކީ އެ ދަފްއެއް ކުރާ
ފަރާތުގެ އިލްތިޒާމެކެވެ.
8 0
8. ހުށަހެޅިފައިމިވާ މައްސަލައިގައި، އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން މަދަނީ ކޯޓުގައި ދަޢުވާ ކުރީ މޯލްޑިވްސް
ދޯނި ސަރވިސަސްއަށް ދީފައިވާ -/
616,900ރ. (ހަލައްކަ ސޯޅަހާސް ނުވަސަތޭކަ ރުފިޔާ) އަދާކުރުމުގެ
ގޮތުން، އާސިޔަތު ނިޒާރަށް މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ މަސްއޫލުވެރި ފަރާތް ކަމުގައިވާ ޢަލީ
މޫސާ، ދީފައިވާ 20 (ވިހި) ޗެކެއް، އެކައުންޓުގައި ފައިސާ ނެތުމުގެ ސަބަބުން ބައުންސްވެ؟
ބައުންސްވެފައިވާތީ، މި
ޗެކްތަކުގައިވާ ފައިސާ ހޯދުމަށްކަން އެނގެއެވެ. މަދަނީ ކޯޓުގައި، އާސިޔަތު ނިޒާރަށް ފައިސާ ދައްކަންޖެހޭ
ކަމަށް އަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން އިންކާރު ކުރިއެވެ. އަދި މިދެ ފަރާތު ދެމެދުގައި އެއްވެސް އިރެއްގައި
އެއްވެސް ފައިސާގެ މުޢާމަލާތެއް ހިނގާފައި ނުވާނެކަމަށް ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން ބުނެފައިވެއެވެ.
9. ޢަލީ މޫސާއާއި މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ ފަރާތުން އާސިޔަތު ނިޒާރަށް ދީފައިވާ ޗެކުތަކުގެ ކޮޕީ
މަދަނީ ކޯޓަށް ހުށަހެޅުނެވެ. ނަމަވެސް މުޢާމަލާތެއް ހިނގާފައި ނުވާނެކަމަށް ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން
މަދަނީ ކޯޓުގައި ބުނުމުން، އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން އާސިޔަތު ނިޒާރާއި އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ހިއްސާ
އޮންނަ ނިއު ކޮންސްޓްރަކްޝަން ޕްރައިވެޓް ލިމިޓެޑުން ޢަލީ މޫސާއަށް ދޫކޮށްފައިވާ ޗެކުތަކެއްގެ
ކައުންޓަރ ފޮއިލް ކޮޕީއާއި، އަލީ މޫސާއަށް ދޫކުރި ބައެއް ޗެކުތަކުގެ ނަންބަރާއި، އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ
ބޭންކު އެކައުންޓުތަކުގެ ތަފްޞީލާއި ނިއު ކޮންސްޓްރަކްޝަން ޕްރައިވެޓް ލިމިޓެޑްގެ ބޭންކު އެކައުންޓު
ނަންބަރާއި ފައިސާ ދޫކުރިގޮތުގެ ތަފްޞީލު ހިމެނޭ ލިޔުމެއް މަދަނީ ކޯޓަށް ހުށަހެޅުނުކަން، އާސިޔަތު
:ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2015156.002 ޤަޝިއުރާ (މުޙައްމަދު ރަޝާދު ރ. ޙުސައިން ރަޝީދު) ފާހަގަކުރެވުނު ނުކުތާތަކުޒަމްގެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
.it
Supreme Court of the Maldives Theemuge Orchid Magu | Male'ſ Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :300855Fax
960 + | ފޯން: :Tel
3009990
960 +
20 ޞަފްޙާގެ ll
3 9
ނިޒާރުގެ ފަރާތުން އެ ކޯޓަށް ހާޒިރުވި ފަރާތްތަކުން 23 ޖޫން 2010 ގައި ދީފައިވާ ބަޔާނުން އެނގެއެވެ.3
ނަމަވެސް މަދަނީ ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/MC/2243 ޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ރިޕޯޓުގައި
މީގެން އެއްވެސް ލިޔުމެއް ހިމެނިފައިނުވެއެވެ.
0 3
¢ ¢9
10. އިސްވެ ޙަވާލާ ދެވުނު ލިޔުންތަކަށް މަދަނީ ކޯޓުން ރިޢާޔަތް ނުކުރުމުން، އެކަން އިސްތިއުނާފް ނުކުތާއެއް
ގޮތަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން ހުށަހެޅިއެވެ. އެގޮތުން، އެ ލިޔުންތައް
ހައިކޯޓަށް ގެނެވި، ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ރިޕޯޓުގައި ހިމަނާފައިވެއެވެ.
11. އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން ހުށަހެޅުނު ލިޔުންތަކާ ގުޅިގެން ހައިކޯޓުން ބޭންކް އޮފް މޯލްޑިވްސްއަށް
ލިޔެގެން އާސިޔަތު ނިޒާރާއި ނިއު ކޮންސްޓްރަކްޝަން ކޮމްޕެނީގެ އެކައުންޓުތަކުން ދޫކުރި ޗެކުތައް
ޖަމާކޮށްފައިވާ އެކައުންޓުތައް އެނގޭނެ ލިޔުމެއް ހޯދިއެވެ. އަދި އެ ލިޔުމުގައި ފައިސާ ޖަމާވެފައިވަނީ
ޢަލީ މޫސާގެ އަމިއްލަ އެކައުންޓަށާއި ޢަލީ މޫސާއާއި މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ އެކައުންޓަށްކަން
އެނގެއެވެ. ވީމާ އާސިޔަތު ނިޒާރާއި ޢަލީ މޫސާއާ ދެމެދު ފައިސާގެ މުޢާމަލާތްތަކެއް ކުރެވުނުކަން އެނގޭ
ހެކި އާސިޔަތު ނިޒާރު ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ. އަދި ޢަލީ މޫސާގެ ބައުންސްވެފައިވާ ޗެކްތަކުގައިވާ ފައިސާއަކީ
އާސިޔަތު ނިޒާރު ޢަލީ މޫސާއަށް އޭގެ ކުރިން ދީފައިވާ ފައިސާ އަނބުރާ ރައްދުކުރުމުގެ ގޮތުން ދީފައިވާ
3
ޗެކުތަކެއްކަމަށް ބުރަވެވެއެވެ.
12. ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން އިސްތިއުނާފުކުރި ނުކުތާތަކުގެ ފުރަތަމަ ނުކުތާގައި، އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ 1
(އެކެއް) އިންސައްތަ ޙިއްސާވާ ކުންފުންޏަކުންނާއި، އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ އަމިއްލަ އެކައުންޓުން ދީފައިވާ
ޗެކުތަކެއް ޢަލީ މޫސާގެ ބޭންކް އެކައުންޓަށް ނުވަތަ މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ ބޭންކް އެކައުންޓަށް
ޖަމާވެފައިވުމަކީ އޭގެ ޒާތުގައި ދަރަންޏަށް ފައިސާ ދިންކަމުގެ ހެއްކެއް
ނޫންކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ. ޢަލީ
މޫސާގެ ފަރާތުން ފާހަގަކުރާ ފަދައިން، އެ މުޢާމަލާތަށް އެކަނި ބަލައިފިނަމަ، މައްސަލާގެ ޙާދިޞާ
3 އިބްރާހީމް ޝަކީބުއާއި މުޙައްމަދު ފާރޫޤު 23 ޖޫން 2010 ގައި މަދަނީ ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/MC/2243 ޤަޟިއްޔާގައި ދީފައިވާ ބަޔާންވިއްޖެގެ
310 މެއި 2012 ގައި ބޭންކް އޮފް މޯލްޑިވްސް ޕޮޅސ ގެ ނަންބަރު 2012
/
742/BML
/
LEGAL ސިޓީ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމު ގެ (އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
,
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu í Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv ފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން :Tel
3009996
960+
20 ޞަފްޙާގެ 12
ސާބިތެއްނުވެއެވެ. ނަމަވެސް، އާސިޔަތު ނިޒާރާއި އޭނާ ޙިއްޞާވާ ކުންފުންޏަކުން ޢަލީ މޫސާއަށް ބޮޑު
އަދަދެއްގެ ފައިސާ ދީފައިވާއިރު، ފަހުން ޢަލީ މޫސާއާއި މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްއިން އާސިޔަތު
ނިޒާރަށް ދީފައިވާ ޗެކްތަކުން، އާސިޔަތު ނިޒާރު އަލީ މޫސާއަށް ދަރަންޏަށް ފައިސާ ދިންކަން މަދަނީ
މިންގަނޑުން ސާބިތުވާކަމަށް ހައިކޯޓުން ކަނޑައަޅާފައިވަނީ ޤާނޫނީ އުޞޫލުތަކާ އެއްގޮތަށެވެ. އަދި ޢަލީ
މޫސާއާއި މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ އެކައުންޓަށް ޖަމާވެފައިވާ ފައިސާއަކީ އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ
ފަރާތުން ޢަލީ މޫސާއަށް ދޭންޖެހި، އެކިފަހަރުމަތިން އާސިޔަތު ނިޒާރު ދައްކާފައިވާ ފައިސާއެއްކަމަށް
ޢުލީ މޫސާ ބުނާނަމަ، އެކަން ސާބިތުކޮށްދިނުމުގެ ބުރަ ދެން އުފުލަންޖެހޭނީ ޢަލީ މޫސާއެވެ. އަދި ޢަލީ
މޫސާ ބުނާ ބުނުން ސާބިތުކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން އިތުރު އެއްވެސް ހެއްކެއް މަދަނީ ކޯޓަށްވެސް އަދި
ހައިކޯޓަށްވެސް ހުށަހަޅާފައިނުވެއެވެ.
3 9
*
13. އެހެންކަމުން، ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން އާސިޔަތު ނިޒާރަށް ފައިސާދޭންޖެހޭކަމަށް ކަނޑައެޅުމުގައި، ޢަލީ
މޫސާއާއި މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްއަށް އާސިޔަތު ނިޒާރާއި ނިއު ކޮންސްޓްރަކްޝަން ޕްރައިވެޓް
ލިމިޓެޑުން މީގެ ކުރިން ފައިސާތަކެއް ދިނުމާއި އަދި އެއީ އަނބުރާ ދައްކަންނުޖެހޭ ފައިސާއެއްކަން ޢަލީ
މޫސާގެ ފަރާތުން ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތަށް ހުށަހަޅާފައިނުވާކަން ފާހަގަކޮށް، މި މައްސަލާގެ ހާދިސާ
ސާބިތުވާކަމަށް ހައިކޯޓުން ކަނޑައަޅާފައިވަނީ ޤާނޫނީ އުޞޫލުތަކާ
4
0
2 ހ 2
2
ޗެކުތައް ދިން ދިނުމަށް އިންކާރު ކުރުމާއި ހާދިސާ ސާބިތުކުރާ މިންގަނޑު
14. ޢަލީ މޫސާ އާސިޔަތު ނިޒާރަށް ޗެކުތަކެއް ދީފައިނުވާނެކަމަށާއި، އަދި އެ ޗެކުތަކަކީ ޢަލީ މޫސާ
ބޭސްފަރުވާއަށް ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ދިޔައިރު، މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ ވިޔަފާރި ބޭނުމަށްޓަކައި
ސޮއިކޮށްފައިވާ ބްލޭންކު ޗެކުތަކެއް ކަމަށާއި، އަދި މި ޗެކުތަކަކީ އާސިޔަތު ނިޒާރު ވަގަށް ނަގާފައިވާ
ޗެކުތަކެއްކަމަށްވާއިރު، އެ ޗެކުތަކުގައިވާ ސޮޔަށް ޢަލީ މޫސާ އިންކާރު ނުކުރުމަކީ ދަރަނީގެ މުޢާމަލާތް
ސާބިތު
ބިތުކުރެވޭނެވަރުގެ ހެއްކެއް ނޫންކަމަށް ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމު ގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން::Tel
3009990
960 +
20 ޞަފްޙާގެ 13
15 އަދި ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން ދަށުކޯޓުގައި ދީފައިވާ ބަޔާނުގައިވާ ބައެއް ޖުމްލަތަކުގައިވާ ވާހަކަތަކުގެ
މައްޗަށް ބިނާކޮށް، ދަރަންޏަށް ފައިސާ ނެގިކަމަށް ޢަލީ މޫސާގެ ބަހުން އިޢުތިރާފުވެވޭކަމުގެ މާނައިގައި
ނުވަތަ ދަރަންޏަށް އިންކާރު ނުކުރެވޭނެކަމުގެ މާނައިގައި ހައިކޯޓުން އެ ޖުމްލަތައް މާނަކޮށްފައިވަނީ ޢަލީ
މޫސާގެ ފަރާތުން މަދަނީ ކޯޓުގައި ދަޢުވާއަށް ކޮށްފައިވާ އިންކާރަށާއި، ދައްކާފައިވާ އެހެނިހެން ވާހަކަތަކަށް
ސީދާ ތަޢާރުޟުވާ ގޮތަށްކަމަށް ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން އިތުރަށް ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން،
އާސިޔަތު ނިޒާރު ފޮނުވި ސިޓީތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ސިޓީ ލިބުނުކަމަށް އިންކާރުކޮށްފައިވާކަން އެނގެން
ނެތުމަކީ އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ދައުވާ ސާބިތުކުރުމުގައި އާސިޔަތު ނިޒާރާއި އެއްކޮޅަށް ބެލެވޭ
ނުކުތާއެއްކަމަށް ހައިކޯޓުން ބަލާފައިވާކަމަށާއި، މަދަނީ ޚުޞޫލާތްތަކުގައި ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ
އުސޫލުތަކުން ދަޢުވާ ސާބިތުކުރުމުގައި ވަޒަންކުރަންޖެހޭނީ ޔަޤީނީ ހެކިތަކަށްކަމަށް، ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން
ބުނެފައިވެއެވެ.
16. މި މައްސަލައިގައިވާ ހާދިސާ ސާބިތުކުރުމަށް ހައިކޯޓުން ރިޢާޔަތްކޮށްފައިވަނީ ހަމައެކަނި އެންމެ ކަމަކަށް
ނޫންކަން އެނގެއެވެ. އެގޮތުން، ބައުންސްވެފައިވަނީ ހަމައެކަނި މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސް އިން
ދޫކުރި ޗެކުތަކެއް ނޫންކަމާއި، ޢަލީ މޫސާގެ އަމިއްލަ އެކަންޓުން ދޫކުރި ޗެކުތަކެއްވެސް ބައުންސްވި
ޗެކުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭކަމާއި، އާސިޔަތު ނިޒާރު އަތުގައި ހުރީ އޭނާ ވަގަށް ގެންދިޔަ ޗެކުތަކެއް
ކަމަށް އަލީ މޫސާ ބުނާއިރު، އެހާ ގިނަ ޗެކުތަކެއް ވަގަށް ގެންދިޔަކަން އެނގުނީ އާސިޔަތު ނިޒާރު ޗެކު
ބައުންސްވި މައްސަލަ މަދަނީ ކޯޓަށް ހުށަހެޅި ފަހުން، ޗެކުތަކުގައިވާ ތާރީޚުތައްވެސް ފާއިތުވިތާ އެތައް
މަހެއް ވީފަހުންކަމާއި އަދި މިއީ ބުއްދީގެ ހަމަތަކުން ޤަބޫލު ކުރެވޭ މިންވަރަށްވުރެ ދުރުކަމެއްކަމަށް
ކަނޑައަޅައި6، އާސިޔަތު ނިޒާރު ޢަލީ މޫސާއަށް ފައިސާ ދޫކުރި ޗެކުތަކުގެ ކައުންޓަރފޮއިލް އަދި މި
އަދަދަކީ ޢަލީ މޫސާ އަތުން ހޯދަން ދަޢުވާކުރާ އަދަދަށްވުރެ ބޮޑު އަދަދަކަށް ވުމުގެ އިތުރުން،
ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 222/HC-A/2010 ޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ރިޕޯޓުގެ ފާހަގަކުރެވުނު ނުކުތާތަކުގެ 3 ވަނަ ނަންބަރު ގެ
6 މަތީގައި ޙަވާލާދެވުނު މަސްދަރުގެ (ބ).
ސުޕްރީމް
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ "އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male's Republic of Maldives
ދިވެހިރާއްޖެ
ވެބްސައިޓް URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން::Tel
3009996
960+)
20 ޞަފްޙާގެ 14
ކައުންޓަރފޮއިލްގައިވާ ޗެކުތަކުގެ ފައިސާ ޢަލީ މޫސާގެ އަމިއްލަ ބޭންކު އެކައުންޓަށާއި ދޯނި
ސަރވިސަސްގެ އެކައުންޓަށް ޖަޅުވެފައިވާކަންދޫ، އަދި ޢަލީ މޫސާއާއި މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްއިން
ދޫކުރި ޗެކުތައް ބައުންސްވުމާ ގުޅިގެން އާސިޔަތު ނިޒާރު ޢަލީ މޫސާއަށް މައްސަލަ ޝަރީއަތަށް
ހުށަހެޅުމުގެ ކުރީގެ ތާރީޚެއްގައި ފޮނުވި ދެ ސިޓީން ކުރެ އެއް
ސިޓީ ނުލިބޭކަމަށް ޢަލީ މޫސާ
ކަނޑައެޅިގެން އިންކާރުނުކުރާކަމާއި، މި އެންމެހައި ޤަރީނާތަކަށް ރިޢާޔަތް ކުރެވިގެންނެވެ. އަދި
އާސިޔަތު ނިޒާރު އަލީ މޫސާގެ އަތުން ޗެކުތަކެއް ވަގަށް ގެންދިޔައީކަމަށް ބުނެ އެ މައްސަލަ
ތަޙުޤީޤުކޮށްދިނުމަށް އެދި މޯލްޑިވްސް ޕޮލިސް ސަރވިސްއަށް މައްސަލަ ހުށަހެޅުނުކަމަށް ޢަލީ މޫސާގެ
ފަރާތުން މަދަނީ ކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލިހުގައި ބުނެފައިވާއިރު މި މައްސަލަ ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ހުށަހެޅުމާ
ހަމައަށްވެސް، އާސިޔަތު ނިޒާރު ޗެކުތަކެއް ވަގަށް ގެންދިޔަކަމަށް ޢަލީ މޫސާ ބުނާ ބުނުމަށް ބާރުލިބިދޭ
އިތުރު އެއްވެސް ހެއްކެއް ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅާފައިނުވެއެވެ.
17. މަދަނީ މައްސަލަތަކުގައި ދަޢުވާ ސާބިތުކުރުމުގެ ބުރަ އުފުލާ ފަރާތަކީ ދަޢުވާ ކުރާ ފަރާތްކަމުގައިވާ
ހިނދު، ކުރިންވެސް ފާހަގަކުރެވުނު ފަދައިން، މި މައްސަލައިގައި އާސިޔަތު ނިޒާރު ކުޅަ ދަޢުވާ
ސާބިތުކުރުމަށްޓަކައި އާސިޔަތު ނިޒާރާއި ޢަލީ މޫސާއާ ދެމެދު ފައިސާގެ މުޢާމަލާތެއް ކުރެވުނުކަން
ދަލީލުކޮށްދޭ އެކި ހެއްކާއި ޤަރީނާ ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ. އަދި އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން ހުށަހެޅުނު
ހެއްކާމެދު ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން ދައްކާފައިވާ ވާހަކަތަކަށް ހައިކޯޓުން ރިޢާޔަތްކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި އެ
ހެކި ތަޢުނުކުރުމުގެ ފުރުޞަތު ޢަލީ މޫސާއަށް ލިބިދެވިފައިވާކަން އެނގެން އޮވެއެވެ.
.
18. ޖިނާއީ މައްސަލަތަކުގައި ކުށް ސާބިތުކުރުމަށް އޮންނަ މިންގަނޑުކަމުގައިވާ "އެކަށީގެންވާ ޝައްކެއް ނެތް
މިންވަރު" (beyond reasonable doubt) އާ ޚިލާފަށް، ހާދިސާ ނުވަތަ ޢަމަލު ސާބިތުކުރުމަށް
?މަތީގައި ޙަވާލާދެވުނު މަސްދަރުގެ (ޅ).
8މަތީގައި ޙަވާލާދެވުނު މަސްދަރުގެ (ހ).
މިމަދަނީ ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/MC/2243 ޤަޟިއްޔާގައި ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން ފާޠިމަތު އަލީޝާ އާއި މުޙައްމަދު ވަޙީދު އިބްރާހީމް 8 ޖުލަ
2010 އަދި 31 އޮގަސްޓް 2010 ގައި ދީފައިވާ ބަޔާންތަކުގައި.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ "އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the MaldivesTheemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
48
eއޓް
URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv|ފޯކްސޯ: :3008554Fax
960+ | ފޯން: :300939O Tel
960+
20 ޞަފްޙާގެ 15
{{
މަދަނީ މައްސަލަތަކުގައި ބަލާނީ "ބޮޑަށް ބުރަވެވޭ ގޮތަށް" (balance of probabilities) އަށެވެ.
މި މިންގަނޑަކީ އެކަށީގެންވާ ޝައްކެއް ނެތް މިންވަރު ކަނޑައެޅޭ މިންގަނޑަށް ވުރެ ލުއި މިންގަނޑެކެވެ.
އަދި މިހާ ތަނަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ މަތީ މަރުހަލާ ކޯޓުތަކުން މަދަނީ މައްސަލަތަކުގައި ހާދިސާ
ސާބިތުކުރުމަށް ބަލައިގެންފައިވާ މިންގަނޑެއްވެސްމެއެވެ.0 އެގޮތުން، ހިނގާފައިވާ ވަކި ހާދިސާއެއް
އެއީ ޙަޤީޤަތުގައިވެސް ހިނގިކަމެއްތޯ ކަނޑައެޅުމަށްޓަކައި، ހާދިސާއަކާ ގުޅުންހުރި އިތުރު ހެއްކާއި
ޤަރީނާތަކަށް ރިޢާޔަތް ކުރުމާއެކު، އެ ހާދިސާއަކީ ޙަޤީޤަތުގައިވެސް ހިނގިކަމެއްތޯ ކަނޑައަޅަނީ އެ
ޙާދިސާއަކީ ނުހިނގާކަމަކަށްވުރެ
ފިގާކަމަކަށްވުރެ ބޮޑަށް ހިނގިކަމެއްކަމަށް ފަނޑިޔާރަށް
3 ﷲ 2
3
4
2
4
98ހުންނެވެ.
19. އާސިޔަތު ނިޒާރަށް ޗެކުތަކެއް ދޫނުކުރާކަމަށް ޢަލީ މޫސާ ބުނެފައިވާއިރު، މިދެފަރާތު ދެމެދު 2006
ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ފައިސާގެ މުޢާމަލާތްތަކެއް ހިނގާފައިވާކަން ބޭންކް އޮފް މޯލްޑިވްސް ޕލސ
އިން ކަށަވަރުކޮށްދީފައިވެއެވެ. 11 ޢަލީ މޫސާއާއި މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ ބޭންކް އެކައުންޓަށް
އާސިޔަތު ނިޒާރާއި އޭނާގެ ޙިއްޞާ އޮންނަ ނިއު ކޮންސްޓްރަކްޝަން ޕްރައިވެޓް ލިމިޓެޑުން ފައިސާ
މާކޮށްފައިވަނީ އެފަރާތްތަކުން ޢަލީ މޫސާއަށް އަނބުރާ ދައްކަންޖެހޭ ފައިސާއަކަށްވާތީ ކަމަށް ޢަލީ
މޫސާ ބުނާއިރު، ޢަލީ މޫސާގެ މި ބުނާ ބުނުން (ދިފާޢީ ދަފްޢު) ސާބިތުކުރުމަށްޓަކައި އެއްވެސް ހެއްކެއް
ނުވަތަ ޤަރީނާއެއް ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން މަދަނީ ކޯޓުގައިވެސް އަދި ހައިކޯޓުގައިވެސް
ހުށަހަޅާފައިނުވެއެވެ.
OX
گرما سره
.4 3
20. މީގެ އިތުރުން، އާސިޔަތު ނިޒާރު ވަގަށް ގެންދިޔަ ކަމަށް ބުނާ ތަފާތު ދެ އެކައުންޓެއްގެ ޗެކުތައް
ނެތްކަންވެސް ޢަލީ މޫސާއަށް އެނގުނީ ޗެކު ބައުންސްވެގެން އެ ފައިސާ ހޯދަން އާސިޔަތު ނިޒާރު މަދަނީ
ކޯޓުގައި ދަޢުވާ ކުރުމުން ކަމުގައިވާއިރު، ބައުންސްވި 20 (ވިހި) ޗެކަކީ ޖެނުއަރީ 2009 އިން ފެށިގެން
ޖޫން 2009 އަކާ ހަމައަށް އެކި ތާރީޚު ޖަހައި، އެކި ދުވަސް މަތިން، އެކި ޢަދަދުތަކަށް ޢަލީ މޫސާގެ
0:މިސާލަކަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ނަންބަރު 27/SC-A/2012 ޤަޟިއްޔާ (އެޓާރނީ ޖެނެރަލްގެ އޮފީސް ވ. ޙުސައިން ރިޝީފް ޠާހާ)
އަދި ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 246/HC
-
A/2009 (މުޙައްމަދު އަޙްމަދު ވ. އޭ.ޑީ.ކޭ އެންޓަރޕްރައިޒަސް ޕްރައިވެޓް ލިމިޓެޑް).
2: ފުޓްނޯޓު ނަންބަރު 4 ގައި ޙަވާލާދެވިފައިވާ ސިޓީ.
ސުޕްރީމް ކޯ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives|Theemuge | Orchid Magu | Male’ Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން:rel
3009990
960 +
20 ޞަފްޙާގެ 16
4ހ2 0
2
0
2
0
އެކައންeން
02
އަމިއްލަ އެކައުންޓުގެ އިތުރުން މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްގެ
ދޫކޮށްފައިވާ
ޗެކުތަކެކެވެ. އަދި މަދަނީ ކޯޓުގެ ޝަރީޢަތް ހިނގަމުން ދިޔައިރު މިއީ
މިއީ ވަގަށް ނަގާފައިވާ ޗެކްތަކެއްކަމަށް
ބުނެ މޯލްޑިވްސް ޕޮލިސް ސަރވިސްއަށް މައްސަލަ ހުށަހެޅިފައިވާނެކަމަށް ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން މަދަނީ
ކޯޓުގައި ބުނެފައިވާއިރު، ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން ނަގާފައިވާ މި ދިފާއީ ދަފްޢު ސާބިތުކޮށްދިނުމަކީ ޢަލީ
މޫސާގެ މައްޗަށް އޮތް ބުރައެކެވެ. ނަމަވެސް، ޢަލީ މޫސާ ބުނާ ބުނުންތަކަށް ބާރު ލިބިދޭ ފަދަ އެއްވެސް
މައްސަލަ ކޯޓުތަކުގައި އޮތް ތިން މަރުހަލާގައިވެސް ހުށަހަޅާފައިނުވެއެވެ. މި މައްސަލަ
މޯލްޑިވްސް ޕޮލިސް ސަރވިސްއަށް ހުށަހެޅި ތަހުޤީޤު ކުރަމުންދާކަމީ ހުށަހެޅިފައިވާ ލިޔެކިއުންތަކަށް
ރިޢާޔަތް ކުރާއިރު، ހަމައެކަނި ޢަލީ މޫސާ ބުނާ ބުނުމެކެވެ.
ހއ#
.21
އެހެންކަމުން، ހައިކޯޓުގެ މި މައްސަލަ ނިންމި 222/HC
-
A/2010 ޤަޟިއްޔާގެ ރިޕޯޓުގައި
ފާހަގަކުރެވުނު ނުކުތާތަކުގެ 3 ވަނަ ނަންބަރުގެ (ށ) އިން (ކ) އަށް ފާހަގަކޮށްފައިވާ ކަންކަމަކީ
އާސިޔަތު ނިޒާރު ކުޅަ ދަޢުވާއަށް ބާރު ލިބިދޭ އިތުރު ހެއްކާއި ޤަރީނާއެވެ. އަދި ބައުންސްވި 20 (ވިހި)
ޗެކަކީ، އެކި ތާރީޚުތަކުގައި، އެކި އަދަދުތަކަށް ޢަލީ މޫސާއާއި މޯލްޑިވްސް ދޯނި ސަރވިސަސްއިން
އާސިޔަތު ނިޒާރަށް ދޫކޮށްފައިވާ ޗެކްތަކެއް ކަމަށް ހައިކޯޓުން ކަނޑައަޅާފައިވަނީ، މަދަނީ މައްސަލަތައް
ސާބިތުކުރާ ކުރުމުގައި ބަލާ ބޮޑަށް ބުރަވެވޭ މިން
މިންގަނޑުގެ ދަށުން ހެކި ވަޒަންކުރާ ގޮތާ އެއްގޮތަށެވެ.
މައްސަލަ ތަހުލީލު ކުރުން
22. ހައިކޯޓުން މި މައްސަލަ ނިންމިއިރު ދަށު ކޯޓުގައި ރިޢާޔަތް ނުކުރާ ބައެއް ހެކިތަކަށް ހައިކޯޓުން
ރިޢާޔަތްކޮށްފައިވާކަމަށް ޢަލީ މޫސާ ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި ބުނެފައިވެއެވެ. އަދި އެ ހެކިތަކާ ގުޅޭ ގޮތުން
ދިފާޢީ ދަފްޢު ސާބިތުކުރުމުގެ ފުރުޞަތު އޭނާއަށް ގެއްލިފައިވާކަމަށްވެސް ބުނެފައިވެއެވެ. އެގޮތުން ޢަލީ
މޫސާ ދެކޭ ގޮތުގައި، ދަށު ކޯޓުގައި ރިޢާޔަތް ނުކުރާ ހެކިތަކަށް ހައިކޯޓުން ރިޢާޔަތް ކުރަން ފެނިއްޖެ
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv|ކްސް: ;3008554Fax
960+ | ފޯން::rel
3009990
960+
20 ޞަފްޙާގެ 17
ހިނދެއްގައި، އެފަދަ މައްސަލަތަކުގައި ދެން ޢަމަލުކުރަން ޖެހޭނެ ގޮތަކީ ދަށު ކޯޓަށް އަލުން އެ މައްސަލަ
ބަލަން އަނބުރާ ފޮނުވާލުން، ނުވަތަ ތަޙުލީލު ކުރުމެވެ.
23. ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނު 12 ގެ 46 ވަނަ މާއްދާގައި ހައިކޯޓުން މައުޟޫޢީ ގޮތުން މައްސަލަ
ބެލުމުގައި ޢަމަލުކުރާނެ އުޞޫލު ބަޔާންކުރެވިފައިވެއެވެ. އެގޮތުން، އެ މާއްދާގެ (ހ) ގައި އެ މައްސަލައަކީ
މައުޟޫޢީ ގޮތުން ބެލެން އޮތް މައްސަލައަކަށްވެފައި، އެ މައްސަލައިގައި ކަން ހިނގާފައިވާ ގޮތް ދަށު
ކޯޓުން ކަށަވަރުކޮށްދީފައިވަނީ ފުރިހަމައަށް އަދި ޞައްޙަކޮށްކަމަށް ކަނޑައެޅިއްޖެނަމަ، އެ މައްސަލައިގައި
ޢަމަލުކުރަންޖެހޭ ޝަރުޢީ ނުވަތަ ޤާނޫނީ އުސޫލު ކަނޑައަޅައި، އެ މައްސަލަ ހައިކޯޓަށް ނިންމިދާނެކަމަށް
ބަޔާންކުރެވިފައި އޮވެއެވެ.
24. އިސްވެ ޙަވާލާދެވުނު މާއްދާގެ (ށ) ގައި، އެ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ފަދަ މައްސަލައަކީ
ދަށު ކޯޓަށް ނުވަތަ ޓްރައިބިއުނަލަށް އަލުން ފޮނުވައި، މައްސަލައިގައި ކަން ހިނގާފައިވާ ގޮތް އަލުން
ޖެހޭ ގޮތަކަށް އޮތް މައްސަލައެއް ނަމަ، އެ މައްސަލަ އަލުން ބެލުމަށްޓަކައި ހައިކޯޓުން ދަށު ކޯޓަށް
ބަލަންޖެހޭ
ނުވަތަ ޓްރައިބިއުނަލަށް ތަޙުލީލު ކުރެވިދާނެއެވެ.
25. ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނުގެ 46 ވަނަ މާއްދާގެ (ނ) ގެ ދަށުން އަލުން ބަލަން ތަޙުލީލުކުރާ މައްސަލަތައް ދަށު
ކޯޓުން ނުވަތަ ޓްރައިބިއުނަލުން މައުޟޫޢީ ގޮތުން ބަލަންވާނީ އެ ޤަޟިއްޔާގައި ހައިކޯޓުން ޙުކުމްކުރި
ނުކުތާގެ ތަރަހައިގެ ތެރެއިންނެވެ.13
26. ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނުގައި ހައިކޯޓުން ތަޙުލީލު ކުރުމުގެ އުޞޫލަށް ބަލާއިރު، އިސްތިއުނާފަށް
ހުށަހެޅިފައިވާ މައްސަލައެއް ތަޙުލީލު ކުރާނީ އެ މައްސަލައިގެ ކަންހިނގާފައިވާ ގޮތް ނުވަތަ ފެކްޓްސް
ކަށަވަރުކުރަން ޖެހިއްޖެ ޙާލަތެއްގައެވެ. އެހެންގޮތަކުންނަމަ، މައްސަލައާ ގުޅިގެން އައު ހެކިން
32 ޤާނޫނު ނަންބަރު 22/2010
13 ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނުގެ 42 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ)
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ "އޯކިޑްމަގު | މާލެ ، ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް URL
:
www.supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން::Tel
3009996
960+
. Cucu
20 ޞަފްޙާގެ 18
ހާޒިރުކުރަންޖެހޭ ނަމަ، އެކަންކުރަންވާނީ ދަށު ކޯޓުންނެވެ. ނުވަތަ އެ ކޯޓުން މައްސަލަ ބެލިއިރު،
އެކަށީގެންވާ ވަރަށް ކަންކަން ސާފުނުކޮށް ރިޢާޔަތް ކުރަންޖެހޭ، އެކަމަކު ނުކުރެވި އޮތް އައު ކަމެއް އޮތް
ނަމަ، އެކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން ހެކި ހުށަހެޅުމަށް ފުރުޞަތު ދެވި، ކަމާބެ
ކަމާބެހޭ ތަންތަނުން ހޯދަންޖެހޭ ލިޔުންތަކާއި،
އައު މަޢުލޫމާތު ހޯދުމަށްފަހު، ލިބުނު ހެއްކާއި ޤަރީނާ ވަޒަންކުރުމަށްފަހު ގޮތެއް ކަނޑައަޅަންވާނީ ދަށު
ކޯޓުންނެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނުގެ 32 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އިން މިކަމަށް އިތުރަށް ބާރު
ލިބިދެއެވެ. ބުނެވުނު މާއްދާގެ ދަށުން، ހައިކޯޓުން މައްސަލަތައް ބަލާނީ ދަށު ކޯޓުގައި ހުށަހެޅި ހެކިތަކާއި
ދިފާޢުތަކަކީ އަސާސްކަމުގައި ބަލައިގެންނެވެ. އެހެންކަމުން، ދަށު ކޯޓުގައި މައްސަލަ ހިނގަމުން ދިޔައިރު
ހުށަނާޅާ އައު ހެކިތަކެއް ނުވަތަ އައު ނުކުތާތަކެއް އިސްތިއުނާފް މަރުޙަލާގައި
8 6
27. ދަށު ކޯޓަކުން ނުވަތަ ޓްރައިބިއުނަލަކުން ނިންމާފައިވާ މައްސަލައެއް ހައިކޯޓަށް އިސްތިއުނާފު ކުރެވޭ
ޙާލަތްތައް
ވިތައް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނުގައި ބަޔާންކުރެވިފައިވެއެވެ. އެގޮތުން، އެ ޤާނޫނުގެ 43
ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން، ޙުކުމްތަކާއި ނިންމުންތައް އިސްތިއުނާފު ކުރެވޭނީ އެފަދަ ޙުކުމެއް ނުވަތަ
ނިންމުމެއް ބިނާވެފައިވަނީ ޤާނޫނާ ޚިލާފަށްކަމަށް ޤަބޫލުކުރެވުމުން، ނުވަތަ ޤާނޫނު ތަޠުބީޤު (apply
ކުރުމުގައި ނުވަތަ މާނަކުރުމުގައި ކުށެއް ހެދިފައިވާކަމަށް ޤަބޫލުކުރެވުމުން، ނުވަތަ ޙުކުމެއް ނުވަތަ
ނިންމުމުގެ ކުރިއަށް އައި އިޖުރާއަތެއްގައި އެ ޤާނޫނުގައި ބަޔާންކުރާ ބާވަތުގެ އައިބެއްގެ ސަބަބުން އެ
ޙުކުމަށް ނުވަތަ ނިންމުމަށް އަސަރު ފޯރުވި އިޖުރާއަތަކީ ބާޠިލު އިޖުރާއަތެއް ކަމުގައިވުމު
އެހެންކަމުން، ހައިކޯޓުން ޙުކުމެއް ނުވަތަ ނިންމުމެއް ބާޠިލުކަމަށް ކަނޑައެޅޭނީ، އިސްވެ ޔާންކުރެވުނު
44 4 2 3
(هއވެ.
ހ 2
6
ސަބަބުތަކުން ސަބަބެއް
މެދުވެރިވާ ޙާލަތުގައެވެ.
28. އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން މަދަނީ ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/MC/2243 ޤަޟިއްޔާ ހައިކޯޓުގައި
ސްތިއުނާފުކުރި ނުކުތާތަކަށް ބެލިއިރު، މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ޝަކުވާކޮށްފައިވަނީ މަދަނީ ކޯޓަށް
ހުށަހެޅުނު ބައެއް ހެކިތަކަށް އެ ކޯޓުން ރިޢާޔަތް ނުކުރުމުގެ އިތުރުން، އެ ކޯޓުން ރިޢާޔަތް ކުރި ބައެއް
ހެކިތައް ޝަރީއަތުން ވަޒަންކޮށްފައިވަނީ ޤާނޫނީ އުޞޫލުތަކާ އެއްގޮތަށް ނޫންކަމަށް ބުނެއެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު ޓީމުގެ އޯކިޑްމަޤު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives Theemugc | Orchid Magu | Male'ſ Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
www.supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960 + | ފޯން::Tel
9683009990+)
20 ޞަފްޙާގެ 19
29. ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 222/HC
-
A/2010 ޤަޟިއްޔާ ނިންމުމުގައި ރިޢާޔަތްކޮށްފައިވަނީ އާސިޔަތު
ސްވެހުރެއެ*
ނިޒާރުގެ ފަރާތުން ހުށަހެޅި އިސްތިއުނާފް ނުކުތާތަކުގެ އިމުގެ ތެރެއިން، މަދަނީ ކޯޓަށް ހުށަހެޅުނު
ހެކިތަކުގެ މައްޗަށް ބަރޯސާވެހުރެއެ އޭގެ ތެރެއިން، އާސިޔަތު ނިޒާރާއި އޭނާ ޙިއްޞާވާ ނިއު
ކޮންސްޓްރަކްޝަން ޕްރައިވެޓް ލިމިޓެޑްގެ ފަރާތުން ޢަލީ މޫސާއަށް ކުރިން ދޫކުރި ޗެކުތަކުގެ ތަފްޞީލު
މަދަނީ ކޯޓުގެ ނަންބަރު 2009/MC/2243 ޤަޟިއްޔާގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނުގޮތުގެ ރިޕޯޓުގައި
ހިމެނިފައިނުވި ނަމަވެސް، އެ ލިޔުންތައް ކޯޓަށް ހުށަހެޅުނުކަމާއި އަދި އެކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން ތަފްޞީލުކޮށް
މަދަނީ ކޯޓުގެ ޝަރީޢަތުގެ މަޖިލިހުގައި އާސިޔަތު ނިޒާރުގެ ފަރާތުން ވާހަކަ ދައްކާފައިވާކަން، މަދަނީ
ކޯޓުގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނުގޮތުގެ ރިޕޯޓުގައި ހިމެނިފައިވާ ބަޔާންތަކަށް ބެލުމުން އެނގެއެވެ.
30. އެހެންކަމުން، ހައިކޯޓުން މި މައްސަލަ ނިންމުމުގައި ރިޢާޔަތްކޮށްފައިވަނީ މަދަނީ ކޯޓުން ހެކި
ވަޒަންކުރުމުގައި ބުރަދަން ނުދީ ހުރި ކަންކަމަށެވެ. އަދި މި ކަންކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން ހައިކޯޓުގައި ޢަލީ
މޫސާގެ ފަރާތުން ޝަރީޢަތަށް ހާޒިރުވި ފަރާތަށް ތަޢުނު ކުރުމުގެ ފުރުޞަތު، ނުވަތަ ދިފާއީ ދަފްޢު
ސާބިތުކުރުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބިދެވުނުކަން ހައިކޯޓުގެ ޝަރީޢަތް ނިމުނު ގޮތުގެ ރިޕޯޓުގައި ހިމެނިފައިވާ
ބަޔާންތަކަށް ބެލުމުން އެނގެއެވެ. އަދި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނުގައި ބަޔާންކުރާ ތަޙުލީލު ކުރުމަށް
މެދުވެރިވާ ފަދަ ޙާލަތެއް މި މައްސަލައިގައި މެދުވެރިވެފައިވާކަން ޢަލީ މޫސާއަށް ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި
ދެއްކިފައިނުވެއެވެ.
31. ވީމާ، އިސްވެ ފާހަގަކުރެވުނު ކަންކަން އެގޮތުގެ މަތިން ހުރުމާއެކު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުން ކޮށްފައިވާ
ޙުކުމަށް ބަދަލު ގެންނަންޖެހޭ ފަދަ ސަބަބެއް އޮތްކަމަށް އަހުރެންނަށް
އިރެންނަށް ނުފެނެއެވެ.
ފަނޑިޔާރު މަޙާޒު ޢަލީ ޒާހިރު:
މިމައްސަލައިގައި ފަނޑިޔާރު
¢ ¢ 2 3
F
އަޒްމިރާލްދާ ޒާހިރު ފާހަގަކުރައްވާފައިވާ ނުކުތާތަކަށް އަހުރެން ތާއީދުކުރަމެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމު ގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ | ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives | Theemuge | Orchid Magu | Male' | Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން::300999O Tel
960+
24 ޞަފްޙާގެ 20
ފަނޑިޔާރު ޙުސްނުއް ސުޢޫދު:
މިމައްސަލައިގައި ފަނޑިޔާރު
އަޒްމިރާލްދާ ޒާހިރު ފާހަގަކުރައްވާފައިވާ ނުކުތާތަކަށް އަހުރެން ތާއީދުކުރަމެވެ.
ޙުކުމް
. މާލެ/ ހ، އާޝިޔާނާ ޢަލީ
ދެންފަހެ، އިސްވެ ބުނެވުނު ކަންކަން އެގޮތުގެ މަތިން ހުރުމާއެކު، ކ.
މުސާ، ދަފްތަރު ނަންބަރު 1925، އާސިޔަތު ނިޒާރުއަށް ދޫކޮށްފައިވާ 20 (ވިހި) ޗެކު ބައުންސްވެފައިވުމުން، މި
ޗެކްތަކުގައިވާ ޖުމްލަ -/
616,900ރ. (ހަލައްކަ ސޯޅަހާސް ނުވަސަތޭކަ ރުފިޔާ) އަކީ ޢަލީ މޫސާ އާސިޔަތު
ނިޒާރުއަށް ދައްކަންޖެހޭ ފައިސާއެއްކަމަށް ޝަރީޢަތަށް ސާބިތުވާކަމަށް ކަނޑައަޅައި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ
ނަންބަރު 222/HC
-
A/2010 ޤަޟިއްޔާގައި ކޮށްފައިވާ ޙުކުމަށް، ޢަލީ މޫސާގެ ފަރާތުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް
ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފުކުރި ނުކުތާތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް، ބަދަލު ގެންނަންޖެހޭ ފަދަ ޤާނޫނީ އަސާސެއް ނެތްކަމަށް
މައްސަލަ ބެލި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންގެ އިއްތިފާގުން ކަނޑައަޅައި ޙުކުމްކޮށްފީމެވެ.
A
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުޕްރީމް ކޯޓު |ތީމުގެ އޯކިޑްމަގު | މާލެ ދިވެހިރާއްޖެ
Supreme Court of the Maldives|Theemuge | Orchid Magu | Male'| Republic of Maldives
ވެބްސައިޓް: URL
:
WWW.Supremecourt.gov.mv|ފެކްސް: :3008554Fax
960+ | ފޯން: :Tel
3009996
960+
+